Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Afrikanın Politik Ekonomisi SAU 223 0 1 + 0 1 2
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Arş.Gör.Dr. ABDULLAH ÖZÇELİK
Dersi Verenler Arş.Gör.Dr. ABDULLAH ÖZÇELİK,
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Bu dersin amacı, politik ekonomi disiplininin teorik temelleri üzerinden Afrika’nın ekonomik ve siyasal dönüşümlerini analiz etmektir. Ders, öğrencilerin Afrika kıtasını sömürgecilik öncesinden günümüze kadar uzanan tarihsel süreçte küresel güç dengeleri, kalkınma arayışları, dış yardımlar, doğal kaynak yönetimi ve liderlik stratejileri çerçevesinde anlamalarını hedefler. Böylece öğrenciler, Afrika’nın politik ekonomisinin yalnızca bölgesel bir mesele olmadığını, aynı zamanda küresel ekonomik-siyasal düzenle doğrudan ilişkili olduğunu kavrarlar.

Dersin İçeriği

Dersin içeriği üç eksende yapılandırılmıştır: (i) politik ekonomi teorik yaklaşımlarının incelenmesi, (ii) Afrika’nın tarihsel ve kavramsal bağlamının analiz edilmesi, (iii) vaka çalışmaları ve lider biyografileri aracılığıyla alt bölgelerdeki politik-ekonomik dinamiklerin tartışılması. Bu kapsamda, sömürgecilik, bağımsızlık sonrası kalkınma vizyonları, yapısal uyum programları, Çin ve küresel aktörlerin yükselen rolü gibi konular ele alınacaktır. Öğrenciler, grup çalışmaları ve sunumlar aracılığıyla kıtanın farklı alt bölgelerindeki örnek olayları inceleme fırsatı bulacaklardır.

Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Politik ekonomi teorilerini kavrar ve Afrika bağlamında uygulayabilir. Anlatım, Beyin Fırtınası, Sözlü Sınavlar,
2 Afrika’nın tarihsel dönüşümünü (sömürgecilik, bağımsızlık sonrası dönem, neoliberal dönüşüm) analiz eder. Anlatım,
3 Kıtanın alt bölgelerindeki (Kuzey, Batı, Orta, Doğu, Güney Afrika) politik-ekonomik farklılıkları karşılaştırmalı olarak değerlendirir. Soru-Cevap, Tartışma, Sözlü Sınavlar,
4 Afrika’da önemli değişim yaratmış liderlerin biyografilerini inceleyerek politik-ekonomik vizyonlarını eleştirel bakış açısıyla yorumlar. Problem Çözme, Sözlü Sınavlar,
5 Güncel gelişmeleri tarihsel ve teorik çerçevelerle ilişkilendirir. Anlatım, Tartışma, Doğru Yanlış Testleri,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Politik ekonomi nedir? Afrika neden bu ders için önemli bir laboratuvar?
2 Politik Ekonomi Teorileri I
3 Politik Ekonomi Teorileri II
4 Devlet kapasitesi, neo-kolonyalizm, kalkınma devleti, yapısal uyum
5 Tarihsel Çizgi I – Sömürge Öncesi ve Sömürgecilik
6 Tarihsel Çizgi II – Bağımsızlık Sonrası Dönem
7 Neoliberal Dönüşüm
8 2000’ler – Yeni Ortaklar, Çin ve Küresel Güney
9 Alt Bölgesel Politik Ekonomi I: Kuzey Afrika (enerji, Arap Baharı sonrası ekonomi)
10 Alt Bölgesel Politik Ekonomi II: Batı ve Orta Afrika (petrol, kakao, madenler)
11 Alt Bölgesel Politik Ekonomi III: Doğu ve Güney Afrika
12 Lider Biyografileri I: Kwame Nkrumah, Julius Nyerere, Thomas Sankara
13 Lider Biyografileri II: Nelson Mandela, Haile Selassie, güncel liderlerden Meles Zenawi
14 Genel Değerlendirme ve Sunumlar
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları
Sıra İSLAM İKTİSADI VE FİNANS BÖLÜMÜ Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 İslam İktisadı ve Finans alanında güncel bilgileri içeren ders kitapları, makaleler ve araştırmalarla desteklenen ileri düzeyde kurumsal ve uygulamalı bilgilere sahip olma.
