Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
İslam Medeniyeti Tarihi TAR 342 6 3 + 0 3 5
Ön Koşul Dersleri YOK
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. LÜTFİ ŞEYBAN
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları YOK
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı İslamiyet´in doğuşundan günümüze –ağırlıklı olarak Osmanlı Devleti´nin kuruluşuna- kadar İslamiyet´in yayıldığı alanlarda teşekkül etmiş olan İslam kültür ve medeniyetinin ana hatlarıyla incelenmesi ve öğrenilmesi
Dersin İçeriği İslam medeniyetinin kaynakları, ve yayılışı belirtildikten sonra, İslam’ın yayıl dığı alanlarda meydana getirilen siyasi, idari, sosyal ve ekonomik, eğitim, düşünce, bilim ve sanat alanındaki gelişmeler, çevre kültür ve medeniyetlerle ilişki ve etkileşim ve Avrupa’ya etkileri göz önünde tutularak genel hatlarıyla ele alınacaktır.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 İslam Kültürü ve medeniyetinin başlıca özelliklerini, ilgili temel kavramları öğrenme Anlatım, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap,
2 İslam medeniyetinin teşekkülünde diğer medeniyetlerin etkilerini öğrenme ve mukayese edebilme Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Anlatım,
3 İslam medeniyetinin Batı medeniyetine tesiri anlama ve günümüz meselelerini bu tarihî arka plana dayanarak tahlil edebilme Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
4 Türk kültür ve medeniyetinin yeri ve rolünü kavrama Soru-Cevap, Deney ve Laboratuvar, Anlatım,
5 Müslüman ülke ve toplumlarını, kültürel yapılarını tanıma, analiz edebilme Beyin Fırtınası, Anlatım, Soru-Cevap,
6 Farklı kültürlerle birlikte yaşama tecrübesine katkıda bulunma Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, Doğru Yanlış Testleri,
7 Kendi kültürüne ve diğer kültürlere saygılı, milletine ve değerlerine bağlı, yaşadığı toprakları tanıyan ve seven özgüveni yüksek bireyler olmalarını sağlama Anlatım, Deney ve Laboratuvar, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Kültür ve medeniyet kavramlarının tanımı, açıklanması, İslam medeniyeti tanım, kaynaklar, unsurlar
2 İslam öncesi medeniyetlere genel bakış
3 İslamiyetin yayılışı, fetihler, amaç ve izahı, özellikleri
4 İdari kurumlar; Hilafet ve vezirlik; ortaya çıkışı, gelişimi ve tarihi incelemesi
5 İdari kurumlar; Divanlar, ortaya çıkışı, gelişimi ve tarihi incelemesi
6 Önceki kültür ve medeniyetlerden yapılan tercüme faaliyetleri
7 İslam öncesi eğitim-öğretime genel bakış, İslam dünyası, medrese öncesi eğitim-öğretim yerleri
8 Medreselerin ortaya çıkışı, medreseler, eğitimin muhtevası ve özellikleri
9 ARASINAV
10 Sosyal müesseseler; Vakıf, menşei, gelişimi, alanları, çeşitleri, kurucuları, sosyo-kültürel, politik rolü, vakıf sisteminin zayıflaması
11 Bilim ve sanat; Tıp, matematik ve astronomi alanındaki gelişmeler
12 Bilim ve sanat; Felsefe alanındaki gelişmeler
13 Bilim ve sanat; Mimari ve müzik
14 İslam medeniyetinin Avrupa’ya etkisi; hangi yollarla, hangi alanlarda, yapılan çeviriler
Kaynaklar
Ders Notu -Philipp K. Hitti, Siyasî ve Kültürel İslam Tarihi, I-II, İstanbul 1989.
-Montgomery Watt, İslâm’ın Avrupa’ya Tesiri, İstanbul 1986.
-Ziya Kazıcı, İslam Müesseseleri Tarihi, İstanbul 1982 .
-Yılmaz Özakpınar, İslam Medeniyeti ve Türk Kültürü, İst.,
Ders Kaynakları -Osman Turan, Selçuklular Tarihi ve Türk İslâm Medeniyeti, İstanbul 1969.
-Fazlurrahman, İslam, Ankara 1996.
-M.M.Şerif vd., İslam Düşüncesi Tarihi, I-IV, İstanbul 1990-1991.
