Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Sismik Yansıma Yöntemi JFM 607 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Doktora
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi GÜNAY BEYHAN
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Lisans eğitimini tamamlamış jeofizik öğrencilerinin, sismik yansıma alanındaki çalışmaları ileri düzeyde öğrenebilmesi ve bu konuda uygulamalar yapması amaçlanmaktadır. Bu kapsamda sismik yansıma verilerine, veri-işlem (veri analizi, hız analizi, süzgeçleme,. ), göç, yapay sismogramlar, iki ve üç boyutlu değerlendirme, bilgisayar uygulamaları ve endüstriyel konusunda örnekler yaptırılması planlanmaktadır.
Dersin İçeriği Sismoloji ve Yerin Yapısı: kırılma sismolojisi, kabuk yapısı. Sismik dalga yayınımının esasları: yansıma, kırılma ve iletim. Karada, denizde ve kuyuda kullanılan yapay enerji kaynakları ve alıcılar. Sismik dalgacığı etkileyen faktörler. Yansıma ve iletim katsayıları. Soğrulma. Tekrarlı yansımalar. Sismik kırılma yöntemi. Gürültü analizi. Sismik arazi düzenleri. Ortak yansıma noktası tekniği. Statik ve dinamik düzeltmeler. Sismik yansımada hız kavramı ve hız analizi. Sismik veri işlem yöntemlerine giriş ve sismik yığma kesitlerinin hazırlanması. Sismik göç ve derinlik dönüşümü.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Sismik yansıma yönteminin veri-işlem bölümü hakkında detaylı bilgi sahibi Anlatım, Gezi / Gözlem, Rol Oynama, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, Grupla Çalışma,
2 Veri-işlem çalışmalarını sonrası işlenmiş veriye yapılan migration (göç) Grupla Çalışma, Tartışma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Rol Oynama, Gezi / Gözlem, Anlatım,
3 Son aşamada ise, final sismik-kesitler üzerinde yorumlayabilme yeteneğini Grupla Çalışma, Tartışma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Rol Oynama, Gezi / Gözlem, Anlatım,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Sismoloji ve Yerin Yapısı, Kırılma sismolojisi, kabuk yapısı. 1. Hafta Ders Notu
2 Sismik dalga yayınımının esasları: yansıma, kırılma ve iletim. 2. Hafta Ders Notu
3 Karada, denizde ve kuyuda kullanılan yapay enerji kaynakları ve alıcılar. 3. Hafta Ders Notu
4 Sismik dalgacığı etkileyen faktörler, Yansıma ve iletim katsayıları. Soğrulma. 4. Hafta Ders Notu
5 Tekrarlı yansımalar. Sismik kırılma yöntemi, Gürültü analizi. Sismik arazi düzenleri. 5. Hafta Ders Notu
6 Ortak yansıma noktası tekniği, Statik ve dinamik düzeltmeler. 6. Hafta Ders Notu
7 Sismik yansımada hız kavramı ve hız analizi. 7. Hafta Ders Notu
8 Sismik veri işlem yöntemlerine giriş ve sismik yığma kesitlerinin hazırlanması. 8. Hafta Ders Notu
9 Migration (sismik göç) ve derinlik dönüşümü. 9. Hafta Ders Notu
10 Sismik veri-işlem konusunda güncel makale 10. Hafta Ders Notu
11 Sismik veri-işlem konusunda güncel makale 11. Hafta Ders Notu
12 Sismik migration konusunda güncel makale 12. Hafta Ders Notu
13 Sismik kesitlerin yorumlanması konusunda güncel makale 13. Hafta Ders Notu
14 2D ve 3D Sismik yansıma kesitlerinin yorumlanması konusunda güncel makale 14. Hafta Ders Notu
Kaynaklar
Ders Notu BEYHAN, G ., 2007. Sismik Yansıma Yöntemi
Sakarya Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeofizik Müh.Bölümü, 2007, Sakarya.
