Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
İlk Müslüman-Türk Devletleri Tarihi TAR 267 3 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri

Yok.

Önerilen Seçmeli Dersler

İslamiyet ve Türkler

Abbasi Tarihi

Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi EFE YEŞİLDURAK
Dersi Verenler Dr.Öğr.Üyesi EFE YEŞİLDURAK,
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Alanına Uygun Temel Öğretim
Dersin Amacı

Ders kapsamında, Türklerin İslamiyeti kabulü yanı sıra İlk Müslüman Türk Devletlerinin kronolojik bir biçimde sıralanarak ele alınması, bu devletlerin birbirleriyle olan ilişkilerin öğretilmesi, İlk Müslüman Türk Devletlerinin sosyal ve ekonomik tarihinin kavratılmasını hedeflenmektedir.

Dersin İçeriği

Türklerin Araplarla olan ilk münasebetleri, İslâmiyeti Kabulü ve İlk Müslüman Türk Devletlerinin (Tolunoğulları, İhşidiler, Gazneliler, Karahanlılar vb.) Siyasi, Sosyal ve Ekonomik Tarihi hakkında değerlendirme yapabilmek.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Türklerin İslamiyet’i benimsemelerinin sebep ve sonuçlarını açıklamak; Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
2 İslamiyet’in kabul edilmesinden sonra kurulan Türk devletlerinin siyasi yapısını ve coğrafyasını öğrenmek;
3 İlk Türk- İslâm devletlerinin teşkilat yapısında meydana gelen değişiklikleri öğrenmek;
4 Türklerin kültür yapısında meydana gelen değişiklikleri açıklayabilmek;
5 Türklerin İslamiyet’i benimsemeleri ile Türk ve Dünya tarihinde meydana gelen tarihi olayları değerlendirebilmek.
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 İslâmiyetten Önce Türk Dini
2 Hadislerde Türkler, Hulefâ-yı Râşidîn Devri Türk-Arap İlişkileri
3 Emevîler Devrinde (661-750) Türk-Arap İlişkileri
4 Türklerin Emevî Devletine Hizmetleri
5 Abbâsîler Devrinde (750-1250) Türk-Arap İlişkileri
6 Türklerin Abbâsî Devletine Hizmetleri
7 Türklerin İslâmiyeti Kabulü ve Siyasi Durumları
8 Ara Sınav
9 Bulgarlar Hakkında Bilgi, Kurdukları Devletler, İtil Bulgar Devleti
10 İbn Fazlan'ın Seyahati ve İtil Bulgar Devleti Hakkında Verdiği Bilgiler
11 Tolunoğulları (Siyasi, Sosyal ve Ekonomik Hayat)
12 İhşidiler (Siyasi, Sosyal ve Ekonomik Hayat)
13 Gazneliler (Siyasi, Sosyal ve Ekonomik Hayat)
14 Karahanlılar (Siyasi, Sosyal ve Ekonomik Hayat)
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

1. Erdoğan Merçil, İlk Müslüman-Türk Devletleri, TTK, Ankara 2000.

2. Nesimi Yazıcı, İlk Türk-İslâm Devletleri Tarihi, TDV Yay., Ankara 2007.

3. Ramazan Şeşen, İslâm Coğrafyacılarına Göre Türkler ve Türk Ülkeleri, Ankara 1998.

4. M. Çağatay Uluçay, İlk Müslüman Türk Devletleri, Ötüken Neşriyat, İstanbul 2020.

5. Ali Öngül, İlk Müslüman Türk Devletleri Tarihi, Çamlıca Basım Yayın, 2018.

6. Reşat Genç, Karahanlı Devlet Teşkilatı, TTK, Ankara 2002.

7. Erdoğan Merçil, Gazneliler Devleti Tarihi, TTK, Ankara 2007.

8. İbn Fadlan, Seyahatnâme, trc. Ramazan Şeşen.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Genel kültür ve tarihe yardımcı bilimlerle ilgili, en güncel bilgileri içeren ders kitaplarını, uygulama araç - gereçlerini ve bilimsel kaynaklarla desteklenen üst düzey bilgi ve becerileri kullanma kabiliyetine sahiptir ve bu bilgi ve becerileri mesleğinde ve araştırmalarında kullanır. X
2 Tarih disiplini ile ilgili kavramları, fikirleri ve verileri, sosyal bilimler araştırma metotlarıyla inceler ve değerlendirir, gün yüzüne çıkmamış (henüz araştırılmamış) konuları tanılar, analiz eder ve tartışır, bunlarla ilgili bilimsel bulgular ve kanıtlara dayalı öneriler geliştirir. X
3 Tarih disiplini ile ilgili konularda uzman ya da bilgisi olmayan dinleyicileri bilgilendirir, onlara elde ettiği bulgularla ilgili düşüncelerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü olarak ifade eder. X
4 Tarih metodolojisini kullanarak, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, yorumlama ve sentez yapma becerilerine sahiptir ve alanıyla ilgili çalışmaları bağımsız veya ortak çalışma olarak yürütür. X
5 Tarihi bilgi ve bulgu eksiklikleri nedeni ile henüz aydınlatılmamış konularda sorumluluk alır ve çözüm üretmeye çalışır. X
6 Sahasında çalışan kişilerin ilgi, istek ve ihtiyaçlarını bilir, içinde bulunduğu çevrenin sosyo-kültürel ve ekonomik özelliklerini tanır; bu özelliklere uygun öğretme ve öğrenme süreçlerini planlar, uygular ve yönetir. Öğrencilerin öğrenme sürecine etkin katılımını sağlar. X
7 Tarih alanında yapılmış güncel araştırmaları takip ederek yeterli düzeyde anlayabilir ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahip olmayı amaç edinir. X
8 Tarih alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ve donanımı bilgisine sahiptir; bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır. X
9 Tarih alanı ile ilgili yaptığı tüm çalışmalarda veri kaynağı olan bilgilerin toplanması tasarlanması, arşivlenmesi, analiz edilmesi, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. X
10 Tarih alanında kendisini devamlı geliştirmek için gayret gösterir. Yeni bilgi ve fikirlere erişme ve yaşamboyu öğrenme bilincini kazanır. X
11 Tarih alanındaki sosyal bilimler ile ilgili becerileri, alan dışı derslerden elde ettiği kazanımları disiplinler arası çalışmalarda uygular. X
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11
1 Türklerin İslamiyet’i benimsemelerinin sebep ve sonuçlarını açıklamak; 5 5 5 5 5 3 0 0 5 5 1
2 İslamiyet’in kabul edilmesinden sonra kurulan Türk devletlerinin siyasi yapısını ve coğrafyasını öğrenmek; 5 5 5 5 4 4 5 2 3 3 4
3 İlk Türk- İslâm devletlerinin teşkilat yapısında meydana gelen değişiklikleri öğrenmek; 5 5 5 5 5 5 4 2 3 4 4
4 Türklerin kültür yapısında meydana gelen değişiklikleri açıklayabilmek; 4 4 4 4 3 3 3 2 4 4 4
5 Türklerin İslamiyet’i benimsemeleri ile Türk ve Dünya tarihinde meydana gelen tarihi olayları değerlendirebilmek. 5 5 5 5 5 4 4 2 4 4 2
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 70
1. Ödev 15
2. Ödev 15
Toplam 100
1. Final 50
Toplam 50
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 48 768
Toplam İş Yükü 768
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 30,72
Dersin AKTS Kredisi 5