| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Biyoloji I | FBE 203 | 3 | 4 + 2 | 5 | 6 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | Türkiye'nin Biyolojik Zenginlikleri |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi BELGİN UZUN |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Alanına Uygun Temel Öğretim |
| Dersin Amacı | Canlıların özelliklerini, çeşitliliğini ve sınıflandırmasını öğretmek; hücre yapısı ve organellerin işlevlerini kavratmak; hücre bölünmelerini (mitoz ve mayoz) açıklamak; bitki biyolojisini (anatomi ve fizyoloji) incelemek; omurgasız ve kordalı hayvanların genel özelliklerini tanıtmak. Öğrencilere hücre ve doku kesiti hazırlayıp mikroskopta inceleme, açık ve kapalı uçlu deney tasarlama becerisi kazandırmak. |
| Dersin İçeriği |
|
| Kalkınma Amaçları |
|---|
|
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Canlıların temel özelliklerini ve sınıflandırma kriterlerini açıklar. | Anlatım, Soru-Cevap, | Kısa Cevaplı Testler, |
| 2 | Hücre yapısı, organelleri ve hücre bölünmelerini mikroskobik gözlem ve deneylerle inceler. | Deney ve Laboratuvar, Gözlem, | Performans Değerlendirme, |
| 3 | Bitki dokuları ve organlarını morfolojik ve anatomik olarak tanır. | Anlatım, Soru-Cevap, | Kısa Cevaplı Testler, |
| 4 | Omurgasız ve kordalı hayvanların temel özelliklerini özetler. | Anlatım, Soru-Cevap, | Kısa Cevaplı Testler, |
| 5 | Biyoloji öğretiminde kullanılmak üzere açık uçlu ve kapalı uçlu deneyler tasarlar ve uygular. | Problem Çözme, Gösterip Yaptırma, | Performans Değerlendirme, |
| 6 | Biyolojik çeşitliliği, sürdürülebilirlik ve kalkınma hedefleri bağlamında yorumlar. | Tartışma, Bireysel Çalışma, | Ödev / Evde-Çöz Sınavlar, |
| 7 | Yapay zekâ ve biyoinformatik uygulamalarının biyoloji eğitimine katkılarını değerlendirir. | Problem Çözme, Proje, | Ödev / Evde-Çöz Sınavlar, |
| 8 | Öğretmenlik mesleğiyle ilgili etik ilkeler ve mevzuatı, biyoloji öğretimi bağlamında açıklar. | Anlatım, Soru-Cevap, | Ödev / Evde-Çöz Sınavlar, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Bilimsel bilginin doğası, biyolojinin anlamı, alanları, önemi, tarihsel gelişimi Öğretmenlik mesleği, bilimsel etik ve mevzuat bağlantıları (Fen öğretiminde bilimsel etik vurgusu, laboratuvar güvenliği ve MEB mevzuatına giriş)) | |
| 2 | Biyoloji çalışmalarının tasarlanması, laboratuvar araç-gereçleri ve malzemeler; açık ve kapalı uçlu deneyler (Sürdürülebilirlik perspektifi: malzeme ve kaynak kullanımının çevresel etkisi) | |
| 3 | Canlı ve cansız yapılar; canlıların çeşitliliği ve sınıflandırılması (tür kavramı ve taksonomik yapılar) (Yeşil beceriler: Biyoçeşitlilik ve ekosistem farkındalığı) | |
| 4 | Prokaryotlar ve ökaryotların genel özellikleri ve karşılaştırılması (Yapay zekâ: Mikroskop görüntüleri ile dijital analiz örnekleri) | |
| 5 | Canlılığın temel birimi: hücre, hücrenin yapısı ve işlevi (Laboratuvar: Bitki ve hayvan hücrelerinin mikroskopta incelenmesi) | |
| 6 | Hücre zarı, yapısı, işlevi ve madde geçişleri (Laboratuvar: Plazmoliz, deplazmoliz ve turgor deneyleri, Fen öğretiminde görselleştirme teknikleri) | |
| 7 | Sitoplazma ve organellerin görevleri (3 boyutlu organel modeli yapımı, Yapay zekâ: Hücre organellerinin dijital simülasyonu) | |
| 8 | Hücre çekirdeği ve hücre bölünmeleri (mitoz, mayoz, kontrolsüz hücre bölünmesi) (Laboratuvar: Mitoz ve mayoz preparatlarının incelenmesi) | |
| 9 | Ara sınav | |
| 10 | Canlı alemleri ve genel özellikleri (Laboratuvar: Makroskobik ve mikroskobik canlıların incelenmesi, Ekosistem ve biyoçeşitlilik bağlantısı) | |
| 11 | Bitkisel dokular (Laboratuvar: Kök, gövde ve yaprak kesitleri) | |
| 12 | Bitkisel organlar ve yapıları (kök, gövde, yaprak, çiçek, tohum) (Laboratuvar uygulaması, organ morfolojisi gözlemleri) | |
