1. Eğitim Bilgi Sistemi
  2. Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık (Yeni Plan)
  3. Eğitimde Araştırma Yöntemleri (2024 - 2025)
Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Eğitimde Araştırma Yöntemleri EBB 202 4 2 + 0 2 3
Ön Koşul Dersleri

Yok
Önerilen Seçmeli Dersler

Yok
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Dr.Öğr.Üyesi LEVENT ERTUNA
Dersi Verenler Prof.Dr. İSMAİL ÖNDER, Dr.Öğr.Üyesi LEVENT ERTUNA,
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Bu dersin amacı, öğrencilerin bilimsel araştırma kavramı, bilimsel araştırmanın farklı ilke, yöntem ve aşamaları ile ilgili edinecekleri kuramsal bilgilerin yanı sıra yapacakları küçük çaplı bir araştırma çalışması ile bir bilimsel çalışmanın nasıl yapılacağını uygulamalı olarak öğrenmelerini sağlamak.
Dersin İçeriği

Araştırma yöntemleri ile ilgili temel kavramlar ve ilkeler, araştırma süreci, veri toplama araçlarının genel özellikleri, verilerin analizi ve değerlendirilmesi, makale, tez ve veri tabanlarına erişim, araştırma modelleri ve türleri, bilimsel araştırmalarda temel paradigmalar, nicel ve nitel araştırma desenleri, nicel araştırmada örneklem, veri toplama, verilerin analizi, nicel araştırmada geçerlik ve güvenirlik, nitel araştırmada örneklem, veri toplama, verilerin analizi, nitel araştırmada geçerlik ve güvenirlik, makale ya da tez inceleme, değerlendirme ve sunma, araştırma ilkelerine ve etiğine uygun araştırma raporu hazırlama.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Bilimsel araştırmada temel kavramları açıklar. Anlatım, Soru-Cevap,
2 Araştırma sürecinin basamaklarını sıralar. Soru-Cevap, Anlatım,
3 Nicel ve nitel araştırma arasındaki farklılıkları yorumlar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
4 Bir araştırmanın hazırlanmasındaki etik ilkeleri fark eder. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
5 Rapor hazırlama ilkelerine uygun bir araştırma raporu hazırlar. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Araştırma yöntemleri ile ilgili temel kavramlar ve ilkeler
2 Bilimsel araştırmalarda temel paradigmalar
3 Araştırma modelleri ve türleri
4 Makale, tez ve veri tabanlarına erişim
5 Araştırma süreci (sorunu fark etme, problem ve örneklemi belirleme, veri toplama ve analizi, sonuçları yorumlama)
6 Veri toplama araçlarının genel özellikleri
7 Nicel ve nitel araştırma desenleri
8 Ara Sınav
9 Nicel araştırmada örneklem, veri toplama, verilerin analizi
10 Nicel araştırmada geçerlik ve güvenirlik
11 Nitel araştırmada örneklem, veri toplama, verilerin analizi
12 Nitel araştırmada geçerlik ve güvenirlik
13 Makale ya da tez inceleme, değerlendirme ve sunma
14 Araştırma ilkelerine ve etiğine uygun araştırma raporu hazırlama.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: PegemAkademi

Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2018). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: PegemAkademi

Ural, A. ve Kılıç, İ. (2005). Bilimsel Araştırma Süreci ve SPSS ile Veri Analizi. Ankara: Detay

Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Okul rehberlik ve psikolojik hizmetlerinin kapsamını bilir.
2 Öğrencilerin akademik, kariyer, ve sosyal-duygusal gelişim alanlarına ve ihtiyaçlarına uygun okul rehberlik ve psikolojik danışma programı planlar.
3 Okul rehberlik ve psikolojik danışma programını ilgili kurumlar, komisyonlar ve paydaşlarla işbirliği ve eşgüdüm içerisinde yürütür
4 Okul rehberlik ve psikolojik danışma programı çıktılarını değerlendirir ve sonuçlar doğrultusunda geliştirir.
5 Kritik yaşam olayları ve kriz durumlarında ikincil ve üçüncül önleme hizmetleri ve psiko-sosyal müdahale planı hazırlar ve sunar.
6 Kariyer psikolojik danışmanlığı kapsamında bireyi tanıma tekniklerini uygulayarak bireysel ve grup değerlendirmeleri yapar.
7 Kariyer planlama kapsamında eğitim ve mesleki fırsatlar, rol geçişleri ve kariyer gelişimine yönelik bireysel ve grupla kariyer rehberliği hizmetleri yürütür.
8 Çalıştığı kurumun paydaşlarına ihtiyaçları doğrultusunda kariyer gelişim programı hazırlar ve yürütür.
9 Mesleki kurum, eğitim kuruluşları, iş gücü piyasası arasındaki işbirliğini ve koordinasyonu geliştirici faaliyetleri organize eder
10 Organizasyon ve örgütlere yönelik kariyer psikolojik danışmanlığı hizmeti sunar.
11 Aile danışmanlığı kuramlarını bilir.
12 Evliliğe hazırlık ve evliliği güçlendirme programları planlar.
13 Evlilik öncesi psikolojik danışma hizmetleri kapsamında eş seçimi kuramları, kişisel ve çevresel faktörleri açıklar.
14 Aile yaşam döngüsü evreleri kapsamında rol geçişleri konusunda önleyici rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleri yürütür.
15 Aile içi şiddet ve boşanma gibi kriz durumlarında müdahale hizmetlerini açıklar.
16 Psikolojik danışma sürecinde terapötik koşulları sağlamaya yönelik terapötik becerileri etkili şekilde kullanır.
17 Danışanın sorunu ve davranışsal amacına uygun bireysel danışma oturumları planlar ve yürütür.
18 Danışanın ihtiyacına yönelik uygun müdahale yöntem ve tekniklerini kullanır.
19 Grup kuralları doğrultusunda ve grup evreleri çerçevesinde grubun amacına uygun alıştırma ve teknikler ile grupla psikolojik danışma liderliğini yürütür.
20 Danışanların sorunlarını gelişim, kişilik, psikolojik danışma kuramları çerçevesinde profesyonel bir bakışla çerçevelendirir.
21 Yaşam dönemi ve uyum problemleri, davranış bozukluklarına dair alan bilgisini vaka formülasyonunda işe koşar.
22 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini sunarken mevcut toplumsal yapı ve kültürel dinamiklerin ve kendi kültürel özelliklerinin farkındadır.
23 Kültüre duyarlı psikolojik danışma beceri ve yeterliklerine sahiptir.
24 Mevcut kültürden farklı kültürel bağlamlara sahip ve dezavantajlı danışanlara okul, kariyer ve aile psikolojik danışmanlığı hizmetlerini sunarken kültüre duyarlı psikolojik danışma bilgi, beceri ve yeterliklerini işe koşar.
25 Danışanın ihtiyaçlarına ve özelliklerine uygun psikolojik test ve test dışı teknikleri seçer.
26 Danışanın ihtiyaçlarına ve özelliklerine uygun psikolojik test ve test dışı teknikleri yönergeleri doğrultusunda uygular ve değerlendirir.
27 Bilimsel araştırma süreci basamaklarını ve yöntemlerini bilir.
28 Rehberlik ve psikolojik danışma alanına dair araştırma tasarlar.
29 Araştırma konusu ve amacına uygun örnekleme ve veri toplama yöntemiyle elde ettiği verileri analiz eder.
30 Araştırma sonuçlarını araştırma amacına uygun şekilde yorumlar ve raporlar.
31 Rehberlik ve psikolojik danışma alanında ulusal ve uluslararası etik ilkeleri, standartları, kuralları ve kodları bilir.
32 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerini sunarken meslek etiğine riayet eder.
33 Alanıyla ilgili güncel bilimsel gelişmeleri (yeni terapi teknikleri, kuramlar, sempozyumlar) takip edebilecek yabancı dil bilgisine sahiptir.
34 Alanıyla ilgili güncel bilimsel gelişmeleri takip ederken (yeni terapi teknikleri, kuramlar, sempozyumlar, kongreler, çalıştaylar v.b.) basılı ve dijital kaynakları etkin şekilde kullanır.
35 Mesleki konularda alan savunuculuğu ve danışanlar konusunda hak savunuculuğuna önem verir.
36 Sosyal ve dijital bağlamlarda rehberlik ve psikolojik danışmanlık alanıyla ilgili bilgi, beceri ve deneyimlerini etkili şekilde ifade eder.
37 Ulusal ya da yerel çapta meydana gelebilecek travmatik olaylar sonrasında, sosyal sorumluluk çerçevesinde psikolojik danışma yardımı sunar.
38 Psikolojik yardım sürecini yürütürken manevi ve evrensel değerleri gözetir.
39 Demokratik ve aktif katılım kararlılığına sahip bir şekilde sosyal yaşama dahil olur.
40 Rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinde bilimsel tutuma, kanıta dayalılığa ve hesap verilebilirliğe önem verir.
41 Psikolojik danışman olarak kendi beden ve ruh sağlığına önem verir.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14 PÇ 15 PÇ 16 PÇ 17 PÇ 18 PÇ 19 PÇ 20 PÇ 21 PÇ 22 PÇ 23 PÇ 24 PÇ 25 PÇ 26 PÇ 27 PÇ 28 PÇ 29 PÇ 30 PÇ 31 PÇ 32 PÇ 33 PÇ 34 PÇ 35 PÇ 36 PÇ 37 PÇ 38 PÇ 39 PÇ 40 PÇ 41
1 Bilimsel araştırmada temel kavramları açıklar.
2 Araştırma sürecinin basamaklarını sıralar.
3 Nicel ve nitel araştırma arasındaki farklılıkları yorumlar.
4 Bir araştırmanın hazırlanmasındaki etik ilkeleri fark eder.
5 Rapor hazırlama ilkelerine uygun bir araştırma raporu hazırlar.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 70
1. Ödev 30
Toplam 100
1. Final 50
1. Yıl İçinin Başarıya 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 2 32
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 13 2 26
Ara Sınav 1 3 3
Kısa Sınav 2 3 6
Ödev 1 5 5
Final 1 3 3
Toplam İş Yükü 75
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 3
Dersin AKTS Kredisi 3