| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Mukayeseli Türk Dilbilgisi | TED 636 | 0 | 3 + 0 | 3 | 6 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Doktora |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Prof.Dr. ZİKRİ TURAN |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | Dr. Öğr. Üyesi Çiğdem TOPÇU |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Türk dilinin yayıldığı geniş coğrafyasında lehçe ve şive olarak beliren özelliklerini karşılaştırarak senkronize etmek. |
| Dersin İçeriği | Ses ve şekil bilgisi bakımından Türk dilinin lehçe ve şivelerinin sahip olduğu denkliklerin incelenmesi. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Türk dilinin yayıldığı coğrafyayı anlatır. Türk dilinin günümüz şivelerini sıralar. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 2 | Türk dilinin şivelerinin birbirleriyle karşıtlık halinde bulunan ses bilgisi özelliklerini belirler. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma, | |
| 3 | Çeşitli kelimeleri ait oldukları Türk dili şivesi bakımından örnekler. | Tartışma, | |
| 4 | Türk dili şivelerini ses bilgisi özelliklerine göre karşılaştırır, aralarındaki farkları ayırt eder. | Tartışma, Gezi / Gözlem, | |
| 5 | Örnek kelimeleri gramer özelliklerine göre derler. | Tartışma, Deney ve Laboratuvar, Gezi / Gözlem, | |
| 6 | Günümüz Türk dili şivelerinin sahip olduğu gramer özellikleri bakımından hüküm verir. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Türk Dilinin lehçe ve şivelerinin yayıldığı coğrafya | Türk dilinin yer yüzünde kapsadığı alan hakkında araştırma yapmış olmak. |
| 2 | Türk diyalektlerinin bulunduğu coğrafyayla tarihî ilişkisi | Türk dilinin yer yüzünde kapsadığı alan hakkında araştırma yapmış olmak. |
| 3 | Karşılaştırmalı ses bilgisi 1.: #K | Ses bilgisi konusunda tekrar yapmış olmak. |
| 4 | Karşılaştırmalı ses bilgisi 2.: #K | Öğrenilen ses denkliklerine dair örnek toplamak. |
| 5 | Karşılaştırmalı ses bilgisi 3.: K/ | Öğrenilen ses denkliklerine dair örnek toplamak. |
| 6 | Karşılaştırmalı ses bilgisi 4.: K/ | Öğrenilen ses denkliklerine dair örnek toplamak. |
| 7 | Karşılaştırmalı ses bilgisi 5.: K# | Öğrenilen ses denkliklerine dair örnek toplamak. |
| 8 | Karşılaştırmalı ses bilgisi 6.: Büzülme olayları | Öğrenilen ses denkliklerine dair örnek toplamak. |
| 9 | ARA SINAV | Genel konu tekrarı yapmak |
| 10 | Karşılaştırmalı ses bilgisi 7.: Derilme | Öğrenilen ses olaylarına dair örnek toplamak. |
| 11 | Kurulan ses denkliklerinde hiyerarşi meselesi | Ses denkliklerine dair örnekleri incelemiş olmak. |
| 12 | Ünlüler, kök ünlüleri | Ses denkliklerine dair örnekleri incelemiş olmak. |
| 13 | En çok kullanılan ek şekillerinin mukayesesi | Türk dilinin şubelerindeki ek kültürü hakkında araştırma yapmış olmak. |
| 14 | En çok kullanılan ekleşme dizisinde morfofonolojik karşıtlıklar | Türk dilinin şubelerindeki ek kültürü ve bunların birbirleriyle oluşturduğu karşıtlıklar hakkında araştırma yapmış olmak. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | TUNA, Osman Nedim; Mukayeseli Türk Dil Bilgisi Ders Notları BASKAKOV, N. A.(Çev.:A.Doğruİ.Kaynak); Gagauz Türkçesinin Sözlüğü, Ankara, 1991 |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Türk Edebiyatının yüzlerce yıllık hayat ve fikir akışını; bütün türler (şiir, roman, hikaye, tiyatro v.b.), edebi dönemler ve bunları belirleyen tarihi, siyasi, sosyal, kültürel etmenler, akımlar, topluluklar, hareketler ve edebi olaylar etrafında oluşan toplaşmaları; dönemlerin genel karakterleri ve önemli edebiyatçılarının eserlerini sebepleri ve sonuçlarıyla bir bütün olarak ele alır. | ||||||
| 2 | Divan edebiyatı metinlerini, karşılaştırmalı bir yöntemle inceleyerek modern edebiyat yöntemleri ışığında yeni açılımlar sağlar. | ||||||
| 3 | Dil ile ilgili herhangi bir olguda pratik ve analitik yorum yapar. | X | |||||
| 4 | Alan ile ilgili geniş bir kaynak bilgisi edinir ve bu kaynağa kendisinin de katkıda bulunabileceği ilmi disiplini kazanır. | X | |||||
| 5 | Türk dünyasıyla sürekli iletişim hâlinde olur ve Çağdaş Türk Lehçelerini analiz eder ve yorumlar. | X | |||||
| 6 | Türk Edebiyatının yüzyılları aşan dil, edebiyat, sanat ve hayat macerasını, derinlikli inceleme teknikleriyle araştırır. | ||||||
| 7 | Türk Edebiyatlarının dallanıp budaklandığı ve yayıldığı alanları, bütün yönleriyle, edebi olayları ile ve büyük dil ve edebiyat adamlarının seçkin eserleriyle bir bütün olarak ele alır. | ||||||
| 8 | Lisans eğitimi boyunca, belli bir donanıma sahip öğrenci, Lisansüstü eğitimde Klâsik ve Modern Edebiyat alanında, alanındaki uzmanlık bilgisini arttırır. | ||||||
| 9 | Alanı ile ilgili ileri düzeydeki bir çalışmayı bağımsız olarak yürütür | X | |||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Türk dilinin yayıldığı coğrafyayı anlatır. Türk dilinin günümüz şivelerini sıralar. | |||||||||
| 2 | Türk dilinin şivelerinin birbirleriyle karşıtlık halinde bulunan ses bilgisi özelliklerini belirler. | |||||||||
| 3 | Çeşitli kelimeleri ait oldukları Türk dili şivesi bakımından örnekler. | |||||||||
| 4 | Türk dili şivelerini ses bilgisi özelliklerine göre karşılaştırır, aralarındaki farkları ayırt eder. | |||||||||
| 5 | Örnek kelimeleri gramer özelliklerine göre derler. | |||||||||
| 6 | Günümüz Türk dili şivelerinin sahip olduğu gramer özellikleri bakımından hüküm verir. |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 70 |
| 1. Ödev | 30 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 1 | 12 | 12 |
| Kısa Sınav | 1 | 4 | 4 |
| Ödev | 1 | 6 | 6 |
| Performans Görevi (Seminer) | 1 | 6 | 6 |
| Final | 1 | 14 | 14 |
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 3 | 48 |
| Toplam İş Yükü | 138 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5,52 | ||
| dersAKTSKredisi | 6 | ||