Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Endüstriyel Malz. Kayn. Mek. Öz. ve Mikroyapıları IMM 511 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. SÜLEYMAN CAN KURNAZ
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Paslanmaz çelikler, nikel ve monel gibi bazı malzemeler endüstriyel alanlarda kullanımı hızla artmakta ve vazgeçilemez malzemelerden olmaktadırlar. Bu malzemelerin çeşitli konstrüksiyonların üretiminde güvenli olarak kullanılmaları için kaynaklı birleştirmeler ve mekanik özellikler ile mikroyapılarının bilinmesi gerekmektedir. Yukarıda bahsedilen malzelerin çeşitli endüstriyal kuruluşlarda işlenmesi ve konstrüksiyonlarda kullanılmalarında artışlar olmaktadır. Bundan dolayı yüksek lisans yapan öğrencilerinbahsedilen malzemeleri ve bunların gazaltı kaynak teknikleri ile birleştirilmesi konularında bilgili olmaları endüstriyel kuruluşlarda çalışan ve çalışacak olan bireylerin üretim alanlarında başarılı olmaları, üretim esnasında karşılaşabilecekleri problemlerin çözümünde yardımcı olunması amaçlanmaktadır. Bu bakımdan bu dersi potansiyel olarak alabilecek olan Mühendislik Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümü, Konstrüksiyon Anabilim dalı , Teknoloji Fakültesi, Makine Mühendisliği Bölümü ve Metalurji ve Malzeme Mühendisliği ile Teknik Eğitim Fakültesi, Metal Eğitimi Bölümü yüksek lisans ve doktora öğrencilerin bilgilerinin artırılmasına katkılar sağlayacaktır.

Dersin İçeriği

Paslanmaz çelikler, sınıflandırılması, uygulama alanları, Ostenitik paslanmaz çelikler, paslanmaz çeliklerin TIG (Tungsten Inert Gas), MIG (Metal Inert Gas) ve lazer kaynak tekniği ile birleştirilmesi, kaynaklı birleştirilen paslanmaz çeliklerin mikroyapı ve mekanik özelliklerinin karakterizasyonu, ferritik paslanmaz çelikler, martenzitik paslanmaz çelikler, dubleks paslanmaz çelikler, dubleks paslanmaz çelikler, çökelme paslanmaz çelikler, çökelme sertleşmeli paslanmaz çelikler ve bu çeliklerin kaynak sonrası karakterizasyon teknikleri, nikel ve alaşımları, kaynakları ve karakterizasyon teknikleri, monel malzemeler ve kaynağı karakterizasyonu, Paslanmaz çeliklerin gazaltı kaynak uygulama çalışmaları.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Paslanmaz çelikleri ülke ve endüstriyel açıdan önemini kavrar. Kimyasal bileşimine bağlı olarak mikroyapısını analiz eder. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
2 Paslanmaz çelikleri sınıflandırır. Önemini ve uygulama alanlarını kavrar. Bu bahsedilen konuları ekonomik ve teknik açıdan analiz eder. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
3 Paslanmaz çeliklerin bileştirilmesinde kullanılan kaynak yöntemlerini analiz eder. Kaynak işlemlerinde karşılaşılan problemleri değerlendirir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
4 Ostenitik, ferritik, martenzitik ve dubleks paslanmaz çelik malzemelerini ve farklı kaynak yöntemleri ile birleştirilen farklı paslanmaz çelik malzemelerin mikroyapısına ve mekanik özelliklerine etkisini analiz eder. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
5 Ostenitik, ferritik, martenzitik, dubleks çökelme sertleşmeli paslanmaz çelik malzemelerin gazaltı kaynak yöntemleri ile birleştirilmesi, kullanılan gazları, ilave metalleri vb kaynak parametreleri analiz eder. Gezi / Gözlem,
6 Nikel ve alaşımlarının endüstriyel önemini kavrar. Kimyasal bileşimine bağlı olarak mikroyapısını analiz eder. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
7 Nikel ve alaşımlarının çeşitli kaynak yöntemleri ile özellikle gazaltı kaynak yöntemleri ile birleştirmesini analiz ederek nufüsiyet ve mukavemet açısından değerlendirir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Gezi / Gözlem,
8 Monel ve alaşımlarını kaynak yöntemleri ile özellikle gazaltı kaynak yöntemleri ile birleştirmesini analiz eder.Kaynaklı birleştirmeleri nufüsiyet ve mukavemet açısından değerlendirir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
9 Ders konuları ile ilgili literatürü takip ederek, değerlendirir, yorumlar getirir ve sunu hazırlar Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Deney ve Laboratuvar,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Dersin genel tanıtılması, Paslanmaz çeliklerin tanımı, faz diyagramı, alaşımları, sınıflandırılması ve uygulama alanları [1, 2, 12]
2 Paslanmaz çeliklerin sınıflandırılması [1, 2, 12]
3 Ostenitik paslanmaz çeliklerin gazaltı kaynak yöntemleri ile birleştirilmesi [1, 2, 13, 19 ]
4 Gaz altı kaynak yöntemleri ve lazer tekniği ile birleştirilen Ostenitik paslanmaz çeliklerin mekanik özellikleri ile mikroyapı karakterizasyon teknikleri 4. hafta Sunusu
5 Ferritik paslanmaz çelikler, kompozisyonları, çeşitleri, uygulama alanları [1, 2, 12]
6 Ferritik paslanmaz çeliklerin gazaltı kaynak yöntemleri ile birleştirilmesi, mekanik özellikleri ve mikroyapı karakterizasyonları 6. hafta Sunusu
7 Martenzitik paslanmaz çelikler, kompozisyonları, çeşitleri, uygulama alanları [1, 2, 12, 13]
8 Martenzitik paslanmaz çeliklerin gazaltı kaynak yöntemleri ile birleştirilmesi, mekanik özellikleri ve mikroyapı karakterizasyonları [1, 2, 12, 13]
9 VİZE SINAVI
10 Dubleks ve çökelme sertleşmeli paslanmaz çelikler, kompozisyonları, çeşitleri, uygulama alanları, Dubleks ve çökelme sertleşmeli paslanmaz çeliklerin gazaltı kaynak yöntemleri ile lazer kaynağı tekniği ile birleştirilmesi, mekanik özellikleri ve mikroy [1, 12]
11 Nikel ve alaşımları kompozisyonları, çeşitleri, uygulama alanları [3]
12 Nikel ve alaşımlarının gazaltı ve lazer kaynak yöntemleri ile birleştirilmesi, mekanik özellikleri ve mikroyapı karakterizasyonları, [3]
13 Monel malzemeler ve çeşitli kaynak yöntemleri ile birleştirilmesi ve birleştirilen malzemelerin mekanik özellikleri ve mikroyapı karakterizasyon teknikleri [3, 21, 22, 23, 24]
14 Ders ile ilgili konularda makale inceleme ve sunumun yapılması [25, 26]
Kaynaklar
Ders Notu

