| Ders Adı | Kodu | Yarıyıl | T+U Saat | Kredi | AKTS |
|---|---|---|---|---|---|
| İslamda Mali Yapı ve Vergilendirme | IEF 630 | 0 | 3 + 0 | 3 | 6 |
| Ön Koşul Dersleri | |
| Önerilen Seçmeli Dersler | |
| Dersin Dili | Türkçe |
| Dersin Seviyesi | Doktora |
| Dersin Türü | Seçmeli |
| Dersin Koordinatörü | Doç.Dr. MERVAN SELÇUK |
| Dersi Verenler | Doç.Dr. MERVAN SELÇUK, |
| Dersin Yardımcıları | |
| Dersin Kategorisi | Diğer |
| Dersin Amacı | İslam ekonomisinde devletin mali yapısı ve ilkeleri incelenirken, kamu bütçesinin günümüzdeki gibi harcama odaklı bir yapıda değil gelir odaklı bir yapıda olduğu, zekât ve vakıfların bütçenin yükünü azaltan rolü, zorunluluk olmadıkça denk bütçenin önemi ile ilave vergi ve kamu borçlanmasının şart ve sınırları İslam maliye politikası penceresinden ele alınacaktır. Günümüzde geleneksel mali yapı ve politikaların toplumun sorunlarını ne derece çözdüğü tartışılacak, İslam maliye politikası ve araçları bu sorunların çözümünde bir alternatif olarak uygulanabilirliği sorusuna cevap aranacaktır. |
| Dersin İçeriği |
| Kalkınma Amaçları |
|---|
|
| # | Ders Öğrenme Çıktıları | Öğretim Yöntemleri | Ölçme Yöntemleri |
|---|---|---|---|
| 1 | Dünya tarihi açısından çok önemli yere sahip Osmanlı Devleti mali uygulamaları hususunda yargıda bulunmak. | Anlatım, Rol Oynama, Beyin Fırtınası, | |
| 2 | Devletin farklılaşan fonksiyonlarını mali açıdan sınıflayarak kamusal hizmet finansmanının nasıl yapıldığını teşhis etmek. | Soru-Cevap, Rol Oynama, Anlatım, | |
| 3 | Osmanlı Devletinin uyguladığı özgün mali modellerin başarı/başarısızlığının neden ve sonuçlarını özetlemek. | Beyin Fırtınası, Rol Oynama, Anlatım, | |
| 4 | Devletin temel mali fonksiyonlarını(görevlerini) tanımlamak. | Beyin Fırtınası, Soru-Cevap, Anlatım, | |
| 5 | İslam inançları açısından tarihi mali sistemlerin mali uygulamalarını örneklerle açıklamak. | Beyin Fırtınası, Rol Oynama, Anlatım, |
| Hafta | Ders Konuları | Ön Hazırlık |
|---|---|---|
| 1 | Ders Tanıtım Formu Dağıtılması ve Derse Giriş | |
| 2 | İslam Devletlerinin Ekonomik ve İdari Yapıları | |
| 3 | İslam Devletlerinde Kamu Gelirleri ve Kamu Harcamaları | |
| 4 | Müslümanlardan Alınan Vergiler I | |
| 5 | Müslümanlardan Alınan Vergiler II | |
| 6 | Müslümanlardan Alınan Vergiler III | |
| 7 | Ara Sınav | |
| 8 | Gayrimüslimlerden Alınan Vergiler I | |
| 9 | Gayrimüslimlerden Alınan Vergiler II | |
| 10 | Borçlanma ve Diğer Bazı Gelirler | |
| 11 | İslam Mali Politikasının Başlıca İlkeleri | |
| 12 | İslam Ekonomisinde Bütçe ve Mali Denge | |
| 13 | Kamu Harcamaları | |
| 14 | Ödev Sunumu |
| Kaynaklar | |
|---|---|
| Ders Notu | |
| Ders Kaynakları | Erkal, M. (1992). Beytülmal. TDV İslâm Ansiklopedisi. TDV İslâm Araştırmaları Merkezi. https://islamansiklopedisi.org.tr/beytulmal adresinden erişildi. Erkal, M. (2013). Zekat. TDV İslâm Ansiklopedisi. https://islamansiklopedisi.org.tr/zekat#1 Erkal, M. (1993). Cizye. TDV İslâm Ansiklopedisi. TDV İslâm Araştırmaları Merkezi. https://islamansiklopedisi.org.tr/cizye#1 adresinden erişildi. Erkal, M. (1996). Ganimet. TDV İslâm Ansiklopedisi. TDV İslâm Araştırmaları Merkezi. https://islamansiklopedisi.org.tr/ganimet%0A adresinden erişildi. Erkal, M. (2007). Öşür. TDV İslâm Ansiklopedisi. TDV İslâm Araştırmaları Merkezi. https://islamansiklopedisi.org.tr/osur#1 adresinden erişildi. Fayda, M. (1995). Fey. İslâm Ansiklopedisi. TDV İslâm Araştırmaları Merkezi. https://islamansiklopedisi.org.tr/fey adresinden erişildi. Kallek, C. (1992). Hz. Peygamber Döneminde Devlet ve Piyasa. İstanbul: Bilim ve Sanat Vakfı