1. Eğitim Bilgi Sistemi
  2. Sosyal Bilgiler Öğretmenliği Programı (2025)
  3. Türkiye Coğrafyası (2025 - 2026)
Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Türkiye Coğrafyası SBE 201 3 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri

Yoktur.
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. YÜKSEL GÜÇLÜ
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Alanına Uygun Temel Öğretim
Dersin Amacı

Bu dersin amacı Türkiye’nin fiziki, beşeri ve ekonomik coğrafya özelliklerini kavratmaktır.
Dersin İçeriği

Türkiye'nin yeri ve konumu: Türkiye'nin fiziki coğrafya özellikleri (iklimi, hidrografik özellikler, toprak yapısı, bitki örtüsü), beşeri ve ekonomik coğrafya özellikleri (nüfus, yerleşimi, tarım, ormancılık, hayvancılık, enerji, sanayi, ulaşım, ticaret, turizm).
Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Türkiye’nin fiziki coğrafya özelliklerini genel olarak bilir. Anlatım, Doğru Yanlış Testleri, Çoktan Seçmeli Testler,
2 Türkiye'nin beşeri coğrafya özelliklerini genel olarak bilir. Anlatım, Doğru Yanlış Testleri, Çoktan Seçmeli Testler,
3 Türkiye’nin ekonomik coğrafya özelliklerini genel olarak bilir. Anlatım, Doğru Yanlış Testleri, Çoktan Seçmeli Testler,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Türkiye’ nin yeri ve konumu. Türkiye’nin genel jeolojik ve jeomorfolojik özellikleri. Türkiye'de dağların, platoların ve karstik şekillerin genel özellikleri İlgili kaynaklardan ilgili kısımlar okunacak.
2 Türkiye'de ovaların, havzaların ve buzul şekillerinin genel özellikleri.Türkiye'de akarsuların ve yer altı sularının genel özellikleri İlgili kaynaklardan ilgili kısımlar okunacak.
3 Türkiye'de göllerin genel özellikleri. Türkiye'de denizlerin ve kıyılarının genel özellikleri.Türkiye'de iklimin genel özellikleri İlgili kaynaklardan ilgili kısımlar okunacak.
4 Türkiye'de iklimin genel özellikleri.Türkiye'de vejetasyonun genel özellikleri İlgili kaynaklardan ilgili kısımlar okunacak.
5 Türkiye'de vejetasyonun genel özellikleri. Türkiye'de toprakların genel özellikleri. Türkiye’de doğal hayvan topluluklarının genel özellikleri. Türkiye'de nüfusun genel özellikleri İlgili kaynaklardan ilgili kısımlar okunacak.
6 Türkiye'de nüfusun genel özellikleri. Türkiye'de geleneksel kırsal mesken tiplerinin genel özellikleri. Türkiye'nin idari coğrafyasının genel özellikleri İlgili kaynaklardan ilgili kısımlar okunacak.
7 Ara sınav
8 Türkiye'de yerleşmelerin genel özellikleri. Türkiye'de tarımın genel özellikleri İlgili kaynaklardan ilgili kısımlar okunacak.
9 Türkiye'de tarımın genel özellikleri. Türkiye'de hayvancılığın genel özellikleri İlgili kaynaklardan ilgili kısımlar okunacak.
10 Türkiye'de hayvancılığın genel özellikleri. Türkiye'de su canlılarının avcılığı ve üretiminin genel özellikleri. Türkiye'de orman ürünleri üretiminin genel özellikleri.Türkiye'de maden üretiminin genel özellikleri İlgili kaynaklardan ilgili kısımlar okunacak.
11 Türkiye'de maden üretiminin genel özellikleri. Türkiye'de enerji kaynakları ve üretiminin genel özellikleri İlgili kaynaklardan ilgili kısımlar okunacak.
12 Türkiye'de enerji kaynakları ve üretiminin genel özellikleri. Türkiye'de sanayi faaliyetlerinin genel özellikleri. Türkiye'de ulaştırma faaliyetlerinin genel özellikleri İlgili kaynaklardan ilgili kısımlar okunacak.
13 Türkiye'de ulaştırma ve haberleşme faaliyetlerinin genel özellikleri. Türkiye'de ticaretin genel özellikleri İlgili kaynaklardan ilgili kısımlar okunacak.
14 Türkiye'de turizmin genel özellikleri. İlgili kaynaklardan ilgili kısımlar okunacak.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

