| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Çocuk Hakları ve Hukuku | SHB 210 | 4 | 2 + 0 | 2 | 4 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Arş.Gör.Dr. CENGİZHAN AYNACI |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Alanına Uygun Öğretim |
| Dersin Amacı | Çocuklarla sosyal hizmet uygulamasında bir sosyal hizmet uzmanının hangi yasal ve hukuksal düzlem içerisinde hareket etmesi gerektiğini açıklığa kavuşturmak, bu doğrultuda tüm sosyal hizmet öğrencilerinin tarihsel gelişim süreci içerisinde çocuk haklarına ve hukukuna dair bildirge ve sözleşmelerin temel felsefesi ve hükümlerini anlamasını sağlamaktır. |
| Dersin İçeriği | Bu derste öncelikle modern çocukluk paradigmasının oluşumu ve felsefi temelleri üzerinde durulacak; bu sayede modern çocukluk düşüncesinin kökenlerine inilecektir. Daha sonra Türkiye’de modern çocukluğun kuruluşu gündelik hayatın yeniden düzenlenmesi ve çocuk sorunu bağlamında işlenecektir. Daha sonra çocuk hakları ve hukuku alanında ortaya çıkan bildirge ve sözleşmeler üzerinde durulacaktır. Bunlar arasında Birlaşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi üzerinde ayrıntılı bir şekilde durulacaktır. Çocuk hakları ve hukuku çerçevesinde bir sosyal hizmet uygulaması için genel ilkelere (ayrımcılık yapmama, çocuğun yüksek yararını gözetme ve çocuğun görüşlerine saygı duyma) de değinilecektir. Bu ders kapsamında üzerinde durulacak bir diğer konu Sosyal hizmetin değerleri ile çocukların insan hakları arasındaki kesişim noktalarıdır. Bu doğrultuda Çocuklar için temel sağlık ve refah, aile ortamları ve alternatif bakımlar, eğitim ve kültürel aktiviteler ve özel koruma önlemleri konuları da işlenecektir. |
| Kalkınma Amaçları |
|---|
|
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Çocukların gereksinimlerine odaklanarak bunun hukuki temellerini ve gerekçelerini ortaya koymak | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 2 | Çocuklarla sosyal hizmet uygulamalarında çocuğun yüksek yararını gözetecek anlayışı geliştirmek | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 3 | Sosyal politikaları etkilemede çocuklara hangi olanakların sağlandığını belirlemek | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 4 | Tarihsel süreç içerisinde “çocukluk” düşüncesinin gelişim aşamalarını göstermek ve böylece modern çocukluk paradigmasının oluşumu ve felsefi temelleri konusunda bir bakış açısı kazandırmak | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 5 | Çocuk Hakları konusuna yaklaşımda bütüncül olmanın önemini ve böylece sorunun birey, grup ve toplum düzeyinde ele alınmasının gerekliliğini ortaya koymak | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 6 | Tüm sosyal hizmet öğrencilerinin düşünce temelleri ve bağlayıcı hükümleriyle BM Çocuk Hakları Sözleşmesi’ni kavrayabilecek düzeye ulaştırmak | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | 1 Modern Çocukluk Paradigmasının Oluşumu ve Felsefi Temelleri, Yirminci yüzyılda çocukluk düşüncesi İnal, K. (2001) Çocukluğun Uzun Yüzyılları. Virgül, Sayı, 42. | Yüzyılları. Virgül, Sayı, 42.İnal, K. (2001) Çocukluğun Uzun |
| 2 | Türkiye’de modern çocukluğun kuruluşu ve çocuk sorunu | Cevat, A. (1931) İçtimai Muhasebe: Çocuk meselesi. Yeni Muhit Resimli Aylık Aile Mecmuası Yıl3, No. 31. |
| 3 | Çocuk sorununun algılanma biçimi ve sosyal hizmet uygulamaları | Akbaş, E. Kültürel Sembolleri Yorumsamacı Bir Bakış Açısıyla Okuma ve Sosyal Hizmet İlişkisi. Toplum ve Sosyal Hizme, Cilt 14, Sayı 1, Ankara: Hü Sosyal Hizmetler Yüksekokulu Yayınları. |
| 4 | Çocuk hakları ve Hukuku bağlamında bildirge ve sözleşme örnekleri I: Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi (a: Mantığı; b) bağlayıcı hükümleri; c) Uygulamada karşılaşılan sorunlar) | Sosyal Hizmet ve Çocuk Hakları (2004). Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayınlar, Yayın NO: 007. |
| 5 | Çocuk hakları ve Hukuku bağlamında bildirge ve sözleşme örnekleri II: Çocuğun tanımlanması (a: Medeni Kanun, b: Ceza Yasası, c: Anayasa; d: İş Kanunu) | Gökçe, B. (1983) Cumhuriyet Döneminde Çocuk ve Gençlere ait Yasal Düzenlemeler ve Yayınlar. Ankara: TC Gençlik ve Spro Bakanlığı, Yayın No: 01-8. |
| 6 | Çocuk Hakları ve Sosyal Hizmet Uygulaması: Genel İlkeler I (a: ayrımcılık yapmama) | Sosyal Hizmet ve Çocuk Hakları (2004). Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayınlar, Yayın NO: 007. |
| 7 | Çocuk Hakları ve Sosyal Hizmet Uygulaması: Genel İlkeler II (b: Çocuğun yüksek yararını gözetme) | Sosyal Hizmet ve Çocuk Hakları (2004). Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayınlar, Yayın NO: 007. |
