Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Ücret Teorileri ve Politikaları CEK 202 4 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. FATMA FİDAN
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Bünyamin Yasin ÇAKMAK 

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Ücret kavramının  teorik ve uygulama bağlamında öğretilmesi. Ücretlerin oluşumunu   ve  ücretleri etkileyen faktörleri mikro ve makro boyuta tahlil etmek. Ulusal ve küresel boyutta ücfretlerin gelişimini incelemek. Ücretlerin hesaplanması ve ödenmesi yöntemlerindeki gelişmeleri öğrenmek. 

 

Dersin İçeriği

Ücret ve ücrete ilişkin kavramları (Anayasal ve yasal tanımlar, ücret haddi, ücret geliri, giydirilmiş ücret, ücrete bağlı ödemeler, ücret benzeri ödemeler, sosyal yardımlar, ayni ücret, nakdi ücret, nominal ve reel ücret, brüt ve net ücret, kolektif ve efektif ücret kavramları, asgari ücret kavramı, yarım ücret, fazla çalışma ücreti, fazla sürelerle çalışma ücreti, tatil ücretleri, yüzde usulü ücret, komisyon ücreti, kara katılma)

Gleneksel ücret teorileri(klasik iktisatçıların teorileri: Nüfus, doğal ücret, tunç kanunu, ücret fonu teorisi, Marks ve Neo-Klasik ücret Teorileri. Artık değer teorisi, marjinal verimlilik teorisi)

Modern ücret teorileri(iktidar teorisi, pazarlık gücü teorisi-albert rees modeli, hicks modeli, cartter ve marshall modeli- , satın alma gücü teorisi, John Maynard Keynes ücret yaklaşımı, yatırım teorisi, zımni sözleşme modeli, içerdekiler dışardakiler modeli, etkin ücret teorisi)

Ücret Sistemleri Tanımı ve Türleri (Zaman Esasına dayalı ücret sistemleri, miktar esasına dayalı ücret sistemleri:akord ücret sistemi, götürü ücret sistemi, Performansa dayalı ücret sistemi, Zaman akordlu ücret sistemleri: Halsey, Rowan, Bedaux, Emerson, Barth Ücret sistemleri, Parça akordlu ücret sistemleri: Taylor, Gantt, Merrick Ücret Sistemleri, Liyakat Değerlendirmesine Dayalı Ücret Sistemi, Grup Performansına Dayalı ücret sistemleri: yüksek günlük ücret sistemleri, yüzde usulüne dayalı ücret sistemleri, örgüt performansına dayalı ücret sistemleri, öneri sistemi, satış değerine göre prim sistemi, kar paylaşım sistemi, mali iştirak sistemi, Bireye Dayalı ücret sistemleri: beceriye ve yetkinliğe dayalı ücret sistemleri, İş değerlendirmesine dayalı ücret sistemleri, iş değerlendirmesinin amaç ve faydaları, Eşel Mobil Ücret sistemi.

Asgari ücret; kavram, kapsam ve önemi, klasiklere ve sosyalistlere göre asgari ücret, asgari ücretin tespiti ve hesaplanması.

Ücretin oluşumu ve hesaplanması; kişilel faktörler, işletme içi ve dışı faktörler.

Ücret hesaplama; Net ücretten brüt ücret hesaplama, brütten net ücret hesaplama, ücret programlarının özellikleri

 

Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Ücret ve ücrete ilişkin kavramlar hakkında bilgi sahibi olur Anlatım, Beyin Fırtınası, Rol Oynama, Doğru Yanlış Testleri,
2 Ücret Teorileri hakkında bilgi sahibi olur Anlatım, Beyin Fırtınası, Rol Oynama, Doğru Yanlış Testleri, Kısa Cevaplı Testler,
3 Ücret sistemleri, tanımı ve türleri hakkında bilgi sahibi olur Anlatım, Beyin Fırtınası, Rol Oynama, Doğru Yanlış Testleri, Kısa Cevaplı Testler,
4 Ücretin oluşum sistemi ve düzeyi hakkında bilgi sahibi olur Anlatım, Beyin Fırtınası, Gösterip Yaptırma, Rol Oynama, Doğru Yanlış Testleri, Kısa Cevaplı Testler,
5 Ücret hesaplama ve ücret programları hakkında bilgi sahibi olur Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, Bireysel Çalışma, Doğru Yanlış Testleri, Kısa Cevaplı Testler,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Ücret Kavramı ve tarihsel gelişimi Ders Notları
2 Ücret Teorileri Ders Notları
3 Ücret Türleri Ders Notları
4 Dünyada ve Türkiye'de asgari ücret Ders Notları
5 Ücret sistemleri ve hesaplanması Ders Notları
6 Performansa dayalı ücret sistemi ve performans değerleme Ders Notları
7 Ücret politikası ve ücret politikası ilkeleri Ders Notları
8 Vize
9 Ücret politikası türleri Ders Notları
10 Ücret yönetimi ve etkileyen faktörler Ders Notları
11 Stratejik ücret yönetimi Ders Notları
12 Ücret bordrosu Ders Notları
13 ücretin değişen anlamı ve yeni ücret ödeme biçimleri (vatandaşlık geliri) Ders Notları
14 Türkiye'de ücretlerin analizi Ders Notları
Kaynaklar
Ders Notu