*Atalay, İ., Türkiye Coğrafyası ve Jeopolitiği.   META Basım Matbaacılık Hizmetleri, İzmir, 2016.

*Çoban, A. (Editör), Türkiye Coğrafyası ve Jeopolitiği, Lisans Yayıncılık, İstanbul, 2017.

*Coğrafya atlasları

*Hayır Kanat, M. (Editör), Türkiye Coğrafyası ve Jeopolitiği, Nobel Akademik Yayıncılık Eğitim Danışmanlık Tic.Ltd, Şti., Ankara, 2016.

*Şahin, C. ve Doğanay, H., Türkiye Coğrafyası: (Fiziki, Beseri, Ekonomik, Jeopolitik). Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, Ankara, 2003.  

*Özey, R., Türkiye Coğrafyası ve Jeopolitiği. 2.bs.,  Aktif Yayınevi,  İstanbul, 2010.

*Şahin, C., Doğanay, H. ve Özcan, N.A., Türkiye Coğrafyası : (Fiziki, Beşeri, Ekonomik, Jeopolitik). Gelş. 4. bs., Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, Ankara, 2006.

*Yazıcı, H.ve Koca, N. (Editörler), Türkiye Coğrafyası ve Jeopolitiği.  4.baskı,  Pegem Akademi, Ankara, 2014.  

*Şahin, C., Türkiye Fiziki Coğrafyası. Genşl. 4. Bs.,  Gündüz Eğitim ve Yayıncılık, Ankara, 2006.

*Atalay, İ., Açıklamalı Türkçe-İngilizce Doğa Bilimleri Sözlüğü. Coğrafya-Ekoloji-Ekosistem. META Basım Matbaacılık Hizmetleri, Bornova, İzmir, 2004.

*Atalay, İ., Toprak Coğrafyası. Genişletilmiş 2.Baskı, Ege Üniversitesi Edebiyat Fak. Yay.,No:8, Ege Üniversitesi Basımevi, Bornova, İzmir, 1989.

*Öngör, S., Coğrafya Terimleri Sözlüğü. Birinci Basılış. Milli Eğitim Basımevi, İstanbul, 1975.

*Atalay, İ., Uygulamalı Klimatoloji. META Basım Matbaacılık Hizmetleri, Bornova, İzmir, 2010.

*Atalay, İ., Ekosistem Ekolojisi ve Coğrafyası. Cilt I, Cilt II. Çevre ve Orman Bakanlığı Yayınları, No.327, META Basım Matbaacılık Hizmetleri, Bornova, İzmir, 2008.

*Atalay, İ., Türkiye Jeomorfolojisine Giriş. 2.baskı, Ege Üniv. Edebiyat Fak. Yay., İzmir, 1987.

*Atalay, İ., Türkiye Vejetasyon Coğrafyası. Ege Üniv. Basımevi, Bornova, İzmir, 1994.

*Koçman, A., Türkiye İklimi. Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi yay. No:72, İzmir, 1993.

*Atalay, İ., Türkiye İklim Atlası. İnkilap Kitapevi, İstanbul, 2011.

*Atalay, İ. ve Efe, R., Türkiye Biyocoğrafyası.  META Basım Matbaacılık Hizmetleri, İzmir, 2015.

*Dönmez, Y., Trakya’nın Bitki Coğrafyası. Gen.2.bs.,  İstanbul Üniversitesi Yayınları, İstanbul, 1990.

