Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Osmanlı Tarihi III (1774-1908) TAR 202 4 4 + 0 4 6
Ön Koşul Dersleri Yok
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. NECMETTİN ALKAN
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları None
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Türkiye Cumhuriyeti’nin en yakın tarihi arka planını oluşturan Osmanlı İmparatorluğu’nun II. Osman zamanından (1622), 1789 (Üçüncü Selim’in tahta çıkışına kadar gelen dönemi kapsayan tarihinin öğretilmesi.
Dersin İçeriği Derste Osmanlı Devleti’nin geç Yeniçağ dönemi ele alınacak, Osmanlı İmparatorluğu’nun Orta Avrupa, Kafkasya, Akdeniz, Arabistan, Kızıldeniz, Basra Körfezi ve Hint Okyanusu’nda gerçekleştirdiği egemenliğin siyasî boyutları kavratılacaktır. Müteakiben, Kanunî sonrasında Avusturya, Kuzey Karadeniz, Moskova, İran, Kafkasya coğrafyasında ortaya çıkan askerî mücadeleler verilecektir. Bu mücadelelerde Osmanlı İmparatorluğu’nun zaman içinde eski gücünü nasıl kaybettiği, caydırıcılığını ağır ağır nasıl yitirdiği örneklerle gösterilecektir.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Osmanlı Devleti’nin güç kaybına uğradığı dönemlerde Osmanlı – Avrupa mukayesesinin yapılması, Siyasî, ekonomik, kültürel, dinî, hukukî yönden benzer ve farklı yönlerin ayrıştırılması. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
2 Osmanlı İmparatorluğu’nun dünya devletleriyle olan ilişkilerinde baş vurduğu yöntemler, sahip olduğu genel prensiplerin ayrıştırılması. Bugün bunlardan ne oranda istifade edilebileceğinin tespiti Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
3 Dünyada büyük değişimlerin yaşandığı dönemlerde Osmanlıların ne gibi kültürel değişikliklere uğradıklarının tespit edilmesi. Beyin Fırtınası, Anlatım, Soru-Cevap,
4 Osmanlı Devleti’nin zirvede olduğu dönemden sonra çağdaşları ile ilmî, dinî, teknik, ekonomik yönlerden karşılaştırılması, Osmanlı’nın çağdaşlarına göre güç kaybına uğramasının arkasında hangi faktörlerin yattığının belirlenmesi Soru-Cevap, Anlatım, Deney ve Laboratuvar,
5 Anadolu, Balkanlar ve Afrika’da Osmanlıların karşılaştığı problemlerin sosyal, ekonomik, kültürel boyutlarının ayrıştırılması. Bugün bu problemlerin ne oranda çözülmüş olduğu, halen süren bir boyutu olup olmadıklarının tespit edilmesi. Anlatım, Deney ve Laboratuvar, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
6 Türklerin ve diğer Milletlerin Osmanlı tecrübesinden hangi bakımlardan yararlanabileceklerinin sorgulanması ve ayrıştırılması Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
7 Osmanlı İmparatorluğunun karşılaştığı sosyal ve ekonomik problemlerin daimi nitelik taşımalarında tarihten ders alınmamasının ne oranda rol oynamış olabileceğinin kavranması. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
8 Osmanlı İmparatorluğunun Yeniçağ Tarihi boyunca sahip olduğu dost ve rakiplerinden günümüzde aynı vaziyetini koruyanlarla değişenler hangileridir? Bu devletlerin günümüzdeki Türk imajlarının ne oranda geçmeşten kaynaklandığının anlaşılması. Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım,
9 Osmanlı Devleti’nin uygulamış olduğu evrensel hoş görü politikasının zaman içinde milliyetçilik akımlarının etkisiyle nasıl etkisiz hale getirildiği ve gerçeklerin çarpıtıldığının örneklerle kavratılması. Deney ve Laboratuvar, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Anlatım,