| 8 | Çocuk Hakları ve Sosyal Hizmet Uygulaması: Genel İlkeler III (c: çocuğun görüşlerine saygı) | Sosyal Hizmet ve Çocuk Hakları (2004). Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayınlar, Yayın NO: 007. |
| 9 | Vize Sınavı | |
| 10 | Sosyal hizmette çocuk hakları ve sorun alanları I (a: Temel sağlık ve refah) | Sosyal Hizmet ve Çocuk Hakları (2004). Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayınlar, Yayın NO: 007. |
| 11 | Sosyal hizmette çocuk hakları ve sorun alanları I (b: sosyal politikalar) | Sosyal Hizmet ve Çocuk Hakları (2004). Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayınlar, Yayın NO: 007 |
| 12 | Sosyal hizmette çocuk hakları ve sorun alanları I (c: Aile ortamı ve alternatif Bakım | Sosyal Hizmet ve Çocuk Hakları (2004). Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayınlar, Yayın NO: 007. |
| 13 | Sosyal hizmette çocuk hakları ve sorun alanları I (d: Eğitim ve kültürel aktiviteler : Temel sağlık ve refah) | Sosyal Hizmet ve Çocuk Hakları (2004). Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayınlar, Yayın NO: 007 |
| 14 | 14 Sosyal hizmette çocuk hakları ve sorun alanları I (e: Özel koruma önlemleri) Sosyal Hizmet ve Çocuk Hakları (2004). Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayınlar, Yayın NO: 007 | 14 Sosyal Hizmet ve Çocuk Hakları (2004). Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayınlar, Yayın NO: 007 |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | 1-Sosyal Hizmet ve Çocuk Hakları (2004). Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayınlar, Yayın NO: 007. |
| Ders Kaynakları | 2-Gökçe, B. Cumhuriyet Döneminde Çocuk ve Gençlere ait Yasal Düzenlemeler ve Yayınlar. TC Gençlik ve Spro Bakanlığı, Yayın No: 01-8.Ankara, 1983 |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Sosyal hizmet mesleki ve bilimsel alanı ile ilgili teorik bilgi ve pratikleri kullanabilme becerisi | X | |||||
| 2 | Öğretim programlarında alan dışı dersler almış olması | X | |||||
| 3 | Sosyal hizmet alanı ile ilgili uygulamalar için gerekli olan modern bilişim teknoloji araçlarını seçme, geliştirme ve etkin biçimde kullanma becerisi | X | |||||
| 4 | Sosyal hizmet bilimsel alanı ile ilgili tasarım, gözlem, veri toplama, analiz ve yorumlama becerisi | X | |||||
| 5 | İnsan ilişkileri ve iletişim yeteneği; ekip çalışması yapabilme becerisi | X | |||||
| 6 | Türkçe sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma becerisi, en az bir tane yabancı dil bilgisi | X | |||||
| 7 | Yaşam boyu öğrenme bilinci, bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme becerisi | X | |||||
| 8 | Mesleki etik ve sorumluluk bilinci | X | |||||
| 9 | Sosyal hizmet mesleki uygulamalarının evrensel insan hakları, bireysel ve toplumsal etkileri konusunda farkındalık | X | |||||
| 10 | Sosyal hizmet alanındaki ve sistemindeki sorunları tespit, anlama, kuramsallaştırma, formülize etme ve çözme becerisi, bu amaçla uygun müdahale yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi | X | |||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Çocukların gereksinimlerine odaklanarak bunun hukuki temellerini ve gerekçelerini ortaya koymak | 3 | 5 | 4 | 4 | 5 | 2 | 4 | 5 | 4 | 5 |
| 2 | Çocuklarla sosyal hizmet uygulamalarında çocuğun yüksek yararını gözetecek anlayışı geliştirmek | 4 | 5 | 5 | 3 | 4 | 2 | 5 | 4 | 4 | 5 |
| 3 | Sosyal politikaları etkilemede çocuklara hangi olanakların sağlandığını belirlemek | 5 | 5 | 4 | 4 | 5 | 3 | 4 | 4 | 5 | 5 |
| 4 | Tarihsel süreç içerisinde “çocukluk” düşüncesinin gelişim aşamalarını göstermek ve böylece modern çocukluk paradigmasının oluşumu ve felsefi temelleri konusunda bir bakış açısı kazandırmak | 5 | 4 | 4 | 4 | 5 | 2 | 4 | 4 | 5 | 5 |
| 5 | Çocuk Hakları konusuna yaklaşımda bütüncül olmanın önemini ve böylece sorunun birey, grup ve toplum düzeyinde ele alınmasının gerekliliğini ortaya koymak | 5 | 5 | 4 | 4 | 2 | 4 | 4 | 5 | 4 | 5 |
| 6 | Tüm sosyal hizmet öğrencilerinin düşünce temelleri ve bağlayıcı hükümleriyle BM Çocuk Hakları Sözleşmesi’ni kavrayabilecek düzeye ulaştırmak | 5 | 4 | 3 | 3 | 4 | 2 | 5 | 5 | 5 | 5 |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 50 |
| 1. Kısa Sınav | 15 |
| 1. Ödev | 20 |
| 2. Kısa Sınav | 15 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
| Ara Sınav | 1 | 15 | 15 |
| Kısa Sınav | 2 | 2 | 4 |
| Ödev | 1 | 15 | 15 |
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 2 | 32 |
| Toplam İş Yükü | 98 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 3,92 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 4 | ||