*Atalay, İ.ve Mortan, K., Resimli ve Haritalı Türkiye Bölgesel Coğrafyası. Genşl.4. bs.,  İnkılap Kitabevi,  İstanbul, 2007.

*Saraçoğlu, H., Akdeniz Bölgesi. MEB Yayını,  İstanbul, 1989.

*Saya, Ö.ve Güney, E., Türkiye Bitki Coğrafyası. 2.bs.,  Nobel,  Ankara, 2014.

*Güngördü, M., Marmara Bölgesi’nin Bitki Coğrafyası . İstanbul Üniversitesi yayın no : 4176. Edebiyat Fakültesi yayın no: 3416, İstanbul,  1999.  

*Atalay, İ., Türkiye'nin Ekolojik Bölgeleri. 1.bs., Orman Bakanlığı,  Ankara, 2002.

*Güney, E., Türkiye Hidrocoğrafyası: Yeraltı Suları, Kaynaklar, Maden Suları, Akarsular, Göller, Sulak Alanlar: Coğrafi Özellikleri, Ekonomik Değerleri, Ekolojik Sorunları.  Çantay Kitabevi, İstanbul, 2004.

*Darkot, B., Ege Bölgesi Coğrafyası.  3. bs., İstanbul Üniversitesi, İstanbul, 1995. 

*Darkot, B. ve Tuncel, M., Marmara Bölgesi Coğrafyası.  İstanbul Üniversitesi, İstanbul, 1981.

*Umar, B., Türkiye’deki Tarihsel Adlar: Türkiye’nin Tarihsel Coğrafyası ve Tarihsel Adları Üzerine Alfabetik Düzende Bir İnceleme. 2.bs., İnkılâp Yayınevi, İstanbul, 1993.

*Doğanay, H., Türkiye Ekonomik Coğrafyası. Güncelleştirilmiş genişletilmiş 5. Baskı, PEGEM Akademi, Ankara, 2011.

*Doğaner, S., Türkiye Turizm Coğrafyası. Çantay Kitabevi, İstanbul, 2001.

*Karabağ, S.ve Şahin, S., Türkiye Beşeri ve Ekonomik Coğrafyası. Gözden Geçirilmiş, 2. basım, Gazi Kitabevi, Ankara, 2009.

*Tümertekin, E., Türkiye’de Şehirleşme ve Şehirsel Fonksiyonlar = Urbanization and Urban Functions in Turkey. İstanbul Üniversitesi Yayınları; 1840. Coğrafya Enstitüsü Yayınları ; 72,  İstanbul,  1973.

*Tunçdilek, N., Türkiye İskan Coğrafyası: Kır İskanı (Köy-Altı İskan Şekilleri). İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları; 1283. Coğrafya Enstitüsü Yayınları No: 49, İstanbul, 1967.

*Doğanay, H., Türkiye Beşeri Coğrafyası.  MEB, Ankara, 1997.

*Yüksel, Y., Türkiye’de Demografik Geçiş Süreci ve Sosyal Politikalar.  DPT, Ankara, 2007.

*Şenol, F., Türkiye Coğrafyası: Yöresel Turizm Kaynaklarımız ve Dünya Harikaları.  Detay Yayıncılık, Ankara, 2008.

*Aktaş, G. (Editör), Türkiye Turizm Coğrafyası.  Detay Yayıncılık, Ankara, 2008. 

*Gürdal, M., Türkiye Turizm Coğrafyası.  Muğla Üniversitesi Matbaası, Muğla, 2001.

*Doğanay, H., Türkiye Turizm Coğrafyası.  3. bs., Çizgi Kitabevi Yayınları, Konya, 2001.

*Köksal, A., Türkiye Turizm Coğrafyası.  Gazi Büro Kitabevi, Ankara, 1994.

*Yaşar, O., Sanayi Coğrafyası Açısından Bir Araştırma: Türkiye'de Tarıma Dayalı Sanayiler. 1.bs., Çantay,  İstanbul, 2002.

