| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| İslam Mezhepleri Tarihi | ILA 208 | 4 | 2 + 0 | 2 | 3 |
| Ön Koşul Dersleri | Yok |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi MUHAMMED MÜCAHİD DÜNDAR |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | İlk dönem İslam Mezhepleri ve günümüzde yaşayan dinî-siyasi İslam mezhepleri hakkında temel bilgiler vermek, dini farklılaşmaların sebepleri hakkında bilgi sahibi olmak. |
| Dersin İçeriği | Mezhepler Tarihinin tanımı, konusu, amacı, metodu; Temel kavramlar ve kaynaklar; mezheplerin ortaya çıkış sebepleri; ilk siyasi ve itikadi tartışmalar ve fırkalaşma hareketleri; İlk dönem İslam mezheplerinden Haricilik, Mürcie, Mutezile, Şia, Zeydiyye, İmâmiyye, İsmâiliyye, Hadis Taraftarları, Eşarîlik ve Mâturidîlik gibi mezheplerin ortaya çıkış sebepleri, teşekkül süreçleri, temel görüşleri, alt kolları, yayıldıkları bölgeler, etkileri ve İslam düşüncesine katkıları. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | İslam Mezheplerinin tarifi, konusu ve gayesini tanımlar, | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Gösterip Yaptırma, | |
| 2 | Tarihi süreçte ortaya çıkan temel İslam mezhepleri tanır, | Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 3 | Mezheplerin önemli temsilcileri ve eserlerini bilir | Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 4 | Beşeri tezahürler olan mezhepleri tarafsız ve bilimsel bir yaklaşımla değerlendirir, | Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 5 | Mezhebî fikirlerin oluşumundaki sosyal, kültürel dini ve siyasi unsurları açıklar | Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 6 | Mezheplerin İslam düşüncesine katkılarını değerlendirir, | Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | İslam Mezhepleri Tarihi dersinin amacı, sahası, metodu, bazı kavramlar | |
| 2 | Klasik mezhepler tarihi kaynakları ve özellikleri, Mezheplerin tasnifi ve mezheplere ayrılmanın hükmü, | |
| 3 | İlk ihtilaflar ve mezheplere ayrılmaya yol açan sebepler. | |
| 4 | Haricilik ve İbaziyye mezhebi, | |
| 5 | Mürcie mezhebi ve Mutezile mezhebi | |
| 6 | Şia mezhebi ve genel bilgiler, Zeydiyye | |
| 7 | İsmailiyye ekolü ve İmamiyye ekolü, | |
| 8 | Nusayrilik ve temel görüşleri | |
| 9 | Dürzilik ve temel görüşleri, | |
| 10 | Yezidilik ve temel görüşleri | |
| 11 | Kadiyanilik ve temel görüşleri | |
| 12 | Vahhabilik, ortaya çıkış süreci, temel görüşleri ve etkileri | |
| 13 | Bahailiğin ortaya çıkışı ve temel görüşleri, | |
| 14 | Ehl-i Sünnet Ekolü; Selefilik, Maturidiyye ve Eşariyye |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | [1] Abdurrahman Bedevi, Mezâhibul-İslâmiyyîn, Beyrut 1996. [17] Mustafa Öz, Başlangıçtan Günümüze İslam Mezhepleri Tarihi, Ensar Neşriyat, 2016. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | İlahiyat alanında temel kavramları kavrar, kavramlar arası ilişkilere hâkimdir. | X | |||||
| 2 | Bir yabancı dili kullanarak İlahiyat alanında kuramsal ve uygulamalı bilgileri izler ve ilgili alandaki uzman ve uzman olmayan kişi ve kuruluşlarla bu bilgileri paylaşır. (Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde). | ||||||
| 3 | Edindiği ilahiyat bilgisinin gerekleri doğrultusunda tutum ve davranışlarıyla topluma örnek olacak davranışlar sergiler. Sosyal ve kültürel hakların evrenselliğini destekler, sosyal adalet bilinci kazanır, tarihi ve kültürel mirasa sahip çıkar. | X | |||||