| 13 | Bitkilerde tozlaşma, döllenme ve çimlenme (Laboratuvar deneyleri ve saha gözlemleri, Sürdürülebilir tarım ve kalkınma hedefleri ile ilişkilendirme) | |
| 14 | Hayvan çeşitliliğine genel bakış (omurgasızlar ve kordalılar) (Laboratuvar kılavuzlarının kontrolü, öğrenci sunumları ve projeler, Öğrenci projeleri: Biyoloji + sürdürülebilirlik + yapay zekâ uygulamaları |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | 1. Temel Biyoloji Kitapları Campbell, N. A., & Reece, J. B. (2018). Biology (11th Edition). Pearson. Hücre, doku, bitki ve hayvan biyolojisi konularında çok kapsamlı, görsel destekli. Raven, P. H., Johnson, G. B., Losos, J., & Singer, S. (2020). Biology (12th Edition). McGraw-Hill. Evrim, hücre biyolojisi ve canlı çeşitliliği ile ilgili detaylı açıklamalar içerir. Sadava, D., Hillis, D., Heller, H., & Berenbaum, M. (2021). Life: The Science of Biology (12th Edition). Sinauer. 2. Laboratuvar / Uygulama Odaklı Kitaplar Freeman, S. et al. (2020). Biological Science Laboratory Manual. Pearson. Hücre, doku, bitki ve mikroskop uygulamaları için rehber. Allen, M. et al. (2019). Investigating Biology: Laboratory Experiments in Biology. McGraw-Hill. Açık ve kapalı uçlu deney tasarımları için örnekler. Jones, L. et al. (2018). Essentials of Biology Lab Manual. Cengage Learning. 3. Fen Öğretmenliği / Öğretmen Adayları İçin Kaynaklar Yıldırım, A., & Şen, A. (2022). Fen Bilgisi Öğretiminde Öğrenci Merkezli Yaklaşımlar. Pegem Akademi. National Research Council (2012). A Framework for K-12 Science Education. Fen öğretiminde temel kavramlar ve süreç becerilerinin kazandırılmasıyla ilgili rehber. Ministry of National Education. (2023). Fen Bilimleri Öğretim Programı. Türkiye’de öğretmen adaylarının izlemesi gereken müfredat ve kazanımlar. 4. Ek Kaynaklar / Dijital Araçlar HHMI Biointeractive (https://www.biointeractive.org/) → hücre ve moleküler biyoloji animasyonları, sanal deneyler. PhET Simulations (https://phet.colorado.edu/) → hücre bölünmesi ve enerji dönüşümleri simülasyonları. Yapay zekâ ve biyoloji: “Deep Learning in Biology” (Nature Reviews, 2021) makalesi. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Doğa bilimleri ile ilgili ( fizik, kimya, biyoloji, matematik, astronomi, yer bilimi) kavramları bilir, açıklar ve bunlar arasındaki ilişkiyi yorumlar. | X | |||||
| 2 | Doğa bilimleri ile ilgili olay ve olguların doğası, kaynağı, sınırları hakkında bilgi sahibi olur, bunları bilimsel yöntem, teknik ve süreç becerilerini kullanarak inceler ve elde ettiği verileri yorumlar | X | |||||
| 3 | Doğa bilimlerine ilişkin olay ve olguları anlamak ve anlatabilmek için bireysel ve/veya grup halinde çalışarak deneyler tasarlar, uygular ve elde ettiği sonuçları bilimsel süreç becerilerini kullanarak tartışır | X | |||||
| 4 | Doğa olaylarını ve günlük yaşamında karşılaştığı olay ve olguları gözlemleyerek problemleri tanımlar, bu problemlerin çözümlerine yönelik proje geliştirir ve bu süreçte yeni ürünler üretir. | X | |||||
| 5 | Fen ve fen eğitimi konularında edindiği bilgileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirir, bu alandaki ihtiyaçları belirler, öğrenimini yaşam boyu sürdürmeye çalışır, bu süreçte ilgili gelişmeleri izleme ve güncel bilgilere ulaşmada teknolojiyi etkin biçimde kullanır. | X | |||||
| 6 | Fen konularının özelliklerine göre farklı öğretim, yöntem ve tekniklerini kullanarak dersi planlar, uygular , değerlendirir ve öğretimi okul sınırları dışına taşır. | X | |||||
| 7 | 21. yüzyıl becerilerini (eleştirel düşünme, problem çözme, yaratıcılık, inovasyon, etkili iletişim, birlikte çalışabilme vb.)bilir, öğretim süreçlerini öğrencilerin bu özelliklerini geliştirecek şekilde planlar ve uygular. | X | |||||
| 8 | Çevreyle ilgili temel kavramları ve önemini bilir, çevre sorunlarına yönelik farkındalık sahibi olur ve bu sorunların çözümüne ilişkin sorumluluk duygusu, tutum ve değerler geliştirir. | X | |||||
