Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
---|---|---|---|---|---|
Termokimyasal Kaplama Teknikleri | IMM 569 | 0 | 3 + 0 | 3 | 6 |
Ön Koşul Dersleri | |
Önerilen Seçmeli Dersler | |
Dersin Dili | Türkçe |
Dersin Seviyesi | YUKSEK_LISANS |
Dersin Türü | Seçmeli |
Dersin Koordinatörü | Prof.Dr. UĞUR ŞEN |
Dersi Verenler | |
Dersin Yardımcıları | Prof.Dr. Şaduman Şen |
Dersin Kategorisi | Diğer |
Dersin Amacı | Yüzey mühendisliği son yılların en çok araştırma konusu olup, teknolojide kullanılan bütün ürünler bir şekilde yüzey teması sebebiyle etkilenmekte ve çoğunlukla yüzeyden hasara uğramaktadırlar. Bu sebeple malzemelerin yüzey performanslarının geliştirilmesi büyük öneme sahip olmaktadır. Termokimyasal yöntemlerle daha çok sert, aşınma ve korozyon direnci yüksek, oksidasyon direnci yüksek olan karbür, nitrür ve borür esaslı kaplamaların yanında silisitler, aluminitler gibi teknolojik önemi olan yüey kaplamaları başarıyla uygulanmaktadır. Kalıplar, kesici takımlar, hareketli makine parçaları, mastörler, dramlar gibi son derece önemli makine parçalarının ömürleri birkaç kattan yüzlerce kata kadar artırılabilmektedir. Üniversitemiz bünyesinde, malzeme konusunda yapılan yüksek lisans ve doktora çalışmalarının bir çoğu yüzey işlemleri konusundadır. Bu sebeple Termo-kimyasal yöntemlerde sert kaplamalar dersi son derece yaralı olacak bir derstir. |
Dersin İçeriği | Isı kimyasına giriş; termodinamik ve kinetik olarak ısı kimyasına yaklaşımlar; termokimyasal yöntemle yapılan kaplamalar; aluminitler ve silisitler; termokimyasal kaplama teknikleri; termokimyasal kaplamalarda kullanılan hammaddeler; termokimyasal kaplamaların gerçekleştirilmesinde kullanılan fırınlar; kullanım yerlerine göre termokimyasal kaplamaların seçimi, termokimyasal kaplamalara uygulanan testler; termokimyasal kaplamaların teknolojideki yeri ve diğer kaplama tekniklerine göre avantaj ve dezavantajları. Sert kaplamaların oluşum mekanizmaları, oluşan fazların Hume-Rothary kuralları çerçevesinde önceden tahmin edilmesi, difüzyona dayalı kaplamalar, metalik kaplamalar, karbür kaplamalar, nitrür kaplamalar, borür kaplamalar ve intermetalik kaplamalar, teknolojide termodifüzyonel kaplamaların uygulama alanları, performansları, ortamlara göre davranışları ve kaplamaların servis şartlarına göre seçimi, uygulama yöntemleri. |
# | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
---|---|---|---|
1 | Termokimyasal kaplama metotlarının gerekliliğini oluşturmak | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | Doğru Yanlış Testleri, Kısa Cevaplı Testler, |
2 | Termokimyasal kaplama metotlarını sınıflandırma, özellikleri ve kullanım alanları ve avantaj ve dezavantajları bakımından karşılaştırmak | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
3 | Sementasyon yöntemlerini sınıflandırmak ve özelliklerini ayırt etmek | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
4 | Nitrürleme yöntemlerini sınıflandırmak ve malzeme özelliklerini ayırt etmek | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
5 | Alüminyumlama yöntemlerini sınıflandırmak ve malzeme özelliklerini ayırt etmek | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
6 | Silisyumlama yöntemini ve elde edilen özellikleri ayırt etmek | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
7 | Termo-kimyasal yöntemle yapılan kaplamalarda elde edilen karbür, nitrür ve borür esaslı bileşiklerin oluşturulması ve özelliklerini değerlendirmek | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
8 | Termo-reaktif difüzyonal kaplamaların teknolojideki yerini değerlendirmek ve diğer kaplama teknikleriyle karşılaştırmak | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, |
Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
---|---|---|
1 | Isı kimyasına giriş | |
2 | Termo-kimyasal kaplamalara termodinamik yaklaşımlar, Kinetik yaklaşımlar | |
3 | Termo-kimyasal yöntemle yapılan kaplamalar, Karbür, nitrür ve borür esaslı kaplamalar | |
4 | Aluminitler ve silisitler | |
5 | Termo-kimyasal kaplama teknikleri | |
6 | Termokimyasal kaplamalarda kullanılan hammaddeler | |