| 4 | Klasik ve güncel dini meseleleri saptama, tanımlama, eleştirel bir yaklaşımla değerlendirme, yorumlama, formüle etme ve çözme becerisine sahiptir; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçer ve uygular. | X | |||||
| 5 | İlahiyat alanındaki bilgi ve beceriler ile alandaki sorunlara yönelik bilimsel yöntemlerle ortaya konulmuş çözüm önerilerini ilgili kişi ve kurumlarla çeşitli iletişim araçları vasıtasıyla paylaşır. | X | |||||
| 6 | Dini anlayış ve uygulamaların evrensel ve toplumsal boyuttaki (güvenlik, sağlık, iktisat, çevre, vb.) etkileri ve hukuksal sonuçları hakkında farkındalık sahibidir. | X | |||||
| 7 | Sorumluluğu altındakilerin öğrenme gereksinimlerini belirler, öğrenme süreçlerini yönetir ve kişisel, mesleki alandaki gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar. | ||||||
| 8 | İlahiyat alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitaplarına, uygulama araç-gereçlerine ve bilimsel araştırma yöntem ve tekniklerine dair sahip olduğu kuramsal ve uygulamalı bilgileri eğitim-öğretim, araştırma ve topluma hizmet alanlarında kullanır. | X | |||||
| 9 | Değişen hayata ve yeniliğe karşı açık tutuma sahiptir; toplumsal, ekonomik, yasal ve siyasal gelişmelerden haberdardır. | X | |||||
| 10 | Toplumsal alanda karşılaşılan karmaşık dini meseleleri çözmek için bireysel inisiyatif alarak bağımsız çalışır veya ekip üyesi olarak sorumluluk alır. | X | |||||
| 11 | İlahiyat alt dalları ve diğer bilim alanları ile ilişki kurarak disiplinler arası araştırma -inceleme, yorum ve analiz yapar. | X | |||||
| 12 | Alanındaki çeşitli sosyal, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılır; yaşam boyu öğrenmeye ve sorgulamaya ilişkin olumlu tutum geliştirir. | X | |||||
| 13 | İlahiyat alanındaki bilgilerin toplanması, analiz edilmesi, yorumlanması, sonuçların duyurulması ve kullanılması aşamalarında toplumsal, kültürel, bilimsel ve ahlakî değerleri gözetir. | X | |||||
| 14 | İlahiyat alanı için uygun araçları seçer, kullanır, geliştirir ve alanın gerektirdiği bilgi ve bilişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır. | X | |||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | İslam Mezheplerinin tarifi, konusu ve gayesini tanımlar, | 1 | 0 | 3 | 2 | 1 | 3 | 0 | 3 | 2 | 1 | 3 | 1 | 3 | 1 |
| 2 | Tarihi süreçte ortaya çıkan temel İslam mezhepleri tanır, | 1 | 0 | 3 | 4 | 1 | 4 | 0 | 1 | 3 | 2 | 3 | 3 | 5 | 1 |
| 3 | Mezheplerin önemli temsilcileri ve eserlerini bilir | 1 | 0 | 2 | 3 | 1 | 2 | 0 | 2 | 1 | 2 | 3 | 2 | 2 | 1 |
| 4 | Beşeri tezahürler olan mezhepleri tarafsız ve bilimsel bir yaklaşımla değerlendirir, | 0 | 0 | 3 | 3 | 1 | 3 | 0 | 2 | 2 | 3 | 3 | 2 | 4 | 0 |
| 5 | Mezhebî fikirlerin oluşumundaki sosyal, kültürel dini ve siyasi unsurları açıklar | 1 | 0 | 3 | 1 | 1 | 3 | 0 | 3 | 3 | 2 | 3 | 3 | 2 | 1 |
| 6 | Mezheplerin İslam düşüncesine katkılarını değerlendirir, | 2 | 0 | 2 | 3 | 1 | 2 | 0 | 1 | 3 | 2 | 2 | 3 | 1 | 2 |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 100 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ödev | 1 | 5 | 5 |
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 2 | 32 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
| Ara Sınav | 1 | 5 | 5 |
| Kısa Sınav | 2 | 2 | 4 |
| Final | 1 | 8 | 8 |
| Toplam İş Yükü | 86 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 3,44 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 3 | ||