| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Algı Psikolojisi | PSK 416 | 8 | 4 + 0 | 4 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Doç.Dr. FATİH BAL |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | Bölüm Araştırma Görevlileri |
| Dersin Kategorisi | Alanına Uygun Öğretim |
| Dersin Amacı | Bu ders, duyusal bilginin nasıl işlendiğini, algısal deneyime (görme, işitme, dokunma) nasıl dönüştüğünü, algının temel kuramlarını ve bu süreçlerin nöral temellerini incelemeyi amaçlar. |
| Dersin İçeriği | İçerik; duyu sistemlerinin anatomisi ve fizyolojisi, algının temel kuramları (Doğrudan/Yapısalcı), Gestalt ilkeleri, dikkat, derinlik algısı ve duyusal yetersizlikler konularını kapsar. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Algının tanımını, duyumdan farkını, tarihsel gelişimini ve algı kuramlarına (Doğrudan Algı, Yapısalcılık) giriş yapar. | Soru-Cevap, Anlatım, | Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| 2 | Görme sisteminin anatomisini (göz, retina, korteks) ve ışığın nöral işlenmesini açıklar. | Anlatım, Tartışma, Gözlem, | Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| 3 | Renk algısı, parlaklık ve kontrast gibi görsel kodlama süreçlerini ve bunların fizyolojik temellerini analiz eder. | Anlatım, Gözlem, | Ödev / Evde-Çöz Sınavlar, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| 4 | Gestalt Algı İlkelerini (Yakınlık, Benzerlik, Tamamlama vb.) ve şekil-zemin organizasyonunu örneklerle açıklar. | ||
| 5 | Derinlik ve hareket algısının (monoküler/binoküler ipuçları) mekanizmalarını ve algısal sabitliği değerlendirir. | Anlatım, Problem Çözme, Tartışma, | Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| 6 | İşitme, Dokunma ve Diğer Duyusal Sistemlerin (Koku, Tat, Vestibüler) fizyolojisini ve algısal özelliklerini inceler. | Anlatım, | Sözlü Sınavlar, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| 7 | Algısal Bozuklukları (Agnosia, İhmal Sendromu) ve algının bilişsel süreçlerle (Dikkat, Bellek) etkileşimini tartışır. | Anlatım, Soru-Cevap, | Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Duyum ve Algı Farkı. Algısal süreçlere genel bakış (alttan yukarıya ve yukarıdan aşağıya işleme). Psikofizik ve algı araştırmalarında kullanılan temel yöntemler. | |
| 2 | Eşik Kavramları: Mutlak Eşik ve Ayırt Etme Eşiği. Weber Yasası ve Fechner Yasası. Steven'ın Güç Yasası. Sinyal Saptama Kuramı (SDT) ve uygulamaları | |
| 3 | Işığın Fiziksel Özellikleri. Gözün anatomisi ve fizyolojisi (kornea, lens, retina). Fotoreseptörler: Çubuk ve Koni Hücreleri ve işlevleri | |
| 4 | Yatay Hücreler ve Ganglion Hücreleri. Retinal sinir devreleri. Görsel bilginin kortekse iletimi: Lateral Genikülat Çekirdeği (LGN) ve Primer Görsel Korteks | |
| 5 | Renk Karıştırma (Toplamsal ve Çıkartımsal). Üç Renk Kuramı (Tri kromatik) ve Karşıt Süreç Kuramı (Opponent-Process Theory). Renk körlüğü ve nöral temeli. | |
| 6 | Sesin Fiziksel Özellikleri (Frekans, Amplitüd). Dış, orta ve iç kulak anatomisi. Kohlea ve Baziler Zarın işlevi. | |
| 7 | Yükseklik Algısı Kuramları (Yer Kuramı ve Frekans Kuramı). Sesin Lokalizasyonu için kullanılan ipuçları (Binaural ve Monoaural). | |
| 8 | Koku ve Tat (Kimyasal Duyular). Deri Duyuları (Dokunma, Ağrı, Sıcaklık). Multimodal Algı (Duyusal etkileşim) ve Synesthesia. Ara Sınav. | |
| 9 | Gestalt İlkeleri: Şekil-Zemin İlişkisi, Yakınlık, Benzerlik, Tamamlama, Süreklilik. Algısal Organizasyonun Önemi. | |
| 10 | Monoküler ve Binoküler İpuçları. Retinal farklılık ve Yakınsama. Göreceli büyüklük, örtüşme ve hareket paralaksı. | |
| 11 | Algısal Sabitlik: Boyut, Şekil ve Parlaklık Sabitliği. Algısal yanılsamalar. | |
| 12 | Gerçek Hareket ve Görünür Hareket (Phi Fenomeni). Hareket sonrası etkiler. Hareketin nöral temeli ve Medial Temporal (MT) Alanı. | |
