Eğitim Bilgi Sistemi

Ders Bilgileri
Ders Tanımı
Ders Akışı
Dersin Prog. Çıktılarına Katkısı
Değerlendirme Sistemi
AKTS - İş Yükü

Ders Adı	Kodu	Yarıyıl	T+U Saat	Kredi	AKTS
Türkiyede Aydınlar ve Siyaset	SBK 526	0	3 + 0	3	6

Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili	Türkçe
Dersin Seviyesi	YUKSEK_LISANS
Dersin Türü	Seçmeli
Dersin Koordinatörü	Doç.Dr. DİLŞAD TÜRKMENOĞLU KÖSE
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları	Arş. Gör. Abdullah Said ÖZCAN
Dersin Kategorisi	Diğer
Dersin Amacı	Modernleşme sürecinde Batı’da yaşanan siyasal, sosyal ve idari bütün alanları kapsayacak surette gerçekleşen yenilikler, kısa zamanda tüm dünyayı etkilemeye başlamıştır. Yeni fikirler beraberinde yeni sınıflar, yeni aktörler, yeni değer ve düşünce sistemlerinin de ortaya çıkmasını sağlamıştır. Geleneksel sisteme ait kurumlar, yapılar, değerler, düşünceler, aktörler ve süreçler giderek gündemden düşmüş ve yeni bir değerler sistemi, aktörler ve süreçler ortaya çıkmıştır. Bu süreçte Batı’da entelektüel sınıf, Osmanlı’da ise yeni bir aydın sınıfı oluşmuştur. Bu aydınlar Ulema sınıfından farklı bir siyasi bakış açısına sahiptiler Cumhuriyet döneminde ise Aydınlar yeni kurulan rejimin bizzat zihinsel arka planını oluşturma misyonunu üstlenenler ve bu duruma karşı çıkanlar olarak ayrışmışladır. Günümüzde ise bu ayrışma daha da çeşitlenmiş, doğu-batı sorunu, din, devlet, militarizm, demokrasi, kimlik, postmodernizm konularında da ciddi görüş farklılıkları ortaya çıkmıştır. Bu noktadan hareketle “Türkiye’de Aydınlar ve Siyaset” dersi ile amaçlanan günlük hayatta çok fazla kullanılan “aydın” kavramını bilimsel bir perspektifte incelemek ve tartışmaktır.
Dersin İçeriği	Aydın Tanımları ve İkame Kavramlar, Batı’da ve Türkiye’de Aydınların rolünde ve misyonunda yaşanan tarihsel gelişmeler, Türkiye’de Aydınlar ve Modernleşme, Din, Devlet, Militarizm, Demokrasi, Kimlik ve Postmodernizm konularına yaklaşımları.

Kalkınma Amaçları

#	Ders Öğrenme Çıktıları	Öğretim Yöntemleri
1	Aydın, entelektüel, entelijansiya gibi kavramları karşılaştırır.	Anlatım, Beyin Fırtınası,
2	Batı´da ve Türkiye´de Aydınların Rolü ve Misyonunu tartışır.	Anlatım, Beyin Fırtınası,
3	Türkiye´de Aydınların tarihsel süreç içerisindeki dönüşümünü inceler.	Anlatım, Soru-Cevap,
4	Aydınların din, devlet, demokrasi, kimlik gibi konulardaki görüşlerini karşılaştırmalı olarak analiz eder.	Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Gösterip Yaptırma,

Hafta	Ders Konuları	Ön Hazırlık
1	Kavramsal Çerçeve: Aydın Tanımları ve İkame Kavramlar
2	Aydın Üzerine Kuramsal Tartışmalar
3	Aydın, Söylem Ve Hakikat: Aydınların Misyonu Ve Rolü
4	Batı’da Entelektüel/Aydınların Ortaya Çıkışı
5	Osmanlı Modernleşme Süreci: Ulemadan Aydına Tarihsel Gelişim
6	Tek Parti Döneminde Aydın Siyaset İlişkisi: Ulusal Bilincin Oluşturulmasında Aydınların Rolü
7	Türk Modernleşmesi: Aydın ve Doğu-Batı Sorunu
8	Türkiye’de Aydınlar ve Din
9	Ara Sınav
10	Türkiye’de Aydınlar ve Devlet
11	Türkiye’de Aydınlar ve Militarizm
12	Türkiye’de Aydınlar ve Demokrasi
13	Türkiye’de Aydınlar ve Kimlik
14	Türkiye’de Aydınlar ve Postmodernizm

Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları	AYDIN, Mustafa (2005), “Aydınlar ve Günümüzdeki İşlevleri”, Entelektüel ve İktidar, Ed. Kenan Çağan, Hece Yayınları, Ankara, s. 45-71. BAUMAN, Zygmunt (2003), Yasa Koyucular ile Yorumcular, Çev. Kemal Atakay, Metis Yayınları, İstanbul. BENDA, Julien (2006), Aydınların İhaneti, Çev. Cem Soydemir, Doğu Batı Yayınları, ÇAĞAN, Kenan (2005), “Entelektüel İmgesi Üzerine”, Entelektüel ve İktidar, Ed. Kenan Çağan, Hece Yayınları, Ankara, s.9-22. ÇAHA, Ömer (1999), Sivil Toplum, Aydınlar ve Demokrasi, İz Yayıncılık, İstanbul. DAHRENDORF, Ralf (2005), “Entelektüel ve Toplum”, Entelektüel ve İktidar, Ed. Kenan Çağan, Hece Yayınları, Ankara, s.87-91. DEMİRALP, Oğuz (2002), “Entelektüeller ve Aydınlar”, Cogito, Entelektüeller Gerekli mi?, Yapı Kredi Yayınları, Sayı 31, 2. Baskı, İstanbul, s.121-132. DURAN, Burhanettin (2007), “Türkiye’nin Dönüşümünde Aydınların Rolü”, Dönüşüm Sürecindeki Türkiye, Aktörler, Alanlar, Sorunlar,Ed. Davut Dursun vd., Alfa Yayınları, İstanbul, s. 171-208. ERKAN, Rüstem ve Faruk BOZGÖZ (2004), “Aydınlar, Toplumsal Sınıflar ve İdeoloji”, Doğu Batı/Dün Bugün Yarın İdeolojiler 2, Ankara, s.215-227. FOUCAULT, Michel (2005), Entelektüelin Siyasal İşlevi, Çev. Işık Ergüden vd., Ayrıntı Yayınları, İstanbul. GEORGEON, François (2009), Osmanlı-Türk Modernleşmesi (1900-1930), Çev. Ali Berktay, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul. GRAMSCI, Antonio (1983), Aydınlar ve Toplum (Denemeler), Çev. V. Günyol vd., Örnek Yayınları, İstanbul. KARPAT, Kemal (2006), “Aydınlar ve Kimlik Tarihsel Bir Bakış”, Doğu Batı/Entelektüeller I, Ankara, s. 61-84. LE GOFF, Jacques (2006), Ortaçağda Entelektüeller, Çev. Mehmet Ali Kılıçbay, Ayrıntı Yayınları, 2. Basım, İstanbul. MERİÇ, Cemil (1983a), “Batı’da ve Bizde Aydının Serüveni”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, Cilt: 1, İletişim Yayınları, İstanbul, s.130-137. ÖZKUL, Osman (2005), Gelenek ve Modernite Arasında Osmanlı Uleması, Bir Harf Yayınları, İstanbul. ÖZLEM, Doğan (2002), “Türkiye’de Pozitivizm ve Siyaset”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Modernleşme ve Batıcılık, Cilt 3, İletişim Yayınları, İstanbul: s. 452-464. SAID, Edward (2004), Entelektüel (Sürgün, Marjinal, Yabancı), Çev. Tuncay Birkan, Ayrıntı Yayınları, İstanbul. SAYBAŞILI, Kemali (1995), “Münevver, Entelektüel, Aydın”, Türk Aydını ve Kimlik Sorunu, Haz. Sabahattin Şen, Bağlam Yayıncılık, İstanbul, s.157-173. SHAYEGAN, Daryush (2007), Yaralı Bilinç, Çev. Haldun Bayrı, Metis Yayınları, İstanbul. SHILS, Edward (1968), “Intellectuals”, International Encyclopedia of The Social Science, The Macmillan Company and Free Pres, Vol.7, p. 399-414. TÜRKDOĞAN, Orhan (2003), Türk Toplumunda Aydın Sınıfın Anatomisi, Timaş Yayınları, İstanbul. ÜNÜVAR, Kerem (2003a), “İttihatçılıktan Kemalizme İhya’dan İnşa’ya”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Cumhuriyet’e Devreden Düşünce Mirası Tanzimat ve Meşrutiyet’in Birikimi, C. 1, İletişim Yayınları, s. 129-142.

