| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Fıkhu’L-Luga | TIB 605 | 0 | 3 + 0 | 3 | 6 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Doktora |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Prof.Dr. OSMAN GÜMAN |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | Arş. Gör. Zehra Özli |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Fıkhul-lüga, konuları itibarıyla Fıkıh Usulü, Kelam, Tefsir gibi diğer İslamî ilimler ile sıkı ilişkisi olan bir ilim dalıdır. Bu ders, öğrencilerin Arapçanın beyana dayalı İslamî ilimler ile ilişkisini fark etmesini sağlayacak ve doktora calismasinda bu çerçevede çalışma yapmak isteyenler icin yol gosterici ve temel referans olacaktir. |
| Dersin İçeriği | Bu derste, Fıkhul-lüga ilmine genel bir girişten sonra, Fıkhul-lüga kapsamına giren konuları tek tek ele almak yerine, diğer İslamî ilimler ve ideolojilerle ilişkisi olduğu düşünülen dilin menşei, yabancı kelimelerin arapçanın yapısına uydurulması, Kuranda yabancı dilden geçmiş kelime olup olmadığı, dilde kıyas ve dilde mecaz gibi tartışmalı konular ele alınacaktır. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Fıkhul Luga kavramını tanımlar, konusunu ve ilmul luga ve diğer ilimlerle bağlantısını açıklar. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Deney ve Laboratuvar, | |
| 2 | Fıkhul Luga literatürünü bilir. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Deney ve Laboratuvar, | |
| 3 | Fıkhul Luganın tarihi sürecini, önemini kavrar. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 4 | Dilin kaynağı ile ilgili teorileri bilir ve tasnif eder. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Deney ve Laboratuvar, | |
| 5 | Tarib, dilde mecaz ve kıyas olgularını değerlendirir. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Deney ve Laboratuvar, | |
| 6 | Müşterek ve müteradif olgusunu dilin kökenine ilişkin teoriler çerçevesinde analiz eder. | Anlatım, Beyin Fırtınası, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Fıkhul-lüga ilminin tanımı ve konuları | |
| 2 | Fıkhul-lüga ilminin amaç ve yöntemi | |
| 3 | Fıkhul-lüga ve ilmul-lüga terimlerinin mukayesesi | |
| 4 | Fıkhul-lüga ilminin diğer ilimlerle ilişkisi | |
| 5 | Fıkhul-lüga ilminin tarihsel serüveni | |
| 6 | Dilin kaynağı ve ilgili teoriler | |
| 7 | Arapçanın diğer dillerden üstün olduğu görüşü ve delilleri (İbn Fâris örneği) | |
| 8 | Yabancı kelimeleri Arapçalaştırma olgusu (tarîb) | |
| 9 | Kuranda yabancı kelime olmadığı görüşü ve delilleri (Şafii örneği) | |
| 10 | İslam dininin Arapça üzerindeki etkisi | |
| 11 | Eşsesli ve eşanlamlı kelimeler olgusu | |
| 12 | Dilde kıyas olgusu | |
| 13 | Dilde mecaz olgusu | |
| 14 | Mecazın reddi (İbn Teymiyye örneği) |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | İbn Fâris, es-Sahibî fi fıkhil-lüga, Dârul-kütübil-ilmiyye, Beyrut, 1997. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | İlgili alanda bilimsel bilgi oluşturacak veri toplama, literatür inceleme ve analiz yapma becerisini kazanmak; Bilimsel araştırma sürecine ilişkin yöntem bilgi ve becerisinde ustalaşmış olmak; Bilimsel çalışmalarında kuramsal, yöntemsel ve uygulama bağlamında en az bir alanda katkı sağlama becerisini kazanmak; Eleştirel bir değerlendirme ve sentez yapma yeterliliği kazanmak; Yeniliklere ve yeni fikirlere açık olma ve yeni fikirler üretebilme becerisi kazanmak; Disiplinler arası çalışabilme becerisine sahip olmak ve farklı alanlardaki kuram, yöntem ve uygulamaları ilgili alana adapte edebilme becerisi kazanmak; İlgili alandaki teknolojik gelişmeleri, bilimsel ilerlemeleri ve bilgi teknolojilerini yakından takip etmek; Akademik yazım alışkanlığına katkı sağlayacak alanı ile ilgili en az bir yayın yapmak; Uzmanlık alanları ile ilgili olarak ulusal ve uluslar arası çevrelerle iletişim kurabilme becerisi kazanmak; Akademik hayatın gerektirdiği düzeyde davranış ve etik duyarlılığa sahip olmak | X | |||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 |
|---|---|---|
| 1 | Fıkhul Luga kavramını tanımlar, konusunu ve ilmul luga ve diğer ilimlerle bağlantısını açıklar. | |
| 2 | Fıkhul Luga literatürünü bilir. | |
| 3 | Fıkhul Luganın tarihi sürecini, önemini kavrar. | |
| 4 | Dilin kaynağı ile ilgili teorileri bilir ve tasnif eder. | |
| 5 | Tarib, dilde mecaz ve kıyas olgularını değerlendirir. | |
| 6 | Müşterek ve müteradif olgusunu dilin kökenine ilişkin teoriler çerçevesinde analiz eder. |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 50 |
| 1. Kısa Sınav | 30 |
| 1. Ödev | 10 |
| 2. Ödev | 10 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 3 | 48 |
| Ara Sınav | 1 | 20 | 20 |
| Kısa Sınav | 1 | 11 | 11 |
| Ödev | 2 | 10 | 20 |
| Final | 1 | 5 | 5 |
| Toplam İş Yükü | 152 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 6,08 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 6 | ||