10 Osmanlı İmparatorluğu’nun mutlak monarşiden meşruti monarşiye ve cumhuriyete geçişte niçin geç kaldığının sosyal, kültürel boyutlarıyla ortaya konulması Beyin Fırtınası, Anlatım, Soru-Cevap,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Dersin Amaçları, içeriği
2 II. Osman dönemi, Lehistan meselesi, İisyan ve sonuçları, II. Osman’ın katledilmesi; IV. Murat, Sultan İbrahim Zamanları (1623 – 1648) Uzunçarşılı, İsmail Hakkı, Osmanlı Tarihi,3-I, Ankara 1982,, s. 345 – 361; Maksudoğlu, Mehmet, Osmanlı Tarihi, 1299 – 1922, İstanbul 1999, 149 – 152.; Büyük Osmanlı Tarihi, V,
3 IV. Mehmet Zamanları (1648 – 1687): İç isyanlar, Osmanlı Venedik ilişkileri, Girit meselesi,Osmanlı – Avusturya, Osmanlı - Lehistan, Osmanlı – Moskov ilişkileri Purgstall, Baron Joseph Von Hammer, Hakkı Uzunçarşılı
4 II. Mustafa’nın cülusundan Karlofça’ya kadar gelişen olaylar. Kutsal ittifak ve Osmanlı savaşları Purgstall, Baron Joseph Von Hammer, Hakkı Uzunçarşılı
5 Karlofça Antlaşması’ndan sonra iç Olaylar, Edirne vakası, idari, mali, askeri ıslahatlar Purgstall, Baron Joseph Von Hammer, Hakkı Uzunçarşılı
6 Prut seferi ve sonuçları, Osmanlı Rus ilişkileri Purgstall, Baron Joseph Von Hammer, Hakkı Uzunçarşılı
7 1711 sonrasında Osmanlı – Venedik ve Osmanlı Avusturya savaşları Purgstall, Baron Joseph Von Hammer, Hakkı Uzunçarşılı
8 Lale Devri ve önemi, Patrona Halil İsyanı ve sonuçları Purgstall, Baron Joseph Von Hammer, Büyük Osmanlı Tarihi,
9 ARASINAV
10 1730 – 36 sonrasında Osmanlı – Irak – İran – Azerbaycan ilişkileri ve gelişen olaylar Purgstall, Baron Joseph Von Hammer, Hakkı Uzunçarşılı
11 1736 – 40 arasında Osmanlı – Avusturya ve Osmanlı – Rus savaşları ve sonuçları Purgstall, Baron Joseph Von Hammer, Hakkı Uzunçarşılı
12 Osmanlı – İran savaşlarının ikinci safhası: 1737 sonrasında vukubulan hadiseler Purgstall, Baron Joseph Von Hammer, Hakkı Uzunçarşılı
13 Küçük Kaynarca, Yaş, Ziştov Antlaşmaları Süreci ve konjonktürü Purgstall, Baron Joseph Von Hammer, Hakkı Uzunçarşılı
14 Dersin sonuçları, değerlendirilmesi
Kaynaklar
Ders Notu Yukarıda belirtilen kitap bölümleri ve makaleler
Ders Kaynakları
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Genel kültür ve tarihe yardımcı bilimlerle ilgili, en güncel bilgileri içeren ders kitaplarını, uygulama araç - gereçlerini ve bilimsel kaynaklarla desteklenen üst düzey bilgi ve becerileri kullanma kabiliyetine sahiptir ve bu bilgi ve becerileri mesleğinde ve araştırmalarında kullanır.
2 Tarih disiplini ile ilgili kavramları, fikirleri ve verileri, sosyal bilimler araştırma metotlarıyla inceler ve değerlendirir, gün yüzüne çıkmamış (henüz araştırılmamış) konuları tanılar, analiz eder ve tartışır, bunlarla ilgili bilimsel bulgular ve kanıtlara dayalı öneriler geliştirir.
3 Tarih disiplini ile ilgili konularda uzman ya da bilgisi olmayan dinleyicileri bilgilendirir, onlara elde ettiği bulgularla ilgili düşüncelerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü olarak ifade eder.
4 Tarih metodolojisini kullanarak, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, yorumlama ve sentez yapma becerilerine sahiptir ve alanıyla ilgili çalışmaları bağımsız veya ortak çalışma olarak yürütür.
