1. Eğitim Bilgi Sistemi
  2. Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık (Yeni Plan)
  3. Meslek Etiği ve Yasal Konular (2024 - 2025)
Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Meslek Etiği ve Yasal Konular RPD 403 7 2 + 0 2 2
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. TUNCAY AYAS
Dersi Verenler Prof.Dr. TUNCAY AYAS,
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Eda BİÇENER
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

 Bu dersin amacı, psikolojik danışma mesleğinin etik kuralları, etik sorunları bilgi edinmelerini sağlamak ve etiğe uygun karar verme becerisi kazandırmaktır. Ayrıca öğrencilerin ülkemizde psikolojik danışma mesleğinin belli başlı sorunlarına ilişkin bir anlayışa sahip olabilmelerini sağlamaktır.
Dersin İçeriği

RPD alanındaki etik ilkeler ve genel uygulama standartları; mesleki etiğe uygun karar verme; danışan hakları ve psikolojik danışmanın sorumlulukları, yasal sorunlar.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 PDR alanındaki etik ilkeleri bilir Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
2 Etik yaklaşımın temellerini açıklar Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
3 Danışanın hakları ve danışmanın sorumluluklarını bilir Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
4 PDR alanındaki Yasal sorunları açıklar Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
5 Mesleki kararlarını etiğe uygun şekilde verir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
6 Bazı meslek örgütlerinin etik kurallarını bilir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Dersin Yapılandırılması Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
2 Meslek etiğine giriş: Etiğe uygun karar verme, temel kavramlar, etik yaklaşımın temelleri, meslek kodunun işlevleri, etiğe uygun karar vermeye ilişkin modeller. Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
3 Birey ve profesyonel bir kişi olarak psikolojik danışman. Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
4 Değerler ve yardım ilişkisi: Değerlerin psikolojik danışma işine etkisi, değeri empoze etmenin etik yönü, yaşantı ve dünya görüşündeki farklılıklar, tartışmalı konular ve bunların psikolojik danışmadaki doğurguları. Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
5
6 Gizlilik, etik ve yasal sorunlar: Gizlilik, uyarma ve koruma görevi, çocukları kötülükten (zarardan) koruma Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
7 Çok yönlü ilişkiler: Psikolojik danışmada çok yönlü ilişkiler, çift yönlü ve çok yönlü ilişkiler, ilişkilerdeki sınırlara ilişkin tartışmalar, danışanlarla sosyal ilişkiler. Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
8 Ara sınav
9 Meslek olmanın ölçütleri ve psikolojik danışma mesleği, Yeni Türk Ceza Kanunu ve mesleğimiz. Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
10 Etik ikilemlerin tartışılması. Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
11 Etik ikilemler Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
12 Etik ve yasal sorunlar Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
13 Psikolojik danışma ilkeleri Belirtilen kaynaklardan ilgili bölümler okunacaktır.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Çetinkaya, R. (2016). Psikolojik danışmanlıkta meslek etiği ve yasal konular. Bursa: Alfa-Aktüel Yayıncılık.

Türk PDR-DER Etik Kuralları Komisyonu (2006). Psikolojik danışma ve rehberlik alanında çalışanlar için etik kurallar. Ankara: Türk PDR-DER.

