1. Eğitim Bilgi Sistemi
  2. Mimarlık Bölümü
  3. Kültür ve Mekan (2024 - 2025)
Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Kültür ve Mekan MIM 314 6 2 + 2 3 4
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Doç.Dr. HATİCE SENEM DOYDUK
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Kültür ve mekan ilişkisi disiplinler arası bir düşünceyi gerektirdiğinden, kültürel çokluğun ve kültürler arası ilişkilerin boyutluluğunu kavranabilmesi için; teknik, estetik, sosyal ve ekonomik bağlamları bir arada ele almak gerekmektedir. Çeşitli iklimsel ve kültürel farklılıklardan gelen öğrencilerin, dersin yürütücülerinden ve katılımcıların kendilerinden bu zenginliği edinebilmesi amacıyla kolektif çalışmalar teşvik edilir.  
Dersin İçeriği

Bina tasarlama yöntemlerinin arka planında yatan zenginliğin kültürel çoğulculuk olduğunun vurgulanması yoluyla, hazır bilgilerin öğrencilere aktarılması yerine öğrencilerin yakın çevrelerini ve uzak coğrafyaları keşfetmelerini sağlayacak bir genişlikte çalışma alanları seçilir. Araştırma ve tasarım süreçlerinde  gündelik hayata dair pratiklerden gözlemler ve okumalar yapması teşvik edilir. Evrensel kültür ve geleneksel kültür birbirinden ayrıştırılarak değil, bir arada ve iç içe ele alınarak; kültürel davranışlar, inanışlar, değerler, alışkanlıklar ve bunların mekana etkileri üzerinde durulur.    
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Yerel değerleri anlama, sosyal ve kültürel coğrafya üzerine sürdürülebilir öneriler geliştirebilme
2 Mimarlık tarihi kapsamında incelenen örnekleri anlama ve kavrama; bunları şekillendiren yerel, bölgesel, küresel ortamlara ait kültürel normları mimari, sosyo-ekonomik ve politik faktörler bağlamında değerlendirerek bu mirasın etkilerini anlama.
3 Yerel ve küresel ölçekte farklı kültürlere sahip toplum ve bireylerin ihtiyaçları, değerleri, davranışsal normları hakkında bilgi edinme ve söz konusu kültürel çeşitliliğin etkinlik zemini olan sosyo-mekânsal dinamikleri anlama.
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Açılış Dersi: Tanıtım ve değerlendirme
2 Seminer; kültürel yapıyı oluşturan toplumsal unsurların ve değerlerin kavramsal ve teorik açılımı
3 Seminer; gündelik pratikleri oluşturan kültürel değerlerin okunabileceği davranışların çözümlenmesi, mekandaki izlerinin araştırılması
4 Seminer; kültürel yapılanmanın ve bunun mekana yansımalarının teknolojiyle birlikte değişimi ve dönüşümü
5 Seminer; kent, kültür ve mekan ilişkilerinin ulusal ve uluslararası literatürdeki değişimin ortaya konması
6 Seminer; kentsel ve tek yapı ölçeğindeki mekanlardan kültürel izlerin okunması-izlerinin sürülmesi örnekleri
7 Ara Sınav 1
8 Seçili alanlar üzerine öğrenci grup sunumları 1
9 Seçili alanlar üzerine öğrenci grup sunumları 2
10 Seçili alanlar üzerine öğrenci grup sunumları 3
11 Ara Sınav 2
12 Seçili alanlar üzerine öğrenci grup sunumları 4
13 Seçili alanlar üzerine öğrenci grup sunumları 5
14 Kapanış Dersi: Değerlendirme ve sonuçlar
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Arnhart, Larry (2004). Siyasi Düşünce Tarihi, Ahmet Kemal Bayram (Çev.), (Ankara: Adres Yayınları)

Aslanoğlu, Rana A. (2000). Kent, Kimlik ve Küreselleşme, 2.Basım (Bursa: Ezgi Kitabevi)

Aygen, Zeynep (1996) “Kentlerin Tarihi Dokusu Korunmalı mıdır?” Cogito Üç Aylık Düşünce Dergisi, 8:43-62.