-W. Barthold - F.Köprülü, İslam Medeniyeti Tarihi, Ankara1940.
-H.Z.Ülken, İslam Düşüncesi, İst. 1994.
-Oktay Aslanapa, Türk ve İslâm Sanatı, İstanbul 1983.
-İ.Kayaoğlu, İslam Kurumları Tarihi, Ankara 1985.
Adam Mez, Onuncu Yüzyılda İslâm Medeniyeti, İstanbul 2000
-İA. Ve DİA. İlgili maddeleri
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Genel kültür ve tarihe yardımcı bilimlerle ilgili, en güncel bilgileri içeren ders kitaplarını, uygulama araç - gereçlerini ve bilimsel kaynaklarla desteklenen üst düzey bilgi ve becerileri kullanma kabiliyetine sahiptir ve bu bilgi ve becerileri mesleğinde ve araştırmalarında kullanır.
2 Tarih disiplini ile ilgili kavramları, fikirleri ve verileri, sosyal bilimler araştırma metotlarıyla inceler ve değerlendirir, gün yüzüne çıkmamış (henüz araştırılmamış) konuları tanılar, analiz eder ve tartışır, bunlarla ilgili bilimsel bulgular ve kanıtlara dayalı öneriler geliştirir.
3 Tarih disiplini ile ilgili konularda uzman ya da bilgisi olmayan dinleyicileri bilgilendirir, onlara elde ettiği bulgularla ilgili düşüncelerini açık bir biçimde yazılı ve sözlü olarak ifade eder.
4 Tarih metodolojisini kullanarak, eleştirel düşünme, yaratıcı düşünme, yorumlama ve sentez yapma becerilerine sahiptir ve alanıyla ilgili çalışmaları bağımsız veya ortak çalışma olarak yürütür.
5 Tarihi bilgi ve bulgu eksiklikleri nedeni ile henüz aydınlatılmamış konularda sorumluluk alır ve çözüm üretmeye çalışır.
6 Sahasında çalışan kişilerin ilgi, istek ve ihtiyaçlarını bilir, içinde bulunduğu çevrenin sosyo-kültürel ve ekonomik özelliklerini tanır; bu özelliklere uygun öğretme ve öğrenme süreçlerini planlar, uygular ve yönetir. Öğrencilerin öğrenme sürecine etkin katılımını sağlar.
7 Tarih alanında yapılmış güncel araştırmaları takip ederek yeterli düzeyde anlayabilir ve meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisine sahip olmayı amaç edinir.
8 Tarih alanının gerektirdiği bilgisayar yazılımı ve donanımı bilgisine sahiptir; bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanır.
9 Tarih alanı ile ilgili yaptığı tüm çalışmalarda veri kaynağı olan bilgilerin toplanması tasarlanması, arşivlenmesi, analiz edilmesi, yorumlanması, duyurulması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir.
10 Tarih alanında kendisini devamlı geliştirmek için gayret gösterir. Yeni bilgi ve fikirlere erişme ve yaşamboyu öğrenme bilincini kazanır.
11 Tarih alanındaki sosyal bilimler ile ilgili becerileri, alan dışı derslerden elde ettiği kazanımları disiplinler arası çalışmalarda uygular.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11
1 İslam Kültürü ve medeniyetinin başlıca özelliklerini, ilgili temel kavramları öğrenme
2 İslam medeniyetinin teşekkülünde diğer medeniyetlerin etkilerini öğrenme ve mukayese edebilme
3 İslam medeniyetinin Batı medeniyetine tesiri anlama ve günümüz meselelerini bu tarihî arka plana dayanarak tahlil edebilme
4 Türk kültür ve medeniyetinin yeri ve rolünü kavrama
5 Müslüman ülke ve toplumlarını, kültürel yapılarını tanıma, analiz edebilme
6 Farklı kültürlerle birlikte yaşama tecrübesine katkıda bulunma
7 Kendi kültürüne ve diğer kültürlere saygılı, milletine ve değerlerine bağlı, yaşadığı toprakları tanıyan ve seven özgüveni yüksek bireyler olmalarını sağlama
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 60
1. Kısa Sınav 10
1. Ödev 20
2. Kısa Sınav 10
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 15 15
Kısa Sınav 2 5 10
Ödev 1 15 15
Final 1 15 15
Toplam İş Yükü 135
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,4
Dersin AKTS Kredisi 5