Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Osmanlı Hukukunun Temel Meseleleri ISH 525 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. OSMAN GÜMAN
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Nuray SARMAN

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

İslam Hukuku alanında çalışan öğrencilerin Osmanlı tecrübesini tanımalarını sağlamak

Dersin İçeriği

I. Osmanlı Hukukunun Bilgi Kaynakları

a. Fıkıh Kitapları ve risaleler

b. Fetva mecmuaları

c. Şeriyye sicilleri ve sakk mecmuaları

d. Kanunnameler

e. Siyasetnameler

f. Kronikler

II. Osmanlı Hukukunun Genel Yapısı

a. Örfî ve Şerî hukuk

b. Fetva ve kaza

c. Şeyhülislamlık makamı

III. Devletin Yapısı ve İşleyişi

a. Padişah

b. Veziriazam

c. Divan-i hümayun

IV. Muamelât hukuku

V. Vakıf Hukuku

VI. Arazi Hukuku

VII. Zimmî Hukuku

VIII. Ceza Hukuku

IX. Usul-i Muhakeme

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Osmanlı Hukukunun beslendiği kaynaklar hakkında bilgi edinir. Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Gezi / Gözlem,
2 Osmanlı Hukukunu tanır. Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Gezi / Gözlem,
3 Örfi hukuk-Şeri hukuk ayırımı hakkında bilgi edinir. Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Gezi / Gözlem,
4 Osmanlı Hukukunun gelişimine dair tarihi süreci görür. Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Gezi / Gözlem,
5 İctihat, kaza ve fetva müesseseleri arasındaki nüansları farkeder. Beyin Fırtınası, Gezi / Gözlem, Soru-Cevap,
6 Osmanlı hukukunu dönemin sair hukuk düzenleriyle mukayesesini yapar. Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Gezi / Gözlem,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Osmanlı Hukukunun bilgi kaynakları M. Akif Aydın, Türk Hukuk Tarihi, M. Akif Aydın, Osmanlı Devletinde Hukuk Ve Adalet,Ekrem Buğra Ekinci, Osmanlı Hukuku
2 Fıkıh Kitapları Ve Risaleler, Fetva Mecmuaları Şükrü Özen, “Osmanlı Dönemi Fetva Literatürü”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, C.3, Sy.5, S. 249-378, 2005.
3 Şeriyye Sicilleri ve Sakk Mecmuaları
4 Kanunnameler, Siyasetnameler, Kronikler M. Akif Aydın, Türk Hukuk Tarihi, M. Akif Aydın, Osmanlı Devletinde Hukuk ve Adalet,Ekrem Buğra Ekinci, Osmanlı Hukuku
5 Örfî ve Şerî Hukuk M. Akif Aydın, Türk Hukuk Tarihi, M. Akif Aydın, Osmanlı Devletinde Hukuk ve Adalet,Ekrem Buğra Ekinci, Osmanlı Hukuku
6 Fetva ve Kaza, Şeyhülislamlık M. Akif Aydın, Türk Hukuk Tarihi, M. Akif Aydın, Osmanlı Devletinde Hukuk ve Adalet,Ekrem Buğra Ekinci, Osmanlı Hukuku
7 Devletin Yapısı ve İşleyiş M. Akif Aydın, Türk Hukuk Tarihi, M. Akif Aydın, Osmanlı Devletinde Hukuk ve Adalet,Ekrem Buğra Ekinci, Osmanlı Hukuku
8 Muamelât Hukuku M. Akif Aydın, Türk Hukuk Tarihi, M. Akif Aydın, Osmanlı Devletinde Hukuk ve Adalet,Ekrem Buğra Ekinci, Osmanlı Hukuku
9 Vakıf Hukuku M. Akif Aydın, Türk Hukuk Tarihi, M. Akif Aydın, Osmanlı Devletinde Hukuk ve Adalet,Ekrem Buğra Ekinci, Osmanlı Hukuku
10 Arazi Hukuku M. Akif Aydın, Türk Hukuk Tarihi, M. Akif Aydın, Osmanlı Devletinde Hukuk ve Adalet,Ekrem Buğra Ekinci, Osmanlı Hukuku
11 Zimmî Hukuku M. Akif Aydın, Türk Hukuk Tarihi, M. Akif Aydın, Osmanlı Devletinde Hukuk ve Adalet,Ekrem Buğra Ekinci, Osmanlı Hukuku
12 Ceza Hukuku M. Akif Aydın, Türk Hukuk Tarihi, M. Akif Aydın, Osmanlı Devletinde Hukuk ve Adalet,Ekrem Buğra Ekinci, Osmanlı Hukuku
13 Usul-i Muhakeme M. Akif Aydın, Türk Hukuk Tarihi, M. Akif Aydın, Osmanlı Devletinde Hukuk ve Adalet,Ekrem Buğra Ekinci, Osmanlı Hukuku
14 Aile Hayatı ve Harem M. Akif Aydın, Türk Hukuk Tarihi, M. Akif Aydın, Osmanlı Devletinde Hukuk ve Adalet,Ekrem Buğra Ekinci, Osmanlı Hukuku
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

