| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Dil Biliminde Yeni Yaklaşımlar | TEG 505 | 0 | 3 + 0 | 3 | 6 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | YUKSEK_LISANS |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Prof.Dr. MUSTAFA ALTUN |
| Dersi Verenler | Prof.Dr. MUSTAFA ALTUN, |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Bu ders, dil biliminin 20.yüzyılın başından itibaren geçirdiği tarihsel gelişimin sonrasında bugün özellikle dil ve edebiyat eğitimine ne tür katkılar yaptığı noktasında yüksek lisans öğrencilerini bilgilendirmek amacını taşımaktadır. |
| Dersin İçeriği | Dil biliminin tanımı, kapsamı, dilin genel özellikleri, dil bilim yaklaşımları, söz dizimi, ses bilgisi, ses bilimi, biçim bilimi, anlam bilimi gibi dil biliminin alt kollarının tarihsel süreçteki gelişimi, dil öğretimi ve dil bilim ilişkisi |
| Kalkınma Amaçları |
|---|
|
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Değişik akademik yaklaşımlardan hareketle dile farklı açılardan bakar. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 2 | Dil ve eğitim arasındaki ilişkiyi kavrar. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 3 | Dilbilim kuramları ile Türkçe eğitimi arasında ilişki kurar. |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Dilin kaynağı | |
| 2 | Dilin tanımı | |
| 3 | Dilin özellikleri | |
| 4 | Dilin işlevleri | |
| 5 | Yazının gelişimi | |
| 6 | Hayvan ve insan dili | |
| 7 | Dilin sesleri | |
| 8 | Ses bilimi ve ses bilgisi | |
| 9 | Ara sınav | |
| 10 | Biçim bilimi, Kelimeler ve kelime türetme yolları | |
| 11 | Dil bilgisi | |
| 12 | Söz dizimi | |
| 13 | Anlam bilimi, pragmatik ve gösterge bilimi | |
| 14 | Genel değerlendirme |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | ALTUN, Mustafa, http://www.dilbilimi.net |
| Ders Kaynakları | AKSAN, Doğan (1990), Her Yönüyle Dil (Ana Çizgileri ile Dilbilim) I-II-III, Ankara, TDK,4. Baskı, 162 s., 164 s, 246 s. BAŞKAN, Özcan (1988), Bildirişim (İnsan-Dili ve Ötesi), İstanbul, Altın Kitaplar, 491 s, (2003), Multilingual Yayınları. CHOMSKY, Noam (2001), Dil ve Zihin, (Çeviren : Ahmet KOCAMAN), Ayraç Yayınları, Ankara. CHOMSKY, Noam (2002), Dil ve Sorumluluk, Ekin Yayınları. İMER, Kâmile-KOCAMAN, Ahmet-ÖZSOY, Sumru (2011), Dilbilim Sözlüğü, Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, 351 s. KAYAN, Korhan (2005), Hindistan'da Diller, İmge Kitabevi. KERİMOĞLU, Caner (2014), Genel Dilbilime Giriş, Pegem Yayınevi. KIRAN, Zeynel (1996), Dilbilim Akımları, Ankara, Onur Yayınları, 278s. LYONS, John (1983), Kuramsal Dilbilime Giriş, (Çeviren: Ahmet KOCAMAN), TDK, Ankara, 449 s. RİFAT, Mehmet (1998), XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları (1. Tarihçe ve Eleştirel Düşünceler), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 223 s. RİFAT, Mehmet (1998), XX. Yüzyılda Dilbilim ve Göstergebilim Kuramları (2. Temel Metinler), (Çeviriler: Mehmet ve Sema RIFAT), Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 341 s. VARDAR, Berke (1998), Dilbilimin Temel Kavram ve İlkeleri, İstanbul, Multilingual, 190 s. VARDAR, Berke (2003), Açıklamalı Dilbilim Terimleri Sözlüğü, Multilingual Yayınları, 300 s. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Türkçe öğretiminin kuramsal temellerini ve yapılandırmacı yaklaşımın eğitimdeki yansımalarını analiz eder; bu bilgi birikimini öğretim sürecine uyarlamasını yapar. | X | |||||
| 2 | Okuma, yazma, dinleme ve konuşma becerilerinin gelişimine yönelik çağdaş öğretim yöntem, teknik ve stratejilerini kullanarak etkin öğrenme ortamları tasarlar. | X | |||||