2 Konvansiyonel İktisat ve Finans disiplinlerine dair teorilere hâkim olup karşılaştırmalı analiz yapma.
3 Ekonomik aktörlerin karşılaştıkları problemleri kritik ederek İslam İktisadı ve Finans temelinde çözümler üretebilme. X
4 Uygulamaya yönelik edindiği bilgileri iş hayatında kullanabilme.
5 Alana dair öğrendikleri ile çalıştığı kuruma yeni bir vizyon sunarak verimli ve etkin stratejiler geliştirebilme.
6 Ekonomik verileri toplama, düzenleme ve analiz etmede gereken istatistik ve ekonometrik yöntemleri bilme ve bilgisayar programlarını kullanabilme.
7 Öğrenilen cebirsel ve istatistik yöntemleriyle kamu ve iş dünyasının karşılaştığı sorunları çözme yeteneğine sahip olma.
8 İslam İktisat Teorisi, İslam İktisat Tarihi, İslam İktisat Düşüncesi, Muamelat Fıkhı, Katılım Bankacılığı, Katılım Sigortacılığı ve İslami Sermaye Piyasaları gibi İslam İktisadı ve Finansın seçmiş olduğu alt dallarında uzmanlaşma hedefine sahip olma.
9 Gerek kamunun gerekse de özel kesimin gereksinim duyduğu yüksek becerili elemanlarda olması gereken yeterli düzeyde hukuk ve muhasebe bilgisine sahip olma.
10 Türkçe’nin yanı sıra en az bir yabancı dilde daha (tercihen Arapça veya İngilizce) yüksek iletişim becerisine sahip olma.
11 Yapacağı çalışmalarda toplumsal, bilimsel ve mesleki ahlâk kurallarının bilincinde olma.
12 Yerel ve uluslararası platformlarda İslam İktisadı ve Finans alanına dair bilgi aktarımlarında bulunma.
Sıra EKONOMETRİ BÖLÜMÜ Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Gerçek hayattaki ekonomik olaylara ve sorunlara yaklaşımlarında geniş bir perspektiften ekonomik konularda analitik olarak tutarlı fikirler oluşturma ve savunma becerisine sahip olma. X
2 Mikro ve makro ekonomik sorunlara çözüm bulmak için temel ekonometri ve istatistiksel teorileri kullanma becerisine sahip olmak.
3 Türkçe'nin yanı sıra yabancı dilde yazılı (ve tercihen sözlü) iletişim becerisine sahip olmak.
4 Genel ekonometrik teori bilgisi.
5 Hem kamu hem de özel sektörün ihtiyaç duyduğu yüksek vasıflı personelde olması gereken yeterli düzeyde hukuk bilgisine sahip olmak.
6 Hem temel bilgisayar (word, excel gibi programlarda) hem de en az bir istatistiksel bilgisayar programını (SPSS, Eviews, Gauss, Stata vb.) kullanabilmek
7 Matematiksel, ekonomik, istatistiksel ve ekonometrik olarak analiz etme becerisi kazanmak
8 Sayısal ve istatistiksel araştırma becerisine ve düşünme becerisine sahip, bunlar doğrultusunda alınacak kararların sonuçlarını tahmin edebilme ve doğru tahminlerde bulunabilme; nedensel ilişkileri göz önünde bulunduran, analitik düşünce yapısına sahip ve stratejik bir yaklaşım geliştirebilme
9 Sözlü ve yazılı iletişimde bu nitelikleri kullanabilmek için kelime anlamı, kompozisyon kuralları ve gramer gibi yabancı dil bilgisine sahip olmak
10 Toplumsal, bilimsel ve mesleki etik değerlerin bilincinde olmak
11 Türkçe yazılı ve sözlü iletişim becerisine sahip olmak
12 Takım çalışmasına uyumlu, inisiyatif sahibi, yenilikçi fikirlere açık ve analitik düşünme becerisine sahip olmak
