Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Gıdalarda Duyusal Değerlendirme Teknikleri GDM 553 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. ZEHRA AYHAN
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Bilimsel bir disiplin olan duyusal analiz dersinin amacı duyu organlarımız aracılığı ile algılanan gıdanın karakteristiklerinin ölçümü ve analiz edilmesi yoluyla gıdaların kalitesinin hızlı bir şekilde belirlenmesi konusunda kullanılabilecek teknik ve yöntemler konusunda gerekli bilgi, beceri, uygulama ve değerlendirme yeteneğinin kazandırılmasıdır.
Dersin İçeriği Gıdaların duyusal özellikleri ve algılanma mekanizması
Duyusal analiz koşulları
Duyusal analiz için örneklerin, duyusal değerlendirme formlarının, test odalarının hazırlanması ve kontrolü
Duyusal analizde kullanılacak panelistlerin seçimi ve eğitilmesi
Gıda maddelerinde uygulanan duyusal test yöntemleri
-farklılık testleri,
-beğeni ve tercih testleri
-tanımlayıcı testler
Spesifik duyusal analizlerin uygulanması
Duyusal analiz sonuçlarının istatistikî yöntemlerle değerlendirilmesi ve yorumlanması
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Duyusal analizin ürün kalitesini geliştirme, günlük üretimde kalite kontrol, yeni ürün geliştirme ve pazarlama analizlerinde kullanımını ve çıktılarını yorumlayabileceklerdir. Anlatım, Eğitsel Oyun, Deney ve Laboratuvar, Doğru Yanlış Testleri, Kısa Cevaplı Testler,
2 Duyusal analiz tekniklerini diğer fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik analizleri tamamlayıcı olarak irdeleyeceklerdir. Anlatım, Tartışma, Deney ve Laboratuvar,
3 Amaca uygun duyusal analiz tekniği seçebileceklerdir. Anlatım, Tartışma, Deney ve Laboratuvar,
4 Duyusal analiz sonuçlarını istatistik kullanarak yorumlayabileceklerdir. Anlatım, Tartışma, Deney ve Laboratuvar,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Duyusal analize giriş
2 Gıdanın duyusal özellikleri ve algılanma mekanizması
3 Duyusal analize etki eden faktörler
4 Duyusal özelliklerin ölçülmesi
5 Farklılık testleri I (üçgen testi, eşlenmiş kıyaslama, ikili-üçlü kıyaslama testi)
6 Farklılık testleri I-uygulama
7 Farklılık testleri II (çoklu kıyaslama testi, sıralama testi, puanlama testi)
8 Farklılık testleri II-uygulama
9 Tanımlayıcı testler (lezzet ve tekstür profil analizleri)
10 Tanımlayıcı testler-uygulama
11 Tercih ve kabul edilebilirlik testleri (eşlenmiş kıyaslama, hedonik skala ve sıralama)
12 Tercih ve Kabul edilebilirlik testleri-uygulama
13 Tüketici testleri
14 Tüketici testleri-uygulama
Kaynaklar
Ders Notu Ders Notları (Power point sunuları)
Ders Kaynakları Sensory Evaluation of Food, Theory and practice,,Jellink, G. VCH Publisher, 1985.
Sensory Evaluation Techniques, Mortan C. Meilgard, Gail Vance Civille, B. Thomas Carr. 2006. CRC Press.
Gıdalarda Duyusal Değerlendirme, T.A. Onoğur ve Y. Elmacı. Sidas Medya, 2011.
SPSS istatistik programı.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Yaşadığı toplumun bilgi toplumu olmasına katkıda bulunmak, toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik sorunlara çözüm sunmak amaçlarıyla alanındaki bilimsel, teknolojik, sosyal veya kültürel ilerlemeleri ulusal ve uluslararası bilimsel ortamlarda (toplantılarda) tanıtır.
2 Alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşır, alanında güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında kapsamlı bilgiye sahip olup ve elde ettiği bilgiyi değerlendirir, yorumlar ve uygular.
3 Alanı ile ilgili problemleri tanımlar ve formüle eder, yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliştirir; karmaşık sistem veya süreçleri tasarlar ve tasarımlarında yenilikçi/alternatif çözümler ile gelişmekte olan yenilikçi yöntemleri kullanır.
4 Kuramsal, deneysel ve modelleme esaslı araştırmaları tasarlar ve uygular, belirsiz, sınırlı ya da eksik verileri bilimsel yöntemlerle tamamlar; verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması aşamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir.
5 Alanındaki uygulamaların sosyal, çevresel, sağlık, güvenlik, hukuki boyutlarını ve iş hayatı uygulamalarını bilir ve bunların getirdiği kısıtların farkındadır. Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin bir biçimde birlikte ve ya bağımsız çalışabilir ve sorumluluk alır.
6 Alanının gerektirdiği SAS, SPSS, Minitab gibi istatistik programlarından en az birini etkin düzeyde kullanır.
7 Kendi çalışmalarını, Gıda Mühendisliği alanındaki uluslararası platformlarda yazılı, sözlü ve/veya görsel olarak aktarabilir.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7
1 Duyusal analizin ürün kalitesini geliştirme, günlük üretimde kalite kontrol, yeni ürün geliştirme ve pazarlama analizlerinde kullanımını ve çıktılarını yorumlayabileceklerdir.
2 Duyusal analiz tekniklerini diğer fiziksel, kimyasal ve mikrobiyolojik analizleri tamamlayıcı olarak irdeleyeceklerdir.
3 Amaca uygun duyusal analiz tekniği seçebileceklerdir.
4 Duyusal analiz sonuçlarını istatistik kullanarak yorumlayabileceklerdir.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 30
1. Performans Görevi (Uygulama) 40
1. Performans Görevi (Seminer) 30
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Performans Görevi (Uygulama) 5 2 10
Performans Görevi (Seminer) 1 10 10
Final 1 15 15
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ödev 1 10 10
Toplam İş Yükü 141
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,64
Dersin AKTS Kredisi 6