| 3 | Türkçe öğretiminde kullanılacak araç, gereç ve materyalleri pedagojik amaçlara uygun biçimde geliştirir, değerlendirir ve öğretim sürecine dahil eder. | X | |||||
| 4 | Türkçe ders kitaplarını dil, anlatım, görsel tasarım ve beceri alanları açısından bilimsel ölçütlerle inceler; öğretimsel değerini değerlendirir. | X | |||||
| 5 | Türkçe eğitimi alanında karşılaşılan sorunları belirler, araştırma temelli yöntemlerle çözümler üretir ve alana özgün katkılar sağlar. | X | |||||
| 6 | Dil becerileriyle ilgili alanyazını eleştirel bir bakış açısıyla değerlendirir; araştırma ve uygulama sonuçlarını akademik etik ilkeler doğrultusunda raporlaştırır ve paylaşır. | X | |||||
| 7 | Çocuk ve gençlik edebiyatının kuramsal temellerini, türlerini ve diğer edebiyat alanlarıyla ilişkisini analiz eder; bu bilgiyi Türkçe öğretimi sürecinde bütüncül biçimde kullanır. | X | |||||
| 8 | Çocuk ve gençlik edebiyatı eserlerini değer, kültür, kapsayıcılık, dil ve estetik ölçütleri bakımından eleştirel olarak değerlendirir; uygun öğretim etkinlikleri planlar. | ||||||
| 9 | Çocuk edebiyatı ürünlerinden yararlanarak yaratıcı, dijital ve yenilikçi öğretim uygulamaları tasarlar; medya ve yayıncılık alanındaki güncel gelişmeleri alana uyarlayarak yorumlar. | ||||||
| 10 | Anadili eğitiminin tarihsel ve kuramsal temellerini ulusal ve uluslararası bağlamda karşılaştırmalı olarak analiz eder; farklı eğitim sistemlerinden elde edilen veriler ışığında Türkçe eğitimi programlarını eleştirel biçimde değerlendirir. | ||||||
| 11 | Klasik ve modern poetika anlayışlarını, Türk şiirinin dönemsel gelişimiyle ilişkilendirerek yorumlar; şiirsel metinlerde poetik ilkeleri çözümleyip uygular. | ||||||
| 12 | Akademik yazma süreçlerinde bilimsel araştırma ilkelerini, etik kuralları ve yöntemsel yaklaşımları uygular; Türkçe eğitimi alanına özgün katkılar sağlayacak araştırma raporları hazırlar. | ||||||
| 13 | Dil, düşünce, kültür ve eğitim arasındaki etkileşimi felsefi ve dilbilimsel kuramlar doğrultusunda değerlendirir; bu yaklaşımları Türkçe öğretiminde kuramsal bir perspektifle yorumlar. | ||||||
| 14 | Türkçenin yabancı dil olarak öğretimine ilişkin kuramsal yaklaşımları ve dil edinimi modellerini değerlendirir; bu çerçevede öğrenen özelliklerine uygun öğretim tasarımları geliştirir. | ||||||
| 15 | Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde materyal geliştirme ilkelerini kullanarak özgün, dijital ve etkileşimli öğretim materyalleri tasarlar ve değerlendirir. | ||||||
| 16 | Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde etik ilkeleri gözetir; öğrenen çeşitliliğine duyarlı, kapsayıcı ve sürdürülebilir eğitim uygulamaları geliştirir. | ||||||
| 17 | Türkçe öğretimi alanındaki bilimsel kaynakları ve güncel araştırmaları eleştirel bir perspektifle analiz eder; alana katkı sağlayacak akademik çalışmalar üretir. | ||||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | PÇ 15 | PÇ 16 | PÇ 17 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Değişik akademik yaklaşımlardan hareketle dile farklı açılardan bakar. | 3 | 5 | 5 | 3 | 3 | 3 | 3 | ||||||||||
| 2 | Dil ve eğitim arasındaki ilişkiyi kavrar. | 3 | 3 | 5 | 5 | 3 | 3 | 3 | ||||||||||
| 3 | Dilbilim kuramları ile Türkçe eğitimi arasında ilişki kurar. | 3 | 3 | 5 | 5 | 3 | 3 | 3 |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 60 |
| 1. Ödev | 40 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 5 | 80 |
| Ödev | 1 | 4 | 4 |
| Sözlü Sınav | 1 | 8 | 8 |
| Performans Görevi (Laboratuvar) | 1 | 3 | 3 |
| Final | 1 | 10 | 10 |
| Toplam İş Yükü | 153 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 6,12 | ||
| dersAKTSKredisi | 6 | ||