| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Çevre Psikolojisi | PSK 413 | 7 | 4 + 0 | 4 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Doç.Dr. FATİH BAL |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | Araştırma görevlileri |
| Dersin Kategorisi | Alanına Uygun Öğretim |
| Dersin Amacı | Bu ders, çevre ve insan davranışı arasındaki karşılıklı ilişkiyi incelemeyi, fiziksel çevrenin (doğal, yapay) bireylerin duygusal, bilişsel ve sosyal süreçleri üzerindeki etkilerini analiz etmeyi amaçlar. |
| Dersin İçeriği | İçerik; evrimin temel mekanizmalarını, alan özgüllüğü, eş seçimi, ebeveyn yatırımı, işbirliği ve çatışma gibi konuların evrimsel açıklamalarını kapsar. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Çevre psikolojisinin tanımı, amacı ve kapsamı, Tarihsel gelişimi ve disiplinlerarası doğası (Mimarlık, Coğrafya, Sosyoloji), Temel kavramlar: Yer, Alan, Mahremiyet, Bölgesellik. | |
| 2 | Ekolojik Psikoloji (Barker'ın Davranış Ayarları kuramı), Uyarıcı Engelleme ve Aşırı Yüklenme Kuramları, Stres ve Baş Etme Modellerinin çevre bağlamında incelenmesi. | |
| 3 | Çevresel Algı ve bilişsel haritalar (Cognitive Maps), Çevrenin dikkat ve hafıza üzerindeki etkileri, Yer Kimliği (Place Identity) ve Yer Bağlılığı (Place Attachment) kavramları. | |
| 4 | Çevresel stres faktörleri (Gürültü, kalabalık, hava kirliliği, trafik), Stresin fizyolojik ve psikolojik etkileri, Çevresel zorluklara adaptasyon ve başa çıkma stratejileri. | |
| 5 | Mahremiyetin tanımı, işlevleri ve yönetimi (Altman'ın modeli), Bölgesellik türleri ve işlevleri (Birincil, ikincil, kamusal), Bölgeselliğin çatışma ve kontrol ile ilişkisi. | |
| 6 | Kişisel alan kavramı ve ölçümü, Kişisel alanın kültürel farklılıkları, Kalabalık ve Yoğunluk arasındaki ayrım, Kalabalığın psikolojik etkileri. | |
| 7 | Dikkat Restorasyon Teorisi (ART) (Kaplanlar), Biyofili Hipotezi (Wilson), Yeşil alanların stres azaltıcı ve bilişsel faydaları, Doğaya maruz kalmanın fiziksel ve zihinsel sağlık üzerindeki etkileri. | |
| 8 | Konut tercihlerinin psikolojik etkileri, Evde mahremiyet ve kontrol, Düşük gelirli konutlarda çevre psikolojisi sorunları, Evsizlik ve çevre psikolojisi. | |
| 9 | Ofis tasarımlarının (açık plan vs. kapalı ofis) üretkenlik ve etkileşim üzerindeki etkileri, Okul ve derslik tasarımının öğrenme ve davranışa etkileri, Çevresel estetik. | |
| 10 | Suçu Önleme Yoluyla Çevresel Tasarım (CPTED) prensipleri, Aydınlatma, peyzaj ve mekan düzenlemesinin güvenlik algısı ve suç oranları üzerindeki etkileri. | |
| 11 | Çevre dostu davranışları etkileyen psikolojik faktörler, Tutum-Davranış boşluğu, Değerler, normlar ve çevresel kaygı, Ekopsikoloji ve insan-doğa ilişkisi. | |
| 12 | Çevre dostu davranışları teşvik etme stratejileri (Nudging), Bilgilendirme ve geri bildirimin rolü, Sosyal etki ve grup normlarının çevresel davranışa etkisi, Atık yönetimi psikolojisi. | |
| 13 | Kentsel tasarımın psikolojik boyutu, Yürünebilirlik, toplu taşıma kullanımı ve sosyal etkileşim, Mekan-Yapma (Placemaking) ve topluluk katılımı. | |
| 14 | İklim değişikliğinin psikolojik etkileri (Eco-Anxiety), Çevresel adalet ve eşitsizlikler, Afet psikolojisi ve çevrenin rolü, Küresel çevre sorunlarına kültürel yaklaşımlar. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Bireylerin davranışlarını ve zihinsel süreçlerini anlamak için uygun yöntem ve tekniklerle veri toplar, analiz eder ve yorumlar. | ||||||
| 2 | Psikoloji alanında kullanılan araç, test ve yöntemleri bilimsel etik çerçevesinde seçer, kullanır ve değerlendirir. | ||||||
| 3 | Bireysel ve toplumsal sorunları analiz edebilmek için çağdaş kuramsal yaklaşımları ve bilimsel yöntemleri kullanarak çözüm üretir. | ||||||
| 4 | Ulusal ve uluslararası düzeyde geçerli olan etik ilkeleri benimser ve mesleki uygulamalarında bu ilkelere uygun davranır. | ||||||
| 5 | Alanıyla ilgili güncel gelişmeleri takip eder, yaşam boyu öğrenme bilinci geliştirir ve kendini sürekli yeniler. | ||||||
| 6 | Disiplin içi ve disiplinler arası ekiplerde etkin biçimde çalışır, sorumluluk alır ve iş birliği yapar. | ||||||
| 7 | Sözlü ve yazılı iletişim becerilerini kullanarak düşüncelerini açık ve anlaşılır şekilde ifade eder; en az bir yabancı dili mesleki düzeyde kullanır. | ||||||
| 8 | Psikolojik uygulamaların toplumsal, hukuksal ve çevresel etkileri konusunda farkındalık geliştirir. | ||||||
| 9 | Alanla ilgili farklı veri kaynaklarını kullanarak bilimsel araştırma tasarlar, uygular ve sonuçlarını raporlar. | ||||||
| 10 | Bilgi teknolojilerini etkin kullanarak psikolojik verileri analiz eder ve sunar. | ||||||
| 11 | En az iki farklı seçmeli ders ve alan dışı ders aracılığıyla çok yönlü bakış açısı geliştirir. | ||||||
| 12 | Program çıktılarına erişim düzeylerini izlemek ve değerlendirmek üzere ölçme ve değerlendirme yöntemlerini uygular. | ||||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 |
|---|
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 100 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 40 |
| 1. Final | 60 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 4 | 64 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 4 | 64 |
| Ara Sınav | 1 | 1 | 1 |
| Final | 1 | 1 | 1 |
| Toplam İş Yükü | 130 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5,2 | ||
| dersAKTSKredisi | 5 | ||