Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Zih. Engel. Günlük Yaşam ve Sosyal Beceri Öğretimi ZEE 303 5 4 + 0 4 8
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. EDA DEMİRHAN
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Damla ALTIN

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Özbakım ve günlük yaşam becerilerinin amaçlarını ve kapsamını incelemek, zihinsel yetersizlği ve farklı yetersizkileri olan çocuklara hangi günlük yaşam becerilerini kazandıracağına karar verme ve bu becerilrin öğretimi için ölçü aracı hazırlama, öğretim ortamı düzenleme, kullanılacak yöntemlere karar verme ve süreci uygulama ve de kazanırlan becerilerin süreklilğini ve genellenmesini sağlayabilmektir.

Dersin İçeriği

Günlük yaşam ve sosyal becerilerin tanımı, çocuklarda günlük yaşam ve sosyal becerilerin gelişimi, farklı yetersizlikleri olan öğrencilere hangi günlük yaşam becerilerinin (özbakım, ev-içi beceriler, toplum becerileri, serbest zaman becerileri vb.) ve sosyal becerilerin kazandırılmasının uygun olduğuna karar verme, bu becerilerin kazandırılması için ölçme araçları hazırlama, öğretim ortamını düzenleme, kullanılacak ipuçlarına ve ipuçlarını silikleştirme işlem süreçlerine karar verme, uygulama, kazandırılan becerilerin sürekliliğini ve genellenmesini sağlama.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Günlük yaşam ve sosyal becerileri açıklar. Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Beyin Fırtınası, Sınav , Sözlü Sınav,
2 Öz bakım becerilerini kazandırılmasına etki eden davranışları açıklar. Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Rol Oynama, Grup Çalışması, Örnek Olay, Problem Çözme, Sınav , Ödev, Portfolyo, Performans Görevi,
3 Tuvalet eğitimi için genel bilgileri açıklar. Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Örnek Olay, Sınav , Ödev, Portfolyo, Performans Görevi,
4 Yemek yeme becerilerinin kapsamını açıklar. Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Rol Oynama, Grup Çalışması, Örnek Olay, Problem Çözme, Sınav , Ödev, Portfolyo, Performans Görevi,
5 Giyinme becerilerinin kapsamını açıklar. Grup Çalışması, Örnek Olay, Problem Çözme, Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Rol Oynama, Sınav , Ödev, Portfolyo, Performans Görevi,
6 Günlük yaşam becerilerinin kazandırılmasının engelli bireyin yaşamındaki önemini ve aile katılımının önemini açıklar. Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Rol Oynama, Grup Çalışması, Örnek Olay, Problem Çözme, Sınav , Ödev, Portfolyo, Performans Görevi,
7 Belirlenen bir sosyal beceri için sosyal beceri öğretim programı hazırlar. Alıştırma ve Uygulama, Gösterip Yaptırma, Rol Oynama, Grup Çalışması, Örnek Olay, Problem Çözme, Sınav , Ödev, Portfolyo, Performans Görevi,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Ders içeriğinin tanıtılması / Günlük yaşam becerileri ve sosyal beceriler-tanım-sınıflandırma-önem Kaynakların ilgili bölümleri
2 Günlük yaşam becerilerinin kazandırılması-günlük yaşam becerilerini öğrenmeye etki eden davranışlar-günlük yaşam becerileri öğretimine başlamadan önce belirlenmesi gereken durumlar Kaynakların ilgili bölümleri
3 Beceri öğretimi ve değerlendirme yöntemleri Kaynakların ilgili bölümleri
4 Yemek yeme becerilerinin öğretimi Kaynakların ilgili bölümleri
5 Giyinme becerilerinin öğretimi Kaynakların ilgili bölümleri
6 Tuvalet becerilerinin öğretimi Kaynakların ilgili bölümleri
7 Kişisel temizlik ve bakım becerilerinin öğretimi Kaynakların ilgili bölümleri
8 Tüketici-ev içi-sağlığı koruma-serbest zaman becerilerinin öğretimi Kaynakların ilgili bölümleri
9 Ara sınav Kaynakların ilgili bölümleri
10 Sosyal beceriler-Sosyal becerilerin gelişmesini ve öğretimini etkileyen etmenler Kaynakların ilgili bölümleri
11 Sosyal becerilerin değerlendirilmesi / Sosyal beceri öğretim yöntemleri Kaynakların ilgili bölümleri
12 Sosyal beceri öğretim yöntemleri Kaynakların ilgili bölümleri
13 Sosyal beceri öğretim yöntemleri Kaynakların ilgili bölümleri
14 Sosyal becerilerin kalıcılığının ve genellenmesinin sağlanması / Özel gereksinimli bireylere sosyal beceri öğretiminde toplumun sorumlulukları Kaynakların ilgili bölümleri
Kaynaklar
Ders Notu

*Varol. N, (2005) Beceri öğretimi ve özbakım becerilerinin kazandırılması. Ankara; kök yayıncılık
*Sucuoğlu, B., ve Çifci, İ. (2001). Yapamıyor mu? Yapmıyor mu?: Zihinsel Engelli Çocuklar İçin Sosyal Beceri Öğretimi, Ankara Üniversitesi Basımevi.
*Vuran, S. ve Çolak, A. (2002). Zihin Engellilerin Sosyal Yeterliklerin Geliştirilmesi. Yayımlanmamış Ders Notları, Anadolu Üniversitesi.

