1. Eğitim Bilgi Sistemi
  2. Ekonometri Bölümü
  3. Türkiye Ekonomisi (2025 - 2026)
Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Türkiye Ekonomisi IKT 451 7 2 + 0 2 5
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. MEHMET ZEKİ AK
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Araştırma Görevlileri 
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Osmanlı’nın son döneminde (1830’lardan 1923’e kadar olan dönem) iktisadi yapının görünümü. Osmanlı üretim düzeni: “feodal” mi, yoksa “asyatik” mi? 
Dersin İçeriği

Bu ders, esas itibariyle, Türkiye’de sermayenin nasıl biriktirildiği ve nasıl kullanıldığı sorusu etrafında tarihsel bir değerlendirme yapma çabası üzerine oturmaktadır. Bu çaba, ekonomi dışı faktörleri -örneğin incelenen dönemde Türkiye siyasetinin içinde bulunduğu durum ya da liberal kapitalist dünyanın iktisat algılamasında meydana gelen bir değişiklik- de mümkün olduğunca dikkate alan bir içeriğe sahiptir 
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 İktisat alanını, bilhassa siyaset alanı ile toplumsal alandan bağımsız olarak değerlendirme girişimlerinin yanıltıcı sonuçlara ulaşma riski taşıdığına dair bir kanaat oluşturur. Deney ve Laboratuvar, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Gösterip Yaptırma,
2 Klişeleşmiş siyasal/ideolojik pozisyonlar üzerinden ve belli bir amaca dönük olarak yapılan iktisadi değerlendirmelerin yanıltıcı olduğu fikrini içselleştirir. Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, Deney ve Laboratuvar,
3 Türkiye’nin iktisat politikalarında görülen kırılmalar ile liberal kapitalist dünyada yaşanan paradigma değişiklikleri arasında doğru yönlü bir ilişki olduğunu kavrar. Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, Deney ve Laboratuvar,
4 Tıpkı liberal kapitalist dünyada olduğu gibi, Türkiye’de de iktisat politikaları belirlenirken, çok belirgin olmamakla birlikte, sınıfsal tercihlerin etkili olduğuna dair bir perspektif inşa etmeye yönelir. Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, Deney ve Laboratuvar,
5 Türkiye’nin uluslararası düzeyde yürüyen iktisadi ilişkileri –Avrupa Birliği, IMF gibi- analize tabi tutulurken reel karşılığı olmayan hamaset yüklü bir söylem kullanılmasının sakıncalarını bilir. Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, Deney ve Laboratuvar,
6 Türkiye’nin gerek tarihsel gerek güncel ekonomik sorunları üzerine makul değerlendirmeler yapar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Gösterip Yaptırma, Deney ve Laboratuvar,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Osmanlı’nın son döneminde (1830’lardan 1923’e kadar olan dönem) iktisadi yapının görünümü. Osmanlı üretim düzeni: “feodal” mi, yoksa “asyatik” mi? [1] s.9-26 , [2] , [3] s.15-38
2 Kuruluş yıllarında (1923-1930) benimsenen ekonomi anlayışının, İzmir İktisat Kongresi’nin temel perspektifi ve Lozan Barış Konferansı’nın iktisadiyat alanına ilişkin hükümleri çerçevesinde ortaya konması: “liberal” bir ekonomi arayışı mı? [1] s.32-54, [4] s.32-54, [5]s.133-224, [6]s.228-241
3 Neden “devletçilik”? 1930’lu yılların başından itibaren “devletçi” ekonomi politikalarına yönelimin arka planı ve “ithal ikamecilik”in provaları: Birinci ve İkinci Beş Yıllık Sanayileşme Planı. [1]s.60-70, [6]s.242-271
4 Devletçilik Dönemi’nde (1932-1945) sermaye birikiminin kaynakları ve iktisadi sektörler düzeyinde görünüm. [1]s.71-81
5 Toplumsal dönüşümün ivme kazandığı 1950’li yılların siyasal ve ekonomik anlamda genel görünümü ve döneme egemen olan paradigma eşliğinde Türkiye’nin yönelimi: yeniden liberal politikalar. [1]s.89-95, [4]s.73-85
6 Savaş Sonrası Dönem’de (1946-1962) dönemde Türkiye’de sermaye birikiminin kaynakları ve sektörler düzeyinde görünüm [1]s.95-118
7 Birinci Devalüasyon ve Sonuçları. 1950’li yılların ikinci yarısından itibaren kendini hissettiren krizin nedenleri ve yeniden istikrar sağlama çabaları: 1958 Kararları [1]s.118-123, [7]s.93-125
8 1960’ların başlarında iktisadi rejim tartışmaları ve devletçi politikalara geri dönüş. “Planlı Ekonomi”nin arka planı. Kalkınma Planların ortak özellikleri. [1]s.141-144, [3]s.195-223