1. M. Akif Aydın, Türk Hukuk Tarihi.

2. M. Akif Aydın, Osmanlı Devletinde Hukuk ve Adalet

3. Ekrem Buğra Ekinci, Osmanlı Hukuku

4. Fethi Gedikli, “Osmanlı Hukuk Tarihi Kaynağı Olarak Şer’iyye Sicilleri”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, c.3, sy.5, s. 187-213, 2005.

5. Şükrü Özen, “Osmanlı Dönemi Fetva Literatürü”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, c.3, sy.5, s. 249-378, 2005.

6. Süleyman Kaya, “Mahkeme Kayıtlarının Kılavuzu: Sakk Mecmuaları”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, c.3, sy.5, s. 379-416, 2005. 

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 İlgili alanda bilimsel bilgi oluşturacak veri toplama, literatür inceleme ve analiz yapma becerisini kazanmak; Bilimsel araştırma sürecine ilişkin yöntem bilgi ve becerisinde ustalaşmış olmak; Bilimsel çalışmalarında kuramsal, yöntemsel ve uygulama bağlamında en az bir alanda katkı sağlama becerisini kazanmak; Eleştirel bir değerlendirme ve sentez yapma yeterliliği kazanmak; Yeniliklere ve yeni fikirlere açık olma ve yeni fikirler üretebilme becerisi kazanmak; Disiplinler arası çalışabilme becerisine sahip olmak ve farklı alanlardaki kuram, yöntem ve uygulamaları ilgili alana adapte edebilme becerisi kazanmak; İlgili alandaki teknolojik gelişmeleri, bilimsel ilerlemeleri ve bilgi teknolojilerini yakından takip etmek; Akademik yazım alışkanlığına katkı sağlayacak alanı ile ilgili en az bir yayın yapmak; Uzmanlık alanları ile ilgili olarak ulusal ve uluslar arası çevrelerle iletişim kurabilme becerisi kazanmak; Akademik hayatın gerektirdiği düzeyde davranış ve etik duyarlılığa sahip olmak X
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1
1 Osmanlı Hukukunun beslendiği kaynaklar hakkında bilgi edinir.
2 Osmanlı Hukukunu tanır.
3 Örfi hukuk-Şeri hukuk ayırımı hakkında bilgi edinir.
4 Osmanlı Hukukunun gelişimine dair tarihi süreci görür.
5 İctihat, kaza ve fetva müesseseleri arasındaki nüansları farkeder.
6 Osmanlı hukukunu dönemin sair hukuk düzenleriyle mukayesesini yapar.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Ödev 50
Toplam 100
1. Final 50
1. Yıl İçinin Başarıya 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 25 25
Ödev 1 10 10
Performans Görevi (Seminer) 1 10 10
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 151
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6,04
Dersin AKTS Kredisi 6