Demirkan, Tarık (1996). “Tarih Boyunca Kuşatılan Özgürlük Adaları; Kentler” Cogito Üç Aylık Düşünce Dergisi, 8:17-22.

Helle, Hans Jürgen, (1990). “Kentlileşmiş İnsan”, Cogito Üç Aylık Düşünce Dergisi, 8:71-80.

Holton, Robert. J. (1999). Kentler Kapitalizm ve Uygarlık, Ruşen Keleş (Çev.), 1. Basım. (Ankara: İmge Kitabevi).

Karakaş, Mehmet. (2019). “Kent, Mekan ve Toplum: Mekan Sosyolojisine Giriş”, M. Karakaş (Der.). Kent, Mekan ve Toplum, (İstanbul: Tezkire Yayıncılık):15-40.

Keleş, Ruşen (2005). “Kent ve Kültür Üzerine”, Mülkiye Dergisi, 29(46):9-18.

Rapoport, Amos (2004). Kültür, Mimarlık, Tasarım, Selçuk Batur (Çev.), 1. Basım. (İstanbul:Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları).

Sam, Neslihan (2018). Kent, Toplum, Kültür, 2.Basım. (Bursa:Ezgi Yayınevi).

Sennett, Richard (2008). Ten ve Taş: Batı Uygarlığında Beden ve Şehir, Tuncay Birkan (Çev.), 3. Basım. (Metis Yayınları).

Sevindi, Nevval (2003). Kent ve Kültür, 1.Basım, (İstanbul: Alfa Yayınları).

Tümtaş, Sertaç (2012). Kent, Mekan ve Ayrışma, 1.Basım, (Ankara: Detay Yayıncılık).

Türk, Seçil (2015). “20. Yüzyıl Kent Kuramları”, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2(3):41-59.

Uğraş, Mehmet (2019). “Bütüncül Bir Kent Teorisinin İmkanı: Beden-Mekan-Kent İlişkiselliği”, M.

 

