Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Mühendislik Sistemlerinde Kaotik Olaylar ELK 609 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Doktora
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. YILMAZ UYAROĞLU
Dersi Verenler Prof.Dr. YILMAZ UYAROĞLU,
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Son zamanlarda, mühendislik sistemlerinde kaos olarak gösterilen lineer olmayan dinamiklerin incelenmesi, gözlemlenmesi ve kaotik davranışların pratikte kullanılması hayli güncel konular arasında yer almaktadır. Lineer olmayan dinamiklerde yeni matematiksel düşünceleri tanımlamak ve bunları mühendislerin ve araştırmacıların fiziksel sistemlere uygulamalarına yardımcı olma amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği Lineer olmayan dinamikler, Diferansiyel denklem çözümleri, Kararlılık analizi, Kaos teorisi, Çatallaşmalar, tuhaf çekiciler, Elektronik osilatörler, Elektrik güç sistemlerinde kaos, Kaotik haberleşme, kaos senkronizasyonu ve kaos kontrol.
Kalkınma Amaçları
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Kaotik davranışların pratikte kullanılmasını öğrenmek, Anlatım, Tartışma, Bireysel Çalışma, Grupla Çalışma,
2 Elektronik osilatörlerin kararlılık durumlarını öğrenmek, Gezi / Gözlem, Eğitsel Oyun, Problem Çözme, Bireysel Çalışma,
3 Kaotik çekicilerin güvenli haberleşmede nasıl kullanıldığın öğrenmek, Eğitsel Oyun, Problem Çözme, Tartışma,
4 Kaotik bir sistemin nasıl kontrol edileceğini öğrenmek. Eğitsel Oyun, Problem Çözme, Tartışma,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Kaosa giriş 1. Hafta Sunusu
2 Periyodik çözümler 2. Hafta Sunusu
3 Yarı periyodik çözümler 3. Hafta Sunusu
4 Çatallaşma analizi 4. Hafta Sunusu
5 Kaotik sistemlerin dinamik çözümleri 5. Hafta Sunusu
6 Adi diferansiyel denklemlerin bilgisayar simulasyonları 6. Hafta Sunusu
7 Nümerik teknikler 7. Hafta Sunusu
8 Mühendislikte kaotik yapılar 8. Hafta Sunusu
9 Elektronik osilatörler 9. Hafta Sunusu
10 Elektrik Mühendisliğinde kaotik devre analizi 10. Hafta Sunusu
11 Fraktal analiz : Mandelbrot ve Julia kümeleri 11. Hafta Sunusu
12 Kaotik haberleşme 12. Hafta Sunusu
13 Kaotik senkronizasyon 13. Hafta Sunusu
14 Kaos Kontrol 14. Hafta Sunusu
Kaynaklar
Ders Notu [1] Uyaroğlu,Y., Elektrik güç sistemlerinde çatallaşma analizi ile kaotik olayların incelenmesi, SAÜ,FBE,Doktora tezi, 2002.
Ders Kaynakları [2] Nakahara,M., Intro to chaos Japan,1998.
[3] Korsch, H,J., Chaos Germany,1999.
[4] Uyaroğlu,Y.,Yalçın,M.A., Elektrik Güç Sistemlerinde kaosSAÜ, FBE dergisi 2001
[5] Ott,E., Chaos in dynamical Systems USA,2002. .
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Yaşadığı toplumun bilgi toplumu olmasına katkıda bulunmak, toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik sorunlara çözüm sunmak amaçlarıyla alanındaki bilimsel, teknolojik, sosyal veya kültürel ilerlemeleri içeren bilimsel projeler geliştirir ve bu projeleri ulusal ve uluslararası bilimsel ortamlarda (toplantılarda) tanıtır.
2 Alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşır, alanında güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında sahip olduğu kapsamlı bilgiyi elde ettiği bilgi ile karşılaştırarak değerlendirir ve sentezleyerek yeni sonuçlar ortaya koyar. X
3 Alanı ile ilgili problemleri tanımlar ve formüle eder, yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliştirir; karmaşık sistem veya süreçleri tasarlar ve tasarımlarında yenilikçi/alternatif çözümler ve/veya yöntemler geliştirir. X
4 Kuramsal, deneysel ve modelleme esaslı araştırmaları tasarlar ve uygular, belirsiz, sınırlı ya da eksik verileri bilimsel yöntemlerle tamamlar; verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması ile yeni modellemelerin oluşturulması aşamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir.
5 Alanındaki uygulamaların sosyal, çevresel, sağlık, güvenlik, hukuki boyutlarını ile proje yönetimi ve iş hayatı uygulamalarını bilir ve bunların getirdiği kısıtların farkındadır. Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilir, bu tür takımlarda liderlik yapabilir ve karmaşık durumlarda çözüm yaklaşımları geliştirebilir; bağımsız çalışabilir ve sorumluluk alır.
6 Çalışmalarının süreç ve sonuçlarını, alanında veya alan dışındaki ulusal ve uluslararası ortamlarda bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü C1 Genel Düzeyinde kullanarak, yazılı ya da sözlü olarak aktararak sözlü ve yazılı iletişim kurar.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6
1 Kaotik davranışların pratikte kullanılmasını öğrenmek, 5 5
2 Elektronik osilatörlerin kararlılık durumlarını öğrenmek, 5 5
3 Kaotik çekicilerin güvenli haberleşmede nasıl kullanıldığın öğrenmek, 5 5
4 Kaotik bir sistemin nasıl kontrol edileceğini öğrenmek. 5 5
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 50
1. Ödev 10
2. Ödev 10
1. Performans Görevi (Seminer) 30
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 60
1. Final 40
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 2 32
Ara Sınav 1 5 5
Kısa Sınav 1 25 25
Ödev 5 25 125
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 35 35
Toplam İş Yükü 270
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 10,8
Dersin AKTS Kredisi 6