| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Mimarlık Tarihi Okumaları | MIM 027 | 0 | 3 + 0 | 3 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | Mimarlık Kuramı ve Tarihi I Mimarlık Kuramı ve Tarihi II |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Arş.Gör.Dr. HİLAL EREK İNCE |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Alanına Uygun Öğretim |
| Dersin Amacı | Tarihi anıtların bir kısmı günümüzde özgün işlevlerini yitirmişlerdir. Bu anıtların yeniden işlevlendirilmeleri yaşamlarını sürdürebilmeleri için birer araçtır. Ancak uyarlama tarihi yapının özellikleri değiştirilmeden yapılmalıdır. Bu dersin amacı öğrencilere Türkiye’de ve Dünyada yer alan Osmanlı dönemine ait geleneksel yapı tiplerini tanıtarak uygun işlevlerle kullanımları için gerekli bilgiler kazandırmaktır. Aynı zamanda, bu ders kapsamında Osmanlı son dönemindeki batılılaşma sürecinin irdelenmesi , bu bağlamda Osmanlı mimarisinde batılılaşmanın evreleri ve mimarlıktaki etkileri konularını irdelenecektir. |
| Dersin İçeriği | Tarihi anıtların bir kısmı günümüzde özgün işlevlerini yitirmişlerdir. Bu anıtların yeniden işlevlendirilmeleri yaşamlarını sürdürebilmeleri için birer araçtır. Ancak uyarlama tarihi yapının özellikleri değiştirilmeden yapılmalıdır. Bu ders kapsamında öğrencilere Türkiye’de ve Dünyada yer alan Osmanlı dönemine ait geleneksel yapı tipleri tanıtılarak, uygun işlevlerle kullanımları için gerekli bilgiler kazandırılmaktadır. Ders sürecinde okumalar ve belgeseller üzerinden Osmanlı son dönemindeki batılılaşma sürecinin irdelenmesi , bu bağlamda Osmanlı mimarisinde batılılaşmanın evreleri ve mimarlıktaki etkileri konuları irdelenmektedir. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Tarihi çevreyi tanımlamak | ||
| 2 | Görsel algı yeteneği arttırma | ||
| 3 | Araştırma becerisi kazanmak |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Amaçlar, içerik ve kaynakların tanıtımı. Osmanlı Mimarlığına Giriş. | |
| 2 | Osmanlı Dini ve Kamu Yapılarının Genel Özellikleri | |
| 3 | Osmanlı Camilerinin Genel Mimari Özellikleri | |
| 4 | Osmanlı Medrese ve Kervansaraylarının Genel Mimari Özellikleri | |
| 5 | Osmanlı Hamam, İmaret ve Darüşşifa Yapılarının Genel Mimari Özellikleri | |
| 6 | Osmanlı Konutlarının Genel Özellikleri | |
| 7 | Osmanlı Konut Yapılarının Genel Mimari Özellikleri (Konak, Yalı ve Vernaküler Mimari, vb.) | |
| 8 | Osmanlı yapı tiplerinin genel değerlendirilmesi | |
| 9 | Geleneksel Osmanlı Mimarisinin Yeniden Kullanım Potansiyeli | |
| 10 | Geleneksel Mimarinin Belgeseller Üzerinden Okunması | |
| 11 | Geleneksel Mimarinin Belgeseller Üzerinden Okunması | |
| 12 | Öğrenci Sunumları | |
| 13 | Öğrenci Sunumları | |
| 14 | Öğrenci Sunumları |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | Z. AHUNBAY, Z., D. MAZLUM, D. ve K. EYÜPGİLLER, K.: Prof. Doğan Kuban’a Armağan, Eren Yayıncılık, İstanbul, 1996. Ü. ALTINOLUK: Binaların Yeniden Kullanımı, YEM Yayın, İstanbul, 1998. O. ASLANAPA: Turkish Art and Architecture, Faber Limited, London, 1971. M. CEZAR: Typical Commercial Buildings of the Ottoman Classical Period and the Ottoman Construction System, İstanbul, 1983. Arel, A.,1975, “XVIII. Yüzyıl İstanbul