Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Mimarlık Tarihine Giriş MIM 105 1 2 + 0 2 4
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Lisans
Dersin Türü Zorunlu
Dersin Koordinatörü Arş.Gör.Dr. HİLAL EREK İNCE
Dersi Verenler Arş.Gör.Dr. HİLAL EREK İNCE, Arş.Gör. HAYRUN NİSA KURUÇAY,
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Mimarlık tarihi dersleri serisinin ilki olan bu ders, mimarlık tarihi alanını farklı boyutlarıyla tartışmayı, alanın kavramlarını ve terminolojisini tanıtmayı amaçlamaktadır. Söz konusu kapsamda mimarlık tarihi içerisindeki temel bilgiler Antik Çağ'dan itibaren kültürel etkileşimler, süreklilik ve coğrafi çeşitlilikler dikkate alınarak incelenir.

 

 

Dersin İçeriği

Ders, mimarlık tarihi alanına giriş niteliğindeki temel kavramlara odaklanır. Mimarlık bilgisine temel olabilecek ana konulara dikkat çekerek, kronolojik olarak, İlk Çağ'dan Erken Hristiyanlık Dönemi’ne kadar mimarlık tarihindeki önemli gelişmelere yoğunlaşmaktadır. Dünya üzerinde farklı coğrafyalarda varlıklarını sürdürmüş olan farklı toplumların yapılı çevre üretimlerindeki değişim, gelişim ve dönüşümler; eş zamanlı süregelen sosyal, kültürel, ekonomik, teknolojik ve toplumsal etkileşimler ışığında irdelenecek ve çözümlenecektir. 

Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Mimarlık Tarihi kavramını sorgular ve içeriğini tartışır
2 Tarih öncesi mimari pratikleri tanır
3 İlkçağ ve ortaçağdaki uygarlıkların mimari biçimlerini bilir
4 Öğrenilen dönemlerde farklı coğrafya ve kültürlerin mimari biçimlerini karşılaştırır
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Mimarlık Nedir?
2 Antik- Klasik- Modern- Çağdaş Kavramları Üzerine
3 Antik Mimarlığın Temel Öğeleri
4 Antik Mimarlıkta Mekân
5 Klasik Mimarlığın Temel Öğeleri
6 Klasik Mimarlıkta Mekân
7 Modern Mimarlığın Temel Öğeleri
8 Modern Mimarlık- Plastik Sanatlar- Felsefe
9 Modern Mimarlıkta Mekân
10 Çağdaş Mimarlığın Temel Öğeleri
11 Çağdaş Mimarlıkta Mekân
12 Tarih öncesi kültürler. Antik Yunan ve Roma dönemleri öncesi Anadolu ve Ege bölgeleri. Antik Yunan Mimarisi, Mısır Mimarisi, Mezopotamya kültürünün kökenleri.
13 Antik Yunan Mimarisi, Yapı detayları, terminoloji, yapım süreci ve yapım teknikleri, Anıtsal Mimari/Tapınaklar, dini yapılar dışındaki binalar, Antik Yunan Kentinin gelişimi
14 Antik Dönem Roma Mimarlığı, Bizans Mimarlığı
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

Adam, J.P. Roman Building Materials and Techniques, London 1999

Akurgal, E. Anadolu Uygarlıkları, İstanbul, 1987

Akurgal, E.,Ancient Civilizations and Ruins of Turkey, İstanbul 2001

Akurgal E., Anadolu Kültür Tarihi, Ankara, 2014

Bingöl, O. Arkeolojik Mimaride Taş, İstanbul 2004

Calvino, I. Klasikler niçin okunmalı? (B. Avcı, Çev.). Can Yayınları, İstanbul 1991

Coulton, C., Ancient Greek Architects At Work, Cornell 1977

Clayton, P., Antik Dünyanın Yedi Harikası, İstanbul, 1999

Deighton, J., Eski Atina Yaşantısında bir Gün, İstanbul 2000

Derrida, J. Mimarlık ve Dekonstrüksiyon. Arketon Yayınları, İstanbul 2023

Dinsmoor, W.B. The Architecture of Ancient Greece, London, New York, Toronto, Sydney, 1950

