| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Abbasi Tarihi | TAR 353 | 5 | 3 + 0 | 3 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi ABDULHAMİT DÜNDAR |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Öğrencilerin, Abbasiler döneminin siyasal, sosyal, kültürel ve bilimsel gelişmelerini kavramaları; Abbasi hilafetinin İslam dünyası ve dünya tarihi üzerindeki etkilerini ana hatlarıyla öğrenmeleri; dönemin kaynakları ve tartışmalı meseleleri üzerine analitik düşünme becerisi kazanmaları amaçlanır. |
| Dersin İçeriği |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Abbasilerin kuruluş sürecini ve Emevîler sonrası siyasî ortamı analiz edebilir. | ||
| 2 | Abbasilerin başkentlerini, idarî yapısını ve yönetici aileyi tanımlayabilir. | ||
| 3 | Halifelerin rolleri ve yönetim tarzları hakkında değerlendirme yapabilir. | ||
| 4 | Abbasî siyasi tarihini ana hatlarıyla öğrenir; dönüm noktalarını kronolojik olarak sıralayabilir. | ||
| 5 | Abbasiler döneminde ilmi, kültürel ve toplumsal gelişmeleri analiz edebilir. | ||
| 6 | Abbasi şehirlerinin (Bağdat, Basra, Kufe, Samerra) fiziki ve entelektüel yapılarını değerlendirebilir. | ||
| 7 | Abbasilerin Bizans, Çin ve diğer devletlerle ilişkilerini yorumlayabilir. | ||
| 8 | Abbasîlerin dünya tarihi ve İslam düşüncesi üzerindeki etkilerini kavramsal düzeyde tartışabilir. | ||
| 9 | Abbâsîler dönemindeki ilmi gelişmeleri farklı dönem ve medeniyetlerle karşılaştırarak yorumlayabilir. | ||
| 10 | Birincil ve ikincil kaynakları kullanarak Abbâsî tarihiyle ilgili eleştirel bir analiz geliştirebilir. |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Giriş: Abbasiler Tarihine Giriş ve Kaynaklar Abbasiler tarihiyle ilgili ana kaynaklar, modern araştırmalar, temel kavramlar ve kronolojik çerçevenin sunulması. | |
| 2 | Emevîler’den Abbasîlere Geçiş ve Devrim Horasan’daki hareket, Ebu Müslim, Emevîlerin yıkılışı, Abbasî iktidarının kurulması (750). | |
| 3 | İlk Abbasî Halifeleri ve Siyasi İstikrar Arayışı Ebû'l-Abbâs es-Seffâh, Ebû Cafer el-Mansûr dönemi ve devlet teşkilatının oluşumu. | |
| 4 | Bağdat’ın Kuruluşu ve Başkent Olarak Rolü Bağdat’ın fizikî yapısı, mahalleleri, planlaması ve siyasi/kültürel merkez hâline gelişi. | |
| 5 | ermekîler ve Abbasî Bürokratik Yapısı Bermekî ailesi, vezirlik makamı, İran etkisi, idari reformlar ve saray yapısı. | |
| 6 | İlmî Merkezler: Basra ve Kufe Okulları Hadis, dil, kelam ve felsefe alanındaki faaliyetler; Basra-Kufe rekabeti. | |
| 7 | İlmî ve Kültürel Gelişim (I): Hadis, Tefsir, Kelam, Mezhepler İslamî ilimlerin kurumsallaşması ve mezheplerin oluşumu. | |
| 8 | ARA SINAV | |
| 9 | İlmî ve Kültürel Gelişim (II): Felsefe, Bilim ve Tercüme Hareketi Beytü’l-Hikme, astronomi, matematik, tıp, botanik ve tercüme faaliyetleri. | |
| 10 | Samerra’nın Kuruluşu ve Abbasî Başkenti Olarak Önemi Samerra’ya taşınma süreci, ordu ve şehirleşme, Türk askerî unsurların rolü. | |
| 11 | Toplumsal Yapı ve Tabakalaşma Sosyal sınıflar, köleler, memurlar, zimmîler ve kadınların toplumsal statüsü. | |
| 12 | Abbasîler ve Bizans: Anadolu Seferleri Bizans sınır mücadeleleri, seferler, Rûm diyarına yönelik siyasetler. | |
| 13 | Abbasîlerin Dış Politikası: Çin, Hindistan ve Diğer Devletlerle İlişkiler Diplomatik ilişkiler, İpek Yolu, Çin büyükelçileri, ticaret yolları. | |
| 14 | İsyanlar, Zayıflama ve Parçalanma Süreci Zındık hareketleri, Şii isyanları, Tahirîler, Saffarîler, Büveyhîler ve Selçuklu dönemi. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Genel kültür ve tarihe yardımcı bilimlerle ilgili, en güncel bilgileri içeren ders kitaplarını, uygulama araç - gereçlerini ve bilimsel kaynaklarla desteklenen üst düzey bilgi ve becerileri kullanma kabiliyetine sahiptir ve bu bilgi ve becerileri mesleğinde ve araştırmalarında kullanır. | X | |||||
