| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Manyetik+Em Prospeksiyon | JFM 306 | 6 | 2 + 1 | 3 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | Yok |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi AYHAN KESKİNSEZER |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Alanına Uygun Öğretim |
| Dersin Amacı | Jeofizik Mühendisliği eğitiminde temel yöntemlerden olan manyetik ve elektromanyetik prospeksiyon konusunda öğrencinin bilgilenmesini sağlamaktır. |
| Dersin İçeriği | Manyetik yöntem ve temel teori, Manyetik birimler, Manyetik anomaliler, Manyetik ölçmeler ve manyetometreler, Arazi işlemleri ve veri düzgünleme, Manyetik haritalar, Özel ölçmeler, Havadan ve denizden manyetik araştırmalar, Manyetik anomalilerin yorumlanması, Gözlemsel yorumlama, Derinliğin anomali genişliğine etkisi, Manyetizasyon doğrultusunun etkisi, Derinliğin manyetik anomalilere etkisi, Jeofizik modeller, Derinlik hesaplamaları. Elektromanyetik kuram, Temel bağıntılar, Maxwell denklemleri, Manyetotellürik yöntem, Yapay kaynaklı elektromanyetik yöntem, Yatay halka elektromanyetik yöntem, Çok alçak frekanslı elektromanyetik yöntem, Geçici elektromanyetik yöntem, Yer radarı. |
| Kalkınma Amaçları |
|---|
|
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Öğrenciler, herhangi bir arazide manyetik ve elektromanyetik yöntemlerin uygulanmasının gerekli olup olmadığına karar verir | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, Bireysel Çalışma, Rol Oynama, Gezi / Gözlem, | |
| 2 | Öğrenciler, araştırmanın konusuna en uygun olan manyetik ve elektromanyetik yöntemlere karar verirler | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, Bireysel Çalışma, Rol Oynama, Gezi / Gözlem, | |
| 3 | Öğrenciler, manyetik ve elektromanyetik yöntemleri uygularlar, değerlendirir | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, Bireysel Çalışma, Rol Oynama, Gezi / Gözlem, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Türkiye Aero-Manyetik Haritalarına Genel Bakış | |
| 2 | Manyetik Verilerinin Değerlendirilmesi | |
| 3 | Havadan Manyetik Anomalilerinin İncelenmesi | |
| 4 | Skarn Zonunda Manyetik Çalışmalar | |
| 5 | Amfora Atölyeleri Üzerinde Manyetik Çalışmalar | |
| 6 | Manyetik Verilerin Hızlı ve Otomatik Yorumunda Werner Tekniği ve Yatay Türevleri | |
| 7 | Terkedilmiş Kromit Maden Sahasının Manyetik Yöntemler ile incelenmesi | |
| 8 | Türkiye’de Manyetotelürik Yöntem | |
| 9 | Heyelan Lokasyonları Üzerinde VLF ve ERT Yer İletkenlik | |
| 10 | GPR Metodu (Yer radarı) ve Kullanıldığı Alanlar | |
| 11 | GPR Metodu ile Gömülü Boruların Araştırılması | |
| 12 | GPR Metodu ile Arkeolojik Kalıntıların İncelenmesi | |
| 13 | GPR Metodu ile Karayolu Üstyapı Tabaka Kalınlıklarının Tespiti | |
| 14 | Manyetik ve GPR Yöntemleri ile yeraltı yapılarının tespiti |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | Manyetik ve Elektromanyetik Yöntemler ile ilgili temel ve bilimsel makaleler (TMMOB Jeofizik Müh.Odası JEOFİZİK Dergisi dahil tüm Bilimsel Dergiler)
|
| Ders Kaynakları | Ateş, A. 1995. Kırıkkale, Keskin ve Çevresinin Havadan Manyetik Anomalilerinin İncelenmesi. TMMOB. JFMO, Jeofizik 9-10, 35-40
Aydın, İ., Karat, H. İ. 1995. Türkiye Aeromanyetik Haritalarına Genel Bir Bakış, TMMOB, JFMO, Jeofizik 9-10, 41-44.
Aydın, İ. 1991. Manyetik Verilerin Hızlı ve Otomatik Yorumunda Werner Tekniği ve Yatay Türevleri. TMMOB JFMO, Jeofizik 5, 111-125.
Aydın, A., Gelişli, K. 1996. Sarıhan-Bayburt Skarn Zonunda Manyetik Çalışmalar, TMMOB, JFMO, Jeofizik Dergisi 10, 41-49.
Aydın, Z. Ö., Şeren, A., Babacan, A. E. ve Gelişli, K. 2017. Akçakale (Trabzon, Türkiye) İç Alanında Yer Altında Arkeolojik Kalıntı Olup Olmadığının Jeofizik Yöntemlerden Yer Radarı (GPR) ile Araştırılması, Uluslararası Katılımlı 6. Tarihi Yapıların Korunması ve Güçlendirilmesi Sempozyumu / 2-3-4 Kasım 2017, 599-607.
Breiner, S. 1973. Applications manual for portable magnetometers, Geometrics.
Demirci, B. B. 2012. Yer Radarı (GPR) Jeofizik Yöntemi ve Kullanıldığı Alanlar, MTA Doğal Kaynaklar ve Ekonomi Bülteni, 14, 56-64.
Demirel, S. 1995. İskenderun Körfezi manyetik verilerinin değerlendirilmesi, TMMOB, JFMO, Jeofizik 9-10, 45-50.
