Arş. Gör. Burçe Orhan

Sosyal Bilimlerde Temel Kavramlar dersi lisans düzeyinde sosyal bilimler alanında kültür, ekonomi, din, aile, siyaset, medya gibi temel toplumsal kurumları temel alarak sosyal bilimlerdeki temel kavramları -farklı yaklaşımlar ve tartışmalar ekseninde- öğrencilere tanıtmak ve tartışarak kavratmaktır.

Bu derste öncelikle kültürün insan-doğa ilişkisi bağlamındaki yeri ve kültürün gündelik yaşamdaki çeşitli görünümleri ele alınacaktır. Uygarlık, gelenek, ideoloji ve sanat kavramlarının da tartışıldığı bu başlıkta ayrıca kültür ve küreselleşme ilişkisi de değerlendirilecektir. Ekonomik düzenin farklı yönlerine odaklanan ikinci konuyla Taylorizm, fordizm, post-fordizm post-endüstriyel çağda işin örgütlenmesi konularıyla birlikte çalışma olgusunun geleceği tartışılacaktır. Din olgusunun sosyolojik boyutu ele alınarak inanç, kutsal, dindışı, sekülarizm ve teokrasi gibi kavramlar eşliğinde din ve toplum ilişkisi farklı yaklaşımlar çerçevesinde ele alınacaktır. Aile, ataerkillik ve toplumsal cinsiyet üzerine olan başlıkta ise aile kurumuna ilişkin farklı yaklaşımlarla birlikte ataerkillik, toplumsal cinsiyet, cinsiyet kalıpları, cinsiyet eşitliği ve cinsiyete dayalı ayrımcılık kavramları tartışılacaktır. Siyaset üzerine yoğunlaşan bir diğer konu başlığında siyaset bilimi disiplininin temel kavramları tanımlanarak, demokratik rejimlerde siyasal kurumların işleyiş mekanizmaları hakkında temel bilgiler ele alınacaktır. Ayrıca ideoloji kavramı ile birlikte liberalizm, sosyalizm, muhafazakârlık, sosyal demokrasi, milliyetçilik, faşizm vb. belli başlı siyasal ideolojiler tartışılacaktır. Ardından toplumsal tabakalaşma ve eşitsizlik olguları ele alınmaktadır. Tarihsel süreçte toplumsal tabakalama ve eşitsizliğin değişen biçimleri kölelik, sosyal sınıf, statü, toplumsal hareketlilik, yeni orta sınıf ve yoksulluk gibi kavramlar tartışılacaktır. Medya’nın ele alındığı kısımda hem medya-ideoloji-iktidar ilişkisi hem de medyanın ekonomi-politiği çeşitli yaklaşımlar doğrultusunda ele alınacaktır. Küreselleşme sürecinde ağ toplumu tartışmalarıyla birlikte başta internet olmak üzere yeni medya ve sosyal paylaşım ağları ve sanal cemaatler değerlendirilecektir. Ve son olarak farklı toplum felsefelerinin, klasik ve modern toplum teorilerinin toplum anlayışları ile bireyin doğası ve toplum arasındaki ilişki konusundaki görüşler ele alınacaktır.