| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| Güncel Boyutuyla Alevilik-Bektaşilik | ILA 469 | 7 | 2 + 0 | 2 | 5 |
| Ön Koşul Dersleri | Yok |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Lisans |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Dr.Öğr.Üyesi MUHAMMED MÜCAHİD DÜNDAR |
| Dersi Verenler | |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | Alevi-Bektaşiliğin inanç, ibadet, ve erkanı hakkında bilgi sahibi olmak, günümüz Aleviliğinin temel meselelerini ve sorunlarını bilmek |
| Dersin İçeriği | Alevi-Bektaşiliğin inanç, ibadet, ve erkanlar; cem ayini, dedelik kurumu, musahiplik, düşkünlük; Aleviliğin temel problemleri, günümüz Alevilerinin inanç-ibadet hayatı. |
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Bektaşilik, Alevilik ve Kızılbaşlık kavramlarını tanımlar. | Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, | |
| 2 | Alevi inanç, ibadet ve erkanlarını bilir. | Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 3 | Alevilerin dini ve siyasi taleplerini açıklar, | Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 4 | Günümüz Alevilerin temel problemlerini ve sebeplerini değerlendirir, | Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 5 | Alevilerin kültür, inanç ve ahlaki anlayışlarını bilir, | Gösterip Yaptırma, Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 6 | Aleviliğin kökeninin ne olduğuna vakıf olup Alevilik´teki kırılmaları analiz edebilir. | Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Giriş ve genel bir çerçeve, | |
| 2 | Alevilik, Bektaşilik, Kızılbaşlık vb. terimler, | |
| 3 | Cumhuriyet döneminde Alevilik-Bektaşilik, | |
| 4 | Kentleşme sürecinde Alevilik | |
| 5 | Alevilerde İnanç esasları, | |
| 6 | Alevilerde İbadetler, | |
| 7 | Alevilerde dini ritüeller | |
| 8 | Dedelik kurumu | |
| 9 | Cem ayinleri | |
| 10 | Musahiplik | |
| 11 | Düşkünlük kurumu | |
| 12 | Aleviler hakkında yanlış bilinenler. | |
| 13 | Günümüz Aleviliğin temel meseleleri ve gündemleri. | |
| 14 | Günümüz Alevilerinin sorunları. |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | [1] Ahmet Yaşar Ocak, Alevi-Bektaşi İnançlarının İslam Öncesi Temelleri, İstanbul 2000, İletişim Yayınları. [2] Ahmet Yaşar Ocak, Türk Sufiliğine Bakışlar, İstanbul 2002. [3] F. Babinger-Fuad Köprülü, Anadoluda İslâmiyet, çev., Ragıp Hulusi, İstanbul 2000. [4] Orhan Türkdoğan, Alevi-Bektaşi Kimliği, Timaş Yayınları, İstanbul 1995. [5] Yusuf Ziya Yörükan, Anadoluda Aleviler ve Tahtacılar, Haz. Turhan Yörükan, Kültür Bakanlığı Yaynları, Ankara 1998. [6] Ethem Ruhi Fığlalı, Türkiyede Alevilik Bektaşilik, Ankara 1996. [7] M.Saffet Sarıkaya, Anadolu Aleviliği (XI.-XIII. asırlar), Ötüken Yay., İstanbul 2003. [8] Harun Yıldız, Anadolu Aleviliği, Ankara 2004. [9] Mustafa Ekinci, Anadolu Aleviliğinin Tarihsel Arka planı, İstanbul 2002. [11] H. Onat, Değişim Sürecinde Alevilik, Köprü, Bahar, sayı: 62 (1998). [12] H. Onat, Kızılbaşlık Farklılaşması Üzerine, İslâmiyât, Cilt: 6, Sayı: 3, (2003), s.111-126. [13] H. Onat, Alevilik-Bektaşilik, Din Kültürü Ahlak Bilgisi Dersleri ve Diyanet, Türk Yurdu, Cilt: 25, Sayı: 210 (2005). [14] Sönmez Kutlu, Aleviliğin Dini Statüsü: Din, Mezhep, Tarikat Heterodoksi, Ortodoksi veya Metadoksi, İslamiyat, Cilt: 6, Sayı: 3 (2003), s. 31-54. |
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | İlahiyat alanında temel kavramları kavrar, kavramlar arası ilişkilere hâkimdir. | X | |||||
| 2 | Bir yabancı dili kullanarak İlahiyat alanında kuramsal ve uygulamalı bilgileri izler ve ilgili alandaki uzman ve uzman olmayan kişi ve kuruluşlarla bu bilgileri paylaşır. (Avrupa Dil Portföyü B1 Genel Düzeyinde). | ||||||
