| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Tarihi Çevre Koruma | MIM 409 | 7 | 3 + 1 | 4 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | ön koşul yok |
| Önerilen Seçmeli Dersler | Kültür Mekan dersi |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Doç.Dr. HATİCE SENEM DOYDUK |
| Dersi Verenler | Doç.Dr. HATİCE SENEM DOYDUK, Arş.Gör.Dr. EMRE DEMİRTAŞ, RABİA KOCAER, |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Tarihi çevrenin kültürel sosyal birikimini kavrayıp, güncel tasarım yaklaşımlar ve yapım teknikleri doğrultusunda tarihi dokuya ve/veya bina ölçeğine yeni tasarımlar ekleyebilmek. Yere özgü toplumsal ihtiyaçları, demografik hareketleri, ekonomik olanakları ölçerek tarihi dokuların değişime nasıl eşlik edebileceğine dair düşünsel, eleştirel projeler geliştirebilmek. |
| Dersin İçeriği | Tarihi dönemlerden günümüze ulaşan kentlerin, güncel ihtiyaçlarına cevap verecek ve süregelen değişim sürecine eşlik edebilecek tasarımların, tarihi doku ve yapının özgün, karakteristik özelliklerini bozmayacak şekilde mimari ve tasarımsal müdahaleler yapmak gerekmektedir. Tarih ve kültürel yapılanma ile kurulan ilişkinin önemi, yeni eklerin ve tasarımların bağlamıyla ilişkilidir. Ülkemizden ve farklı coğrafyalardan müdahale örnekleri de inceleyerek; uyum, benzerlik, taklit, zıtlık, karşıtlık yaklaşımları ile çağdaş ek ve yapılar tasarlama becerisinin geliştirilmesini kapsar. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Tarihi çevreye ait katmanlaşmayı çözümleyebilmek | ||
| 2 | Verili bir tarihi dokunun ya da yapının ihtiyaçları doğrultusunda tasarım önerileri geliştirmek |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Giriş dersi: tanıtım, beklentiler | |
| 2 | Seminer; tarihi çevrenin barındırdığı kültürel katmanlar üzerine mimari incelemeler yapılması | |
| 3 | Seminer; tarihi çevrenin günümüz kent yaşamıyla uyum ve uyumsuzlukları üzerine çözümlemeler yapılması | |
| 4 | Seminer; tarihi çevre ve yapılarda tüm katmanlara, günümüze ve gelecek senaryolarına dair bağlamsal ilişkiler kurabilme denemeleri | |
| 5 | Seminer; veri analizleri sonucu elde edilen bilgiler ışığında çağdaş malzeme ve tekniklerin dokuyla ilişkilenme kriterleri | |
| 6 | Seminer; tarihi çevreye tasarım yaklaşımlarından uyum, benzerlik, taklit, zıtlık, karşıtlık pratiklerinin örneklendirilmesi | |
| 7 | 1. Ara Sınav | |
| 8 | Grup projeleri sunumu 1 | |
| 9 | Grup projeleri sunumu 2 | |
| 10 | Grup projeleri sunumu 3 | |
| 11 | 2. Ara Sınav | |
| 12 | Grup projeleri sunumu 4 | |
| 13 | Grup projeleri sunumu 5 | |
| 14 | Kapanış dersi: değerlendirme ve öneriler |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | Ahunbay, Z. (1996) Tarihi Çevre Koruma ve Restorasyon, 117, Yem Yayınları, İstanbul. Akın, O. (2013) Kentsel ve Çevresel Koruma, “Dünya Miras Alanları ve Yönetim Planı’’, 76.82.95, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir. Binan, C. (1999) Mimari Koruma Alanında Venedik Tüzüğü’nden Günümüze Düşünsel Gelişmenin Uluslararası Evrim Süreci. Yıldız Teknik Üniversitesi Basım Yayın Merkezi, İstanbul. 12-39. Erder, C. (1975) Tarihi Çevre Bilinci, 12, ODTÜ Mimarlık Fakültesi Yayınları, Ankara. Kuban, D. (2000) Tarihi Çevre Korumanın Mimarlık Boyutu, Kuram ve Uygulama, 25 Yapı-Endüstri Merkezi Yayınları, İstanbul. Madran, E. (2012) “Ulusal Mevzuatın Tarihsel Gelişimi’’, Kültürel Miras Mevzuatı, Ünite 3, 56, 57, 58, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir. Üçer, Z.A. ve Yılmaz, G. (2004) ‘’Türkiye’de Kentsel Koruma Sürecinde Kurumsal Yapı ve Sivil Toplum Kuruluşları Üzerine Bir Değerlendirme’’ Ege Mimarlık Dergisi 51:43. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Araştırma ve Eleştirel Düşünme Becerisi: Mimari ve kentsel ölçekte belirli sorunlara karşı araştırma, anlama, analiz etme, bilgi üretme, karşılaştırmalı olarak inceleme ve farklı açılardan değerlendirmeler aracılığıyla çözüm önerileri ve stratejik yaklaşımlar geliştirme. | ||||||
| 2 | İletişim ve Sunum Becerisi: Meslek ortamlarında ve toplumda, uygun temsil araçlarını kullanarak verimli yazabilme ve konuşabilme; doğru iletişim kurmak üzere geleneksel el çizimleri ve bilgisayar teknolojilerinin kullanıldığı çeşitli tekniklerle programlama ve tasarım sürecinin her aşamasını uygun tekniklerle ifade edebilme, etkili sunum yapabilme. | ||||||