| 13 | Yukarıdan Aşağıya İşleme ve Beklentilerin Rolü. Algısal Öğrenme ve Deneyim. Yüz Algısı ve Uzmanlık Etkisi | |
| 14 | Algısal Agnoziler (Prozopagnozi, Görsel Agnozi). Sanal Gerçeklik ve Simülasyon uygulamaları. Dönem Sonu Projesi/Sunumları. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Bireylerin davranışlarını ve zihinsel süreçlerini anlamak için uygun yöntem ve tekniklerle veri toplar, analiz eder ve yorumlar. | X | |||||
| 2 | Psikoloji alanında kullanılan araç, test ve yöntemleri bilimsel etik çerçevesinde seçer, kullanır ve değerlendirir. | X | |||||
| 3 | Bireysel ve toplumsal sorunları analiz edebilmek için çağdaş kuramsal yaklaşımları ve bilimsel yöntemleri kullanarak çözüm üretir. | X | |||||
| 4 | Ulusal ve uluslararası düzeyde geçerli olan etik ilkeleri benimser ve mesleki uygulamalarında bu ilkelere uygun davranır. | ||||||
| 5 | Alanıyla ilgili güncel gelişmeleri takip eder, yaşam boyu öğrenme bilinci geliştirir ve kendini sürekli yeniler. | X | |||||
| 6 | Disiplin içi ve disiplinler arası ekiplerde etkin biçimde çalışır, sorumluluk alır ve iş birliği yapar. | X | |||||
| 7 | Sözlü ve yazılı iletişim becerilerini kullanarak düşüncelerini açık ve anlaşılır şekilde ifade eder; en az bir yabancı dili mesleki düzeyde kullanır. | X | |||||
| 8 | Psikolojik uygulamaların toplumsal, hukuksal ve çevresel etkileri konusunda farkındalık geliştirir. | ||||||
| 9 | Alanla ilgili farklı veri kaynaklarını kullanarak bilimsel araştırma tasarlar, uygular ve sonuçlarını raporlar. | ||||||
| 10 | Bilgi teknolojilerini etkin kullanarak psikolojik verileri analiz eder ve sunar. | ||||||
| 11 | En az iki farklı seçmeli ders ve alan dışı ders aracılığıyla çok yönlü bakış açısı geliştirir. | ||||||
| 12 | Program çıktılarına erişim düzeylerini izlemek ve değerlendirmek üzere ölçme ve değerlendirme yöntemlerini uygular. | ||||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Algının tanımını, duyumdan farkını, tarihsel gelişimini ve algı kuramlarına (Doğrudan Algı, Yapısalcılık) giriş yapar. | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 2 | 0 | 4 | 0 | 0 | 0 |
| 2 | Görme sisteminin anatomisini (göz, retina, korteks) ve ışığın nöral işlenmesini açıklar. | 5 | 2 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 3 | Renk algısı, parlaklık ve kontrast gibi görsel kodlama süreçlerini ve bunların fizyolojik temellerini analiz eder. | 5 | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 3 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 4 | Gestalt Algı İlkelerini (Yakınlık, Benzerlik, Tamamlama vb.) ve şekil-zemin organizasyonunu örneklerle açıklar. | 5 | 5 | 5 | 5 | 2 | 4 | 0 | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 5 | Derinlik ve hareket algısının (monoküler/binoküler ipuçları) mekanizmalarını ve algısal sabitliği değerlendirir. | 5 | 2 | 0 | 0 | 3 | 2 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 6 | İşitme, Dokunma ve Diğer Duyusal Sistemlerin (Koku, Tat, Vestibüler) fizyolojisini ve algısal özelliklerini inceler. | 5 | 5 | 5 | 0 | 3 | 2 | 5 | 4 | 0 | 0 | 0 | 0 |
| 7 | Algısal Bozuklukları (Agnosia, İhmal Sendromu) ve algının bilişsel süreçlerle (Dikkat, Bellek) etkileşimini tartışır. | 5 | 5 | 4 | 3 | 2 | 3 | 5 | 0 | 0 | 0 |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 100 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 40 |
| 1. Final | 60 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 4 | 64 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 4 | 64 |
| Ara Sınav | 1 | 1 | 1 |
| Final | 1 | 1 | 1 |
| Toplam İş Yükü | 130 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5,2 | ||
| dersAKTSKredisi | 5 | ||