| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Tasarım ve Etik | GIT 354 | 6 | 2 + 0 | 2 | 3 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Zorunlu |
| Dersin Koordinatörü | Arş.Gör. AYŞEGÜL BOYALI |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Dersin amacı tasarım ve etik ilişkisini ele almaktır. Derste analitik, tarihsel, eleştirel ve uygulamalı çalışmalar incelenerek tasarım pratiğinde etiğin anlamı üzerine odaklanılacaktır. Öğrencilerin tasarımcılar olarak yer aldıkları projelerde kültürel ve toplumsal hassasiyetleri göz önünde bulundurabilmesi, projelerin olası toplumsal etkileri üzerine dair bilinç/farkındalık geliştirebilmesi ve sorumlu tasarımcılar olması için tasarım, etik tavırlar ve meslek etiği arasındaki bağlar üzerine düşünmek dersin hedefleridir |
| Dersin İçeriği | Ders, etik kavramı üzerine felsefi yaklaşımları tanıtmayla başlar, devamında tasarımda etik bağlamında tarihsel tartışmalar, eleştirel çalışmalar ve uygulamalı örnekler üzerinden tartışmayla devam eder. Tasarım tarihindeki etik meseleler, meslek etiği, tasarımda etik tutumlar ve yaklaşımlar ele alınırken eş zamanlı olarak güncel yasal düzenlemeler ve uygulamalar da derste ele alınır. Ders kapsamında, görsel güvenilirlik ve ihlaller, kültür endüstrisi, yapay zeka, fikri mülkiyet hakları, adil kullanım, akademik ve mesleki ihlaller (araklama, sahtecilik, kayırmacılık, paylaşım kültürü, açık lisans, vb) ve etik konumlanmalar arası ilişkiler hem bilimsel araştırmalar hem de görsel ve işitsel tasarım alanında irdelenir. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Tasarımın olası toplumsal etkileri hakkında gerekli mesleki görü, adil bakış açısı ve etik tavır geliştirme konusunda farkındalık sahibi olur | ||
| 2 | Yaratıcı endüstriyi çevreleyen mevcut düzenleme ve yasalar hakkında temel bilgilere sahip olur | ||
| 3 | Tasarım tarihindeki etik tartışmalardan haberdar olur | ||
| 4 | Tasarım ve etik ilişkisindeki temel ve güncel meselelerden haberdar olur | ||
| 5 | Meslek etiği hakkında farkındalığı gelişir | ||
| 6 | Sorumlu, güvenilir ve özgün tasarımlar yürütme konusunda bilinç geliştirir | ||
| 7 | Akademik dürüstlük, telif hakları, fikri mülkiyet hakları, adil kullanım hakkında bilgi sahibi olarak mesleki ihlaller karşısında durabilecek donanıma sahip olur |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Giriş: Dersin Tanıtımı ve İzlencesi | |
| 2 | Etik kavramı üzerine yaklaşımlar I | |
| 3 | Etik kavramı üzerine yaklaşımlar II | |
| 4 | Tasarımda Etik ve Sorumluluk | |
| 5 | Tasarım Tarihinde Etik Tartışmalar | |
| 6 | Görsel Güvenilirlik | |
| 7 | Ara sınav | |
| 8 | Tüketim Kültürü ve Meslek Etiği | |
| 9 | Hakikat Ötesi Tartışmaları | |
| 10 | Yapay Zeka ve Etik | |
| 11 | Telif Hakları, Fikri Mülkiyet Hakları, Adil Kullanım ve İhlaller, Paylaşım Kültürü, Açık Lisans, Creative Commons | |
| 12 | Akademik Dürüstlük ve Bilimsel Araştırmada Etik Hatalar ve Yayıncılık | |
| 13 | Reklamcılık, Grafik Tasarımı ve Etik | |
| 14 | Fotoğraf, Film, Ses Tasarımı ve Etik |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | Laura Scherling, Andrew DeRosa, Laura Scherling, Andrew DeRosa. (2020). Ethics in Design and Communication Critical Perspectives. Bloomsbury Visual Arts Freldman, F. (2012). Etik Nedir? (C¸ev: F. B urak Aydar). I·stanbul: Bogˆazic¸i U¨niversitesi Yayınevi. Pieper, A. (2012). Etigˆe Giris¸. (C¸ev: G. Sezer, V. Atayman). I·stanbul: Ayrıntı Yayınları. Binark, M. ve Bayraktutan, G. (2013). Ayın Karanlık Yu¨zu¨: Yeni Medya ve Etik, İstanbul: Kalkedon Yayıncılık. Francesco Stellin Sturino, “Deepfake Technology and Individual Rights” Julianne H. Newton. Visiual Ethics Theory içinde Ken Smith, et al. (2005) Handbook of Visiual Communication. Theory, Methods and Media. LEA's Communication Series. Shiela Reaves. A Survey of reactions to Photographic Manipulation. içinde Ken Smith, et al. (2005) Handbook of Visiual Communication. Theory, Methods and Media. LEA's Communication Series. Julianne H. Newton. Studying Visiual Ethics by Applying a Typology of Visual Behavior içinde Ken Smith, et al. (2005) Handbook of Visiual Communication. Theory, Methods and Media. LEA's Communication Series. Malizu, C. F. (2011). Re-examining the credibility of photojournalism in the digital photography and editing era. Benin Mediacom journal, 1(4), 133-148. O’Donnell, V. (2004). A Cultural Analysis of the Unisys “Monitor Head” Television Commercial. In Smith, K. L., Moriarty, S., Kenney, K., & Barbatsis, G. (Eds.), Handbook of visual communication: Theory, methods, and media. Routledge (pp. 45-62). Murat Ertürk. (2017). Sorumluluk Kavramı Üzerinden Görsel İletişim Tasarımında Etik ve Eğitimi Zeynep Tufekci 'We're building a dystopia just to make people click on ads' https://www.youtube.com/watch?v=iFTWM7HV2UI Toros, S.;(2018)"Türkiye’de Aldatıcı Reklamların Denetlenmesi". Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, (AKİL) Haziran (29) s. 353-367 Rich, T. (2002). “Who Needs Ethics”, Looking Closer 4: Critical Writings on Graphic Design, der. Michael Beirut, William Drenttel ve Steven Heller, New York: Allworth Press. Steve Covello. (2019). Visual Integrity: Misleading Messages, Ethics, and Credibility içinde COM 480 – VISUAL COMMUNICATION. https://granite.pressbooks.pub/comm543/front-matter/title-page/ Bauman, Z. (1998). Postmodern Etik, İstanbul: Ayrıntı Yayınları |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | Görsel İletişim (Multimedya, Fotoğraf, Sinema, Grafik Tasarım) alanında ileri düzeyde bilgi ve donanıma sahip olmak, bu alanda edinilen kuramsal ve uygulamalı bilgileri kullanmak; alanındaki kavram, düşünce ve olguları bilimsel yöntemlerle incelemek, verileri yorumlamak ve değerlendirmek. | ||||||
| 2 | Temel sanat ilkelerini bilmek, anlamak ve Görsel İletişim Tasarımı alanına uyarlamak | ||||||
| 3 | Bilgisayar destekli tasarım bilgisine sahip olmak; farklı alanlardaki tasarım teknikleri ve yöntemleri konusunda bilgi sahibi olmak ve bunları uygulamak. Görsel kompozisyonun ilkelerini anlamak ve tasarım içinde uygulamak. | ||||||
| 4 | Görsel iletişim tasarımı alanında edindiği bilgi ve becerileri eleştirel bir yaklaşımla değerlendirmek, öğrenme gereksinimlerini belirlemek ve öğrenmeyi yaşam boyu yönlendirmek. | ||||||
| 5 | Görsel iletişim tasarımı ile ilgili sorunları tanımlamak, kanıtlara ve araştırmalara dayalı çözüm önerileri geliştirmek. | ||||||
| 6 | Görsel iletişim tasarımı ile ilgili konularda ilgili kişi ve kurumları bilgilendirmek; düşüncelerini ve sorunlara ilişkin çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak aktarmak, nicel ve nitel verilerle destekleyerek uzman olan ve olmayan kişilerle paylaşmak. | ||||||
| 7 | Disiplinlerarası etkileşimi önemseyerek görsel iletişim tasarımına temel oluşturan diğer disiplinlerden yararlanmak, bu disiplinlere ilişkin temel bilgilere sahip olmak ve farklı alanlardaki karşılıklı etkileşim için temel oluşturmak | ||||||
| 8 | Uygulamada karşılaşılan ve öngörülemeyen karmaşık sorunları çözmek için bireysel ve grup üyesi olarak sorumluluk almak; etkin iletişim becerisine sahip olmak. | ||||||
| 9 | Çok boyutlu algılama, düşünme, tasarlama, uygulama becerisini geliştirmek, analiz ve yorum yapma kapasitesine sahip olmak | ||||||
| 10 | İlgili sanat alanındaki yasal düzenlemeler ve işlemler konusunda bilgi sahibi olmak. | ||||||
| 11 | Bir yabancı dili kullanarak görsel iletişim tasarımıyla ilgili bilgileri izlemek | ||||||
| 12 | Alanının üretim standartları konusunda yeterliliğe sahip olmak ve alanının gerektirdiği bilişim ve iletişim teknolojilerini kullanmak. | ||||||
| 13 | Görsel iletişim ile ilgili verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması ve uygulanması aşamalarında toplumsal, bilimsel ve etik değerlere sahip olmak | ||||||
| 14 | Çok yönlü ve açık fikirli düşünme modelini temel alarak soyut ve somut kavramları yaratıcı düşünceye, yenilikçi ve özgün yapıtlara dönüştürmek. | ||||||
| 15 | Estetik farkındalığa sahip olmak | ||||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 | PÇ 15 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Tasarımın olası toplumsal etkileri hakkında gerekli mesleki görü, adil bakış açısı ve etik tavır geliştirme konusunda farkındalık sahibi olur | |||||||||||||||
| 2 | Yaratıcı endüstriyi çevreleyen mevcut düzenleme ve yasalar hakkında temel bilgilere sahip olur | |||||||||||||||
| 3 | Tasarım tarihindeki etik tartışmalardan haberdar olur | |||||||||||||||
| 4 | Tasarım ve etik ilişkisindeki temel ve güncel meselelerden haberdar olur | |||||||||||||||
| 5 | Meslek etiği hakkında farkındalığı gelişir | |||||||||||||||
| 6 | Sorumlu, güvenilir ve özgün tasarımlar yürütme konusunda bilinç geliştirir | |||||||||||||||
| 7 | Akademik dürüstlük, telif hakları, fikri mülkiyet hakları, adil kullanım hakkında bilgi sahibi olarak mesleki ihlaller karşısında durabilecek donanıma sahip olur |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 0 |
| Toplam | 0 |
| Toplam | 0 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Ara Sınav | 1 | 10 | 10 |
| Sözlü Sınav | 1 | 25 | 25 |
| Final | 1 | 30 | 30 |
| Toplam İş Yükü | 113 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 4,52 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 3 | ||