| 3 | Tasarım Becerileri: Tasarımın temel ilkelerini ve gerekliliklerini kavrayarak etkin şekilde kullanabilme, ilgili ölçüt ve standartlar doğrultusunda farklı alternatifler üretebilme. | ||||||
| 4 | Bütünleşik Değerlendirme ve Karar Verme: Tasarım problemlerini çözümlemede kentsel ölçekten tekil malzeme kullanımına; toplumsal yaklaşımdan bireysel kullanım ilişkisine kadar geniş bir aralığa odaklanan unsurları bir arada değerlendirebilme. Mimari ve kentsel tasarım problemlerinin çözümlenmesinde çevrenin bilinçli kullanımı, erişilebilirlik, çevresel sistemler, taşıyıcı sistemler, yapı servis sistemleri gibi birden fazla değişkeni, belirlenen tema ve bağlam kapsamında bir arada kullanabilme. | ||||||
| 5 | Mimarlık Tarihi ve Kültür: Mimarlık tarihi kapsamında incelenen örnekleri anlama ve kavrama; bunları şekillendiren yerel, bölgesel, küresel ortamlara ait kültürel normları mimari, sosyo-ekonomik, politik, estetik ve teknolojik faktörler bağlamında değerlendirerek bu mirasın etkilerini anlama; mimarlık düşüncesi ve uygulamasına ilişkin yenilikleri takip ederek yaşam boyu öğrenmeye açık olma. | ||||||
| 6 | Kültürel Çeşitlilik: Yerel ve küresel ölçekte farklı kültürlere sahip toplum ve bireylerin ihtiyaçları, değerleri, davranışsal normları hakkında bilgi edinme ve söz konusu kültürel çeşitliliğin etkinlik zemini olan sosyo-mekânsal dinamikleri anlama. | ||||||
| 7 | Çevresel Sistemler ve Sürdürülebilir Tasarım: Çevresel sistemlere ve coğrafi özelliklere göre tasarım kriterlerinin çeşitliliğini anlama ve sürdürülebilir kalkınma hedefleri doğrultusunda kamu yararını gözeterek kaynakların korunarak gelecek nesillere aktarılmasına katkıda bulunacak mekanlar oluşturabilme. | ||||||
| 8 | Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunması: Tarihi ve doğal çevreyi tanıma, önemini kavrama ve koruma bilinci kazanma; tarihi anıtların ve yapıların belgelenmesi, rölöve, restitüsyon ve restorasyon projelerini hazırlamak için gerekli temel teknikleri anlama. | ||||||
| 9 | Biçimsel ve Strüktürel Kompozisyon: Form, fonksiyon, strüktür ilişkilerini bir bütün olarak ele alabilme ve mekânsal düzeyde kavrayabilme; yapı malzemeleri ve bileşenlerinin üretim, kullanım ve uygulamalarıyla ilgili ilke ve standartları anlama. | ||||||
| 10 | Taşıyıcı Sistemler: Taşıyıcı sistemlerin temel özelliklerini anlama, çağdaş taşıyıcı sistemlerin gelişimi ve uygulama alanları hakkında bilgi sahibi olma, ilgili disiplinler ile iş birliği kabiliyeti edinme. | ||||||
| 11 | Yapı Servis Sistemleri: Yapı tasarımında, strüktürel, çevresel, güvenlik, yapı kabuğu ve bina servis sistemlerini (tesisat, elektrik, sirkülasyon, iletişim, güvenlik ve yangın koruma) anlama, değerlendirme, seçme ve tasarım sürecine entegre edebilme. | ||||||
| 12 | Proje Yönetimi ve Saha Uygulamaları: Proje yönetimi, iş planlama, finansal yönetim, ekip oluşturma, girişimcilik ve liderlik konularında temel ilkeleri anlama ve uygulayabilme. | ||||||
| 13 | Finansal Değerlendirme: Fizibilite çalışmaları, yapı maliyeti öngörüleri, işletme maliyetleri, bina yaşam döngüsü gibi kısa, orta ve uzun vadeli finansal konuların temelleri hakkında yeterli bilgi sahibi olma. | ||||||
| 14 | Meslek Etiği, Alanla İlgili Mevzuat ve Yasal Sorumluluklar: Kamu yararı, sağlığı, güvenliği ve refahı için, mülkiyet hakları, imar ve iskân yönetmelikleri, kullanıcı hakları gibi tasarımı etkileyen konularda mimarın yasal sorumluluklarını anlama, mimari tasarım ve uygulamada mesleki muhakemenin kullanılmasına ilişkin etik değerlerin rolünü kavrayabilme. | ||||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Tarihi çevreye ait katmanlaşmayı çözümleyebilmek | 5 | 5 | 5 | |||||||||||
| 2 | Verili bir tarihi dokunun ya da yapının ihtiyaçları doğrultusunda tasarım önerileri geliştirmek |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ödev | 30 |
| 1. Ara Sınav | 20 |
| 1. Performans Görevi (Atölye) | 50 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ara Sınav | 2 | 6 | 12 |
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 4 | 64 |
| Proje / Tasarım | 1 | 15 | 15 |
| Performans Görevi (Seminer) | 1 | 15 | 15 |
| Final | 1 | 4 | 4 |
| Performans Görevi (Arazi Çalışması) | 3 | 5 | 15 |
| Toplam İş Yükü | 125 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 5 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 5 | ||