Yayınları. Kallek, C. (1997). Haraç. TDV İslâm Ansiklopedisi. TDV İslâm Araştırmaları Merkezi. https://islamansiklopedisi.org.tr/harac#1 adresinden erişildi. Kallek, C. (1998). Hisbe. TDV İslâm Ansiklopedisi1. TDV İslâm Araştırmaları Merkezi. Kallek, C. (2003). Meks. TDV İslâm Ansiklopedisi. TDV İslâm Araştırmaları Merkezi. https://islamansiklopedisi.org.tr/meks adresinden erişildi. Kallek, C. (2007). Nevaib. TDV İslâm Ansiklopedisi. TDV İslâm Araştırmaları Merkezi. https://islamansiklopedisi.org.tr/nevaib adresinden erişildi. ORHAN ÇEKER, "HAVÂİC-i ASLİYYE", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/havaic-i-asliyye MEHMET ERKAL, "NİSAB", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/nisab M. MACİT KENANOĞLU, "VERGİ", TDV İslâm Ansiklopedisi, https://islamansiklopedisi.org.tr/vergi
|
| Sıra | Program Çıktıları | Katkı Düzeyi | |||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | |||
| 1 | İslam ahlak anlayışı hakkında akademik düzeyde bilgi sahibi olma | X | |||||
| 2 | İslam hukukunun temel kavramları ve metodolojisi hakkında yeterli düzeyde bilgi sahibi olma | X | |||||
| 3 | İslam muamelat hukuku hakkında yeterli düzeyde bilgi sahibi olma | X | |||||
| 4 | Ekonomi ve finans bilimi hakkında yeterli düzeyde bilgi ve beceri sahibi olma | X | |||||
| 5 | Ekonomi ve finans alanında global düzlemdeki mevcut işleyişi bilme ve güncel gelişmeleri takip edebilme | X | |||||
| 6 | Temel İslam bilimleri ile ekonomi-finans bilimleri arasında disiplinlerarası akademik çalışmalar yapabilme | X | |||||
| 7 | Finansal sistemde İslami ilkelere uygun özgün mekanizma ve ürünler geliştirebilme | X | |||||
| 8 | Ekonomi ve finans alanındaki yeni gelişmeleri, İslam ahlak anlayışı ve hukuku perspektifinden açıklama ve yorumlama | X | |||||
| 9 | Görev aldığı alanlarda ve ekonomik-ticari faaliyetlerde etik kurallara uygun davranma | X | |||||
| 10 | En az bir yabancı dilde akademik eser verebilme | X | |||||
| 11 | Kurumların tüm paydaşlarının hakkını ve yararını gözeten bir anlayışa sahip olma | X | |||||
| 12 | Gerekli bilgi teknolojilerini kullanma becerisine sahip olma | ||||||
| # | Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı | PÇ 1 | PÇ 2 | PÇ 3 | PÇ 4 | PÇ 5 | PÇ 6 | PÇ 7 | PÇ 8 | PÇ 9 | PÇ 10 | PÇ 11 | PÇ 12 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Dünya tarihi açısından çok önemli yere sahip Osmanlı Devleti mali uygulamaları hususunda yargıda bulunmak. | 4 | 4 | 2 | 3 | 3 | 2 | 3 | 3 | 2 | 0 | 1 | 2 |
| 2 | Devletin farklılaşan fonksiyonlarını mali açıdan sınıflayarak kamusal hizmet finansmanının nasıl yapıldığını teşhis etmek. | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 2 | 3 | 2 | 2 | 1 | 2 | |
| 3 | Osmanlı Devletinin uyguladığı özgün mali modellerin başarı/başarısızlığının neden ve sonuçlarını özetlemek. | ||||||||||||
| 4 | Devletin temel mali fonksiyonlarını(görevlerini) tanımlamak. | 2 | 3 | 1 | 2 | 1 | 2 | 1 | 1 | 1 | 1 | 2 | 1 |
| 5 | İslam inançları açısından tarihi mali sistemlerin mali uygulamalarını örneklerle açıklamak. | 3 | 2 | 3 | 2 | 2 | 2 | 2 | 1 | 1 | 1 | 1 | 1 |
| Değerlendirme Sistemi | |
|---|---|
| Yarıyıl Çalışmaları | Katkı Oranı |
| Toplam | 0 |
| Toplam | 0 |
| AKTS - İş Yükü Etkinlik | Sayı | Süre (Saat) | Toplam İş Yükü (Saat) |
|---|---|---|---|
| Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) | 16 | 3 | 48 |
| Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) | 16 | 3 | 48 |
| Ara Sınav | 1 | 15 | 15 |
| Kısa Sınav | 2 | 15 | 30 |
| Final | 1 | 15 | 15 |
| Toplam İş Yükü | 156 | ||
| Toplam İş Yükü / 25 (Saat) | 6,24 | ||
| Dersin AKTS Kredisi | 6 | ||