7 | Termokimyasal kaplamaların gerçekleştirilmesinde kullanılan fırınlar kullanım yerlerine göre termokimyasal kaplamaların seçimi | |
8 | Termokimyasal kaplamalara uygulanan testler | |
9 | Termokimyasal kaplamaların teknolojideki yeri ve diğer kaplama tekniklerine göre avantaj ve dezavantajları | |
10 | Ara Sınav | |
11 | Sert kaplamaların oluşum mekanizmaları, oluşan fazların Hume-Rothary kuralları çerçevesinde önceden tahmin edilmesi, difüzyona dayalı kaplamalar, metalik kaplamalar | |
12 | Karbür kaplamalar, nitrür kaplamalar, borür kaplamalar ve intermetalik kaplamalar | |
13 | Teknolojide termodifüzyonel kaplamaların uygulama alanları, performansları, ortamlara göre davranışları | |
14 | Kaplamaların servis şartlarına göre seçimi, uygulama yöntemleri |
Kaynaklar | |
---|---|
Ders Notu | [1] Ş.Şen Termokimyasal Kaplama Teknikleri ders notları, 2022 |
Ders Kaynakları | [1] O. Kubaschewski, C.B.Alcock, Metallurgical thermo-chemistry, International series on materials science and technology, Vol. 24, 4th edition, Pergamon Press, Oxford, UK, 1983, |
Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
1 | Yaşadığı toplumun bilgi toplumu olmasına katkıda bulunmak, toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik sorunlara çözüm sunmak amaçlarıyla alanındaki bilimsel, teknolojik, sosyal veya kültürel ilerlemeleri ulusal ve uluslararası bilimsel ortamlarda (toplantılarda) tanıtır. | X | |||||
2 | Alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşır, alanında güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında kapsamlı bilgiye sahip olup ve elde ettiği bilgiyi değerlendirir, yorumlar ve uygular. | ||||||
3 | Alanı ile ilgili problemleri tanımlar ve formüle eder, yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliştirir; karmaşık sistem veya süreçleri tasarlar ve tasarımlarında yenilikçi/alternatif çözümler ile gelişmekte olan yenilikçi yöntemleri kullanır. | ||||||
4 | Kuramsal, deneysel ve modelleme esaslı araştırmaları tasarlar ve uygular, belirsiz, sınırlı ya da eksik verileri bilimsel yöntemlerle tamamlar; verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. | ||||||
5 | Alanındaki uygulamaların sosyal, çevresel, sağlık, güvenlik, hukuki boyutlarını ve iş hayatı uygulamalarını bilir ve bunların getirdiği kısıtların farkındadır. Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin bir biçimde birlikte ve ya bağımsız çalışabilir ve sorumluluk alır. | ||||||
6 | İmalat yöntemleri, İmalat planlama ve kontrol, malzemelerin özellikleri, üretim planlama gibi konularda temel bilgi birikimine sahip olur. | X |
# | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 |
---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Termokimyasal kaplama metotlarının gerekliliğini oluşturmak | ||||||
2 | Termokimyasal kaplama metotlarını sınıflandırma, özellikleri ve kullanım alanları ve avantaj ve dezavantajları bakımından karşılaştırmak | ||||||
3 | Sementasyon yöntemlerini sınıflandırmak ve özelliklerini ayırt etmek | ||||||
4 | Nitrürleme yöntemlerini sınıflandırmak ve malzeme özelliklerini ayırt etmek | ||||||
5 | Alüminyumlama yöntemlerini sınıflandırmak ve malzeme özelliklerini ayırt etmek | ||||||
6 | Silisyumlama yöntemini ve elde edilen özellikleri ayırt etmek | ||||||
7 | Termo-kimyasal yöntemle yapılan kaplamalarda elde edilen karbür, nitrür ve borür esaslı bileşiklerin oluşturulması ve özelliklerini değerlendirmek | ||||||
8 | Termo-reaktif difüzyonal kaplamaların teknolojideki yerini değerlendirmek ve diğer kaplama teknikleriyle karşılaştırmak |
Değerlendirme Sistemi | |
---|---|
Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
1. Ödev | 100 |
Toplam | 100 |
1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
1. Final | 50 |
Toplam | 100 |
AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
---|---|---|---|
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
Ara Sınav | 1 | 20 | 20 |
Ödev | 2 | 10 | 20 |
Performans Görevi (Seminer) | 1 | 10 | 10 |
Final | 1 | 20 | 20 |
Toplam İş Yükü | 150 | ||
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 6 | ||
Dersin AKTS Kredisi | 6 |