Kostof, S., A History of Architecture, London 1988

Kuban, D., Byzantion, Konstantinopolis, İstanbul, Bir Kent Tarihi, İstanbul 1996

Martin, R., Greek Architecture, London 1980

Müller-Wiener, W., İstanbul'un Tarihsel Topografyası: 17. yüzyıl başlarına kadar Byzantion-Konstantinopolis, İstanbul 2007

Önder D., Hititler, Bir Anadolu İmparatorluğu, İstanbul, 1999

Özer, B. Kültür sanat mimarlık. Yem Yayın, İstanbul 2017

Pallasmaa, J. Tenin Gözleri (A. U. Kılıç, Çev.).YEM Yayın, 2011 

Rasmussen, S. E. (2011). Yaşanan Mimari. Yem Yayın, İstanbul 2011

Rich, J., Geç Antik Çağda Kent, İstanbul 1999

Robertson, D.S., Greek and Roman Architecture, London, 1974

Rumscheid, F., Priene, İstanbul, 1999 

Roth L.M., Mimarlığın Öyküsü, İstanbul, 2000

Rich J., Geç Antik Çağda Kent, İstanbul 1999

Shiner, L. (2018). Sanatın İcadı (İ. Türkmen, Çev.). Ayrıntı Yayınları, İstanbul 2018

Summerson, J. (2003). Mimarlığın Klasik Dili (T. Saner, Çev.). Homer Kitabevi, İstanbul 2004

Tomlinson R.A., Yunan Mimarlığı, İstanbul, 2003

Yegül, F. Antik Çağda Hamamlar ve Yıkanma, İstanbul 2004

Zevi, B. Mimarlığın Modern Dili (G. Unan, Çev.). Arketon Yayınları, İstanbul 2023