1. Ramazan YILMAZ Ders Notları (Sunum Dosyaları) 2015

Ders Kaynakları

[1] Ali TÜRKYILMAZOĞLU; Dubleks, Martenzitik ve Ferritik Paslanmaz Çeliklerin Kaynağı, SAÜ. Fen bilimleri Enstitüsü, Haziran 2006.
[2] Sedat ABUÇ; Östenitik Paslanmaz Çeliklerin Gazaltı Kaynak Yöntemleri ile Birleştirilmesinde Koruyucu Gazın Mekanik Özelliklere Etkisi, SAÜ. Fen bilimleri Enstitüsü, Ağustos 2006.
[3] İhsani İPEK; Nikel ve Monel Malzemelerin Kaynağı, SAÜ. Fen bilimleri Enstitüsü, Ocak 2008.
[4] Metal Handbook-Volume 6 Ninth Edition, Ohio, 1983
[5] Gürcan, M., TİG kaynağı SEGEM yayını, 1987, Ankara
[6] Anık, S., 100 Soruda Kaynak Teknolojısı El Kitabı, Birsen Yayınevi, 1993, İstanbul
[7] Oğuz, B., Demir dışı Malzemelerin Kaynağı, Oerlikon Yayını, 1990, İstanbul.
[8] Adsan, K., Kaynak Teknolojisi, (Çeviri) , YTOO yayını, 1981, Ankara
[9] Yılmaz, R., Uzun, H., TIG ve MIG Gazaltı Kaynak Yöntemleriyle Birleştirilmiş Östenitik Paslanmaz Çeliklerin Mekanik Özellikleri, 2004,
[10] Yılmaz, R., Uzun, H., TIG Kaynak Yöntemi Kullanılarak Birbiri İle Birleştirilen 304L ve 316L Paslanmaz Çeliklerin Mekanik Özellikleri, s 972-978 10. Denizli malzeme Sempozyum ve Sergisi, Malzeme 2004, 14-16 Nisan 2004.
[11] Yılmaz, R., Uzun, H., Fındık F.,Gazaltı Kaynak Yöntemleri İle Birleştirilen Paslanmaz Çeliklerin Mekanik Özellikleri ve Mikroyapı Karekterizasyonu 2004 Üniversite araştırma projesi
[12] Odabaş, C.: Paslanmaz Çelikler, Temel Özellikleri, Kullanım Alanları, Kaynak Yöntemleri, Askaynak-İstanbul, (2002).