9 ARASINAV [1]s.142-154
10 15 Yıllık Perspektif ve ilk dört Plan [1]s.155-182
11 “Planlı Dönem”de sermaye birikiminin kaynakları ve sektörler itibariyle görünüm. [8]s.31-53, [9]s.54-86, [10]s.303-324
12 1980 Dönüşümü (Ticari Serbestleşme): Ekonomi politikalarında köklü bir dönüşümün ifadesi olan 24 Ocak 1980 Kararları mal ve faktör piyasalarına nasıl yansımıştır? “İthal ikamecilik”ten ihracat odaklı sermaye birikim modeline geçiş [11], [8]s.127-155, [7]s.231-253, [12]s.92-102
13 1989 Dönüşümü (Finansal Serbestleşme): Sıcak para girişine dayalı sermaye birikim modeli ve finansal krizler
14 2001 Krizi Sonrasının Genel Bir Değerlendirmesi.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Yentürk, Nurhan (2003), Körlerin Yürüyüşü: Türkiye Ekonomisi ve 1990 Sonrası Krizler, İstanbul: Bilgi Üniversitesi Yayınları
Aydın, M. Kemal (2003), Sermayenin Küreselleşmesi, İstanbul: Değişim 
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Gerçek hayattaki ekonomik olaylara ve sorunlara yaklaşımlarında geniş bir perspektiften ekonomik konularda analitik olarak tutarlı fikirler oluşturma ve savunma becerisine sahip olma. X
2 Mikro ve makro ekonomik sorunlara çözüm bulmak için temel ekonometri ve istatistiksel teorileri kullanma becerisine sahip olmak. X
3 Türkçe'nin yanı sıra yabancı dilde yazılı (ve tercihen sözlü) iletişim becerisine sahip olmak. X
4 Genel ekonometrik teori bilgisi. X
5 Hem kamu hem de özel sektörün ihtiyaç duyduğu yüksek vasıflı personelde olması gereken yeterli düzeyde hukuk bilgisine sahip olmak. X
6 Hem temel bilgisayar (word, excel gibi programlarda) hem de en az bir istatistiksel bilgisayar programını (SPSS, Eviews, Gauss, Stata vb.) kullanabilmek X
7 Matematiksel, ekonomik, istatistiksel ve ekonometrik olarak analiz etme becerisi kazanmak X
8 Sayısal ve istatistiksel araştırma becerisine ve düşünme becerisine sahip, bunlar doğrultusunda alınacak kararların sonuçlarını tahmin edebilme ve doğru tahminlerde bulunabilme; nedensel ilişkileri göz önünde bulunduran, analitik düşünce yapısına sahip ve stratejik bir yaklaşım geliştirebilme X
9 Sözlü ve yazılı iletişimde bu nitelikleri kullanabilmek için kelime anlamı, kompozisyon kuralları ve gramer gibi yabancı dil bilgisine sahip olmak X
10 Toplumsal, bilimsel ve mesleki etik değerlerin bilincinde olmak X
11 Türkçe yazılı ve sözlü iletişim becerisine sahip olmak X
12 Takım çalışmasına uyumlu, inisiyatif sahibi, yenilikçi fikirlere açık ve analitik düşünme becerisine sahip olmak X
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12
1 İktisat alanını, bilhassa siyaset alanı ile toplumsal alandan bağımsız olarak değerlendirme girişimlerinin yanıltıcı sonuçlara ulaşma riski taşıdığına dair bir kanaat oluşturur. 3 3 3
2 Klişeleşmiş siyasal/ideolojik pozisyonlar üzerinden ve belli bir amaca dönük olarak yapılan iktisadi değerlendirmelerin yanıltıcı olduğu fikrini içselleştirir. 3 3 3
3 Türkiye’nin iktisat politikalarında görülen kırılmalar ile liberal kapitalist dünyada yaşanan paradigma değişiklikleri arasında doğru yönlü bir ilişki olduğunu kavrar. 2 2 2
4 Tıpkı liberal kapitalist dünyada olduğu gibi, Türkiye’de de iktisat politikaları belirlenirken, çok belirgin olmamakla birlikte, sınıfsal tercihlerin etkili olduğuna dair bir perspektif inşa etmeye yönelir. 3 3 3
5 Türkiye’nin uluslararası düzeyde yürüyen iktisadi ilişkileri –Avrupa Birliği, IMF gibi- analize tabi tutulurken reel karşılığı olmayan hamaset yüklü bir söylem kullanılmasının sakıncalarını bilir. 3 3 3
6 Türkiye’nin gerek tarihsel gerek güncel ekonomik sorunları üzerine makul değerlendirmeler yapar. 3 3 3 3
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 70
1. Kısa Sınav 10
2. Kısa Sınav 10
1. Ödev 10
Toplam 100
1. Final 50
1. Yıl İçinin Başarıya 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Ara Sınav 1 10 10
Ödev 1 10 10
Sözlü Sınav 1 5 5
Kısa Sınav 2 10 20
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 14 2 28
Final 1 20 20
Toplam İş Yükü 125
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5
dersAKTSKredisi 5