1. Eğitim Bilgi Sistemi
  2. Türk Dili ve Edebiyatı Pr. (Yl) (Tezli)
  3. Tanzimat Sonrası Edebiyat ve Düşünce Hareketleri (2025 - 2026)
Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Tanzimat Sonrası Edebiyat ve Düşünce Hareketleri YTE 505 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. YILMAZ DAŞCIOĞLU
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Büşra AY AÇAR, Arş. Gör. Melike KILIÇ.
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Türk Edebiyatının ilk döneminde ortaya çıkan edebiyat ve düşünce hareketlerinin analizi.
Dersin İçeriği

Bu derste 1839 Tanzimat Fermanının ve 1856 Islahat Fermanının ortaya çıktığı dönemde oluşan kültür ortamında reaksiyon olarak doğan fikri akımlar ve edebi oluşumlar ele alınmaktadır.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Türk Edebiyatı’nın Tanzimat dönemi ve sonrasında ortaya çıkan edebiyat ve düşünce hareketlerini sıralar. Anlatım, Soru-Cevap, Deney ve Laboratuvar,
2 Türk Edebiyatı’nın Tanzimat dönemi ve sonrasında ortaya çıkan edebiyat ve düşünce hareketlerini açıklar. Anlatım, Soru-Cevap,
3 Türk Edebiyatı’nın Tanzimat dönemi ve sonrasında ortaya çıkan edebiyat ve düşünce hareketlerini yorumlar. Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
4 Türk Edebiyatı’nın Tanzimat dönemi ve sonrasında ortaya çıkan edebiyat ve düşünce hareketlerini karşılaştırır. Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
5 Türk Edebiyatı’nın Tanzimat dönemi ve sonrasında ortaya çıkan edebiyat ve düşünce hareketleri ile ilgili bilgisini geliştirir. Beyin Fırtınası, Deney ve Laboratuvar,
6 Türk Edebiyatı’nın Tanzimat dönemi ve sonrasında ortaya çıkan edebiyat ve düşünce hareketleri ile ilgili hükme varır. Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Deney ve Laboratuvar,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Batıyla ilk temaslar; Seyahatnameler ve Sefaretnamelerde Batı.
2 Batı tarzı okullar, kurumlar.
3 Divan Edebiyatı ve Batı Edebiyatı arasındaki düşünce farkları.
4 Tanzimat Fermanı ve getirdiği yenilikler.
5 Islahat Fermanı ve getirdiği yenlikler.
6 Parlamento, hürriyet, akıl vb. kavramlar.
7 Beşiktaş Cemiyet-i İlmiyesi, Cemiyet-i İlmiyeyi Osmaniye, Encümen-i Daniş
8 Düşüncede ve yaşayışta ilmi birlik; eski-yeni, doğu-batı tartışması.
9 Ara Sınav
10 Örgütlenmeler; Yeni Osmanlılar Cemiyeti
11 Basın-yayın faliyetleri, düşünce ve edebiyata etkileri. (Tercüman-ı Ahval, Tasvir-i Efkar)
12 Ali Suavi ve Muhbir
13 Edebiyat ve halk. Sosyal konuların edebiyata girişi.
14 Genel değerlendirme ve Meşrutiyet´e giden yolda belirginleşen düşünce hareketleri.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

1. 19uncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi, A.H.Tanpınar
2. Türkiye´de Çağdaş Düşünce Tarihi, H.Z. Ülken
3. Türkiye´de Çağdaşlaşma, Niyazi Berkes
4. Tanzimat Dönemi Basınında Sosyo-Ekonomik Fikir Hareketleri, Necdet Kurdakul
5. Tanzimat´ın 150. Yıldönümü Uluslararası Sempozyumu
6. Jön Türklerin Siyasi Fikirlei, Şerif Mardin
7. Abdülaziz´in Avrupa Seyahati, Cemal Kutay
8. Türkiye´nin Batılılaşması ve Milli Meseleler, Ercüment Kuran
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır. X
2 Atatürk İlkeleri ve inkılapları konusunda bilgi edinir.
3 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisi kazanmayı amaç edinir.
4 Türk dilini ses bilgisi, şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceler. X
5 Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi olarak ve dil bilgisi açısından değerlendirebilir. X
6 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihi gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve çeviri yazıya aktarır.
7 Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dil bilimi açısından eleştiri yapar.
8 Edebi dönemler (klasik veya çağdaş), edebi akımlar ve şahsiyetler üzerinde, mesleki sorumluluk bilinciyle bilimsel, edebi, disiplinler arası araştırmalar yapar.
9 Lehçe, şive ve ağız bilgisinin içeriğini anlar; Türkiye Türkçesinin ağızlarına ait metinleri inceler.
10 Gerekli metot, yöntem ve teknikleri öğrenerek halk bilimi alanında araştırma ve derleme yapabilir.
11 Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur.
12 Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında kullanır ve uygular.
13 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincini ve bunu gerçekleştirmeye dönük becerileri edinir.
14 Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve ahlaki değerleri gözetir.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14
1 Türk Edebiyatı’nın Tanzimat dönemi ve sonrasında ortaya çıkan edebiyat ve düşünce hareketlerini sıralar.
2 Türk Edebiyatı’nın Tanzimat dönemi ve sonrasında ortaya çıkan edebiyat ve düşünce hareketlerini açıklar.
3 Türk Edebiyatı’nın Tanzimat dönemi ve sonrasında ortaya çıkan edebiyat ve düşünce hareketlerini yorumlar.
4 Türk Edebiyatı’nın Tanzimat dönemi ve sonrasında ortaya çıkan edebiyat ve düşünce hareketlerini karşılaştırır.
5 Türk Edebiyatı’nın Tanzimat dönemi ve sonrasında ortaya çıkan edebiyat ve düşünce hareketleri ile ilgili bilgisini geliştirir.
6 Türk Edebiyatı’nın Tanzimat dönemi ve sonrasında ortaya çıkan edebiyat ve düşünce hareketleri ile ilgili hükme varır.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Ödev 20
1. Performans Görevi (Seminer) 30
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 5 80
Ara Sınav 1 1 1
Ödev 1 6 6
Performans Görevi (Seminer) 1 2 2
Final 1 1 1
Toplam İş Yükü 138
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,52
dersAKTSKredisi 6