Kaynaklar

Ders Notu

Ders Kaynakları

AYDIN, Mustafa (2005), “Aydınlar ve Günümüzdeki İşlevleri”, Entelektüel ve İktidar, Ed. Kenan Çağan, Hece Yayınları, Ankara, s. 45-71.
BAUMAN, Zygmunt (2003), Yasa Koyucular ile Yorumcular, Çev. Kemal Atakay, Metis Yayınları, İstanbul.
BENDA, Julien (2006), Aydınların İhaneti, Çev. Cem Soydemir, Doğu Batı Yayınları,
ÇAĞAN, Kenan (2005), “Entelektüel İmgesi Üzerine”, Entelektüel ve İktidar, Ed. Kenan Çağan, Hece Yayınları, Ankara, s.9-22.
ÇAHA, Ömer (1999), Sivil Toplum, Aydınlar ve Demokrasi, İz Yayıncılık, İstanbul.
DAHRENDORF, Ralf (2005), “Entelektüel ve Toplum”, Entelektüel ve İktidar, Ed. Kenan Çağan, Hece Yayınları, Ankara, s.87-91.
DEMİRALP, Oğuz (2002), “Entelektüeller ve Aydınlar”, Cogito, Entelektüeller Gerekli mi?, Yapı Kredi Yayınları, Sayı 31, 2. Baskı, İstanbul, s.121-132.
DURAN, Burhanettin (2007), “Türkiye’nin Dönüşümünde Aydınların Rolü”, Dönüşüm Sürecindeki Türkiye, Aktörler, Alanlar, Sorunlar,Ed. Davut Dursun vd., Alfa Yayınları, İstanbul, s. 171-208.
ERKAN, Rüstem ve Faruk BOZGÖZ (2004), “Aydınlar, Toplumsal Sınıflar ve İdeoloji”, Doğu Batı/Dün Bugün Yarın İdeolojiler 2, Ankara, s.215-227.
FOUCAULT, Michel (2005), Entelektüelin Siyasal İşlevi, Çev. Işık Ergüden vd., Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
GEORGEON, François (2009), Osmanlı-Türk Modernleşmesi (1900-1930), Çev. Ali Berktay, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
GRAMSCI, Antonio (1983), Aydınlar ve Toplum (Denemeler), Çev. V. Günyol vd., Örnek Yayınları, İstanbul.
KARPAT, Kemal (2006), “Aydınlar ve Kimlik Tarihsel Bir Bakış”, Doğu Batı/Entelektüeller I, Ankara, s. 61-84.
LE GOFF, Jacques (2006), Ortaçağda Entelektüeller, Çev. Mehmet Ali Kılıçbay, Ayrıntı Yayınları, 2. Basım, İstanbul.
MERİÇ, Cemil (1983a), “Batı’da ve Bizde Aydının Serüveni”, Cumhuriyet Dönemi Türkiye Ansiklopedisi, Cilt: 1, İletişim Yayınları, İstanbul, s.130-137.
ÖZKUL, Osman (2005), Gelenek ve Modernite Arasında Osmanlı Uleması, Bir Harf Yayınları, İstanbul.
ÖZLEM, Doğan (2002), “Türkiye’de Pozitivizm ve Siyaset”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Modernleşme ve Batıcılık, Cilt 3, İletişim Yayınları, İstanbul: s. 452-464.
SAID, Edward (2004), Entelektüel (Sürgün, Marjinal, Yabancı), Çev. Tuncay Birkan, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
SAYBAŞILI, Kemali (1995), “Münevver, Entelektüel, Aydın”, Türk Aydını ve Kimlik Sorunu, Haz. Sabahattin Şen, Bağlam Yayıncılık, İstanbul, s.157-173.
SHAYEGAN, Daryush (2007), Yaralı Bilinç, Çev. Haldun Bayrı, Metis Yayınları, İstanbul.
SHILS, Edward (1968), “Intellectuals”, International Encyclopedia of The Social Science, The Macmillan Company and Free Pres, Vol.7, p. 399-414.
TÜRKDOĞAN, Orhan (2003), Türk Toplumunda Aydın Sınıfın Anatomisi, Timaş Yayınları, İstanbul.
ÜNÜVAR, Kerem (2003a), “İttihatçılıktan Kemalizme İhya’dan İnşa’ya”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Cumhuriyet’e Devreden Düşünce Mirası Tanzimat ve Meşrutiyet’in Birikimi, C. 1, İletişim Yayınları, s. 129-142.

#	Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı
1	Aydın, entelektüel, entelijansiya gibi kavramları karşılaştırır.
2	Batı´da ve Türkiye´de Aydınların Rolü ve Misyonunu tartışır.
3	Türkiye´de Aydınların tarihsel süreç içerisindeki dönüşümünü inceler.
4	Aydınların din, devlet, demokrasi, kimlik gibi konulardaki görüşlerini karşılaştırmalı olarak analiz eder.

Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları	Katkı Oranı
1. Ödev	40
Toplam	40
1. Yıl İçinin Başarıya	60
1. Final	40
Toplam	100

AKTS - İş Yükü Etkinlik	Sayı	Süre (Saat)	Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati)	16	3	48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme)	16	2	32
Ara Sınav	1	10	10
Ödev	1	36	36
Performans Görevi (Seminer)	1	20	20
Toplam İş Yükü			146
Toplam İş Yükü / 25 (Saat)			5,84
Dersin AKTS Kredisi			6

Modal Heading