| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Elektrik Makineleri ve Güç Elektroniği Laboratuvarı | EEM 426 | 8 | 1 + 2 | 2 | 4 |
| Ön Koşul Dersleri | EEM 310 Elektrik Makineleri II, EEM 312 Güç Elektroniği |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi MUSTAFA TURAN |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | Arş.Gör.Dr.Kemal Kalaycı, Arş.Gör.Dr. Barış Cevher |
| Dersin Kategorisi | Alanına Uygun Öğretim |
| Dersin Amacı | Transformatör, Asenkron makineler, Senkron makineler ve doğru akım makinelerinin sürekli hal işletimi ve davranışlarının deneysel incelenmesi; Güç elektroniği elemanları, devreleri ve uygulamalarının simülasyon ve deneysel gerçeklenmesi konusunda bilgi ve beceriler kazandırmak. |
| Dersin İçeriği | Bir fazlı ve Üç Fazlı Transformatör, Asenkron Makineler, Senkron Makineler ve Doğru Akım Makineleri Karakteristiklerinin deneysel elde edilmesine ilişkin deneyler; Güç elektroniği elemanları, devreleri, tasarımı ve uygulama alanlarına ilişkin deneyler. |
| Kalkınma Amaçları |
|---|
|
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Temel güç elektroniği yapıları ile deney yapar (PÇ5b-6a) | Deney ve Laboratuvar, | Performans Değerlendirme, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| 2 | Temel güç elektroniği yapılarının bilgisayar simülasyonlarını yapar (PÇ4) | Eğitsel Oyun, Benzetişim, | Ödev / Evde-Çöz Sınavlar, |
| 3 | Güç elektroniği elemanları kullanarak dönüştürücü tasarımı yapar (PÇ3-4) | Deney ve Laboratuvar, | Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), Ödev / Evde-Çöz Sınavlar, |
| 4 | Elektrik makinelerinin temel karakteristiklerini deney yaparak elde eder (PÇ5b-6a) | Deney ve Laboratuvar, | Performans Değerlendirme, Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| 5 | Deney sonuçlarını değerlendirerek rapor hazırlar (PÇ7a) | Grupla Çalışma, Bireysel Çalışma, | Ödev / Evde-Çöz Sınavlar, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Laboratuvar oryantasyonu ve iş güvenliği kuralları | Güç Elektroniği Laboratuvarı Deney Föyü Elektrik Makineleri Laboratuvarı Deney Föyü nün giriş kısımları |
| 2 | Tek fazlı kontrolsüz yarım dalga ve Tam dalga doğrultucu deneyleri | Güç Elektroniği Laboratuvarı Deney Föyü (Deneyden önce Osiloskop ve AC-DC deney seti tanıtılacak.) Not: Deneye gelmeden önce deneylerin Matlab Simulink ortamında modelleri hazırlanacak ve görevlilere internet üzerinden yollanacaktır. |
| 3 | Tek fazlı kontrollü yarım dalga ve tam dalga tristör deneyleri, Tek fazlı bridgeless tam dalga doğrultucu deneyi | Güç Elektroniği Lab. Deney Föyü Not: Deneye gelmeden önce deneylerin Matlab Simulink ortamında modelleri hazırlanacak ve görevlilere internet üzerinden yollanacaktır. |
| 4 | Üç fazlı kontrollü yarım dalga ve tam dalga tristör deneyleri | Güç Elektroniği Lab. Deney Föyü (Deney öncesinde DC-DC deney seti tanıtılacak). Not: Deneye gelmeden önce deneylerin Matlab Simulink ortamında modelleri hazırlanacak ve görevlilere internet üzerinden yollanacaktır. |
| 5 | Alçaltıcı (Buck) DC-DC Çevirici deneyi ve Yükseltici (Boost ) DC-DC Çevirici deneyi. | Güç Elektroniği Lab. Deney Föyü Not: Deneye gelmeden önce deneylerin Matlab Simulink ortamında modelleri hazırlanacak ve görevlilere internet üzerinden yollanacaktır. |
| 6 | Alçaltıcı-Yükseltici (Buck-Boost ) DC-DC Çevirici deneyi ve Cuk DC-DC Çevirici deneyi. | Güç Elektroniği Lab. Deney Föyü Not: Deneye gelmeden önce deneylerin Matlab Simulink ortamında modelleri hazırlanacak ve görevlilere internet üzerinden yollanacaktır. |
| 7 | Forward DC-DC Çevirici deneyi ve Flyback DC-DC çevirici deneyi (veya yarım köprü ve LLC rezonans devre deneyi). | Güç Elektroniği Lab. Deney Föyü Not: Deneye gelmeden önce deneylerin Matlab Simulink ortamında modelleri hazırlanacak ve görevlilere internet üzerinden yollanacaktır. |
| 8 | Bir Fazlı Transformatör Deneyleri: Manyetik malzemelerin mıknatıslanma eğrilerinin ve bir fazlı transformatörün eşdeğer devre parametrelerinin elde edilmesi, şekil faktörü. | Deneye gelinmeden önce, Elektrik Makineleri Laboratuvarı Deney Föyünün ilgili konuları çalışmış ve hazırlanılmış olduğunu gösterir bireysel ön çalışma raporu hazırlanmış olmalıdır. |
| 9 | Ara sınav | |
| 10 | Üç Fazlı Transformatör Deneyleri: Üç fazlı transformatörlerin bağlama grupları, mıknatıslama akımının deneysel incelenmesi. Oto transformatör ve ölçü transformatörleri uygulamaları. | Deneye gelinmeden önce, Elektrik Makineleri Laboratuvarı Deney Föyünün ilgili konuları çalışmış ve hazırlanılmış olduğunu gösterir bireysel ön çalışma raporu hazırlanmış olmalıdır. |
| 11 | Asenkron Motor Deneyleri: Asenkron motorlara yolverme, hız ayarı ve frenleme, boşta çalışma deneyi, kilitli rotor deneyi, eşdeğer devre parametrelerinin bulunması, asenkron motorun dış karakteristiğinin elde edilmesi. | Deneye gelinmeden önce, Elektrik Makineleri Laboratuvarı Deney Föyünün ilgili konuları çalışmış ve hazırlanılmış olduğunu gösterir bireysel ön çalışma raporu hazırlanmış olmalıdır. |