5 Tarihi bilgi ve bulgu eksiklikleri nedeni ile henüz aydınlatılmamış konularda sorumluluk alır ve çözüm üretmeye çalışır.
6 Sahasında çalışan kişilerin ilgi, istek ve ihtiyaçlarını bilir, içinde bulunduğu çevrenin sosyo-kültürel ve ekonomik özelliklerini tanır; bu özelliklere uygun öğretme ve öğrenme süreçlerini planlar, uygular ve yönetir. Öğrencilerin öğrenme sürecine etkin katılımını sağlar.
7 Tarih alanında yapılmış güncel araştırmaları takip ederek yeterli düzeyde anlayabilir ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahip olmayı amaç edinir.
8 Tarih alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ve donanımı bilgisine sahiptir; bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır.
9 Tarih alanı ile ilgili yaptığı tüm çalışmalarda veri kaynağı olan bilgilerin toplanması tasarlanması, arşivlenmesi, analiz edilmesi, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir.
10 Tarih alanında kendisini devamlı geliştirmek için gayret gösterir. Yeni bilgi ve fikirlere erişme ve yaşamboyu öğrenme bilincini kazanır.
11 Tarih alanındaki sosyal bilimler ile ilgili becerileri, alan dışı derslerden elde ettiği kazanımları disiplinler arası çalışmalarda uygular.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11
1 Osmanlı Devleti’nin güç kaybına uğradığı dönemlerde Osmanlı – Avrupa mukayesesinin yapılması, Siyasî, ekonomik, kültürel, dinî, hukukî yönden benzer ve farklı yönlerin ayrıştırılması.
2 Osmanlı İmparatorluğu’nun dünya devletleriyle olan ilişkilerinde baş vurduğu yöntemler, sahip olduğu genel prensiplerin ayrıştırılması. Bugün bunlardan ne oranda istifade edilebileceğinin tespiti
3 Dünyada büyük değişimlerin yaşandığı dönemlerde Osmanlıların ne gibi kültürel değişikliklere uğradıklarının tespit edilmesi.
4 Osmanlı Devleti’nin zirvede olduğu dönemden sonra çağdaşları ile ilmî, dinî, teknik, ekonomik yönlerden karşılaştırılması, Osmanlı’nın çağdaşlarına göre güç kaybına uğramasının arkasında hangi faktörlerin yattığının belirlenmesi
5 Anadolu, Balkanlar ve Afrika’da Osmanlıların karşılaştığı problemlerin sosyal, ekonomik, kültürel boyutlarının ayrıştırılması. Bugün bu problemlerin ne oranda çözülmüş olduğu, halen süren bir boyutu olup olmadıklarının tespit edilmesi.
6 Türklerin ve diğer Milletlerin Osmanlı tecrübesinden hangi bakımlardan yararlanabileceklerinin sorgulanması ve ayrıştırılması
7 Osmanlı İmparatorluğunun karşılaştığı sosyal ve ekonomik problemlerin daimi nitelik taşımalarında tarihten ders alınmamasının ne oranda rol oynamış olabileceğinin kavranması.
8 Osmanlı İmparatorluğunun Yeniçağ Tarihi boyunca sahip olduğu dost ve rakiplerinden günümüzde aynı vaziyetini koruyanlarla değişenler hangileridir? Bu devletlerin günümüzdeki Türk imajlarının ne oranda geçmeşten kaynaklandığının anlaşılması.
9 Osmanlı Devleti’nin uygulamış olduğu evrensel hoş görü politikasının zaman içinde milliyetçilik akımlarının etkisiyle nasıl etkisiz hale getirildiği ve gerçeklerin çarpıtıldığının örneklerle kavratılması.
10 Osmanlı İmparatorluğu’nun mutlak monarşiden meşruti monarşiye ve cumhuriyete geçişte niçin geç kaldığının sosyal, kültürel boyutlarıyla ortaya konulması
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 100
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 60
1. Final 40
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 4 64
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 10 10
Kısa Sınav 1 10 10
Ödev 1 10 10
Performans Görevi (Seminer) 1 10 10
Final 1 10 10
Toplam İş Yükü 162
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6,48
Dersin AKTS Kredisi 6