Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Duygu Sosyolojisi SOS 231 3 2 + 0 2 4
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. HANDAN AKYİĞİT
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Bu ders, yaygın olarak psikolojik unsurlarla ilişkilendirilen duyguların sosyolojik incelemenin konusu haline nasıl getirilebileceğini ele almaktadır. Bu kapsamda, belirli duygu örüntülerinin hangi tarihsel ve sosyo-kültürel bağlamlarda ortaya çıktığı ve gündelik pratiklerin ve ilişkilerin oluşumunda duyguların nasıl bir rol oynadığını tartışmak amaçlanmaktadır.

Dersin İçeriği

Duygular Sosyolojisi, son yirmi yılda giderek gelişen ve sadece sosyoloji alanında değil antropoloji, tarih, ekonomi ve felsefe, toplumsal cinsiyet alanındaki çalışmaları kapsayan grift konu başlıklarını içermektedir. Duygu Sosyolojisi duyguları bireysel psikolojinin tezahürleri olarak değil, birer toplumsal fenomen olarak görmeyi önerir. Bu derste, duygular ve duygulanım (affect) kavramlarına ilişkin temel tartışma çerçevelerine ilişkin bilgi edinilecek, Türkiye siyasetine ve kültürüne ilişkin örnek vakalar/metinler üzerinde çalışılacaktır.

Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 -“Sosyolojik tahayyül” olgusunu tartışarak bir olguya sosyolojik bakmanın nedemek olduğunu açıklayarak duygular özelinde konuyu anlamlandırır
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Dersin tanıtımı ve “pathos” kavramı üzerine tartışma
2 Sosyal teoride duygulara giriş Nancy Chodorow, “Kişisel ve Kültürel İnşalar Olarak Kendilikler ve Duygular”, Duyguların Gücü: Psikanalizde, Cinsiyette ve Kültürde Kişisel Anlam içinde. Metis Yayınları, 2005.
3 Duygular ve Sosyoloji: Temel Sorular ve Tartışma Konuları Turner, Jonathan (2009). The Sociology of Emotions: Basic Theoretical Arguments, Emotion Review 1 (4), 340-354. Karadağ, İbrahim (2023). Duygu Sosyolojisi, Çizgi Kitabevi.
4 Kolektif duygular ve toplumsal değişim Rosenwen, Barbara (2022). Duygular tarihi nedir? Islık yayınevi.
5 Kültür ve duygu (Modernite öncesi) Ahmed, Sara (2015) Duyguların Kültürel Politikası, Sel yayınları. Elias, Norbert (2023) Uygarlık Süreci 1, İletişim yayınları.
6 Kültür ve duygu (Modernite sonrası) Svetlana B. (2007) “Tarih Meleği: Nostalji ve Modernlik”, Nostaljinin Geleceği içinde, Metis. Elias, Norbert (2023) Uygarlık Süreci 2, İletişim yayınları. Örnek Olay/Vaka metinleri: Sanat eserlerinden (edebiyat, sinema) örnekler vb.
7 Duygu ve kapitalizm Eva Illouz (2011) Soğuk Yakınlıklar, İletişim Yayınları. Ahmed, S. (2016) Mutlu Nesneler, Mutluluk Vaadi içinde, İstanbul: Sel, 37-76. Sennett, Richard (2012). Karakter Aşınması, Ayrıntı Yayınları. Örnek Olay/Vaka metinleri: İş ilanları, Köşe yazıları, Reklam içerikleri/afiş vb.
8 Duygu ve Siyaset Brian Massumi (2019) Duygu Politikası, Otonom yayınları. Örnek Olay/Vaka metinleri: Farklı ülke liderlerinin “ulusa sesleniş” konuşmalarından örnekler, ulusal marşlar.
9 Önyargı, Ayrımcılık: “Biz” ve “öteki” Ayrımında Duyguların Yeri Açıkel, Fethi (1996) Kutsal Mazlumluğun Psikopatolojisi, Toplum ve Bilim, 70, 153-198 Stanley, Cohen (2019) Ahlaki Panik ve Halk Düşmanları, Heretik yayınları. Örnek olay/Vaka Metinleri: Hınç, Nefret söylemi malzemesi- sosyal medya, haberler ve köşe yazılarına yapılan okur yorumları vb.
10 Kolektif hafıza ve Duygu Svetlana Boym (2007). “Tarih Meleği: Nostalji ve Modernlik”, Nostaljinin Geleceği içinde, Metis yayınları. Örnek olay/Vaka Metinleri: Cumhuriyet tarihinde unutma ve hatırlatma örnekleri, müzeler sanat eserleri vb.
11 Duygusal Coğrafya Navaro, Yael (2015) Kurmaca Mekan, Koç üniversitesi yayınları. Örnek olay/Vaka Metinleri: Afet, savaş özelinde kente/yerleşim alanına dair sözlü tarih veya belgesel örnekleri fotoğraflar vb.
12 Arzular ve Toplumsal yapı ve değişim Umberto Eco (2006). Medyanın Güzelliği” Güzelliğin Tarihi içinde, Doğan Kitap. Örnek olay/Vaka Metinleri: reklam fotoğrafları ve videoları
13 Korku, Öfke ve Toplumsal yapı ve değişim Massumi, Brian (2010). The Future Birth of the Affective Fact: The Political Ontology of Threat, The Affect Theory Reader, Melissa Gregg&Gregory J. Seigworth (der) içinde, (52-70). Londra: Duke University Press. Semerci, Uyan Pınar ve Erdoğan, Emre (2019). Siyasetteki Gölge: Korku, İthaki Yayınları. Örnek Olay/Vaka Metinleri: Terör ve şiddet haberleri.
14
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Ahmed, S. (2015). Hislerle Yolunu Bulmak, Duyguların Kültürel Politikası içinde, İstanbul: Sel, 9-32.