Mimarisinde Batılılaşma Süreci”, İTÜ Mimarlık Fakültesi, İstanbul. Hamadeh, S., 2008, “The City’s Pleasures”, University of Washington Press, Seattle and London. Yirmisekiz Mehmet Çelebi, 2006, “Paris'te bir Osmanlı sefiri: Yirmisekiz Mehmet Çelebi'nin Fransa seyahatnamesi”, haz. Rado, Ş., Türkiye İş Bankası Kültür Yay., İstanbul. Cezar, M. 1995, “Sanatta Batıya Açılıs ve Osman Hamdi”, I-II,İstanbul. Çelik, Z. 1986, “The Remaking of Istanbul, Portrait of an Ottoman City at the Beginning of the Nineteenth Century”, University of Washington Press, Seattle and London. Çelik, Z., 1996, “Değişen İstanbul”, Tarih Vakfı Yurt Yay., İstanbul. Arai, M. (1994). Jön Türk Dönemi Türk Milliyetçiliği, İletişim Yay., İstanbul. Artan, T. (2006). Questions of Ottoman identity and architectural history. In Rethinking Architectural Historiography. Oxon: Routledge. Batur, A.(2002). M. Vedad Tek. Kimliğinin İzinde Bir Mimar, YKY, İstanbul. Dumont, P. ve Georgeon, F. (1999). Modernleşme Sürecinde Osmanlı Kentleri, Tarih Vakfı Yurt Yay., İstanbul. Üstel, F. (2004). İmparatorluktan Ulus-Devlete Türk Milliyetçiliği: Türk Ocakları 1912-1931 , İletişim Yay. İstanbul. Yavuz, Y., (2009), İmparatorluktan Cumhuriyete Mimar Kemaleddin (1870-1927), TMMOB Mimarlar Odası ve Vakıflar Genel Müdürlüğü Yay, Ankara. Shaw,W. (2003), Possessors and Possessed : Museums, Archaeology, and the Visualization of History in the Late Ottoman Empire, University of California Press. Hamadeh, S. (2008). The city’s pleasures?: Istanbul in the eighteenth century. Seattle: University of Washington Press. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Araştırma ve Eleştirel Düşünme Becerisi: Mimari ve kentsel ölçekte belirli sorunlara karşı araştırma, anlama, analiz etme, bilgi üretme, karşılaştırmalı olarak inceleme ve farklı açılardan değerlendirmeler aracılığıyla çözüm önerileri ve stratejik yaklaşımlar geliştirme. | X | |||||
| 2 | İletişim ve Sunum Becerisi: Meslek ortamlarında ve toplumda, uygun temsil araçlarını kullanarak verimli yazabilme ve konuşabilme; doğru iletişim kurmak üzere geleneksel el çizimleri ve bilgisayar teknolojilerinin kullanıldığı çeşitli tekniklerle programlama ve tasarım sürecinin her aşamasını uygun tekniklerle ifade edebilme, etkili sunum yapabilme. | X | |||||
| 3 | Tasarım Becerileri: Tasarımın temel ilkelerini ve gerekliliklerini kavrayarak etkin şekilde kullanabilme, ilgili ölçüt ve standartlar doğrultusunda farklı alternatifler üretebilme. | ||||||
| 4 | Bütünleşik Değerlendirme ve Karar Verme: Tasarım problemlerini çözümlemede kentsel ölçekten tekil malzeme kullanımına; toplumsal yaklaşımdan bireysel kullanım ilişkisine kadar geniş bir aralığa odaklanan unsurları bir arada değerlendirebilme. Mimari ve kentsel tasarım problemlerinin çözümlenmesinde çevrenin bilinçli kullanımı, erişilebilirlik, çevresel sistemler, taşıyıcı sistemler, yapı servis sistemleri gibi birden fazla değişkeni, belirlenen tema ve bağlam kapsamında bir arada kullanabilme. | ||||||
| 5 | Mimarlık Tarihi ve Kültür: Mimarlık tarihi kapsamında incelenen örnekleri anlama ve kavrama; bunları şekillendiren yerel, bölgesel, küresel ortamlara ait kültürel normları mimari, sosyo-ekonomik, politik, estetik ve teknolojik faktörler bağlamında değerlendirerek bu mirasın etkilerini anlama; mimarlık düşüncesi ve uygulamasına ilişkin yenilikleri takip ederek yaşam boyu öğrenmeye açık olma. | X | |||||
