| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Arapça Dilbilgisi | TAR 263 | 3 | 3 + 0 | 3 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | YOK |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi ABDULHAMİT DÜNDAR |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | YOK |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Bu ders, öğrencilerin Arapçanın temel yapısını tanımasını; Osmanlıca ve klasik Türkçe metinlerde geçen Arapça kelimeleri, kalıpları ve cümle yapılarını daha bilinçli bir şekilde analiz edebilmesini; tarihî araştırmalarda karşılaşacakları Arapça kökenli kavramları tanıyarak anlamlandırmalarını amaçlar. |
| Dersin İçeriği | İsim ve fiil çeşitlerini, isim ve fiil cümlelerini, cümle yapılarının öğrenilmesini sağlamak. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Arapçanın temel yapısı, kelime türleri ve cümle kuruluşları hakkında genel bilgi sahibi olur. | Anlatım, Soru-Cevap, Grupla Çalışma, | |
| 2 | Arapça kökenli kelimelerin anlamını, yapısını ve kullanım bağlamlarını analiz edebilir. | Anlatım, Soru-Cevap, | |
| 3 | İsim, fiil ve harf türlerini ayırt ederek metinlerdeki işlevlerini açıklayabilir. | Anlatım, Deney ve Laboratuvar, | |
| 4 | Osmanlıca ve erken dönem Türkçe metinlerdeki Arapça ibareleri daha bilinçli okuyabilir. | Anlatım, Deney ve Laboratuvar, | |
| 5 | Sık kullanılan Arapça kalıpları ve terkipleri tanıyarak çözümlemesini yapabilir. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 6 | Masdar, sıfat, izafet gibi gramer unsurlarının anlam üzerindeki etkisini değerlendirir. | Anlatım, Soru-Cevap, Grupla Çalışma, | |
| 7 | Arapça cümleleri basit düzeyde çözümleyip Türkçeye aktarabilir. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 8 | Arapça kökenli tarihî kavramların anlam ve kullanım bağlamlarını kavrayabilir. |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Arapçaya Giriş: Dil Ailesi ve Arapçanın Tarihi Arapçanın Sami diller içindeki yeri, Osmanlı ve Cumhuriyet dönemi metinlerinde kullanımı. Temel alfabe ve ses yapısı tanıtımı. | |
| 2 | Kelime Türleri: İsim, Fiil, Harf Arapçada kelime yapısının üçlü ayrımı; örneklerle açıklama, temel karşılaştırmalar. | |
| 3 | İsim Türleri ve Özellikleri Marife-nekre, müzekker-müennes, tekil-ikil-çoğul yapılar; tarihî metinlerden örnek kelimelerle. | |
| 4 | Cemi ve Çeşitleri Salim, mükesser çoğullar; kullanım alanları, yaygın tarihi terimlerde uygulama. | |
| 5 | Sıfatlar ve Sıfat-Tamlama Uyumu Sıfatın yapısı, sıfatla isim arasındaki uyum; tarihî niteleme ifadeleri üzerinden örnekler. | |
| 6 | İzafet Terkibi (Tamlamalar) İzafet yapısı, izafet çeşitleri (mürekkeb-i izâfî), metin çözümleme pratiği. | |
| 7 | Masdarlar ve Fiil Tabanlı İsimler Masdar ve çeşitleri; tarih metinlerinde sık geçen kavramların köken analizi. | |
| 8 | ARA SINAV | |
| 9 | İsmi Fail – İsmi Mef'ul – İsmi Tafdil Aktif ve edilgen yapıların tanıtımı, tarihî şahıs ve unvan örnekleriyle analiz. | |
| 10 | İsmi Zaman – İsmi Mekan – İsmi Alet – İsmi Tasğîr Anlam temelli isim türleri ve tarih metinlerindeki yansımaları. | |
| 11 | Harf-i Cer’ler ve Basit Cümle Kuruluşu (Mübteda-Haber) Arapçada basit isim cümleleri, temel bağlantı edatları ve kullanım biçimleri. | |
| 12 | Metin Üzerinde Uygulamalı Çalışma I Öğrencilerle birlikte seçilmiş kısa metinlerin analiz edilmesi (isim-fiil ayrımı, masdarlar). | |
| 13 | Basit Metin Tercümesi Tarihî içerikli kısa metinlerin Arapçadan Türkçeye çeviri denemeleri. | |
| 14 | Genel Değerlendirme ve Sözlü-Tartışmalı Uygulama Metin çözümlemesi, kelime testleri, sınıf içi değerlendirme; konuların tekrar ve pekiştirilmesi. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | İsmail Ezheri, Açıklamalı Araştırmalı Arapça Grameri, İstanbul, 1978, Hikmet Yay. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Genel kültür ve tarihe yardımcı bilimlerle ilgili, en güncel bilgileri içeren ders kitaplarını, uygulama araç - gereçlerini ve bilimsel kaynaklarla desteklenen üst düzey bilgi ve becerileri kullanma kabiliyetine sahiptir ve bu bilgi ve becerileri mesleğinde ve araştırmalarında kullanır. | X | |||||
