| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Faz Dönüşümleri | MMM 306 | 6 | 3 + 0 | 3 | 4 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Prof.Dr. UĞUR ŞEN |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Alanına Uygun Öğretim |
| Dersin Amacı | Mühendislik malzemelerinin üretilmesinde faz dönüşümlerinin prensiplerinin kavranması ve uygulama sahasına uygun faz dönüşümünün kullanılması veya engellenmesinin bilinmesi |
| Dersin İçeriği | Metal ve alaşımlarda faz dönüşümleri, Sıvı-Katı dönüşümleri, Deformasyon ve yeniden kristalleşme, Katı çözeltilerden çökeltme reaksiyonları, dengesel çökeltilerin yayınma kontrollü büyümesi, Martenzitik ve beynitik dönüşümler |
| Kalkınma Amaçları |
|---|
|
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Faz dönüşümlerinin termodinamiği ve Yeniden kristalleşme kavramlarını açıklayabilecektir. | Anlatım, Soru-Cevap, | Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| 2 | Difüzyon kontrollü dönüşüm mekanizmalarını açıklayabilecektir. | Problem Çözme, | Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| 3 | Çökelme mekanizmalarını açıklayabilecektir. | Anlatım, Soru-Cevap, | Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| 4 | Spinodal bozunum ve çekirdekleme-büyüme yoluyla oluşan çökeltiler arasındaki farklılıkları açıklayabilecektir. | Anlatım, Soru-Cevap, | Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| 5 | Martensitik dönüşüm mekanizmalarını açıklayabilecektir. | Anlatım, | Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| 6 | Katılaşma ve çekirdeklenme mekanizmasını kavrar | Anlatım, Soru-Cevap, | Yazılı Sınavlar (Kısa ve Uzun Yanıtlı), |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Faz dönüşümüne genel bakış, tanımı ve dönüşüm mekanizmaları | |
| 2 | Yayınmalı, kaymalı ve karışık dönüşümler ve Denge diyagramları, denge diyagramlarında görülen faz dönüşümlerir | |
| 3 | Yeniden Kristalleşme tavlaması, toparlanma aşaması ve kinetiği | |
| 4 | Yeniden Kristalleşme tavlaması aşaması ve kinetiği ve aşırı yaşlanma, çekirdekleşme ve büyüme hızı, pratik uygulamaları | |
| 5 | Çökelme sertleşmesi, oluşum şartları ve spinodal dönüşüm, Çökelme sertleşmesinin önemi ve uygulama alanları, | |
| 6 | Çökelme sertleşmesinin oluşum aşamaları ve GP zonları ve çökelme sertleşmesinin kinetiği | |
| 7 | Difüzyon kontrollü dönüşümler, tek faz çökelmesi ve mekanizmaları | |
| 8 | Widmanstatten kenar levhalarının oluşum şartları, ötektoid dönüşümler | |
| 9 | Ötektoid altı ve ötektoid üstü bileşimlerde faz dönüşümleri | |
| 10 | Difüzyonel dönüşümlerin kinetiği ve büyüme hızı | |
| 11 | TTT diyagramları, diyagrama bağlı oluşan kararlı ve karasız (yarı kararlı) faz dönüşümleri | |
| 12 | TTT diyagramlarıjın ısıl işlem uygulamalarında pratik kullanımı, CCT diyagramları ve CCT diyagramlarına bağlı olarak görülen faz dönüşümleri | |
| 13 | Martenzitik dönüşümler, oluşum mekanizmaları ve Islah işlemi ve aşamaları | |
| 14 | Hafızalı alaşımlar ve beynitik dönüşümler |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | Öğretim üyesi ders notları |
| Ders Kaynakları | 1) R. E. Smallman, A. H. W. Ngan, Modern Physical Metallurgy, 8ed, Butterworth-Heinemann is an imprint of Elsevier, 2014 2) John D. Verhoeven, Fundamentals of Physical Metallurgy, John Willey and Sons, 1991 3) Robert W. Cahn and Peter Haasen, Physical Metallurgy, ELSEVIER SCIENCE B.V. 1991 |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 a | Matematik, fen bilimleri ve ilgili mühendislik disiplinine özgü konularda yeterli bilgi birikimi; | X | |||||
| 1 b | Bu alanlardaki kuramsal ve uygulamalı bilgileri, karmaşık mühendislik problemlerinin çözümünde kullanabilme becerisi. | X | |||||
| 2 a | Karmaşık mühendislik problemlerini tanımlama, formüle etme ve çözme becerisi; | X | |||||