Vitruvius, Mimarlık Üzerine On Kitap, Ankara, 1993

Wycherly, W.E., Antik Çağda Kentler Nasıl Kuruldu, İstanbul, 1986

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Araştırma ve Eleştirel Düşünme Becerisi: Mimari ve kentsel ölçekte belirli sorunlara karşı araştırma, anlama, analiz etme, bilgi üretme, karşılaştırmalı olarak inceleme ve farklı açılardan değerlendirmeler aracılığıyla çözüm önerileri ve stratejik yaklaşımlar geliştirme. X
2 İletişim ve Sunum Becerisi: Meslek ortamlarında ve toplumda, uygun temsil araçlarını kullanarak verimli yazabilme ve konuşabilme; doğru iletişim kurmak üzere geleneksel el çizimleri ve bilgisayar teknolojilerinin kullanıldığı çeşitli tekniklerle programlama ve tasarım sürecinin her aşamasını uygun tekniklerle ifade edebilme, etkili sunum yapabilme. X
3 Tasarım Becerileri: Tasarımın temel ilkelerini ve gerekliliklerini kavrayarak etkin şekilde kullanabilme, ilgili ölçüt ve standartlar doğrultusunda farklı alternatifler üretebilme.
4 Bütünleşik Değerlendirme ve Karar Verme: Tasarım problemlerini çözümlemede kentsel ölçekten tekil malzeme kullanımına; toplumsal yaklaşımdan bireysel kullanım ilişkisine kadar geniş bir aralığa odaklanan unsurları bir arada değerlendirebilme. Mimari ve kentsel tasarım problemlerinin çözümlenmesinde çevrenin bilinçli kullanımı, erişilebilirlik, çevresel sistemler, taşıyıcı sistemler, yapı servis sistemleri gibi birden fazla değişkeni, belirlenen tema ve bağlam kapsamında bir arada kullanabilme.
5 Mimarlık Tarihi ve Kültür: Mimarlık tarihi kapsamında incelenen örnekleri anlama ve kavrama; bunları şekillendiren yerel, bölgesel, küresel ortamlara ait kültürel normları mimari, sosyo-ekonomik, politik, estetik ve teknolojik faktörler bağlamında değerlendirerek bu mirasın etkilerini anlama; mimarlık düşüncesi ve uygulamasına ilişkin yenilikleri takip ederek yaşam boyu öğrenmeye açık olma. X
6 Kültürel Çeşitlilik: Yerel ve küresel ölçekte farklı kültürlere sahip toplum ve bireylerin ihtiyaçları, değerleri, davranışsal normları hakkında bilgi edinme ve söz konusu kültürel çeşitliliğin etkinlik zemini olan sosyo-mekânsal dinamikleri anlama. X
7 Çevresel Sistemler ve Sürdürülebilir Tasarım: Çevresel sistemlere ve coğrafi özelliklere göre tasarım kriterlerinin çeşitliliğini anlama ve sürdürülebilir kalkınma hedefleri doğrultusunda kamu yararını gözeterek kaynakların korunarak gelecek nesillere aktarılmasına katkıda bulunacak mekanlar oluşturabilme.
8 Kültür ve Tabiat Varlıklarının Korunması: Tarihi ve doğal çevreyi tanıma, önemini kavrama ve koruma bilinci kazanma; tarihi anıtların ve yapıların belgelenmesi, rölöve, restitüsyon ve restorasyon projelerini hazırlamak için gerekli temel teknikleri anlama. X
9 Biçimsel ve Strüktürel Kompozisyon: Form, fonksiyon, strüktür ilişkilerini bir bütün olarak ele alabilme ve mekânsal düzeyde kavrayabilme; yapı malzemeleri ve bileşenlerinin üretim, kullanım ve uygulamalarıyla ilgili ilke ve standartları anlama.
10 Taşıyıcı Sistemler: Taşıyıcı sistemlerin temel özelliklerini anlama, çağdaş taşıyıcı sistemlerin gelişimi ve uygulama alanları hakkında bilgi sahibi olma, ilgili disiplinler ile iş birliği kabiliyeti edinme.
11 Yapı Servis Sistemleri: Yapı tasarımında, strüktürel, çevresel, güvenlik, yapı kabuğu ve bina servis sistemlerini (tesisat, elektrik, sirkülasyon, iletişim, güvenlik ve yangın koruma) anlama, değerlendirme, seçme ve tasarım sürecine entegre edebilme.
12 Proje Yönetimi ve Saha Uygulamaları: Proje yönetimi, iş planlama, finansal yönetim, ekip oluşturma, girişimcilik ve liderlik konularında temel ilkeleri anlama ve uygulayabilme.
13 Finansal Değerlendirme: Fizibilite çalışmaları, yapı maliyeti öngörüleri, işletme maliyetleri, bina yaşam döngüsü gibi kısa, orta ve uzun vadeli finansal konuların temelleri hakkında yeterli bilgi sahibi olma.
14 Meslek Etiği, Alanla İlgili Mevzuat ve Yasal Sorumluluklar: Kamu yararı, sağlığı, güvenliği ve refahı için, mülkiyet hakları, imar ve iskân yönetmelikleri, kullanıcı hakları gibi tasarımı etkileyen konularda mimarın yasal sorumluluklarını anlama, mimari tasarım ve uygulamada mesleki muhakemenin kullanılmasına ilişkin etik değerlerin rolünü kavrayabilme.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14
1 Mimarlık Tarihi kavramını sorgular ve içeriğini tartışır 5 5 5
2 Tarih öncesi mimari pratikleri tanır 5 5
3 İlkçağ ve ortaçağdaki uygarlıkların mimari biçimlerini bilir 5 5 5
4 Öğrenilen dönemlerde farklı coğrafya ve kültürlerin mimari biçimlerini karşılaştırır 5 5
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 100
Toplam 100
1. Final 60
1. Yıl İçinin Başarıya 40
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Performans Görevi (Seminer) 1 5 5
Final 1 1 1
Toplam İş Yükü 102
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 4,08
Dersin AKTS Kredisi 4