| 2 | Tarih disiplini ile ilgili kavramları, fikirleri ve verileri, sosyal bilimler araştırma metotlarıyla inceler ve değerlendirir, gün yüzüne çıkmamış (henüz araştırılmamış) konuları tanılar, analiz eder ve tartışır, bunlarla ilgili bilimsel bulgular ve kanıtlara dayalı öneriler geliştirir. | X | |||||
| 3 | Tarih disiplini ile ilgili konularda uzman ya da bilgisi olmayan dinleyicileri bilgilendirir, onlara elde ettiği bulgularla ilgili düşüncelerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü olarak ifade eder. | X | |||||
| 4 | Tarih metodolojisini kullanarak, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, yorumlama ve sentez yapma becerilerine sahiptir ve alanıyla ilgili çalışmaları bağımsız veya ortak çalışma olarak yürütür. | X | |||||
| 5 | Tarihi bilgi ve bulgu eksiklikleri nedeni ile henüz aydınlatılmamış konularda sorumluluk alır ve çözüm üretmeye çalışır. | X | |||||
| 5 | Tarihi bilgi ve bulgu eksiklikleri nedeni ile henüz aydınlatılmamış konularda sorumluluk alır ve çözüm üretmeye çalışır. | X | |||||
| 6 | Sahasında çalışan kişilerin ilgi, istek ve ihtiyaçlarını bilir, içinde bulunduğu çevrenin sosyo-kültürel ve ekonomik özelliklerini tanır; bu özelliklere uygun öğretme ve öğrenme süreçlerini planlar, uygular ve yönetir. Öğrencilerin öğrenme sürecine etkin katılımını sağlar. | X | |||||
| 7 | Tarih alanında yapılmış güncel araştırmaları takip ederek yeterli düzeyde anlayabilir ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahip olmayı amaç edinir. | X | |||||
| 8 | Tarih alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ve donanımı bilgisine sahiptir; bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır. | X | |||||
| 9 | Tarih alanı ile ilgili yaptığı tüm çalışmalarda veri kaynağı olan bilgilerin toplanması tasarlanması, arşivlenmesi, analiz edilmesi, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. | X | |||||
| 10 | Tarih alanında kendisini devamlı geliştirmek için gayret gösterir. Yeni bilgi ve fikirlere erişme ve yaşamboyu öğrenme bilincini kazanır. | X | |||||
| 11 | Tarih alanındaki sosyal bilimler ile ilgili becerileri, alan dışı derslerden elde ettiği kazanımları disiplinler arası çalışmalarda uygular. | X | |||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Arapçanın temel yapısı, kelime türleri ve cümle kuruluşları hakkında genel bilgi sahibi olur. | ||||||||||||
| 2 | Arapça kökenli kelimelerin anlamını, yapısını ve kullanım bağlamlarını analiz edebilir. | ||||||||||||
| 3 | İsim, fiil ve harf türlerini ayırt ederek metinlerdeki işlevlerini açıklayabilir. | ||||||||||||
| 4 | Osmanlıca ve erken dönem Türkçe metinlerdeki Arapça ibareleri daha bilinçli okuyabilir. | ||||||||||||
| 5 | Sık kullanılan Arapça kalıpları ve terkipleri tanıyarak çözümlemesini yapabilir. | ||||||||||||
| 6 | Masdar, sıfat, izafet gibi gramer unsurlarının anlam üzerindeki etkisini değerlendirir. | ||||||||||||
| 7 | Arapça cümleleri basit düzeyde çözümleyip Türkçeye aktarabilir. | ||||||||||||
| 8 | Arapça kökenli tarihî kavramların anlam ve kullanım bağlamlarını kavrayabilir. |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 60 |
| 1. Kısa Sınav | 20 |
| 1. Ödev | 10 |
| 1. Sözlü Sınav | 10 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 40 |
| 1. Final | 60 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
| Ara Sınav | 1 | 10 | 10 |
| Kısa Sınav | 1 | 10 | 10 |
| Ödev | 1 | 10 | 10 |
| Final | 1 | 20 | 20 |
| Toplam İş Yükü | 130 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5,2 | ||
| dersAKTSKredisi | 5 | ||