 Ahmed, S. (2016). Mutlu Nesneler, Mutluluk Vaadi içinde, İstanbul: Sel, 37-76.

 Giddens, Anthony (2014). Kader, Risk ve Güvenlik, Modernite ve Bireysel-Kimlik: Geç Modern Çağda Benlik ve Toplum içinde, İstanbul: Say, 143-184.

 Ahmed, S. (2015). “İğrenmenin Performatifliği”, Duyguların Kültürel Politikası içinde, İstanbul: Sel, 59-82; 107-128.

 Dicle, E. (2024). Edebiyatın Duygu Haritası, Dergah yayınları.

 Eva I. (2011). Soğuk Yakınlıklar, İletişim Yayınları.

Fethi, A. (1996). Kutsal Mazlumluğun Psikopatolojisi, Toplum ve Bilim, 70, 153-198

Goffman, E. (2017). Mahcubiyet ve Toplumsal Örgütlenme, Etkileşim Ritüelleri: Yüz Yüze Davranış Üzerine Denemeler, Heretik yayınları.

Hochschild, Arlie Russell (2003). Managed Heart: Commercialization of Human Feeling. University of California Press. (7. bölüm “Between the Toe and the Heel”)

Nancy C. (2005). “Kişisel ve Kültürel İnşalar Olarak Kendilikler ve Duygular”, Duyguların Gücü: Psikanalizde, Cinsiyette ve Kültürde Kişisel Anlam içinde. Metis Yayınları.

Rosenwein, Barbara H. Ve Cristiani R. (2019). Duygular Tarihi nedir?, Islık yayınları.

Sennett, Richard (2012). Karakter Aşınması, Ayrıntı Yayınları (“Başarısızlık” ve “Tehlikeli Bir Zamir” bölümleri)

Svetlana B. (2007) “Tarih Meleği: Nostalji ve Modernlik”, Nostaljinin Geleceği içinde, Metis.

Wallace, R. A.; Wolf, A. (2015) Arlie Russell Hochschild:  Duygusal Emek, Çağdaş Sosyoloji Kuramları: Klasik Geleneğin Genişletilmesi içinde, Ankara: Doğu Batı Yayınları, 334-339.

Weeks, Kathi (2007). “Life Within and Against Work: Affective Labor, Feminist Critique and Post-Fordist Politics”, ephemera 7(1), 233-249

Wilhelm, S. (2014) Mutsuz Olmak: Bir Yüreklendirme. İletişim Yayınları.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Sosyoloji ve yardımcı disiplinlerle ilgili, en etkin metotları ve güncel bilgileri içeren bilgi kaynakları, uygulama araç – gereçlerini, üst düzeyde kullanabilme bilgisine sahiptir. X
2 Sosyoloji disiplini ile ilgili kavramları, fikirleri ve verileri, sosyal bilimler araştırma metotlarıyla inceler ve değerlendirir, geçmiş ve güncel bağlantıları ile konuları tanılar, analiz eder, tartışır ve gelecek projeksiyonu sunar. X
3 Sosyoloji disiplini ve ilgili alanlarda elde ettiği birikimi aktif biçimde yazılı ve sözlü yolla ifade edebilir, bu alanlarda ihtiyaç duyan kişi ve kurumlara araştırma ve rapor sunar. X
4 Sosyoloji metotlarını kullanarak, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, yorumlama, sentez yapma ve değerlendirme becerilerine sahiptir. X
5 Güncel sosyolojik kavramsallaştırmalara, akımlara ve tartışmalara eleştirel yönden yaklaşabilir. X
6 Alanındaki yönelimleri, ihtiyaçları bilir, içinde bulunduğu çevrenin sosyo-kültürel ve ekonomik özelliklerini tanır; bu özelliklere uygun öğretme ve öğrenme süreçlerini planlar, uygular ve yönetir. X
7 Alanıyla ilgili çalışmalarda sorumluluk üstlenir, bağımsız veya takım çalışması yaparak çözümler üretir. X
8 Sosyoloji alanında yapılmış güncel araştırmaları takip ederek yeterli düzeyde anlayabilir ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahip olmayı amaç edinir (“European Language Portfolio Global Scale”, Level B1). X
9 Sosyoloji alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı, donanımı ve istatistik bilgisine sahiptir; bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır. X
10 Sosyoloji alanı ile ilgili yaptığı tüm çalışmalarda veri kaynağı olan bilgilerin toplanması, analiz edilmesi, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir. X
11 Sosyolojik bilgiyi, diğer toplum bilimleriyle disiplinler arası bir düzlemde farklı toplum ve kültürlerde etkili bir şekilde işler ve disiplinler arası çalışmalara katılır. X
12 Alanında bilgisini geliştirmek yeni açılımlar ortaya koymak için çaba gösterir, yeniliklere açıktır. X
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12
1 -“Sosyolojik tahayyül” olgusunu tartışarak bir olguya sosyolojik bakmanın nedemek olduğunu açıklayarak duygular özelinde konuyu anlamlandırır 5 5 5 5 5 5 5 4 4 4 4 4
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 85
1. Performans Görevi (Seminer) 15
Toplam 100
1. Final 40
1. Yıl İçinin Başarıya 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Ara Sınav 1 15 15
Final 1 15 15
Performans Görevi (Seminer) 1 20 20
Toplam İş Yükü 98
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 3,92
Dersin AKTS Kredisi 4