1. Eğitim Bilgi Sistemi
  2. Türk Dili ve Edebiyatı Pr. (Yl) (Tezli)
  3. Farsça Edebi Metinler (2025 - 2026)
Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Farsça Edebi Metinler ETE 516 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri

Farsça Grameri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. ORHAN KAPLAN
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Dr. Arzu Yıldırım, Arş. Gör. Dr. Bedriye Gülay Açar
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Farsça gramer bilgisinden hareketle Klasik Farsçada ve Klasik Türk Edebiyatı’nda yazılmış Farsça metinleri anlama becerisinin uygulamalı olarak kazandırılması.
Dersin İçeriği

Bu derste, Güz dönemindeki Farsça Grameri dersinde öğrenilen bilgilerden hareketle Türk ve Fars edebiyatlarından seçme metinler üzerinde uygulama çalışmaları yapılacak, Farsça yazılmış metinlerle ilgili bilgi verilecektir.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Farsça yazılmış edebî bir metni anlar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
2 Farsça şiirleri Türkçeye çevirir. Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
3 Farsça nesir parçalarını Türkçeye çevirir. Anlatım, Tartışma,
4 Farsça edebî metinlerde geçen gramer yapılarından hareketle metne hâkim olabilecek analizi yapar. Beyin Fırtınası, Tartışma, Anlatım,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Türk ve Fars edebiyatlarına ait Farsça edebî metinlerle ilgili genel bilgiler. Farsça edebî metinlerin tarihî seyriyle ilgili DİA’dan "Fars Edebiyatı" maddesinin okunması
2 Fars edebiyatında gazel türü: Molla Câmî’den 1 gazel Hâşim Radî’nin “Külliyât-ı Molla Câmî” başlıklı eserinden seçme 1 gazelin okunup incelenmesi
3 Fars edebiyatında gazel türü: Hafız-ı Şirazî’den 1 gazel Dîvân-ı Hâfız’dan seçilen 1 gazelin derste okunup işlenmesi
4 Fars edebiyatında kaside türü: Selman-ı Savecî’den bir kaside. Fars edebiyatının meşhur kaside ustalarından Selmân’ın bir kasidesinin incelenmesi
5 Fars edebiyatında kaside türü: Urfî-i Şirazî’den 1 kaside “Külliyât-ı Urfî-i Şirazî” adlı eserden seçilmiş 1 kasidenin okunup incelenmesi
6 Fars edebiyatında mesnevi türü ve yazılmış mesneviler hakkında bilgiler. Mevlana’nın Mesnevisinin incelenmesi Mevlana’nın Mesnevisi’nden seçme parçaların okunup incelenmesi
7 Firdevsi’nin Şehname’sinden seçme parçaların okunup çözümlenmesi Şehname’den seçilmiş beyitlerin okunup incelenmesi
8 Nizamî’nin Hamsesinden seçme parçaların okunup incelenmesi. Fuzûlî'nin Farsça Divanı'ndan seçme gazeller. Asgar Dilberipur’un “Nizâmî’nin Türk Edebiyatı'ndaki Takipçileri ve Hamsesine Nazire Yazanlar” başlıklı makalesinin okunacak. Fuzûlî'nin Farsça divanından gazel seçilecek.
9 ARA SINAV
10 Fars edebiyatında nesir, mensur metinler ve inşâ örnekleri Tahsin Yazıcı’nın “Eski İran Nesrinden Seçmeler” başlıklı kitabı incelenecek.
11 Devletşah Tezkiresinden seçme metinler. Muhammed Abbasî’nin Tezkire-i Devletşah yayınından seçme parçalar incelenecek
12 Ahmed Eflâkî’nin Menâkıbu’l-Ârifîn adlı eserinden seçme parçalar Tahsin Yazıcı’nın “Ahmed Eflâkî ve Menâkıbu’l-Ârifîn (2 cilt)” adlı çalışması incelenecek.
13 Nefahatü’l-Üns’ten seçme metinler. Molla Cami’nin Nefahâtü’l-Üns adlı eserinden seçilmiş parçalar okunacak.
14 Farsça manzum ve mensur metinlerle ilgili genel bir değerlendirme. Farsça edebî metinler üzerine genel bir değerlendirme yapılacak
Kaynaklar
Ders Notu

1. Tahsin Yazıcı, Eski İran Nesrinden Seçmeler, İÜEFY, İstanbul.
2. Külliyât-ı Molla Câmî, Molla Abdurrahman Câmi (haz.: Hâşim Radî), Tahran.
3. Şehnâme (tıpkıbasım), Firdevsî (haz.: Julien Mol), Tahran.
4. Şehnâme (çeviri), Necati Lugal, Kabalcı Yay., İstanbul.
5. Ahmet Ateş, İstanbul Kütüphanelerinde Farsça Manzum Eserler, MEB, 1968.
6. Külliyât-ı Urfî-i Şirazî, Tahran.
7. Mesnevî-i Manevî (tıpkıbasım), Adnan Karaismailoğlu, Akçağ Yay., Ankara.
8. Tezkire-i Devletşâh, Muhammed Abbasî, Tahran.
9. Nefahâtü’l-Üns, Molla Câmi, Mehdi Tevhidipur, Tahran
10. Farsça Divan, Fuzulî, (haz.: Hasibe Mazıoğlu), DTCFY, Ankara
11. Menâkıbu’lÂrifîn (2 cilt), Ahmed Eflâkî (haz.: Tahsin Yazıcı), TTK Yay., Ankara
Ders Kaynakları
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır.
2 Atatürk İlkeleri ve inkılapları konusunda bilgi edinir. X
3 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisi kazanmayı amaç edinir.
4 Türk dilini ses bilgisi, şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceler. X
5 Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi olarak ve dil bilgisi açısından değerlendirebilir. X
6 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihi gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve çeviri yazıya aktarır. X
7 Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dil bilimi açısından eleştiri yapar.
8 Edebi dönemler (klasik veya çağdaş), edebi akımlar ve şahsiyetler üzerinde, mesleki sorumluluk bilinciyle bilimsel, edebi, disiplinler arası araştırmalar yapar.
9 Lehçe, şive ve ağız bilgisinin içeriğini anlar; Türkiye Türkçesinin ağızlarına ait metinleri inceler. X
10 Gerekli metot, yöntem ve teknikleri öğrenerek halk bilimi alanında araştırma ve derleme yapabilir.
11 Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur.
12 Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında kullanır ve uygular.
13 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincini ve bunu gerçekleştirmeye dönük becerileri edinir.
14 Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve ahlaki değerleri gözetir.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14
1 Farsça yazılmış edebî bir metni anlar.
2 Farsça şiirleri Türkçeye çevirir.
3 Farsça nesir parçalarını Türkçeye çevirir.
4 Farsça edebî metinlerde geçen gramer yapılarından hareketle metne hâkim olabilecek analizi yapar.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 40
Toplam 40
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 12 4 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 12 3 36
Ara Sınav 1 6 6
Kısa Sınav 2 10 20
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 15 15
Toplam İş Yükü 125
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5
dersAKTSKredisi 6