| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Fıkıhta Hakkın Kaynakları | ISH 526 | 0 | 3 + 0 | 3 | 6 |
| Ön Koşul Dersleri | Ön koşul dersleri bulunmamaktadır. |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | YUKSEK_LISANS |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi İRFAN İNCE |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Klasik Fıkıh öğretisinde "hak" kavramının incelenmesi |
| Dersin İçeriği | Abdurrazzâk el-Sanhûrî'nin (ö. 1971) Mesâdiru’l-hakk adlı eseri çerçevesinde klasik fıkıhta hak kavramının tanımı, hak çeşitlerinin tasnifi ve hakkın kaynaklarının incelenmesi modern hukuk öğretileriyle karşılaştırılması |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Bir hukukçu ve fıkıh bilgini olarak Abdürrezzâk es-Senhûrî'nin çalışmalarını değerlendirebilir. | Anlatım, Beyin Fırtınası, | |
| 2 | Hak kavramı, hakkın türlerini tasnif edebilir. | Anlatım, Soru-Cevap, | Doğru Yanlış Testleri, |
| 3 | Hakkın kaynakları ve verdiği yetkileri birbirinden ayırabilir. | Anlatım, Beyin Fırtınası, | |
| 4 | Hak kavramı çerçevesinde Batı hukuku ve İslam hukukunu karşılaştırabilir. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 5 | Hakkın kaynağı olarak fıkıhta akit teorisinin temel kavramlarını analiz edebilir. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 6 | Günümüz bazı müslüman ülkelerinin hukuk düzenlerinde fıkhın yerini analiz edebilir. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | 20 Yüzyılda Mısır’da kanunlaştırma ve fıkhın yeri | |
| 2 | Senhûrî’nin biyografisi, eserleri, çalışmalarıyla ilgili değerlendirmeler | |
| 3 | Mesâdiru’l-hak’ın konusu ve kapsamı | |
| 4 | Senhûrî’nin fıkha bakışı | |
| 5 | Mesâdiru’l-hak'ta karşılaştırmalı hukuk | |
| 6 | Şahsî Hak-Aynî Hak | |
| 7 | Zimmet teorisi | |
| 8 | Şahsî ve Aynî hakkın kaynakları | |
| 9 | Akit teorisi | |
| 10 | Mezât, iz’ân, arbûn akitleri | |
| 11 | Akitte hata | |
| 12 | Akdin mahalli | |
| 13 | Fâsit akit | |
| 14 | Tartışma ve değerlendirme |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | Andurrezzâk es-Senhûrî, Mesâdiru’l-hak fi’l-fıkhi’l-islâmî: Dirâse mukârene bi’l-fkhi’l-islâmî, Dâru ihyâ’i’t-turâsi’l-arabî, Beyrut-Lübnan, t.y. Murteza Bedir, “Senhûrî, Abdurrezzâk Ahmed”, DİA, XXXVI, 2009, s. 523-525. Muhammed Amâre, Ed-Doktûr Abdurrezzâk es-Senhûrî: islâmiyyetu’d-devle ve’l-medeniyye ve’l-kânûn, Dâru’s-selâm, Kahire, 2009. Guy Bechor, The Sanhuri Code, and the Emergence of Modern Arab Civil Law (1932 to 1949), Brill, Leiden-London, 2007. Oussama Arabi, “Al-Sanhuri's Reconstruction Of The Islamic Law Of Contract Defects”, Journal of Islamic Studies (1995) 6 (2): 153-172. Abdurrezzâk es-Senhûrî, Fıkhü'l-hilafe ve tetavvuruhâ, trc. Nadiye Abdürrezzâk Senhuri. el-Hey'etü'l-Mısriyyetü'l-Âmme li’l-Kitâb, Kahire, 1989. Enid Hill, “Al-Sanhuri and Islamic Law: The Place and Significance of Islamic Law in the Life and Work of 'Abd al-Razzaq Ahmad al-Sanhuri, Egyptian Jurist and Scholar, 1895-1971” Arab Law Quarterly, Vol. 3, No. 1 (Feb., 1988), pp. 33-64. Nâdiye Senhuri, Tevfik Şavi, Abdürrezzâk es-Senhuri min hilâli evrakihi'ş-şahsiyye, ez-Zehrâ li'l-İ'lami'l-Arabî, Kahire, 1988. Subhi Receb Mahmesânî, el-Mücahidûn fi'l-hak: tezkirât min Mâlik ile's-Senhurî, Dârü'l-ilm li'l-melayin, Beyrut, 1979. Senhûrî, Abdurrezzâk, Nazariyyetu’l-akd, el-Meceme’u’l-ilmiyyi’l-arabiyyi’l-islâmî, Beyrut, 1935. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | İlgili alanda bilimsel bilgi oluşturacak veri toplama, literatür inceleme ve analiz yapma becerisini kazanmak; Bilimsel araştırma sürecine ilişkin yöntem bilgi ve becerisinde ustalaşmış olmak; Bilimsel çalışmalarında kuramsal, yöntemsel ve uygulama bağlamında en az bir alanda katkı sağlama becerisini kazanmak; Eleştirel bir değerlendirme ve sentez yapma yeterliliği kazanmak; Yeniliklere ve yeni fikirlere açık olma ve yeni fikirler üretebilme becerisi kazanmak; Disiplinler arası çalışabilme becerisine sahip olmak ve farklı alanlardaki kuram, yöntem ve uygulamaları ilgili alana adapte edebilme becerisi kazanmak; İlgili alandaki teknolojik gelişmeleri, bilimsel ilerlemeleri ve bilgi teknolojilerini yakından takip etmek; Akademik yazım alışkanlığına katkı sağlayacak alanı ile ilgili en az bir yayın yapmak; Uzmanlık alanları ile ilgili olarak ulusal ve uluslar arası çevrelerle iletişim kurabilme becerisi kazanmak; Akademik hayatın gerektirdiği düzeyde davranış ve etik duyarlılığa sahip olmak | X | |||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 |
|---|---|---|
| 1 | Bir hukukçu ve fıkıh bilgini olarak Abdürrezzâk es-Senhûrî'nin çalışmalarını değerlendirebilir. | |
| 2 | Hak kavramı, hakkın türlerini tasnif edebilir. | |
| 3 | Hakkın kaynakları ve verdiği yetkileri birbirinden ayırabilir. | |
| 4 | Hak kavramı çerçevesinde Batı hukuku ve İslam hukukunu karşılaştırabilir. | |
| 5 | Hakkın kaynağı olarak fıkıhta akit teorisinin temel kavramlarını analiz edebilir. | |
| 6 | Günümüz bazı müslüman ülkelerinin hukuk düzenlerinde fıkhın yerini analiz edebilir. |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 50 |
| 1. Ödev | 50 |
| Toplam | 100 |
| 1. Final | 50 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 3 | 42 |
| Ara Sınav | 1 | 10 | 10 |
| Ödev | 1 | 20 | 20 |
| Final | 1 | 20 | 20 |
| Toplam İş Yükü | 140 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5,6 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 6 | ||