Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Kültürel Miras ve Mimari Süreklilik MIM 508 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi BEKİR HÜSEYİN TEKİN
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Alanına Uygun Öğretim
Dersin Amacı

Birçok tarihi yapı, zaman içinde işlevlerini kaybetmiş olsa da, mimari miras olarak taşıdıkları değer sebebiyle korunmaları ve yaşatılmaları gerekmektedir. Bu yapılar için sürdürülebilirlik, ancak uygun işlevlerle yeniden kullanımları ile sağlanabilir. Adaptive reuse (uyarlamalı yeniden kullanım), bu noktada hem kültürel mirasın korunmasını hem de çağdaş yaşama entegre edilmesini sağlayan bir yaklaşımdır. Bu ders, özellikle Osmanlı dönemine ait yapıların morfolojik, tipolojik ve işlevsel yönleriyle değerlendirilmesini; aynı zamanda bu yapıların çağdaş işlevlerle uyumlu biçimde nasıl yeniden değerlendirilebileceğini tartışmayı amaçlamaktadır.

Dersin İçeriği

Bu ders, Osmanlı dönemine ait mimari mirasın yeniden işlevlendirilerek günümüzde nasıl değerlendirilebileceğini ele almaktadır. Ders kapsamında öncelikle Osmanlı mimarisine genel bir giriş yapılmakta ve dönemin yapısal, tipolojik ve işlevsel özellikleri tanıtılmaktadır. Bu bağlamda Osmanlı'nın dini ve kamusal yapıları, camiler, medreseler, kervansaraylar, hamamlar, imaretler ve darüşşifalar gibi yapı türlerinin mimari özellikleri detaylı biçimde incelenmektedir. Ayrıca Osmanlı konut mimarisi; konak, yalı ve vernaküler mimari örnekleri üzerinden değerlendirilerek konut tipolojileri üzerine derinlemesine bilgi sunulmaktadır.

Dersin ilerleyen bölümlerinde, Osmanlı yapı tiplerinin genel bir değerlendirmesi yapılmakta ve bu yapıların çağdaş ihtiyaçlara uygun biçimde yeniden işlevlendirilme potansiyelleri tartışılmaktadır. Yeniden kullanım sürecinde tarihî yapıların özgün niteliklerinin korunmasının önemi vurgulanmakta ve uyarlamalı yeniden kullanım (adaptive reuse) kavramı kuramsal ve pratik yönleriyle ele alınmaktadır. Türkiye’den ve dünyadan seçilmiş örnekler üzerinden başarılı adaptive reuse uygulamaları analiz edilerek öğrencilerin eleştirel bakış açısı geliştirmesi hedeflenmektedir.

Bu ders, öğrencilerin hem Osmanlı dönemine ait yapı tipolojilerini tanımasını hem de bu yapıların mimari süreklilik çerçevesinde yeniden değerlendirilmesine yönelik bilgi ve beceriler kazanmasını amaçlamaktadır

Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Problem Çözme, Ödev / Evde-Çöz Sınavlar, Performans Değerlendirme,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Dersin tanıtımı. Kültürel miras kavramı ve önemi
2 Mimari Süreklilik ve Koruma Yaklaşımları
3 Dini ve Kamu Yapılarının Genel Özellikleri
4 Camilerinin Genel Mimari Özellikleri
5 Medrese ve Kervansaraylarının Genel Mimari Özellikleri
6 Hamam, İmaret ve Darüşşifa Yapılarının Genel Mimari Özellikleri
7 Geleneksel Konutların Genel Özellikleri
8 Konut Yapılarının Genel Mimari Özellikleri (Konak, Yalı ve Vernaküler Mimari, vb.)
9 Yeniden İşlevlendirme: Kuram ve Yöntemler
10 Yeniden Kullanımda Tasarım İlkeleri
11 Öğrenci Sunumları
12 Öğrenci Sunumları
13 Öğrenci Sunumları
14 Öğrenci Sunumları
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

O. ASLANAPA: Turkish Art and Architecture, Faber Limited, London, 1971. 

M. CEZAR: Typical Commercial Buildings of the Ottoman Classical Period and the Ottoman Construction System, İstanbul, 1983. 

Z. AHUNBAY, Z., D. MAZLUM, D. ve K. EYÜPGİLLER, K.: Prof. Doğan Kuban’a Armağan, Eren Yayıncılık, İstanbul, 1996. 

Ü. ALTINOLUK: Binaların Yeniden Kullanımı, YEM Yayın, İstanbul, 1998. 

Süha Arın Belgeselleri

# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı
1
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 100
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 0
Toplam 50
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Ödev 16 2 32
Final 1 15 15
Toplam İş Yükü 143
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,72
dersAKTSKredisi 6