Gümüş, E. A. ve Gümüş, M. (2017). Psikolojik danışmada etik ve hukuk. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Okul rehberlik ve psikolojik hizmetlerinin kapsamını bilir. X
2 Öğrencilerin akademik, kariyer, ve sosyal-duygusal gelişim alanlarına ve ihtiyaçlarına uygun okul rehberlik ve psikolojik danışma programı planlar. X
3 Okul rehberlik ve psikolojik danışma programını ilgili kurumlar, komisyonlar ve paydaşlarla işbirliği ve eşgüdüm içerisinde yürütür X
4 Okul rehberlik ve psikolojik danışma programı çıktılarını değerlendirir ve sonuçlar doğrultusunda geliştirir. X
5 Kritik yaşam olayları ve kriz durumlarında ikincil ve üçüncül önleme hizmetleri ve psiko-sosyal müdahale planı hazırlar ve sunar. X
6 Kariyer psikolojik danışmanlığı kapsamında bireyi tanıma tekniklerini uygulayarak bireysel ve grup değerlendirmeleri yapar.
7 Kariyer planlama kapsamında eğitim ve mesleki fırsatlar, rol geçişleri ve kariyer gelişimine yönelik bireysel ve grupla kariyer rehberliği hizmetleri yürütür.
8 Çalıştığı kurumun paydaşlarına ihtiyaçları doğrultusunda kariyer gelişim programı hazırlar ve yürütür.
9 Mesleki kurum, eğitim kuruluşları, iş gücü piyasası arasındaki işbirliğini ve koordinasyonu geliştirici faaliyetleri organize eder
10 Organizasyon ve örgütlere yönelik kariyer psikolojik danışmanlığı hizmeti sunar.
11 Aile danışmanlığı kuramlarını bilir.
12 Evliliğe hazırlık ve evliliği güçlendirme programları planlar.
13 Evlilik öncesi psikolojik danışma hizmetleri kapsamında eş seçimi kuramları, kişisel ve çevresel faktörleri açıklar.
14 Aile yaşam döngüsü evreleri kapsamında rol geçişleri konusunda önleyici rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütür.
15 Aile içi şiddet ve boşanma gibi kriz durumlarında müdahale hizmetlerini açıklar.
16 Psikolojik danışma sürecinde terapötik koşulları sağlamaya yönelik terapötik becerileri etkili şekilde kullanır. X
17 Danışanın sorunu ve davranışsal amacına uygun bireysel danışma oturumları planlar ve yürütür. X
18 Danışanın ihtiyacına yönelik uygun müdahale yöntem ve tekniklerini kullanır. X
19 Grup kuralları doğrultusunda ve grup evreleri çerçevesinde grubun amacına uygun alıştırma ve teknikler ile grupla psikolojik danışma liderliğini yürütür.
20 Danışanların sorunlarını gelişim, kişilik, psikolojik danışma kuramları çerçevesinde profesyonel bir bakışla çerçevelendirir.
21 Yaşam dönemi ve uyum problemleri, davranış bozukluklarına dair alan bilgisini vaka formülasyonunda işe koşar.
22 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini sunarken mevcut toplumsal yapı ve kültürel dinamiklerin ve kendi kültürel özelliklerinin farkındadır.
23 Kültüre duyarlı psikolojik danışma beceri ve yeterliklerine sahiptir. X
24 Mevcut kültürden farklı kültürel bağlamlara sahip ve dezavantajlı danışanlara okul, kariyer ve aile psikolojik danışmanlığı hizmetlerini sunarken kültüre duyarlı psikolojik danışma bilgi, beceri ve yeterliklerini işe koşar.
25 Danışanın ihtiyaçlarına ve özelliklerine uygun psikolojik test ve test dışı teknikleri seçer.
26 Danışanın ihtiyaçlarına ve özelliklerine uygun psikolojik test ve test dışı teknikleri yönergeleri doğrultusunda uygular ve değerlendirir.
27 Bilimsel araştırma süreci basamaklarını ve yöntemlerini bilir.
28 Rehberlik ve psikolojik danışma alanına dair araştırma tasarlar.
29 Araştırma konusu ve amacına uygun örnekleme ve veri toplama yöntemiyle elde ettiği verileri analiz eder.
30 Araştırma sonuçlarını araştırma amacına uygun şekilde yorumlar ve raporlar.
31 Rehberlik ve psikolojik danışma alanında ulusal ve uluslararası etik ilkeleri, standartları, kuralları ve kodları bilir. X
32 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini sunarken meslek etiğine riayet eder. X
33 Alanıyla ilgili güncel bilimsel gelişmeleri (yeni terapi teknikleri, kuramlar, sempozyumlar) takip edebilecek yabancı dil bilgisine sahiptir. X
34 Alanıyla ilgili güncel bilimsel gelişmeleri takip ederken (yeni terapi teknikleri, kuramlar, sempozyumlar, kongreler, çalıştaylar v.b.) basılı ve dijital kaynakları etkin şekilde kullanır. X
35 Mesleki konularda alan savunuculuğu ve danışanlar konusunda hak savunuculuğuna önem verir. X
36 Sosyal ve dijital bağlamlarda rehberlik ve psikolojik danışmanlık alanıyla ilgili bilgi, beceri ve deneyimlerini etkili şekilde ifade eder. X
37 Ulusal ya da yerel çapta meydana gelebilecek travmatik olaylar sonrasında, sosyal sorumluluk çerçevesinde psikolojik danışma yardımı sunar.
38 Psikolojik yardım sürecini yürütürken manevi ve evrensel değerleri gözetir. X
39 Demokratik ve aktif katılım kararlılığına sahip bir şekilde sosyal yaşama dahil olur.
40 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinde bilimsel tutuma, kanıta dayalılığa ve hesap verilebilirliğe önem verir.
41 Psikolojik danışman olarak kendi beden ve ruh sağlığına önem verir. X
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14 PÇ 15 PÇ 16 PÇ 17 PÇ 18 PÇ 19 PÇ 20 PÇ 21 PÇ 22 PÇ 23 PÇ 24 PÇ 25 PÇ 26 PÇ 27 PÇ 28 PÇ 29 PÇ 30 PÇ 31 PÇ 32 PÇ 33 PÇ 34 PÇ 35 PÇ 36 PÇ 37 PÇ 38 PÇ 39 PÇ 40 PÇ 41
1 PDR alanındaki etik ilkeleri bilir
2 Etik yaklaşımın temellerini açıklar
3 Danışanın hakları ve danışmanın sorumluluklarını bilir
4 PDR alanındaki Yasal sorunları açıklar
5 Mesleki kararlarını etiğe uygun şekilde verir.
6 Bazı meslek örgütlerinin etik kurallarını bilir.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 30
1. Ara Sınav 70
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 60
1. Final 40
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 10 1 10
Ara Sınav 1 1 1
Kısa Sınav 2 2 4
Ödev 1 10 10
Final 1 5 5
Toplam İş Yükü 62
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 2,48
Dersin AKTS Kredisi 2