Karakaş (Der). Kent, Mekan ve Toplum, (İstanbul:Tezkire Yayıncılık):157-173.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Araştırma ve Eleştirel Düşünme Becerisi: Mimari ve kentsel ölçekte belirli sorunlara karşı araştırma, anlama, analiz etme, bilgi üretme, karşılaştırmalı olarak inceleme ve farklı açılardan değerlendirmeler aracılığıyla çözüm önerileri ve stratejik yaklaşımlar geliştirme.
2 İletişim ve Sunum Becerisi: Meslek ortamlarında ve toplumda, uygun temsil araçlarını kullanarak verimli yazabilme ve konuşabilme; doğru iletişim kurmak üzere geleneksel el çizimleri ve bilgisayar teknolojilerinin kullanıldığı çeşitli tekniklerle programlama ve tasarım sürecinin her aşamasını uygun tekniklerle ifade edebilme, etkili sunum yapabilme.
3 Tasarım Becerileri: Tasarımın temel ilkelerini ve gerekliliklerini kavrayarak etkin şekilde kullanabilme, ilgili ölçüt ve standartlar doğrultusunda farklı alternatifler üretebilme.
4 Bütünleşik Değerlendirme ve Karar Verme: Tasarım problemlerini çözümlemede kentsel ölçekten tekil malzeme kullanımına; toplumsal yaklaşımdan bireysel kullanım ilişkisine kadar geniş bir aralığa odaklanan unsurları bir arada değerlendirebilme. Mimari ve kentsel tasarım problemlerinin çözümlenmesinde çevrenin bilinçli kullanımı, erişilebilirlik, çevresel sistemler, taşıyıcı sistemler, yapı servis sistemleri gibi birden fazla değişkeni, belirlenen tema ve bağlam kapsamında bir arada kullanabilme.
5 Mimarlık Tarihi ve Kültür: Mimarlık tarihi kapsamında incelenen örnekleri anlama ve kavrama; bunları şekillendiren yerel, bölgesel, küresel ortamlara ait kültürel normları mimari, sosyo-ekonomik, politik, estetik ve teknolojik faktörler bağlamında değerlendirerek bu mirasın etkilerini anlama; mimarlık düşüncesi ve uygulamasına ilişkin yenilikleri takip ederek yaşam boyu öğrenmeye açık olma.
6 Kültürel Çeşitlilik: Yerel ve küresel ölçekte farklı kültürlere sahip toplum ve bireylerin ihtiyaçları, değerleri, davranışsal normları hakkında bilgi edinme ve söz konusu kültürel çeşitliliğin etkinlik zemini olan sosyo-mekânsal dinamikleri anlama.
7 Çevresel Sistemler ve Sürdürülebilir Tasarım: Çevresel sistemlere ve coğrafi özelliklere göre tasarım kriterlerinin çeşitliliğini anlama ve sürdürülebilir kalkınma hedefleri doğrultusunda kamu yararını gözeterek kaynakların korunarak gelecek nesillere aktarılmasına katkıda bulunacak mekanlar oluşturabilme.
8 Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunması: Tarihi ve doğal çevreyi tanıma, önemini kavrama ve koruma bilinci kazanma; tarihi anıtların ve yapıların belgelenmesi, rölöve, restitüsyon ve restorasyon projelerini hazırlamak için gerekli temel teknikleri anlama.
9 Biçimsel ve Strüktürel Kompozisyon: Form, fonksiyon, strüktür ilişkilerini bir bütün olarak ele alabilme ve mekânsal düzeyde kavrayabilme; yapı malzemeleri ve bileşenlerinin üretim, kullanım ve uygulamalarıyla ilgili ilke ve standartları anlama.
10 Taşıyıcı Sistemler: Taşıyıcı sistemlerin temel özelliklerini anlama, çağdaş taşıyıcı sistemlerin gelişimi ve uygulama alanları hakkında bilgi sahibi olma, ilgili disiplinler ile iş birliği kabiliyeti edinme.
11 Yapı Servis Sistemleri: Yapı tasarımında, strüktürel, çevresel, güvenlik, yapı kabuğu ve bina servis sistemlerini (tesisat, elektrik, sirkülasyon, iletişim, güvenlik ve yangın koruma) anlama, değerlendirme, seçme ve tasarım sürecine entegre edebilme.
12 Proje Yönetimi ve Saha Uygulamaları: Proje yönetimi, iş planlama, finansal yönetim, ekip oluşturma, girişimcilik ve liderlik konularında temel ilkeleri anlama ve uygulayabilme.
13 Finansal Değerlendirme: Fizibilite çalışmaları, yapı maliyeti öngörüleri, işletme maliyetleri, bina yaşam döngüsü gibi kısa, orta ve uzun vadeli finansal konuların temelleri hakkında yeterli bilgi sahibi olma.
14 Meslek Etiği, Alanla İlgili Mevzuat ve Yasal Sorumluluklar: Kamu yararı, sağlığı, güvenliği ve refahı için, mülkiyet hakları, imar ve iskân yönetmelikleri, kullanıcı hakları gibi tasarımı etkileyen konularda mimarın yasal sorumluluklarını anlama, mimari tasarım ve uygulamada mesleki muhakemenin kullanılmasına ilişkin etik değerlerin rolünü kavrayabilme.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14
1 Yerel değerleri anlama, sosyal ve kültürel coğrafya üzerine sürdürülebilir öneriler geliştirebilme 5 5 5
2 Mimarlık tarihi kapsamında incelenen örnekleri anlama ve kavrama; bunları şekillendiren yerel, bölgesel, küresel ortamlara ait kültürel normları mimari, sosyo-ekonomik ve politik faktörler bağlamında değerlendirerek bu mirasın etkilerini anlama.
3 Yerel ve küresel ölçekte farklı kültürlere sahip toplum ve bireylerin ihtiyaçları, değerleri, davranışsal normları hakkında bilgi edinme ve söz konusu kültürel çeşitliliğin etkinlik zemini olan sosyo-mekânsal dinamikleri anlama. 5 5
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 100
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 40
1. Final 60
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 14 4 56
Ödev 2 8 16
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 14 3 42
Toplam İş Yükü 114
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,56
Dersin AKTS Kredisi 4