*Karluk, R., Cumhuriyet’in İlanından Günümüze Türkiye Ekonomisinde Yapısal Dönüşüm.  13.baskı,  Beta Yayınevi, İstanbul, 2014.

*Zengin, B., Turizm Coğrafyası : Türkiye Genel ve Bölgeler Turizm Coğrafyası. Genişletilmiş 2. basım,  Değişim Yayınları,  İstanbul, 2006.

*Sevgi, C., Sanayileşme Sürecinde Türkiye ve Sanayi Kuruluşlarının Alansal Dağılımı.  Beta,  İstanbul, 1994.

* Özçağlar, A., İdari Coğrafya. Ümit Ofset Matbaacılık, Ankara, 2011.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Sosyal bilgiler eğitimini destekleyen tarih, coğrafya, sosyoloji, antropoloji, siyaset bilimi gibi sosyal bilim disiplinlerine ilişkin teorik bilgiler kazanır. X
2 Etkin vatandaşlık için gerekli temel insan hakları ve vatandaşlık bilgisine sahip olur, demokratik eğitiminin önemini kavrar.
3 Sosyal bilgiler öğretimde sözlü ve yazılı edebiyat ürünlerinin kullanılmasının gereğini bilir ve uygun etkinlikler hazırlar.
4 Geçmişten günümüze bilim ve teknolojinin gelişimini, teknoloji ve medya okuryazarlığının önemini kavrar.
5 Karakter ve değer eğitiminin sosyal bilgiler eğitimindeki yeri ve önemini kavrar.
6 Sosyal Bilgiler eğitimine yönelik özel öğretim yöntemlerini öğretim programlarına uygun biçimde etkinlikler hazırlayarak uygular.
7 Afetlere ilişkin temel kavramları bilir, afet yönetiminde etik değerleri açıklar, proje örnekleri sunar.
8 Sosyal bilgilerde sanat ve müze eğitiminin önemini kavrar, müzede sosyal bilgiler öğretimi uygulama etkinlikleri hazırlar.
9 Öğretmenlik mesleğinin gerektirdiği sınıf yönetimi, ölçme ve değerlendirme, eğitim psikolojisi, eğitim felsefesi ve eğitim sosyolojisi, araştırma yöntemleri, teknoloji ve materyal kullanımı, öğretim ilke ve yöntemlerini bilir.
10 Sosyal bilgiler eğitimi ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, uygulanması ve sonuçlarının duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik değerlere uygun hareket eder.
11 Sosyal bilgiler eğitiminde yaşam boyu öğrenmeye ilişkin olumlu tutum geliştirir ve öğretmenlik mesleğine ilişkin becerileri edinir.
12 Öğretimi, özel eğitim ve kaynaştırma eğitimine ihtiyacı olan öğrencilere göre planlama ve uygulama yetkinliğine sahip olur.
13 13. Bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde kullanarak alanındaki bilgileri izleyebilir ve meslektaşları ile iletişim kurabilir.
14 14. Sosyal bilgiler eğitiminde alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ile birlikte bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanabilir.
15 15. Çeşitli kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapabilir, ilgili kişi ve kurumları bilgilendirebilme; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarabilme yetkinliğine sahip olur. (iletişim ve Sosyal yetkinlik)
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14 PÇ 15
1 Türkiye’nin fiziki coğrafya özelliklerini genel olarak bilir. 5
2 Türkiye'nin beşeri coğrafya özelliklerini genel olarak bilir. 5
3 Türkiye’nin ekonomik coğrafya özelliklerini genel olarak bilir. 5
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 80
1. Kısa Sınav 20
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 55
1. Final 45
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 1 16
Ara Sınav 1 25 25
Kısa Sınav 1 10 10
Final 1 25 25
Toplam İş Yükü 124
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,96
dersAKTSKredisi 5