Ders Kaynakları 1-) V. Cerveny, I. A. Molotkov, I. Psencik, 1977, Ray Method in Seismology,
Univerzito Karlova.
2-) K. Aki, P.G. Richards, 1980, Quantitative Seismology, Theory & Methods,
V1, V2, Freeman and Company.
3-) R.M.C. Quillun, M. Bacon, W. Barclay, 1984, An introduction to seismic
interpretation, Gulf Publishing Company.
4-) K. E. Bullen, B. A. Bolt, 1985, An Introduction of the Theory of Seismology,
Cambridge Univ. Press.
5-) K. Ergin, 1995, Advanced Seismology (Rays and waves), TÜBİTAK,
Marmara Research Center, Department of Earth Science.
6-) Lay, T. and C. Wallace, 1995, Modern Global Seismology, Academic Press,
International geophysics Series, V58.
7-) Aki, K. & Richards, P.G., 1980. Quantitative Seismology Theory and
Methods, Vol. 1 and 2, W.H. Freeman and Company, San Francisco, USA.
8-) Selected papers and chapters on the advanced seismic exploration methods
published in the international journals.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Yaşadığı toplumun bilgi toplumu olmasına katkıda bulunmak, toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik sorunlara çözüm sunmak amaçlarıyla alanındaki bilimsel, teknolojik, sosyal veya kültürel ilerlemeleri içeren bilimsel projeler geliştirir ve bu projeleri ulusal ve uluslararası bilimsel ortamlarda (toplantılarda) tanıtır. X
2 Alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşır, alanında güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında sahip olduğu kapsamlı bilgiyi elde ettiği bilgi ile karşılaştırarak değerlendirir ve sentezleyerek yeni sonuçlar ortaya koyar. X
3 Alanı ile ilgili problemleri tanımlar ve formüle eder, yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliştirir; karmaşık sistem veya süreçleri tasarlar ve tasarımlarında yenilikçi/alternatif çözümler ve/veya yöntemler geliştirir. X
4 Kuramsal, deneysel ve modelleme esaslı araştırmaları tasarlar ve uygular, belirsiz, sınırlı ya da eksik verileri bilimsel yöntemlerle tamamlar; verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması ile yeni modellemelerin oluşturulması aşamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. X
5 Alanındaki uygulamaların sosyal, çevresel, sağlık, güvenlik, hukuki boyutlarını ile proje yönetimi ve iş hayatı uygulamalarını bilir ve bunların getirdiği kısıtların farkındadır. Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilir, bu tür takımlarda liderlik yapabilir ve karmaşık durumlarda çözüm yaklaşımları geliştirebilir; bağımsız çalışabilir ve sorumluluk alır. X
6 Çalışmalarının süreç ve sonuçlarını, alanında veya alan dışındaki ulusal ve uluslararası ortamlarda bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü C1 Genel Düzeyinde kullanarak, yazılı ya da sözlü olarak aktararak sözlü ve yazılı iletişim kurar. X
7 Mühendislik uygulamalarında gerekli olan jeofizik yöntemleri seçer, kuramsal ve arazi çalışmalarında liderlik eder. X
8 Yerbilimlerinde üç boyutlu modelleme yapabilecek düzeyde bilişim teknolojisi bilgi ve becerisine sahip olur ve uygular. X
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8
1 Sismik yansıma yönteminin veri-işlem bölümü hakkında detaylı bilgi sahibi 5 5 5 5 5 4 5 5
2 Veri-işlem çalışmalarını sonrası işlenmiş veriye yapılan migration (göç) 4 4 5 5 5 4 5 5
3 Son aşamada ise, final sismik-kesitler üzerinde yorumlayabilme yeteneğini 4 5 5 4 4 4 5 5
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 100
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 40
1. Final 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Kısa Sınav 1 30 30
Ödev 1 24 24
Toplam İş Yükü 150
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6
Dersin AKTS Kredisi 6