[13] Smith, W.F.: Paslanmaz Çelikler, Mühendislik Alaşımlarının Yapı ve Özellikleri, Bölüm 5, Cilt 1., Çeviri: Erdoğan, M., Ankara, (2000) 169-214.
[14] Liao, M.T.; Chen, P.Y.: The Effect of Shielding-Gas Compositions on The Microstructure and Mechanical Properties of Stainless Steel Weldments, Materials Chemistry and Physics, 55 (1997) 145-151.
[15] Kotecki, D.J.: Welding of Stainless Steel, ASM Handbook vol. 6, Welding and Brazing and Soldering (1993) 677-709.
[16] Anık, S.; Anık, S.; Vural, M.: Paslanmaz Çeliklerin Kaynağı 1000 Soruda Kaynak Teknolojisi El Kitabı, Cilt II, , Birsen Yayınevi-İstanbul, (1993) 357-370.
[17] Tülbetçi, K.: Paslanmaz Çeliklerin Kaynağı, MIG-MAG Eriyen Elektrod İle Gazaltı Kaynağı, Gedik Holding-İstanbul, (1990) 137-142.
[18] Yılmaz, R., Türkyılmazoğlu, A. Tensile Properties of Martensitic Stainless Steel Weldments, Advanced Materials Research, Materials and Technologies, v22-23, 319-322 (2007)
[19] Yılmaz, R. Barlas, Z.Paslanmaz Çeliklerin Gazaltı Kaynak Yöntemi İle Birleştirilmesinde Koruyucu Gaz Kompozisyonunun Mikroyapı ve Mekanik Özelliklere Etkisi Pamukkale Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Dergisi, Cilt 11, sayı 3, 391400, 2005.
[20] Yılmaz, R., Abuç, S., Kutlu, M.F., Farklı Koruyucu Gaz Kullanılarak Birleştirilen Paslanmaz Çeliklerin Mekanik Özellikleri, Metal Makine, Sayı 163, 482487, Ocak-Şubat, 2007.
[21] Yılmaz, R., Türkyılmazoğlu, A., TIG Kaynak Yöntemi İle Birleştirilen Dubleks Paslanmaz Çelik Parçaların Çentik Darbe Özelliklerinin Belirlenmesi, Metal Dünyası, Sayı 160, 137140, Eylül 2006

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Yaşadığı toplumun bilgi toplumu olmasına katkıda bulunmak, toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik sorunlara çözüm sunmak amaçlarıyla alanındaki bilimsel, teknolojik, sosyal veya kültürel ilerlemeleri ulusal ve uluslararası bilimsel ortamlarda (toplantılarda) tanıtır.
2 Alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşır, alanında güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında kapsamlı bilgiye sahip olup ve elde ettiği bilgiyi değerlendirir, yorumlar ve uygular.
3 Alanı ile ilgili problemleri tanımlar ve formüle eder, yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliştirir; karmaşık sistem veya süreçleri tasarlar ve tasarımlarında yenilikçi/alternatif çözümler ile gelişmekte olan yenilikçi yöntemleri kullanır.
4 Kuramsal, deneysel ve modelleme esaslı araştırmaları tasarlar ve uygular, belirsiz, sınırlı ya da eksik verileri bilimsel yöntemlerle tamamlar; verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir.
5 Alanındaki uygulamaların sosyal, çevresel, sağlık, güvenlik, hukuki boyutlarını ve iş hayatı uygulamalarını bilir ve bunların getirdiği kısıtların farkındadır. Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin bir biçimde birlikte ve ya bağımsız çalışabilir ve sorumluluk alır.
6 İmalat yöntemleri, İmalat planlama ve kontrol, malzemelerin özellikleri, üretim planlama gibi konularda temel bilgi birikimine sahip olur.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6
1 Paslanmaz çelikleri ülke ve endüstriyel açıdan önemini kavrar. Kimyasal bileşimine bağlı olarak mikroyapısını analiz eder.
2 Paslanmaz çelikleri sınıflandırır. Önemini ve uygulama alanlarını kavrar. Bu bahsedilen konuları ekonomik ve teknik açıdan analiz eder.
3 Paslanmaz çeliklerin bileştirilmesinde kullanılan kaynak yöntemlerini analiz eder. Kaynak işlemlerinde karşılaşılan problemleri değerlendirir.
4 Ostenitik, ferritik, martenzitik ve dubleks paslanmaz çelik malzemelerini ve farklı kaynak yöntemleri ile birleştirilen farklı paslanmaz çelik malzemelerin mikroyapısına ve mekanik özelliklerine etkisini analiz eder.
5 Ostenitik, ferritik, martenzitik, dubleks çökelme sertleşmeli paslanmaz çelik malzemelerin gazaltı kaynak yöntemleri ile birleştirilmesi, kullanılan gazları, ilave metalleri vb kaynak parametreleri analiz eder.
6 Nikel ve alaşımlarının endüstriyel önemini kavrar. Kimyasal bileşimine bağlı olarak mikroyapısını analiz eder.
7 Nikel ve alaşımlarının çeşitli kaynak yöntemleri ile özellikle gazaltı kaynak yöntemleri ile birleştirmesini analiz ederek nufüsiyet ve mukavemet açısından değerlendirir.
8 Monel ve alaşımlarını kaynak yöntemleri ile özellikle gazaltı kaynak yöntemleri ile birleştirmesini analiz eder.Kaynaklı birleştirmeleri nufüsiyet ve mukavemet açısından değerlendirir.
9 Ders konuları ile ilgili literatürü takip ederek, değerlendirir, yorumlar getirir ve sunu hazırlar
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 30
1. Kısa Sınav 10
2. Kısa Sınav 10
1. Ödev 30
1. Performans Görevi (Seminer) 20
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 60
1. Final 40
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 15 15
Kısa Sınav 2 10 20
Ödev 1 10 10
Performans Görevi (Seminer) 1 10 10
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 161
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6,44
Dersin AKTS Kredisi 6