Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Seçmeli II: Yaşam Dönemleri ve Uyum Problemleri RPD 345 5 4 + 0 4 4
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler

-Çocuk Psikolojisi

-Yetişkin Eğitimi ve Hayat Boyu Öğrenme

-Ana-Baba Eğitimi

-Boşanma ve Boşanma Arabuluculuğu

-Evlilik Öncesi Psikolojik Danışma

-Yaşam Boyu Kariyer Gelişimi

Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. EYÜP ÇELİK
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Samet MAKAS

Arş. Gör. Eda BİÇENER

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Bireyin günlük yaşantısını kesintiye uğratan veya gelişim sürecini olumsuz etkileyen özel/anormal durumların belirlenmesi. Bu özel/anormal durumlara maruz kalan bireyde (gelişim dönemleri –çocukluk, ergenlik, yetişkinlik, yaşlılık – ve çevresel faktörler ele alınarak) oluşan uyum sorunlarının ve etki alanlarının irdelenmesi. Uyum sorunları yaşayan bireyin başa çıkma mekanizmalarının tespit edilmesi.

Dersin İçeriği

Normallik, anormallik kavramlarının değişik bakış açıları ile ele alınması, uyum bozukluklarının tanılanmasında ayırıcı tanı kriterleri (travma sonrası stres bozukluğu, karşı gelme bozukluğu, davranım bozukluklarından ayrılan yönleri), uyum bozukluklarının yaş dönemlerine göre ele alınmasının nedenleri, uyum bozukluklarında koruyucu faktörler ve risk faktörleri; ilk çocukluk dönemi, ikinci çocukluk dönemi, ergenlik dönemi, genç yetişkinlik dönemi, yetişkinlik dönemi, yaşlılık dönemi uyum bozuklukları ve bunlarla başa çıkma.

Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Çocuk, ergen ve yetişkinlerin bedensel, duygusal, bilişsel, ahlaki vb. gelişim özelliklerini ve gelişim kuramlarını bilir. Anlatım, Soru-Cevap,
2 Çocukluk, ergenlik, genç yetişkinlik, orta yaşlar ve yaşlılık dönemlerinde karşılaşılan uyum problemleri ve bu problemlerle başetme yollarını tanır. Anlatım, Soru-Cevap,
3 Yaşam süresi boyunca karşılaşılan biyolojik değişimler ve risk faktörlerini tanımlar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
4 Gelişim sürecini kesintiye uğratan durumları tespit edebilir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
5 Ergenlikte rol modellerinin önemini bilir. Anlatım, Beyin Fırtınası, Rol Oynama,
6 Hayatın en verimli döneminde yapılması gerekenleri yorumlar. Anlatım, Beyin Fırtınası,
7 Yaşlılık psikolojisi ve kültür ilişkisini değerlendirir. Anlatım, Deney ve Laboratuvar,
8 Genel yaşam dönemleriyle ilgili sunumlar organize eder. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
9 Ana- baba-çocuk iletişimindeki uyum sorunlarını yorumlar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Ruh sağlığına genel bakış, uyum ve uyumsuzluk Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
2 İnsan gelişimini açıklayan kuramlar Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
3 Uyum ve davranış problemlerinin doğasını anlamak Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
4 0-6 yaş bebeklik ve erken çocukluk dönemi uyum ve davranış problemleri Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
5 İlkokul döneminde uyum ve davranış problemleri Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
6 Ergenlik Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
7 Ergenlerde kendine zarar verme davranışı ve intihar Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
8 Ara Sınav
9 Ergenlik dönemi riskli davranışları önleme ve müdahale Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
10 Üniversite dönemi gençliği ve uyum problemleri Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
11 Genç yetişkinlik dönemi ve uyum problemleri Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
12 Orta yetişkinlik döneminde uyum ve psikopatoloji Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
13 Orta yetişkinlikte stres, başa çıkma ve psikolojik sağlamlık Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
14 Yaşlılık dönemi ve uyum problemleri Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Çakar, F. S. (2018). Yaşam dönemleri ve uyum sorunları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.

Bilgin, O., ve Akçıl, S. (2020). Yaşam dönemleri ve uyum sorunları. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.

