| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| İslam Toplumları Sosyolojisi | SOS 319 | 5 | 2 + 0 | 2 | 4 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Prof.Dr. ALİ ARSLAN |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Bu dersin amacı, sosyolojik perspektif ve bütüncül bir bakış açısı ile Müslüman toplum ve toplulukların incelenmesidir. İslâm dini farklı milletleri, kültürleri, yerel ve evrensel olguları derinden etkileyen ve bu yolla farklı toplumlarda bir çok fakrlı tezahürlere sahip bir dindir. Dolayısıyla bu ders kapsamında, İslam dünyasının genel karakteristikleri, tarihi kökleri ve genel hatları ile temel tartışma konuları, sosyalş hareketler incelenecek; modernleşme ve küreselleşme ile ortaya çıkan çatışma ve değişim çabaları analiz edilecektir. |
| Dersin İçeriği | İslam dünyası ve müslüman toplulukların karakteristik yapıları,
|
| Kalkınma Amaçları |
|---|
|
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | İslam dünyasını ve dünyadaki toplulukları coğrafya, siyasi, ekonomik ve sosyal açılardan genel özellikleri ile tanımlar. | Anlatım, Beyin Fırtınası, | |
| 2 | İslam dünyasını etkileyen düşünce liderlerini ve belli başlı hareketleri özellikleri ile açıklar | Beyin Fırtınası, Anlatım, | |
| 3 | İslam dünyasını etkileyen belli başlı organizasyonları tanımlar | Anlatım, Beyin Fırtınası, | |
| 4 | İslam dünyasının karşılaştığı değişim problemlerini ve nedenlerini analiz eder. | Beyin Fırtınası, Anlatım, | |
| 5 | İslam sosyolojisi ile ilgili kaynakları tanır. | Anlatım, Beyin Fırtınası, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Müslüman Toplumlara Tarihî ve Coğrafî Bir Bakış | |
| 2 | Modernleşme ve Modernlik Karşısında Müslüman Toplumlar | |
| 3 | Siyasi Modernleşme karşısında İslâm ve Demokrasi Tartışmaları: Anayasal Meşrutiyet Hareketleri | |
| 4 | Müslüman Toplumlarda Modernleşme, İslâmî Hareketler ve İslâmcı Akımlar | |
| 5 | Müslüman Toplumlarda Din-Devlet İlişkileri: İslâm ve Laiklik Tartışmaları | |
| 6 | Müslüman Toplumlarda İslâm, Sosyalizm ve Milliyetçilik Meselesi | |
| 7 | Ara Sınav | |
| 8 | Müslüman Toplumlarda Kurumsal Yapılar ve Beşeri Sermaye | |
| 9 | Sekülerleşme ve Dinî Değişim: Bireysel Hayatın Dönüşümü | |
| 10 | Sekülerleşme ve Dinî Değişim: Dinî Geleneklerin ve Dinî Grupların Dönüşümü | |
| 11 | Küreselleşme Süreci Karşısında Müslüman Toplumlar | |
| 12 | İslâm, Postmodernizm ve Çokkültürcülük Tartışmaları | |
| 13 | Diaspora'da İslâm: Avrupa İslâmı ve İslamofobi Meselesi | |
| 14 | Müslüman Toplumlar birer İslâm Toplumu mudur?: Türkiye Örneği |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | Kaynaklar: Ira M. Lapidus, İslam Toplumları Tarihi, 1-2 İstanbul, 2018-2020. |
| Ders Kaynakları | İbni Haldun, Mukaddime, İstanbul: Dergah, 2017. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Sosyoloji ve yardımcı disiplinlerle ilgili, en etkin metotları ve güncel bilgileri içeren bilgi kaynakları, uygulama araç – gereçlerini, üst düzeyde kullanabilme bilgisine sahiptir. | ||||||
| 2 | Sosyoloji disiplini ile ilgili kavramları, fikirleri ve verileri, sosyal bilimler araştırma metotlarıyla inceler ve değerlendirir, geçmiş ve güncel bağlantıları ile konuları tanılar, analiz eder, tartışır ve gelecek projeksiyonu sunar. | ||||||
| 3 | Sosyoloji disiplini ve ilgili alanlarda elde ettiği birikimi aktif biçimde yazılı ve sözlü yolla ifade edebilir, bu alanlarda ihtiyaç duyan kişi ve kurumlara araştırma ve rapor sunar. | ||||||
| 4 | Sosyoloji metotlarını kullanarak, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, yorumlama, sentez yapma ve değerlendirme becerilerine sahiptir. | ||||||
| 5 | Güncel sosyolojik kavramsallaştırmalara, akımlara ve tartışmalara eleştirel yönden yaklaşabilir. | ||||||
| 6 | Alanındaki yönelimleri, ihtiyaçları bilir, içinde bulunduğu çevrenin sosyo-kültürel ve ekonomik özelliklerini tanır; bu özelliklere uygun öğretme ve öğrenme süreçlerini planlar, uygular ve yönetir. | ||||||
| 7 | Alanıyla ilgili çalışmalarda sorumluluk üstlenir, bağımsız veya takım çalışması yaparak çözümler üretir. | ||||||
| 8 | Sosyoloji alanında yapılmış güncel araştırmaları takip ederek yeterli düzeyde anlayabilir ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahip olmayı amaç edinir (“European Language Portfolio Global Scale”, Level B1). | ||||||
| 9 | Sosyoloji alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı, donanımı ve istatistik bilgisine sahiptir; bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır. | ||||||
| 10 | Sosyoloji alanı ile ilgili yaptığı tüm çalışmalarda veri kaynağı olan bilgilerin toplanması, analiz edilmesi, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. | ||||||
| 11 | Sosyolojik bilgiyi, diğer toplum bilimleriyle disiplinler arası bir düzlemde farklı toplum ve kültürlerde etkili bir şekilde işler ve disiplinler arası çalışmalara katılır. | ||||||
| 12 | Alanında bilgisini geliştirmek yeni açılımlar ortaya koymak için çaba gösterir, yeniliklere açıktır. | ||||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | İslam dünyasını ve dünyadaki toplulukları coğrafya, siyasi, ekonomik ve sosyal açılardan genel özellikleri ile tanımlar. | ||||||||||||
| 2 | İslam dünyasını etkileyen düşünce liderlerini ve belli başlı hareketleri özellikleri ile açıklar | ||||||||||||
| 3 | İslam dünyasını etkileyen belli başlı organizasyonları tanımlar | ||||||||||||
| 4 | İslam dünyasının karşılaştığı değişim problemlerini ve nedenlerini analiz eder. | ||||||||||||
| 5 | İslam sosyolojisi ile ilgili kaynakları tanır. |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 50 |
| 1. Kısa Sınav | 10 |
| 1. Ödev | 30 |
| 2. Kısa Sınav | 10 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 4 | 64 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 4 | 64 |
| Ara Sınav | 1 | 4 | 4 |
| Ödev | 1 | 4 | 4 |
| Performans Görevi (Laboratuvar) | 1 | 4 | 4 |
| Toplam İş Yükü | 140 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5,6 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 4 | ||