| 2 | Tarih disiplini ile ilgili kavramları, fikirleri ve verileri, sosyal bilimler araştırma metotlarıyla inceler ve değerlendirir, gün yüzüne çıkmamış (henüz araştırılmamış) konuları tanılar, analiz eder ve tartışır, bunlarla ilgili bilimsel bulgular ve kanıtlara dayalı öneriler geliştirir. | X | |||||
| 3 | Tarih disiplini ile ilgili konularda uzman ya da bilgisi olmayan dinleyicileri bilgilendirir, onlara elde ettiği bulgularla ilgili düşüncelerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü olarak ifade eder. | X | |||||
| 4 | Tarih metodolojisini kullanarak, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, yorumlama ve sentez yapma becerilerine sahiptir ve alanıyla ilgili çalışmaları bağımsız veya ortak çalışma olarak yürütür. | X | |||||
| 5 | Tarihi bilgi ve bulgu eksiklikleri nedeni ile henüz aydınlatılmamış konularda sorumluluk alır ve çözüm üretmeye çalışır. | X | |||||
| 6 | Sahasında çalışan kişilerin ilgi, istek ve ihtiyaçlarını bilir, içinde bulunduğu çevrenin sosyo-kültürel ve ekonomik özelliklerini tanır; bu özelliklere uygun öğretme ve öğrenme süreçlerini planlar, uygular ve yönetir. Öğrencilerin öğrenme sürecine etkin katılımını sağlar. | X | |||||
| 7 | Tarih alanında yapılmış güncel araştırmaları takip ederek yeterli düzeyde anlayabilir ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahip olmayı amaç edinir. | X | |||||
| 8 | Tarih alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ve donanımı bilgisine sahiptir; bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır. | X | |||||
| 9 | Tarih alanı ile ilgili yaptığı tüm çalışmalarda veri kaynağı olan bilgilerin toplanması tasarlanması, arşivlenmesi, analiz edilmesi, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. | X | |||||
| 10 | Tarih alanında kendisini devamlı geliştirmek için gayret gösterir. Yeni bilgi ve fikirlere erişme ve yaşamboyu öğrenme bilincini kazanır. | X | |||||
| 11 | Tarih alanındaki sosyal bilimler ile ilgili becerileri, alan dışı derslerden elde ettiği kazanımları disiplinler arası çalışmalarda uygular. | X | |||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Abbasilerin kuruluş sürecini ve Emevîler sonrası siyasî ortamı analiz edebilir. | |||||||||||
| 2 | Abbasilerin başkentlerini, idarî yapısını ve yönetici aileyi tanımlayabilir. | |||||||||||
| 3 | Halifelerin rolleri ve yönetim tarzları hakkında değerlendirme yapabilir. | |||||||||||
| 4 | Abbasî siyasi tarihini ana hatlarıyla öğrenir; dönüm noktalarını kronolojik olarak sıralayabilir. | |||||||||||
| 5 | Abbasiler döneminde ilmi, kültürel ve toplumsal gelişmeleri analiz edebilir. | |||||||||||
| 6 | Abbasi şehirlerinin (Bağdat, Basra, Kufe, Samerra) fiziki ve entelektüel yapılarını değerlendirebilir. | |||||||||||
| 7 | Abbasilerin Bizans, Çin ve diğer devletlerle ilişkilerini yorumlayabilir. | |||||||||||
| 8 | Abbasîlerin dünya tarihi ve İslam düşüncesi üzerindeki etkilerini kavramsal düzeyde tartışabilir. | |||||||||||
| 9 | Abbâsîler dönemindeki ilmi gelişmeleri farklı dönem ve medeniyetlerle karşılaştırarak yorumlayabilir. | |||||||||||
| 10 | Birincil ve ikincil kaynakları kullanarak Abbâsî tarihiyle ilgili eleştirel bir analiz geliştirebilir. |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| Toplam | 0 |
| Toplam | 0 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
| Ara Sınav | 1 | 10 | 10 |
| Kısa Sınav | 1 | 10 | 10 |
| Ödev | 1 | 10 | 10 |
| Performans Görevi (Seminer) | 1 | 10 | 10 |
| Final | 1 | 15 | 15 |
| Toplam İş Yükü | 135 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5,4 | ||
| dersAKTSKredisi | 5 | ||