Sıra ÇALIŞMA EKONOMİSİ VE ENDÜSTRİ İLİŞKİLERİ BÖLÜMÜ Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Endüstri İlişkileri, Sosyal Politika, İnsan Kaynakları ve İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku alanlarında ulusal ve uluslararası düzeylerde kuramsal ve uygulamalı bilgilere sahip olur ve bunları çalışma ortamında kullanır
2 Endüstri İlişkileri ile ilgili temel mevzuata hâkim olur, bunları pratik durumlara uygular ve yorumlar
3 Sosyal adalete değer verir ve sosyal adalet bilincine sahip olur X
4 Türkçe yazılı ve sözlü iletişim yeterliliğine sahip olmakla beraber alanıyla ilgili kuramsal ve pratiksel bilgileri doğru ve etkili bir şekilde ifade eder, bilgileri ve düşünceleri başkalarının anlayabileceği şekilde iletebilir, yorumlama, eleştirebilme yeteneğine ve yüksek ikna gücüne sahip olur
5 Eleştirel düşünme, alternatif çözümlerin, değerlendirmelerin ve sorunlara yaklaşım yollarının zayıf ve kuvvetli yönlerini tanımlamak için akıl yürütme, farklı kaynaklardan bilgi elde etme ve analiz etme becerisine sahip olmak, ayrıca inisiyatif kullanmak
6 Sayısal ve istatiksel araştırma becerisine ve düşünme yeteneğine sahip olur, bunlar doğrultusunda alınacak kararların sonuçlarını öngörebilir ve doğru tahminlerde bulunur, nedensel ilişkileri göz önünde bulundurur, analitik düşünce yapısına sahip olur ve stratejik yaklaşım geliştirir
7 Takım çalışmasına yatkın, liderlik özelliklerine sahip ve diğer alanlardaki uzmanlarla iletişim kurma yeterliliğine sahip olur
8 Kelime anlamı, kompozisyon kuralları ve gramer dâhil olmak üzere bir yabancı dilde bilgi sahibi olur, bu niteliklerini sözlü ve yazılı iletişimde kullanır
9 Temel Bilgisayar kullanım bilgisine sahip olmak; insan kaynakları ve çalışma ilişkilerinde kullanılan bilgi sistemleri konusunda bilgi sahibi olmak ve bu yazılımları kullanma becerisi kazanır.
10 Toplumsal, bilimsel ve mesleki etik değerlerin bilincinde olur
Sıra ULUSLARARASI İLİŞKİLER BÖLÜMÜ Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Uluslararası sistemin işleyişini, temel kavramlarını ve özelliklerini inceleme ve uluslararası ilişkiler disiplininin alt konuları hakkında temel bilgileri öğrenme
2 Dünya siyasi tarihinde meydana gelen gelişmeleri neden-sonuç ilişkisi bağlamında analiz edebilme X
3 Yabancı dil becerisini geliştirme
4 Türkiye´nin dış politikasını neden-sonuç ilişkisi içerisinde kapsamlı şekilde analiz edebilme
5 Dış politika analizine ilişkin teorik yaklaşımları ve karar verme sürecinin işleyişini analiz edebilme
6 Teorik ve metodolojik düşünmeyi öğrenme ve olgulara bu çerçeveden bakabilme
7 Toplumsal gelişmeleri ve koşulları karşılaştırmalı analiz edebilme
8 Uluslararası Hukuk´un temel ilkelerini ve konularını öğrenme
9 Uluslararası İlişkiler teorilerini irdeleme ve uluslararası gelişmelere teorik çerçeveden bakmayı öğrenme X
10 Türkiye´nin siyasal yaşamını tarihsel bir pencereden ve kronolojik bir şekilde analiz edebilme
11 İç Hukukun işleyişini ve temel ilkelerini öğrenme
