| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Osmanlı Timar Sıstemi | OMM 533 | 0 | 3 + 0 | 3 | 6 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | YUKSEK_LISANS |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi BÜNYAMİN PUNAR |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Alanına Uygun Öğretim |
| Dersin Amacı | Osmanlı'nın en temel kurumlarından olan timarın tarihini zaman ve makan gözeterek öğrenciye aktarmak. |
| Dersin İçeriği | Osmanlı timarının kökenleri, bilinen ilk uygulamalar, timar zihniyetinin idari teşkilata yansıması. Timar yiyen zümreler ve timarın katmanları. Timarı oluşturan vergi ve haklar demetleri. Miri arazi rejiminin timarla ilişkisi. Timarın askeri yönü, sipahiler, kale neferleri, katipler, zabitler, mütekaid ve sıbyan. Farklı timar türleri, ocaklık, arpalık, paşmaklık, haslar, mülk ve eşkinci timarları. Timar yiyen kesim ve köylü ilişkileri. Timarın intikali. Timara dışarıdan müdahaleler. Timarın terki ve kaldırılması. |
| Kalkınma Amaçları |
|---|
|
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Timarın ne derece kamsamlı bir sistem olduğunu kavrar. | Anlatım, Soru-Cevap, | Sözlü Sınavlar, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Osmanlı timarının köken tartışmaları ve feodaliteyle temel farklılıkları. | Yok. |
| 2 | Timar sisteminin erken dönemi ve timarın değeri. | Okuma parçaları. |
| 3 | Fatih devri: timar merkezli büyük kriz. | Okuma parçaları. |
| 4 | Eldeki ilk defter örnekleri: II. Bayezid ve Yavuz Sultan Selim devri timar kanunnameleri. | Okuma parçaları. |
| 5 | En kapsamlı timar envanteri 1529 bütçesi. | Okuma parçaları. |
| 6 | Timar sisteminin hızlı genişleme dönemi. | Okuma parçaları. |
| 7 | 1609 Ayn Ali Risalesi ve timar merkezli bozulma söylemleri. | Okuma parçaları. |
| 8 | Köprülü devrinin en kapsamlı eseri: Kanun-ı Cedit. | Okuma parçaları. |
| 9 | 17. yüzyılın değişen şartlarına uyum sağlayan timar. | Okuma parçaları. |
| 10 | Timarın; iltizam, malikane ve emanete kıyasla zihinlerdeki dönüşümü. | Okuma parçaları. |
| 11 | 18. yüzyıl: timarın gerilemeye başlaması. | Okuma parçaları. |
| 12 | 19. yüzyıl: timarın kaldırılma süreci. | Okuma parçaları. |
| 13 | Timarın yerine ikame edilen sistemler. | Okuma parçaları. |
| 14 | Timarın bıraktığı mali, askeri, hukuki ve sosyal miras. | Okuma parçaları. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | Tahrirler, sancak tevcih defterleri, ruznamçeler, kazasker ruznamçeleri, temettuat defterleri, salnameler. Ömer Lütfi Barkan, "Timar" İslam Ansikloğedisi, Cilt 12/1, sf. 286-333; Osmanlı Devleti ve Medeniyeti Tarihi, Ed. E. İhsanoğlu; Evliya Çelebi. Evliya Çelebi Seyahatnamesi. Haz. Seyit Ali Kahraman ve Yücel Dağlı, İstanbul: YKY, 1999; Başar, Fahamettin. Osmanlı Eyalet Tevcihatı (1717-1730). Ankara: TTK, 1997; Kunt, İbrahim Metin. Sancaktan Eyalete: 1550-1650 Arasında Osmanlı Ümerası ve İl İdaresi. İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, 1978; Feridun M. Emecen ve İlhan Şahin, “Osmanlı Taşra Teşkilatının Kaynaklarından 957-958 (1550-1551) Tarihli Sancak Tevcih Defteri I” Belgeler XIX/23 (1999): 53-121; Şerafettin Turan, “XVII. Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğunun İdari Taksimatı (H. 1041/M. 1631-32 Tarihli Bir İdari Taksimat Defteri)” Atatürk Üniversitesi 1961 Yıllığı, Ankara: Ankara Üniversitesi Basımevi, 1963, 204, 217; Bünyamin Punar, Askeri Dönüşüm Çağında Osmanlı Timar Sistemi (1645-1739), İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi, Dr. Tezi, 2024. |
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı |
|---|---|
| 1 | Timarın ne derece kamsamlı bir sistem olduğunu kavrar. |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Performans Görevi (Uygulama) | 50 |
| Toplam | 50 |
| 1. Final | 100 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Performans Görevi (Uygulama) | 1 | 10 | 10 |
| Final | 1 | 12 | 12 |
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 5 | 80 |
| Toplam İş Yükü | 150 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 6 | ||
| dersAKTSKredisi | 6 | ||