Ders Kaynakları

Tekin-iftar, E., & Kırcaali-İftar, G. (2006). Özel eğitimde yanlışsız öğretim yöntemleri. (3. Baskı) Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. (yöntemlerle ilgili bütün bölümler)Varol, N. (2010). Beceri öğretimi ve özbakım becerilerinin kazandırılması. (4 Baskı) Ankara:Kök Yayıncılık3.Hafta Tekin-iftar, E., & Kırcaali-İftar, G. (2006). Özel eğitimde yanlışsız öğretim yöntemleri. (3. Baskı) Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. (yöntemlerle ilgili bütün bölümler)Varol, N. (2010). Beceri öğretimi ve özbakım becerilerinin kazandırılması. 4 Baskı) Ankara:Kök Yayıncılık.4.HaftaSucuoğlu, B. ve Çifci, İ. (2001). Yapamıyor mu? Yapmıyor mu?: Zihinsel Engelli Çocuklar İçin Sosyal Beceri Öğretimi, Ankara Üniversitesi Basımevi. 5.Hafta Özkan, Ş. (2007). Giyinme becerilerinin öğretimi. Özel Eğitim Dergisi, 6.Hafta Cavkaytar, A. (Editör). (2010). Özel Eğitimde Aile Eğitimi ve Rehberliği, Ankara: Maya Yayınevi.7.HaftaÖncül, N. & Yücesoy-Özkan, Ş. (2006). Zihin özürlü yetişkin kadınlara günlük yaşam becerilerinin kazandırılmasında videoyla model olmanın ekililiği. Eskişehir: Yayınlanmamış Araştırma Raporu.8.HaftaSucuoğlu, B., & Özokçu, O. (2005). Kaynaştırma öğrencilerinin sosyal becerilerinin Değerlendirilmesi. Özel Eğitim Dergisi, 6 (1) 41-579.HaftaSazak, E., & Çiftçi-Tekinarslan, İ. (2003). Zihin engelli birey için hazırlanan akran aracılı sosyal beceri öğretim programının etkililiğinin incelenmesi. Özel Eğitim Dergisi, 4, (2), 13-30.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Özel eğitim, öğretmenlik mesleği, genel kültür ve temel bilimlerle ilgili güncel bilgileri tanımlar. X
2 Öğrencilerinin seviyesini öğretime başlamadan önce değerlendirip, sonuçları veli ve yöneticilerle paylaşır; bu sonuçlara göre bireyselleştirilmiş eğitim planı hazırlayıp kullanır. X
3 Alanıyla ilgili sahip olduğu bilgi ve becerileri yasal ve etik kurallar çerçevesinde mesleğinde ve günlük yaşantısında kullanır. X
4 Öğretim ve araştırma amacıyla temel düzeyde (Avrupa Bilgisayar Kullanma Lisansı İleri Düzey) bilişim teknolojilerini kullanarak özel gereksinimli birey ve ailesine destek sağlar. X
5 Özel eğitim ve öğretmenlik mesleğiyle ilgili uygulamalarda öngörülemeyen durumlarla karşılaştığında çözüm önerileri geliştirir. X
6 Öğrenmeyi öğrenme, öz-düzenleme, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme becerilerini amacına yönelik kullanır. X
7 Özel eğitim ve öğretmenlik mesleğiyle ilgili bilimsel ürünleri inceler ve/veya yeni ürünler ortaya koyar. X
8 Yaşam boyu öğrenmeye karşı olumlu tutum ve davranışlar sergileyerek alanıyla ilgili seminer, konferans, çalıştay vb. çalışmalara katılır. X
9 Özel eğitim ve öğretmenlik mesleğiyle ilgili bilgileri yeni gelişmeleri takip edip, meslektaşlarıyla ortak çalışabilir. X
10 Alanıyla ilgili ihtiyaç duyduğu bilgilere erişmek için temel düzeyde (Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyi) yabancı dil bilgisini kullanır. X
11 Özel eğitim çalışmalarında öğrencilerin yaşadığı çevrenin sosyo-kültürel ve ekonomik özelliklerine göre plan ve projeler hazırlayıp, uygular ve yönetir. Sonuçları ilgili kişi ve kurumlarla paylaşır. X
12 Özel gereksinimli bireyler, aileleri ve diğer uzmanlar ile çalışma konusunda etkili iletişim becerilerini kullanır. X
13 Özel gereksinimli öğrencilere iletişim ve sosyal becerileri kazandırabilme ve onların sosyal kabulünü artırabilme konusunda sahip olduğu bilgi ve becerileri verimli şekilde kullanır. X
14 Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite kültürü ve kültürel değerlerin korunması ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince sahip olup, bu değerleri mesleğinde ve günlük yaşantısında kullanır. X
15 Öğrencilerin tüm özellikleri (ek özrü, sağlık problemleri vb.) ve ihtiyaçları doğrultusunda düzenlemeler yapar. X
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 30
1. Kısa Sınav 10
1. Ödev 30
2. Ödev 30
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 70
1. Final 30
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 4 64
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 6 96
Ara Sınav 1 10 10
Kısa Sınav 1 4 4
Ödev 2 10 20
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 204
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 8,16
Dersin AKTS Kredisi 8