| 12 | Doğru Akım Jeneratör (Dinamo) Deneyleri: Şönt dinamonun kendi kendini uyarması, Serbest uyartımlı dinamonun boşta çalışma karakteristiği, Şönt dinamonun dış karakteristiği. | Deneye gelinmeden önce, Elektrik Makineleri Laboratuvarı Deney Föyünün ilgili konuları çalışmış ve hazırlanılmış olduğunu gösterir bireysel ön çalışma raporu hazırlanmış olmalıdır. |
| 13 | Doğru Akım Motor Deneyleri: Yolverme ve hız ayarı, Seri ve şönt uyartımlı motorların dış karakteristikleri | Deneye gelinmeden önce, Elektrik Makineleri Laboratuvarı Deney Föyünün ilgili konuları çalışmış ve hazırlanılmış olduğunu gösterir bireysel ön çalışma raporu hazırlanmış olmalıdır. |
| 14 | Senkron Makine Deneyleri: Senkron makinelerin yapısının incelenmesi, Şebekeyle Senkronizasyon, Senkron makinelerin karakteristik eğrilerinin elde edilmesi | Deneye gelinmeden önce, Elektrik Makineleri Laboratuvarı Deney Föyünün ilgili konuları çalışmış ve hazırlanılmış olduğunu gösterir bireysel ön çalışma raporu hazırlanmış olmalıdır. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | [1] Arifoğlu, U., “Güç Elektroniği Laboratuvarı Deney Föyü”, 2015 |
| Ders Kaynakları | [1] Arifoğlu, U., “Güç Elektroniği Devreleri Ders Notu”, 2015 |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 a | Matematik, fen bilimleri ve ilgili mühendislik disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimi; | ||||||
| 1 b | Bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinin çözümünde kullanabilme becerisi. | ||||||
| 2 a | Karmaşık mühendislik problemlerini tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; | ||||||
| 2 b | Bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi. | ||||||
| 3 | Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi. | X | |||||
| 4 | Mühendislik uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi. | X | |||||
| 5 a | Karmaşık mühendislik problemlerinin veya disipline özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlama becerisi. | ||||||
| 5 b | Deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi. | X | |||||
| 6 a | Disiplin içi takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi. | X | |||||
| 6 b | Çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi. | ||||||
| 6 c | Bireysel çalışma becerisi. | ||||||
| 7 a | Sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma, etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme becerisi, | X | |||||
| 7 b | En az bir yabancı dil bilgisi. | ||||||
| 7 c | Etkin sunum yapabilme becerisi. | ||||||
| 7 d | Açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi. | ||||||
| 8 | Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği konusunda farkındalık; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi. | ||||||
| 9 a | Etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk hakkında bilgi, | ||||||
| 9 b | Mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi. | ||||||
| 10 a | Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi, iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; | ||||||
| 10 b | Girişimcilik, yenilikçilik hakkında farkındalık | ||||||
| 10 c | Sürdürülebilir kalkınma hakkında bilgi. | ||||||
| 11 a | Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi; | ||||||
| 11 b | Mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık. | ||||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 1 a | PÇ 1 b | PÇ 2 | PÇ 2 a | PÇ 2 b | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 5 a | PÇ 5 b | PÇ 6 | PÇ 6 a | PÇ 6 b | PÇ 6 c | PÇ 7 | PÇ 7 a | PÇ 7 b | PÇ 7 c | PÇ 7 d | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 9 a | PÇ 9 b | PÇ 10 | PÇ 10 a | PÇ 10 b | PÇ 10 c | PÇ 11 | PÇ 11 a | PÇ 11 b |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Temel güç elektroniği yapıları ile deney yapar (PÇ5b-6a) | 0 | 0 | 0 | 5 | 5 | ||||||||||||||||||||||||||
| 2 | Temel güç elektroniği yapılarının bilgisayar simülasyonlarını yapar (PÇ4) | 0 | 0 | 0 | 4 | |||||||||||||||||||||||||||
| 3 | Güç elektroniği elemanları kullanarak dönüştürücü tasarımı yapar (PÇ3-4) | 4 | 0 | |||||||||||||||||||||||||||||
| 4 | Elektrik makinelerinin temel karakteristiklerini deney yaparak elde eder (PÇ5b-6a) | 5 | 5 | |||||||||||||||||||||||||||||
| 5 | Deney sonuçlarını değerlendirerek rapor hazırlar (PÇ7a) | 4 | 0 |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Performans Görevi (Laboratuvar) | 17 |
| 2. Performans Görevi (Laboratuvar) | 17 |
| 3. Performans Görevi (Laboratuvar) | 17 |
| 4. Performans Görevi (Laboratuvar) | 19 |
| Toplam | 70 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 60 |
| 1. Final | 40 |
| 1. İş Sağlığı ve Güvenliği | 0 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 14 | 3 | 42 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 2 | 28 |
| Ara Sınav | 1 | 5 | 5 |
| Performans Görevi (Laboratuvar) | 4 | 5 | 20 |
| Final | 1 | 5 | 5 |
| Toplam İş Yükü | 100 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 4 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 4 | ||