12 Uluslararası ve bölgesel örgütlerin kuruluşunu, yapısını, işleyişini ve dünya siyasetindeki etkisini analiz edebilme X
13 Devlet-içi çatışmalarının nedenlerini ve çözüm modellerini örnekleriyle analiz edebilme X
14 Uluslararası güvenlik sorunlarını ve uluslararası güncel sorunları inceleme
15 Uluslararası sistemde ortaya çıkan gelişmeleri teorik açıdan ve karşılaştırmalı bir şekilde irdeleme X
16 Uluslararası gelişmelere ilişkin olarak analitik düşünce becerisini geliştirme X
17 İktisat, sosyoloji, siyaset bilimi ve kamu maliyesi gibi diğer disiplinlerin temel kavramlarını ve kuramlarını öğrenme
18 Siyaset biliminin felsefi temellerini inşa eden filozofların/düşünürlerin fikirlerini kapsamlı şekilde inceleme ve bu felsefi görüşlerin Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler disiplinlerine katkısını irdeleme
19 Temel bilgisayar becerilerini edinme
20 Bireysel olarak bilimsel bir çalışmayı planlama, yürütme ve yazıya dökme becerisi kazanma
Sıra İKTİSAT BÖLÜMÜ Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Gerçek hayattaki ekonomik olaylara ve sorunlara yaklaşımlarında hukuk, sosyoloji, siyaset bilimi, işletme gibi bilimlerden de faydalanarak geniş bir bakış açısından hareketle tutarlı ve kapsamlı fikir oluşturma ve bu fikri savunma becerisini kazandırmak. Böylece iktisadi konuların diğer sosyal bilimlerle ilişkili olduğunu gösterrmek. X
2 Genel mikro iktisat teorisi hakkında bilgilendirmek ve gerçek hayata yönelik analiz becerisi kazandırmak.
3 Genel makro iktisat teorisi hakkında bilgilendirmek ve gerçek hayata yönelik analiz becerisi kazandırmak.
4 Uluslararası iktisat teorisi, İktisadi büyüme ve İktisadi Kalkınma teorisi ve politikası hakkında bilgilendirmek ve ülkelerin neden farklı ekonomik seviyelerde olduğuna dair analiz becerisi kazandırmak.
5 İktisat teorisinin ve kurumlarının tarihsel bir gelişim içinde bugüne kadar geldiğini, bu tarihi yolculuğun ülkelerde farklı dinamiklere sahip olduğunu öğretmek.
6 İktisadi Matematik, Temel ekonometri ve İstatistik teorilerini ve uygulamalarını öğreterek öğrenciyi ekonomiyle ilgili veriye dayalı, bilimsel ve tutarlı analiz becerisine sahip bir hale getirmek.
7 Genel işletme yönetimi, girişimcilik, pazarlama, insan kaynakları idaresi, şirket finansmanı, turizm işletmeciliği, ve kamu idareciliği gibi kendilerinin seçtiği fakat bölümün direkt eğitim konusuna girmeyen alanlardan birinde de uzmanlaşmaya sahip olma.
8 Kamu, endüstri, tarım, çevre ve doğal kaynaklar, çalışma, bilgi ve mülkiyet ekonomileri, uluslararası finans, para banka, iktisadi büyüme ve kalkınma, politik iktisat ve ekonometrik yöntemler gibi alanlardan kendilerinin seçtiği iktisadın alt dallarından dördünde uzmanlaşma hedefine sahip olma. X
9 Günlük yaşantısında, kamu/özel sektördeki iş hayatında haklarını ve hukuki sınırlarını bilen, hukuk bilgisine sahip mezunlar yetiştirmek.
10 Öğrencilerin kamu ve özel sektörde kolayca yeterliliklerini kanıtlayabilecekleri düzeyde muhasebe bilgisiyle donatmak..