| 9 | Öğrencilerin ilgili yaş özelliklerini bilir, özel gereksinimi olan öğrencileri fark ederek uygun yaklaşımları sergiler ve tüm öğrencilerle etkili iletişim kurar | ||||||
| 10 | Öğretim sürecinde zamanı etkili kullanır, sınıfta istenmeyen davranış ve durumlarla baş eder, bilgi ve iletişim teknolojilerini etkin kullanarak dersinde uygun strateji, yöntem ve teknikleri kullanır. | ||||||
| 11 | Kültür ve sanata duyarlı, evrensel ve toplumsal değerlere sahip, tarihsel mirasa saygılı olur ve toplumsal sorunların çözümüne yönelik projeler geliştirir. | X | |||||
| 12 | Atatürk ilke ve inkılaplarını ve Atatürk’ün eğitim sistemimize katkılarını bilir. | ||||||
| 13 | Türk milli eğitim sistemini ve tarihsel gelişimini, eğitim bilimleri alanının tüm yönlerini, öğretmenlik mesleği ve mevzuatını bilir. | X | |||||
| 14 | Eğitimi etkileyerek yön veren felsefi, sosyolojik, psikolojik görüşleri ve etik ve ahlaki değerleri bilir. | X | |||||
| 15 | Türkçe'yi kurallarına uygun ve etkili biçimde kullanır, eğitim paydaşlarıyla sözlü ve yazılı iletişim kurar; en az bir yabancı dili kullanarak alandaki gelişmeleri takip eder. | X | |||||
| 16 | Alanının öğretim programını tüm ögeleriyle açıklar ve ilgili diğer öğretim programlarıyla ilişkilendirir. | X | |||||
| 17 | Fen öğretiminde öğrencilerin gelişim özellikleri doğrultusunda uygun öğretim teknolojilerini kullanır, öğretim materyalleri ve ölçme araçları geliştirir, uygular ve değerlendirir. | X | |||||
| 18 | Fen eğitimiyle ilgili alanlarda ve problem durumlarında fikir üretir, çözüm yolları geliştirir ve bunları nicel ve nitel verilerle destekleyerek bir araştırma planlar. | X | |||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | PÇ 15 | PÇ 16 | PÇ 17 | PÇ 18 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Canlıların temel özelliklerini ve sınıflandırma kriterlerini açıklar. | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 3 | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 4 | 4 | 4 |
| 2 | Hücre yapısı, organelleri ve hücre bölünmelerini mikroskobik gözlem ve deneylerle inceler. | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 2 | 5 | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 5 | 5 |
| 3 | Bitki dokuları ve organlarını morfolojik ve anatomik olarak tanır. | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 4 | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 4 | 4 |
| 4 | Omurgasız ve kordalı hayvanların temel özelliklerini özetler. | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 4 | 4 |
| 5 | Biyoloji öğretiminde kullanılmak üzere açık uçlu ve kapalı uçlu deneyler tasarlar ve uygular. | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 5 | 5 |
| 6 | Biyolojik çeşitliliği, sürdürülebilirlik ve kalkınma hedefleri bağlamında yorumlar. | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 0 | 0 | 4 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 2 | 3 |
| 7 | Yapay zekâ ve biyoinformatik uygulamalarının biyoloji eğitimine katkılarını değerlendirir. | 5 | 5 | 5 | 5 | 5 | 4 | 5 | 3 | 4 | 4 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 5 | 5 |
| 8 | Öğretmenlik mesleğiyle ilgili etik ilkeler ve mevzuatı, biyoloji öğretimi bağlamında açıklar. | 3 | 4 | 0 | 0 | 5 | 1 | 0 | 4 | 2 | 3 | 3 | 0 | 5 | 5 | 5 | 5 | 0 | 0 |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 60 |
| 1. Kısa Sınav | 20 |
| 1. Performans Görevi (Laboratuvar) | 20 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 32 | 2 | 64 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 32 | 1 | 32 |
| Ara Sınav | 1 | 10 | 10 |
| Kısa Sınav | 1 | 2 | 2 |
| Performans Görevi (Laboratuvar) | 14 | 2 | 28 |
| Final | 1 | 16 | 16 |
| Toplam İş Yükü | 152 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 6,08 | ||
| dersAKTSKredisi | 6 | ||