| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Osmanlı Türkçesi I | TDE 251 | 3 | 4 + 0 | 4 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | Farsça I |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Arş.Gör.Dr. BEDRİYE GÜLAY AÇAR ÇALIK |
| Dersi Verenler | Arş.Gör.Dr. BEDRİYE GÜLAY AÇAR ÇALIK, Arş.Gör.Dr. TUĞÇE TAKOĞLU, |
| Dersin Yardımcıları | Arş. Gör. Dr. Tuğçe Takoğlu, Ar. Gör. Muhammed Tarık Ablak |
| Dersin Kategorisi | Alanına Uygun Temel Öğretim |
| Dersin Amacı | Osmanlı Türkçesi döneminde kulanılan Arap alfabesini öğretmek, bu alfabeyle yazılmış metinleri okuma ve anlama becerisini kazandırmak. |
| Dersin İçeriği | Osmanlı Türkçesinde kullanılan yazı sistemi, Arapça ve Farsça unsurlar ve bu unsurların Osmanlı Türkçesinde kullanım Şekilleri, Anlamları ve Yapıları. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Osmanlı harfleriyle yazılmış edebi metinleri okuyup anlayabilir ve günümüz alfabesine dayalı çevriyazıya aktarabilir. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grupla Çalışma, | Doğru Yanlış Testleri, Kısa Cevaplı Testler, |
| 2 | Arapça vezin bilgisine sahip olur. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grupla Çalışma, | Doğru Yanlış Testleri, Kısa Cevaplı Testler, |
| 3 | Arapça ve Farsça tamlama yapılarını bilir. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grupla Çalışma, | Doğru Yanlış Testleri, Kısa Cevaplı Testler, |
| 4 | Osmanlı Türkçesi metinlerindeki Arapça ve Farsça yapıları tanır. | Anlatım, Soru-Cevap, Tartışma, Grupla Çalışma, | Doğru Yanlış Testleri, Kısa Cevaplı Testler, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Osmanlı Türkçesinin Türk dili tarihindeki yeri. Osmanlı Türkçesinde Arapça ve Farsça etkisi. | Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek. |
| 2 | Osmanlı Türkçesinde Arapça Unsurlar: Aslî ve zâid harfler. Kelimenin veznini bulmak. | Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek. |
| 3 | Osmanlı Türkçesinde Arapça Unsurlar: Arapça kelime çeşitleri. İsim, masdar, ism-i fâil, ism-i mefûl, sıfat-ı müşebbehe. Arapça kelimelerde çokluk (cem'). | Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek. |
| 4 | Osmanlı Türkçesinde Arapça Unsurlar: Aksâm-ı Seb'a. Arapça kelimelerin kısımları. | Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek. |
| 5 | Osmanlı Türkçesinde Arapça Unsurlar: Masdarlar. Sülâsî mücerred masdarlar, mimli masdarlar, mec'ûl masdarlar.. | Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek. |
| 6 | Osmanlı Türkçesinde Arapça Unsurlar: Mezîdünfîh masdarlar ve i'lâl kaideleri. | Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek. |
| 7 | Osmanlı Türkçesinde Arapça Unsurlar: Mezîdünfîh masdarlar ve ilâl kaideleri. | Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek. |
| 8 | Arapça izafet yapıları. Harf-i tarîf. Şemsî ve kamerî tamlama. Lafzî izafet. | Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek. |
| 9 | ARA SINAV | |
| 10 | Osmanlı Türkçesinde Farsça Unsurlar: Farsça isimler, sıfatlar ve filler. Farsça fiil gövdeleri. Geçmiş zaman ve geniş zaman gövdesi. | Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek. |
| 11 | Osmanlı Türkçesinde Farsça Unsurlar: Farsça tamlama çeşitleri. Kesre-i izâfet, hemze-i izâfet, yâ-yı izâfet. Birleşik sıfatlar. | Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek. |
| 12 | Osmanlı Türkçesinde Farsça Unsurlar: Osmanlı Türkçesinde kullanılan Farsça ön ekler. Farsça ism-i fâil yapıları. | Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek. |
| 13 | Osmanlı Türkçesinde Farsça Unsurlar: Osmanlı Türkçesinde kullanılan Farsça son ekler. Farsça ism-i mefûl yapıları | Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek. |
| 14 | Eski Anadolu Türkçesi dönemi ile Klasik Osmanlı Türkçesinin karşılaştırması | Faruk Kadri Timurtaş'ın Osmanlı Türkçesi Grameri adlı kitabındaki(ya da muadil kaynak) ilgili kısım okunacak. Konuyla ilgili bir okuma parçası bir ödev verilecek. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | Prof. Dr. Faruk K. Timurtaş, Osmanlı Türkçesi Grameri Prof.Dr. Hayati Develi, Osmanlı Türkçesi Kılavuzu II Prof. Dr. Fahir İZ, Eski Türk Edebiyatında Nazım, Nesir Ferit Devellioğlu, Osmanlıca – Türkçe Ansiklopedik Lügat Şemsettin Sami, Kâmûs-ı Türkî |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır. | X | |||||
| 2 | Atatürk İlkeleri ve inkılapları konusunda bilgi edinir. | ||||||
| 3 | Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisi kazanmayı amaç edinir. | X | |||||
| 4 | Türk dilini ses bilgisi, şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceler. | X | |||||
| 5 | Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi olarak ve dil bilgisi açısından değerlendirebilir. | X | |||||
| 6 | Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihi gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve çeviri yazıya aktarır. | X | |||||
| 7 | Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dil bilimi açısından eleştiri yapar. | ||||||
| 8 | Edebi dönemler (klasik veya çağdaş), edebi akımlar ve şahsiyetler üzerinde, mesleki sorumluluk bilinciyle bilimsel, edebi , disiplinler arası araştırmalar yapar. | X | |||||
| 9 | Lehçe, şive ve ağız bilgisinin içeriğini anlar; Türkiye Türkçesinin ağızlarına ait metinleri inceler. | X | |||||
| 10 | Gerekli metot, yöntem ve teknikleri öğrenerek halk bilimi alanında araştırma ve derleme yapabilir | ||||||
| 11 | Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur. | X | |||||
| 12 | Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında kullanır ve uygular. | X | |||||
| 13 | Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincini ve bunu gerçekleştirmeye dönük becerileri edinir. | X | |||||
| 14 | Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve ahlaki değerleri gözetir. | X | |||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Osmanlı harfleriyle yazılmış edebi metinleri okuyup anlayabilir ve günümüz alfabesine dayalı çevriyazıya aktarabilir. | 5 | 0 | 3 | 5 | 5 | 5 | 0 | 4 | 3 | 0 | 5 | 5 | 5 | 4 |
| 2 | Arapça vezin bilgisine sahip olur. | 5 | 5 | 5 | |||||||||||
| 3 | Arapça ve Farsça tamlama yapılarını bilir. | 5 | 5 | 5 | 5 | ||||||||||
| 4 | Osmanlı Türkçesi metinlerindeki Arapça ve Farsça yapıları tanır. |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 100 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 40 |
| 1. Final | 60 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 4 | 64 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
| Ara Sınav | 1 | 3 | 3 |
| Ödev | 1 | 10 | 10 |
| Performans Görevi (Laboratuvar) | 1 | 15 | 15 |
| Final | 1 | 6 | 6 |
| Toplam İş Yükü | 130 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5,2 | ||
| dersAKTSKredisi | 5 | ||