11 Türkçede olduğu gibi bir yabancı dilde de yazılı ve sözlü iletişim becerisine sahip olma.
12 Hem temel bilgisayar kullanımlarını (word ve excel benzeri programlarda) hem de iktisadi analiz yapmaya yardımcı olan en az bir bilgisayar programını (SAS, SPSS, Eviews, GAUSS, Stata, R, Access, Minitab vb) kullanabilme becerisini kazandırmak
Sıra MALİYE BÖLÜMÜ Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Ekonomik ve mali konularda temel bilgileri anlama ve kullanabilme, değerlendirme ve yorum yapabilme, ekonomik ve mali gelişmeleri analiz edebilme, mali konularda görüş bildirebilme, çeşitli mali sorunlar karşısında çözüm getirebilme becerisi kazanma X
2 Kamu ekonomisi, maliye teorisi, kamu kesiminin mali yönetimi ve denetimi ile bütçe teorisi ve uygulamalarına ilişkin teorik bilgilere sahip olma ve bu konuda analiz yapabilme X
3 Vergileme süreçlerine ilişkin teorik ve hukuki bilgilere sahip ve bunları çalışma ortamında kullanabilme, vergileme işlemleri, Vergilerin hesaplanması, vergi suç ve cezaları, vergi uyuşmazlıkları ve beyanname düzenleme konularında temel bilgilere sahip olma
4 Kamu harcamaları ve kamu borçlanması ile ilgili konulara hâkim olma ve bunları yorumlayabilme X
5 Gerek kamunun gerekse de özel kesimin gereksinim duyduğu yüksek becerili elemanlarda olması gereken; yeterli düzeyde maliye, hukuk, iktisat, işletme, muhasebe bilgisine sahip olma
6 Sayısal ve istatiksel araştırma becerisine ve düşünme yeteneğine sahip, alınacak kararların sonuçlarını öngörebilen ve doğru tahminlerde bulunabilen, sebep-sonuç ilişkilerini göz önünde bulunduran, stratejik yaklaşım geliştirebilme
7 Liderlik özelliklerine sahip ve diğer alanlardaki uzmanlarla iletişim kurabilme yeterliliğine sahip olma
8 Bir yabancı dilde en az Avrupa Dil Portföyü B1 genel düzeyinde bilgi sahibi olma ve bu niteliklerini sözlü ve yazılı iletişimde kullanabilme
9 Toplumsal, bilimsel ve mesleki etik değerlerin bilincinde olma
10 Maliye ve ekonomi alanında kullanılan bilgi sistemleri konusunda bilgi sahibi olma ve gerekli yazılımları kullanabilme becerisini gösterme
11 Türkçe yazılı ve sözlü iletişim yeterliliğine sahip olma, bilgilerini ve düşüncelerini başkalarına iletebilme, ikna gücü yüksek, eleştirel düşünebilme, alternatif çözümler üretebilme, ve bilgileri analiz etme becerisine sahip, inisiyatif kullanabilme becerisine sahip olma
12 Sosyal hakların evrenselliği, sosyal adalet, kalite ve kültürel değerler ile çevre koruma, iş sağlığı ve güvenliği konularında yeterli bilince sahiptir.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 1 PÇ 1 PÇ 1 PÇ 1 PÇ 1 PÇ 2 PÇ 2 PÇ 2 PÇ 2 PÇ 2 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 3 PÇ 3 PÇ 3 PÇ 3 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 4 PÇ 4 PÇ 4 PÇ 4 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 5 PÇ 5 PÇ 5 PÇ 5 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 6 PÇ 6 PÇ 6 PÇ 6 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 7 PÇ 7 PÇ 7 PÇ 7 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 8 PÇ 8 PÇ 8 PÇ 8 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 9 PÇ 9 PÇ 9 PÇ 9 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 10 PÇ 10 PÇ 10 PÇ 10 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 11 PÇ 11 PÇ 11 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 12 PÇ 12 PÇ 12 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14 PÇ 15 PÇ 16 PÇ 17 PÇ 18 PÇ 19 PÇ 20
1 Politik ekonomi teorilerini kavrar ve Afrika bağlamında uygulayabilir. 0 0 0 0 3 2 3
2 Afrika’nın tarihsel dönüşümünü (sömürgecilik, bağımsızlık sonrası dönem, neoliberal dönüşüm) analiz eder. 3 2 3
3 Kıtanın alt bölgelerindeki (Kuzey, Batı, Orta, Doğu, Güney Afrika) politik-ekonomik farklılıkları karşılaştırmalı olarak değerlendirir. 1 3 1 3 1
4 Afrika’da önemli değişim yaratmış liderlerin biyografilerini inceleyerek politik-ekonomik vizyonlarını eleştirel bakış açısıyla yorumlar. 3 4 3 1 4
5 Güncel gelişmeleri tarihsel ve teorik çerçevelerle ilişkilendirir. 5 4 3 4 3 4
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 40
1. Performans Görevi (Seminer) 60
Toplam 100
1. Final 40
1. Yıl İçinin Başarıya 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)