| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Binalarda Performansa Dayalı Yangın Güvenliği Tasarımı | MIM 501 | 0 | 3 + 0 | 3 | 6 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | YUKSEK_LISANS |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi MEHMET AKİF YILDIZ |
| Dersi Verenler | Dr.Öğr.Üyesi MEHMET AKİF YILDIZ, |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı |
Günümüz mimarlık pratiğinde kullanıcı güvenliği ve konforunu sağlamak için bina tasarımının erken aşamalarından itibaren yangın güvenliği stratejilerinin bütüncül şekilde ele alınması büyük önem taşımaktadır. Geleneksel yöntemlerde çoğu zaman sadece hükme dayalı yönetmeliklere uyum gözetilerek pasif veya aktif yangın önlemleri belirlenirken, güncel yaklaşımlar tasarımların sınırlılıklarını aşan yangın korumasını performansa dayalı bir çerçevede değerlendirmeyi önermektedir. Performansa dayalı yangın güvenliği yaklaşımı; yapının kullanım amacı, malzeme ve strüktürel özellikleri, kaçış senaryoları ve kullanıcı profili gibi değişkenleri hesaba katarak, binanın gerçek yangın koşulları altında davranışını modellere ve tasarımı buna göre optimize etmeye imkân tanır. Bu ders, mimarlar ve yangın güvenliği alanındaki diğer araştırmacılar için performans esaslı yangın güvenliği kavramının teorik altyapısını ve pratik uygulamalarını sunmayı hedeflemektedir. Böylelikle öğrenciler, mimari tasarım sürecine entegre edilebilecek yangın güvenliği senaryolarını geliştirebilecek, simülasyon ve hesaplama temelli yöntemlerle binanın yangın performansını değerlendirebilecek ve yönetmelikler ile performans yaklaşımını bütünleştiren yenilikçi stratejiler üreteceklerdir. |
| Dersin İçeriği | Performansa Dayalı Yaklaşım ve Temel İlkeler: Geleneksel hükme dayalı yangın güvenliği yöntemleri ile performans esaslı yaklaşımların karşılaştırılması; performans hedeflerinin tanımlanması; risk analizi ve tasarım kriterleri. |
| Kalkınma Amaçları |
|---|
|
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Yangın olgusunu, özelliklerini tanımlama risklerinİ analiz edebilme | Problem Çözme, | Ödev / Evde-Çöz Sınavlar, Performans Değerlendirme, |
| 2 | Yangın güvenliği ile ilgili ulusal ve uluslararası mevzuatlar hakkında bilgi sahibi olma | Anlatım, Beyin Fırtınası, | Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| 3 | Performansa dayalı yangın güvenliği tasarımı aşamalarını kavrayabilme | Problem Çözme, Proje, | Performans Değerlendirme, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | 1.hafta Dersin tanıtımı: Performansa dayalı yangın güvenliği nedir, mimarlık bağlamında neden önemlidir? Genel ders işleyişi, değerlendirme kriterleri | |
| 2 | Yangın güvenliğinin tarihsel gelişimi ve ulusal ve uluslararası yönetmeliklerin evrimi Geleneksel yöntemler vs. performans esaslı yaklaşımlar | |
| 3 | Yangın dinamikleri ve temel kavramlar Kapalı mahal yangınlarının gelişimi | |
| 4 | Ulusal ve uluslararası yönetmelikler ve performansa dayalı standart ve kodların analizi | |
| 5 | Hesaplamalı akışkanlar dinamiği ile yangın modeli tanıtımı ve hesap yöntemlerinin anlatımı | |
| 6 | Alev ve duman kontrolü için aktif ve pasif tasarım alternatiflerinin anlatımı, simülasyon örneklerinin tanıtımı | |
| 7 | Yapı malzemelerinin yangına tepki özelliklerinin anlatımı | |
| 8 | Kaçış yolları tasarımı ve tahliye modellemeleri, insan davranışı ve acil durum yönetimi | |
| 9 | Öğrenci sunumları: Ara proje / ara jüri ile ilerleme değerlendirmesi Vaka analizi 1: Ofis veya konut bina senaryoları | |
| 10 | Performans bazlı tasarımda risk analizi ve kabul edilebilir risk kavramı Vaka analizi 2: Karma kullanımlı binalarda yangın güvenliği stratejileri | |
| 11 | Dönem projesinin tanıtımı: Öğrencilerin proje seçimi, risk faktörlerinin ortaya konulması, tasarım senaryolarının belirlenmesi, | |
| 12 | Öğrenci projelerinin değerlendirilmesi, Proje alternatiflerinden en uygunun seçimi, reaksiyon kaynağı, yangın başlanıgıç ve yayılım senaryolarının tartışılması | |
| 13 | Öğrenci projelerinin değerlendirilmesi; risk faktörleri ve yangın unsuları yayılım tehlikeleri doğrultusunda iyileştirme yöntemlerinin belirlenerek senaryoların tartışılması | |
| 14 | Dönem sonu projelerin ders içi değerlendirilmesi |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | Karlsson, B. & Quintiere, J. G. (2000). Enclosure Fire Dynamics. CRC Press. Buchanan, A.H. (2001). Structural Design for Fire Safety. Wiley. Hurley, M. J. (Ed.) (2015). SFPE Handbook of Fire Protection Engineering. 5th Edition, Springer. Hurley, M. J. & Rosenbaum, E.R. (2015). Performance-Based Fire Safety Design. A Spoon Press Book, Sound Parkway NW. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Alanında araştırma yöntemleri ile ilgili bilgi edinme | X | |||||
| 2 | Yetkinlik | X | |||||
| 3 | Beceri | X | |||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Yangın olgusunu, özelliklerini tanımlama risklerinİ analiz edebilme | |||
| 2 | Yangın güvenliği ile ilgili ulusal ve uluslararası mevzuatlar hakkında bilgi sahibi olma | |||
| 3 | Performansa dayalı yangın güvenliği tasarımı aşamalarını kavrayabilme |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 100 |
| Toplam | 100 |
| 1. Final | 60 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 40 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 6 | 96 |
| Final | 1 | 3 | 3 |
| Ara Sınav | 1 | 3 | 3 |
| Toplam İş Yükü | 150 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 6 | ||
| dersAKTSKredisi | 6 | ||