| 3 | Edindiği ilahiyat bilgisinin gerekleri doğrultusunda tutum ve davranışlarıyla topluma örnek olacak davranışlar sergiler. Sosyal ve kültürel hakların evrenselliğini destekler, sosyal adalet bilinci kazanır, tarihi ve kültürel mirasa sahip çıkar. | X | |||||
| 4 | Klasik ve güncel dini meseleleri saptama, tanımlama, eleştirel bir yaklaşımla değerlendirme, yorumlama, formüle etme ve çözme becerisine sahiptir; bu amaçla uygun analiz ve modelleme yöntemlerini seçer ve uygular. | X | |||||
| 5 | İlahiyat alanındaki bilgi ve beceriler ile alandaki sorunlara yönelik bilimsel yöntemlerle ortaya konulmuş çözüm önerilerini ilgili kişi ve kurumlarla çeşitli iletişim araçları vasıtasıyla paylaşır. | X | |||||
| 6 | Dini anlayış ve uygulamaların evrensel ve toplumsal boyuttaki (güvenlik, sağlık, iktisat, çevre, vb.) etkileri ve hukuksal sonuçları hakkında farkındalık sahibidir. | X | |||||
| 7 | Sorumluluğu altındakilerin öğrenme gereksinimlerini belirler, öğrenme süreçlerini yönetir ve kişisel, mesleki alandaki gelişimlerine yönelik etkinlikleri planlar. | ||||||
| 8 | İlahiyat alanındaki güncel bilgileri içeren ders kitaplarına, uygulama araç-gereçlerine ve bilimsel araştırma yöntem ve tekniklerine dair sahip olduğu kuramsal ve uygulamalı bilgileri eğitim-öğretim, araştırma ve topluma hizmet alanlarında kullanır. | X | |||||
| 9 | Değişen hayata ve yeniliğe karşı açık tutuma sahiptir; toplumsal, ekonomik, yasal ve siyasal gelişmelerden haberdardır. | X | |||||
| 10 | Toplumsal alanda karşılaşılan karmaşık dini meseleleri çözmek için bireysel inisiyatif alarak bağımsız çalışır veya ekip üyesi olarak sorumluluk alır. | X | |||||
| 11 | İlahiyat alt dalları ve diğer bilim alanları ile ilişki kurarak disiplinler arası araştırma -inceleme, yorum ve analiz yapar. | X | |||||
| 12 | Alanındaki çeşitli sosyal, kültürel ve sanatsal etkinliklere katılır; yaşam boyu öğrenmeye ve sorgulamaya ilişkin olumlu tutum geliştirir. | X | |||||
| 13 | İlahiyat alanındaki bilgilerin toplanması, analiz edilmesi, yorumlanması, sonuçların duyurulması ve kullanılması aşamalarında toplumsal, kültürel, bilimsel ve ahlakî değerleri gözetir. | X | |||||
| 14 | İlahiyat alanı için uygun araçları seçer, kullanır, geliştirir ve alanın gerektirdiği bilgi ve bilişim teknolojilerini ileri düzeyde kullanır. | X | |||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 | PÇ 13 | PÇ 14 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Bektaşilik, Alevilik ve Kızılbaşlık kavramlarını tanımlar. | 1 | 0 | 4 | 3 | 1 | 4 | 0 | 2 | 2 | 1 | 3 | 2 | 4 | 1 |
| 2 | Alevi inanç, ibadet ve erkanlarını bilir. | 1 | 0 | 4 | 5 | 1 | 3 | 0 | 2 | 2 | 2 | 3 | 3 | 4 | 1 |
| 3 | Alevilerin dini ve siyasi taleplerini açıklar, | 1 | 0 | 3 | 1 | 0 | 3 | 0 | 2 | 5 | 4 | 4 | 3 | 3 | 1 |
| 4 | Günümüz Alevilerin temel problemlerini ve sebeplerini değerlendirir, | 1 | 0 | 2 | 3 | 2 | 2 | 0 | 3 | 2 | 5 | 4 | 3 | 2 | 1 |
| 5 | Alevilerin kültür, inanç ve ahlaki anlayışlarını bilir, | 1 | 0 | 2 | 3 | 2 | 3 | 0 | 3 | 3 | 3 | 4 | 2 | 3 | 1 |
| 6 | Aleviliğin kökeninin ne olduğuna vakıf olup Alevilik´teki kırılmaları analiz edebilir. | 1 | 0 | 3 | 3 | 1 | 2 | 0 | 3 | 4 | 4 | 4 | 3 | 3 | 1 |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| 1. Ara Sınav | 97 |
| 1. Kısa Sınav | 1 |
| 1. Ödev | 1 |
| 2. Kısa Sınav | 1 |
| Toplam | 100 |
| 1. Yıl İçinin Başarıya | 50 |
| 1. Final | 50 |
| Toplam | 100 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 2 | 32 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 2 | 32 |
| Ara Sınav | 1 | 10 | 10 |
| Ödev | 1 | 8 | 8 |
| Final | 1 | 15 | 15 |
| Kısa Sınav | 2 | 10 | 20 |
| Toplam İş Yükü | 117 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 4,68 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 5 | ||