Fatma Fidan, (2022), Ücret, Teori ve politika 

Ders Kaynakları

Topalhan, T. (2010), Ücret ve Ücret Teorileri, Gazi Kitabevi, Ankara.
Acar, A.C. (2007), İşletmelerde Ücret Yapısının Oluşturulması ve Bir Uygulama, Literatür Yay., İstanbul.
Ar, K.N.(2007), Küreselleşme Sürecinde Türkiye’de Ücretlerin Gelişimi, Kamu-İş Yay., Ankara.
Artan, S.(1981), Endüstri İşletmelerinde Ücret Yönetimi ve Türkiye’deki Uygulama, Eskişehir İktisadi İdari İlimler Akademisi Yay. No: 239, Eskişehir.
ASGARİ ÜCRET (1978), Türkiye ve Dünya Uygulaması, Türk-İş Yay. No:119 8(Eylül).
Benligiray, S.(2007), Ücret Yönetimi, Beta Yay., İstanbul.
Centel, T.(1988), İş Hukukunda Ücret, İstanbul.
Dirimtekin, H.(1966), Ücret ve Asgari Ücret, İstanbul.
Işıklı, A.(1975), Ücret, Doğan Yay., Ankara.
Kaymaz,K.(2010), Ücret Yönetimi: Beceri Bazlı Ücretlendirme Sistemi, Dora Yay., Bursa.
Korkmaz, A.(2003), Çağdaş Gelişmeler Açısından Asgari Ücret, Kamu-İş Yay., Ankara.
Önsal, N. (1992), Ücretler ve Toplu Pazarlık Sisteminde Ücretlerin Oluşumu, Kamu-İş Yay., Ankara.
Ünal, A.(1998), Performansa Dayalı Ücret, Kamu-İş Yay., Ankara.
Zengin, T.(2003), Ücret Adaletsizliğinin Adams’ın Hakkaniyet Kuramı Çerçevesinde Analizi, Türk Harb-İş Yay., Ankara.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Endüstri İlişkileri, Sosyal Politika, İnsan Kaynakları ve İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku alanlarında ulusal ve uluslararası düzeylerde kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olur ve bunları çalışma ortamında kullanır
2 Endüstri İlişkileri ile ilgili temel mevzuata hâkim olur, bunları pratik durumlara uygular ve yorumlar
3 Sosyal adalete değer verir ve sosyal adalet bilincine sahip olur
4 Türkçe yazılı ve sözlü iletişim yeterliliğine sahip olmakla beraber alanıyla ilgili kuramsal ve pratiksel bilgileri doğru ve etkili bir şekilde ifade eder, bilgileri ve düşünceleri başkalarının anlayabileceği şekilde iletebilir, yorumlama, eleştirebilme yeteneğine ve yüksek ikna gücüne sahip olur X
5 Eleştirel düşünme, alternatif çözümlerin, değerlendirmelerin ve sorunlara yaklaşım yollarının zayıf ve kuvvetli yönlerini tanımlamak için akıl yürütme, farklı kaynaklardan bilgi elde etme ve analiz etme becerisine sahip olmak, ayrıca inisiyatif kullanmak X
6 Sayısal ve istatiksel araştırma becerisine ve düşünme yeteneğine sahip olur, bunlar doğrultusunda alınacak kararların sonuçlarını öngörebilir ve doğru tahminlerde bulunur, nedensel ilişkileri göz önünde bulundurur, analitik düşünce yapısına sahip olur ve stratejik yaklaşım geliştirir X
7 Takım çalışmasına yatkın, liderlik özelliklerine sahip ve diğer alanlardaki uzmanlarla iletişim kurma yeterliliğine sahip olur X
8 Kelime anlamı, kompozisyon kuralları ve gramer dâhil olmak üzere bir yabancı dilde bilgi sahibi olur, bu niteliklerini sözlü ve yazılı iletişimde kullanır
9 Temel Bilgisayar kullanım bilgisine sahip olmak; insan kaynakları ve çalışma ilişkilerinde kullanılan bilgi sistemleri konusunda bilgi sahibi olmak ve bu yazılımları kullanma becerisi kazanır.
10 Toplumsal, bilimsel ve mesleki etik değerlerin bilincinde olur
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10
1 Ücret ve ücrete ilişkin kavramlar hakkında bilgi sahibi olur 5 5 5 5 5
2 Ücret Teorileri hakkında bilgi sahibi olur 5 5 5 5 5
3 Ücret sistemleri, tanımı ve türleri hakkında bilgi sahibi olur 5 5 5 5 5
4 Ücretin oluşum sistemi ve düzeyi hakkında bilgi sahibi olur 5 5 5 5 5
5 Ücret hesaplama ve ücret programları hakkında bilgi sahibi olur 5 5 5 5 5
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Kısa Sınav 10
1. Ödev 20
Toplam 30
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 10 10
Kısa Sınav 2 10 20
Ödev 1 10 10
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 130
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,2
Dersin AKTS Kredisi 5