| 6 | Kültürel Çeşitlilik: Yerel ve küresel ölçekte farklı kültürlere sahip toplum ve bireylerin ihtiyaçları, değerleri, davranışsal normları hakkında bilgi edinme ve söz konusu kültürel çeşitliliğin etkinlik zemini olan sosyo-mekânsal dinamikleri anlama. | X | |||||
| 7 | Çevresel Sistemler ve Sürdürülebilir Tasarım: Çevresel sistemlere ve coğrafi özelliklere göre tasarım kriterlerinin çeşitliliğini anlama ve sürdürülebilir kalkınma hedefleri doğrultusunda kamu yararını gözeterek kaynakların korunarak gelecek nesillere aktarılmasına katkıda bulunacak mekanlar oluşturabilme. | ||||||
| 8 | Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunması: Tarihi ve doğal çevreyi tanıma, önemini kavrama ve koruma bilinci kazanma; tarihi anıtların ve yapıların belgelenmesi, rölöve, restitüsyon ve restorasyon projelerini hazırlamak için gerekli temel teknikleri anlama. | X | |||||
| 9 | Biçimsel ve Strüktürel Kompozisyon: Form, fonksiyon, strüktür ilişkilerini bir bütün olarak ele alabilme ve mekânsal düzeyde kavrayabilme; yapı malzemeleri ve bileşenlerinin üretim, kullanım ve uygulamalarıyla ilgili ilke ve standartları anlama. | ||||||
| 10 | Taşıyıcı Sistemler: Taşıyıcı sistemlerin temel özelliklerini anlama, çağdaş taşıyıcı sistemlerin gelişimi ve uygulama alanları hakkında bilgi sahibi olma, ilgili disiplinler ile iş birliği kabiliyeti edinme. | ||||||
| 11 | Yapı Servis Sistemleri: Yapı tasarımında, strüktürel, çevresel, güvenlik, yapı kabuğu ve bina servis sistemlerini (tesisat, elektrik, sirkülasyon, iletişim, güvenlik ve yangın koruma) anlama, değerlendirme, seçme ve tasarım sürecine entegre edebilme. | ||||||
| 12 | Proje Yönetimi ve Saha Uygulamaları: Proje yönetimi, iş planlama, finansal yönetim, ekip oluşturma, girişimcilik ve liderlik konularında temel ilkeleri anlama ve uygulayabilme. | ||||||
| 13 | Finansal Değerlendirme: Fizibilite çalışmaları, yapı maliyeti öngörüleri, işletme maliyetleri, bina yaşam döngüsü gibi kısa, orta ve uzun vadeli finansal konuların temelleri hakkında yeterli bilgi sahibi olma. | ||||||
| 14 | Meslek Etiği, Alanla İlgili Mevzuat ve Yasal Sorumluluklar: Kamu yararı, sağlığı, güvenliği ve refahı için, mülkiyet hakları, imar ve iskân yönetmelikleri, kullanıcı hakları gibi tasarımı etkileyen konularda mimarın yasal sorumluluklarını anlama, mimari tasarım ve uygulamada mesleki muhakemenin kullanılmasına ilişkin etik değerlerin rolünü kavrayabilme. | ||||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Tarihi çevreyi tanımlamak | 5 | 5 | 5 | |||||||||||
| 2 | Görsel algı yeteneği arttırma | ||||||||||||||
| 3 | Araştırma becerisi kazanmak |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| Toplam | 0 |
| Toplam | 0 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ödev | 2 | 15 | 30 |
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
| Final | 1 | 3 | 3 |
| Toplam İş Yükü | 113 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 4,52 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 5 | ||