Drahor, M. G., Hesse, A., Kaya, M. A.1995. Sinop Amfora atölyeleri üzerinde manyetik çalışmalar. TMMOB, JFMO, Jeofizik Dergisi 9-10, 41-44. Doğru, M., Büyüksaraç, A. ve diğ., 2017. Dünya Mirası Ahlat Selçuklu Mezarlığı ile Kümbetlerin Lidar ve Jeofizik Yöntemlerle Araştırılması, Yüzey ve Yüzeyaltı Yapı Modellemesi, Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi Sayı: 6/1, 17-42.
Grant, F. S. and West, G.F. 1965. Interpretation Theory in Applied Geophysics, McGraw-Hill Book Company.
Gürer, A. 2007. Türkiye’de Manyetotelürik Yöntem: Tarihçesi ve Gelişimi, İstanbul Üniv. Müh. Fak. Yerbilimleri Dergisi, 20, 2, 51-62.
Kalyoncuoğlu, Ü. Y., Çelik, C., Öksüm, E. ve Çakmak, Ö. 2018. Terkedilmiş Kromit Maden Sahasının Gravite ve Manyetik Yöntemler ile Yeniden İşletile bilirliğinin Araştırılması, Mühendislik Bilimleri ve Tasarım Dergisi, 6, 4, 643-649.
Karcıoğlu, G., Alemdar, R. E. ve Evgi, L. 2019. İstanbul Avcılar Heyelanı Üzerinde VLF ve ERT Yer İletkenlik Modellerinin Kıyaslanması, HÜ., Yerbilimleri, 40, 2, 190-209.
Keary, P., Brooks, M. 1987. An Introduction to Geophysical Exploration, Blackwell Scientific Pub.
Kenar, Ö. 1998. Gravite ve Manyetik Prospeksiyon, KOÜ. Matbaası, İzmit. Kurt, B. B., Kadıoğlu, S. ve Ekincioğlu, E. E. 2009. Yer radarı yöntemi ile gömülü boruların konum, büyüklük ve fiziksel özellikleri ile belirlenmesi, HÜ, Yerbilimleri, 30, 1, 45–57. Özdemir, M. Manyetik Prospeksiyon, İ.Ü. Matbaası, İstanbul. Serin, S., Saltan, M., Terzi, S. ve Bayrak, M. Ç. GPR ile Karayolu Üstyapı Tabaka Kalınlıklarının Tespiti; Isparta-Burdur Uygulaması, ISITES-2015 Valencia -Spain, 2289-2298. Telford, W.M., Geldart, L.P., Sheriff, R.E., Keys, D.A. 1981. Applied Geophysics, Cambridge University Press.
|
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 a | Matematik, fen bilimleri ve ilgili mühendislik disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimi; | ||||||
| 1 b | Bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinin çözümünde kullanabilme becerisi. | ||||||
| 2 a | Karmaşık mühendislik problemlerini tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; | ||||||
| 2 b | Bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi. | ||||||
| 3 | Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi. | X | |||||
| 4 | Mühendislik uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi. | X | |||||
| 5 a | Karmaşık mühendislik problemlerinin veya disipline özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlama becerisi. | ||||||
| 5 b | Deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi. | ||||||
| 6 a | Disiplin içi takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi. | ||||||
| 6 b | Çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi. | ||||||
| 6 c | Bireysel çalışma becerisi. | ||||||
| 7 a | Sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma, etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme becerisi, | ||||||
| 7 b | En az bir yabancı dil bilgisi. | ||||||
| 7 c | Etkin sunum yapabilme becerisi. | ||||||
| 7 d | Açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi. | ||||||
| 8 | Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği konusunda farkındalık; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi. | X | |||||
| 9 a | Etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk hakkında bilgi, | ||||||
| 9 b | Mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi. | ||||||
| 10 a | Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi, iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; | ||||||
| 10 b | Girişimcilik, yenilikçilik hakkında farkındalık | ||||||
| 10 c | Sürdürülebilir kalkınma hakkında bilgi. | ||||||
| 11 a | Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi; | ||||||
| 11 b | Mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık. | ||||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 1 a | PÇ 1 b | PÇ 2 | PÇ 2 a | PÇ 2 b | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 5 a | PÇ 5 b | PÇ 6 | PÇ 6 a | PÇ 6 b | PÇ 6 c | PÇ 7 | PÇ 7 a | PÇ 7 b | PÇ 7 c | PÇ 7 d | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 9 a | PÇ 9 b | PÇ 10 | PÇ 10 a | PÇ 10 b | PÇ 10 c | PÇ 11 | PÇ 11 a | PÇ 11 b |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Öğrenciler, herhangi bir arazide manyetik ve elektromanyetik yöntemlerin uygulanmasının gerekli olup olmadığına karar verir | 3 | 2 | 2 | ||||||||||||||||||||||||||||
| 2 | Öğrenciler, araştırmanın konusuna en uygun olan manyetik ve elektromanyetik yöntemlere karar verirler | 3 | 2 | 2 | ||||||||||||||||||||||||||||
| 3 | Öğrenciler, manyetik ve elektromanyetik yöntemleri uygularlar, değerlendirir | 3 | 2 | 2 |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 100 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 4 | 64 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
| Ara Sınav | 1 | 9 | 9 |
| Final | 1 | 20 | 20 |
| Toplam İş Yükü | 125 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 5 | ||