| 2 b | Bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçme ve uygulama becerisi. | X | |||||
| 3 | Karmaşık bir sistemi, süreci, cihazı veya ürünü gerçekçi kısıtlar ve koşullar altında, belirli gereksinimleri karşılayacak şekilde tasarlama becerisi; bu amaçla modern tasarım yöntemlerini uygulama becerisi. | X | |||||
| 4 | Mühendislik uygulamalarında karşılaşılan karmaşık problemlerin analizi ve çözümü için gerekli olan modern teknik ve araçları seçme ve kullanma becerisi; bilişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanma becerisi. | X | |||||
| 5 a | Karmaşık mühendislik problemlerinin veya disipline özgü araştırma konularının incelenmesi için deney tasarlama becerisi. | X | |||||
| 5 b | Deney yapma, veri toplama, sonuçları analiz etme ve yorumlama becerisi. | X | |||||
| 6 a | Disiplin içi takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi. | ||||||
| 6 b | Çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilme becerisi. | ||||||
| 6 c | Bireysel çalışma becerisi. | ||||||
| 7 a | Sözlü ve yazılı etkin iletişim kurma, etkin rapor yazma ve yazılı raporları anlama, tasarım ve üretim raporları hazırlayabilme becerisi, | ||||||
| 7 b | En az bir yabancı dil bilgisi. | ||||||
| 7 c | Etkin sunum yapabilme becerisi. | ||||||
| 7 d | Açık ve anlaşılır talimat verme ve alma becerisi. | ||||||
| 8 | Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği konusunda farkındalık; bilgiye erişebilme, bilim ve teknolojideki gelişmeleri izleme ve kendini sürekli yenileme becerisi. | X | |||||
| 9 a | Etik ilkelerine uygun davranma, mesleki ve etik sorumluluk hakkında bilgi, | ||||||
| 9 b | Mühendislik uygulamalarında kullanılan standartlar hakkında bilgi. | ||||||
| 10 a | Proje yönetimi, risk yönetimi ve değişiklik yönetimi gibi, iş hayatındaki uygulamalar hakkında bilgi; | ||||||
| 10 b | Girişimcilik, yenilikçilik hakkında farkındalık | ||||||
| 10 c | Sürdürülebilir kalkınma hakkında bilgi. | ||||||
| 11 a | Mühendislik uygulamalarının evrensel ve toplumsal boyutlarda sağlık, çevre ve güvenlik üzerindeki etkileri ve çağın mühendislik alanına yansıyan sorunları hakkında bilgi; | ||||||
| 11 b | Mühendislik çözümlerinin hukuksal sonuçları konusunda farkındalık. | ||||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 1 a | PÇ 1 b | PÇ 2 | PÇ 2 a | PÇ 2 b | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 5 a | PÇ 5 b | PÇ 6 | PÇ 6 a | PÇ 6 b | PÇ 6 c | PÇ 7 | PÇ 7 a | PÇ 7 b | PÇ 7 c | PÇ 7 d | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 9 a | PÇ 9 b | PÇ 10 | PÇ 10 a | PÇ 10 b | PÇ 10 c | PÇ 11 | PÇ 11 a | PÇ 11 b |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Faz dönüşümlerinin termodinamiği ve Yeniden kristalleşme kavramlarını açıklayabilecektir. | 3 | 4 | 3 | 3 | 4 | 2 | 3 | 3 | 2 | 2 | |||||||||||||||||||||
| 2 | Difüzyon kontrollü dönüşüm mekanizmalarını açıklayabilecektir. | 5 | 4 | 2 | ||||||||||||||||||||||||||||
| 3 | Çökelme mekanizmalarını açıklayabilecektir. | 5 | 4 | 1 | ||||||||||||||||||||||||||||
| 4 | Spinodal bozunum ve çekirdekleme-büyüme yoluyla oluşan çökeltiler arasındaki farklılıkları açıklayabilecektir. | 5 | 4 | 2 | ||||||||||||||||||||||||||||
| 5 | Martensitik dönüşüm mekanizmalarını açıklayabilecektir. | 5 | 4 | 2 | ||||||||||||||||||||||||||||
| 6 | Katılaşma ve çekirdeklenme mekanizmasını kavrar | 5 | 4 | 2 |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 70 |
| 1. Kısa Sınav | 30 |
| Toplam | 100 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 50 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 14 | 3 | 42 |
| Ara Sınav | 1 | 8 | 8 |
| Kısa Sınav | 1 | 8 | 8 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 14 | 3 | 42 |
| Toplam İş Yükü | 100 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 4 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 4 | ||