Baştemur, Ş. (2020). Yaşam dönemleri ve uyum sorunları. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini sunarken mevcut toplumsal yapı ve kültürel dinamiklerin farkındadır. X
2 Rehberlik ve psikolojik danışmanlık alan terminolojisini anadilin dil bilgisi kurallarına sadık kalarak kullanır. X
3 Rehberlik ve psikolojik danışmanlık alanıyla ilgili duygu, düşünce ve olguları her türlü kültürel ve sosyal bağlamda ifade edebilecek dilsel etkileşimde bulunur X
4 Mevcut kültürden farklı kültürel bağlamlara sahip danışanların ihtiyaçlarını belirleyebilecek dilsel etkileşimde bulunur. X
5 Alanıyla ilgili güncel bilimsel gelişmeleri (yeni terapi teknikleri, kuramlar, sempozyumlar) takip edebilecek yabancı dil bilgisine sahiptir. X
6 Mevcut kültürden farklı kültürel bağlamlara sahip danışanlar ile olumlu kabul çerçevesinde iletişim kurar. X
7 Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık alanıyla ilgili araştırma yapabilme yeterliliklerini sıralar ve her birini açıklar. X
8 Mesleki danışmalık yardım sürecinde kullanılacak ölçme araçlarını amaçına uygun kullanır. X
9 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri ile ilgili elde ettiği araştırma sonuçlarını amaca uygun şekilde yorumlar.
10 Alanıyla ilgili güncel bilimsel gelişmeleri (yeni terapi teknikleri, kuramlar, sempozyumlar) takip edebilecek dijital kaynakları bilir. X
11 Alanıyla ilgili güncel bilimsel gelişmeleri (yeni terapi teknikleri, kuramlar, sempozyumlar) takip edebilecek dijital kaynakları amaçları doğrultusunda etkin kullanır.
12 Çeşitli iletişim araçlarını kullanarak rehberlik ve psikolojik danışmanlık alanıyla ilgili bilgi, görüş ve önerilerini etkili şekilde ifade eder.
13 Danışanlarının ihtiyaçlarına göre karar vererek bireysel ve grupla psikolojik danışma oturumlarını planlar.
14 Danışana ve duruma özgü koşulları psikolojik danışma sürecini planlarken dikkate alır.
15 Hizmet verdiği kurumun değişen ihtiyaçlarına uygun önleyici rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini gerçekleştirir.
16 Danışanlarının ihtiyaçlarına göre karar vererek bireysel ve grupla psikolojik danışma oturumlarını yürütür ve sonlandırır.
17 Alanı ile ilgili uygulamalarda karşılaşılan ve öngörülemeyen sorunları çözmek için sosyal kaynaklarıından destek talep eder.
18 Okul rehberlik ve psikolojik hizmetlerinin kapsamını bilir ve bu kapsam çerçevesinde okul paydaşlarına hizmet sunar.
19 Gelişim, öğrenme ve kişilik kuramlarını referans alarak danışanların problemlerini bilimsel bir bakış ile çerçevelendirir.
20 Ulusal ya da yerel çapta meydana gelebilecek travmatik olaylar sonrasında, sosyal sorumluluk çerçevesinde psikolojik danışma yardımı sunar.
21 Psikolojik yardım sürecini yürütürken manevi ve evrensel değerleri gözetir.
22 Rehberlik hizmetlerini etkili yürütebilmek için öğrenci, meslektaş, aile ve eğitimin diğer paydaşları ile etkili iletişim ve iş birliği kurar.
23 Çeşitli uyum bozukluklarına sahip öğrencilerin tespit edilmesi, müdahale planının geliştirilmesi, uygulama ve izleme süreçlerini gerçekleştirir.
24 Bireysel ve grupla psikolojik danışma yapabilme becerisini bireysel ve sosyal koşulları dikkate alarak bireye özgü uygun danışma oturumlarını planlar.
25 Bireysel ve grupla psikolojik danışma yaparken bireysel ve sosyal koşulları dikkate alarak bireye özgü uygun danışma oturumlarını başlatır, sürdürür ve sonlandırır.
26 Yaşam dönemlerinde ortaya çıkabilecek gelişimsel krizlerin sağaltımına yönelik bir rehberlik programını uygular.
27 Rehberlik ve psikolojik danışma alanının etik ilkerine sadık kalarak olumlu kabul çerçevesine uygun etik anlayışı kazanır
28 Mevcut kültürden farklı kültürel bağlamlara sahip danışanların ihtiyaçlarını dikkate alarak grupla ya da bireysel psikolojik danışma gerçekleştirir.
29 Demokratik ve aktif katılım kararlılığına sahip bir şekilde sosyal yaşama dahil olur.
30 Mesleki etik ilkelere riayet ederek farklı kültürel bağlamlara sahip danışanlara uygun psikolojik danışma oturumlarını başlatır, sürdürür ve sonlandırır.
31 İnsan ilişkileri ve iletişimin temel ilkelerine uygun mesleki tutum geliştirir.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14 PÇ 15 PÇ 16 PÇ 17 PÇ 18 PÇ 19 PÇ 20 PÇ 21 PÇ 22 PÇ 23 PÇ 24 PÇ 25 PÇ 26 PÇ 27 PÇ 28 PÇ 29 PÇ 30 PÇ 31
1 Çocuk, ergen ve yetişkinlerin bedensel, duygusal, bilişsel, ahlaki vb. gelişim özelliklerini ve gelişim kuramlarını bilir.
2 Çocukluk, ergenlik, genç yetişkinlik, orta yaşlar ve yaşlılık dönemlerinde karşılaşılan uyum problemleri ve bu problemlerle başetme yollarını tanır.
3 Yaşam süresi boyunca karşılaşılan biyolojik değişimler ve risk faktörlerini tanımlar.
4 Gelişim sürecini kesintiye uğratan durumları tespit edebilir.
5 Ergenlikte rol modellerinin önemini bilir.
6 Hayatın en verimli döneminde yapılması gerekenleri yorumlar.
7 Yaşlılık psikolojisi ve kültür ilişkisini değerlendirir.
8 Genel yaşam dönemleriyle ilgili sunumlar organize eder.
9 Ana- baba-çocuk iletişimindeki uyum sorunlarını yorumlar.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 60
1. Kısa Sınav 10
2. Kısa Sınav 10
1. Ödev 20
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 60
1. Final 40
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 2 2
Kısa Sınav 2 1 2
Ödev 1 2 2
Final 1 5 5
Toplam İş Yükü 91
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 3,64
Dersin AKTS Kredisi 4