Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Kolloid ve Yüzey Kimyası FZK 664 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi Doktora
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. MURAT TEKER
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları
Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı Kolloid kimyası son zamanlarda çok fazla değişmiştir. Polimer, yüzey aktif maddeleri ve tanecikler ; ilaç salıverilmesi ve gen terapisi için yeni ileri teknolojik maddelerin imaline ulaşılmak üzeredir. Enstrumental tekniklerdeki gelişmeler bir yüzey üzerindeki bireysel atomları görme ve manipüle etmeyi şimdi mümkün kılmaktadır. Kolloidal olaylar bir çok endüstriyel uygulamalarda sıkça kullanılmaktadır : plastikler, kauçuk, boyalar, deterjanlar, kağıt, toprak, koagülasyon, kromatografi, iyon değiştirme, flotasyon ve heterojen kataliz.
Dersin İçeriği Kolloid kimyasının önemi ve kolloidlerin sınıflandırılması; kolloidal sistemlerin kinetik özellikleri; kolloidal çözeltilerdeki yüzey olayları; kolloidal taneciklerin optik özellikleri; kolloidal çözeltilerin hazırlanması; kolloidal çözeltilerin viskositesi; makromoleküllerin tanecik boyutu ve şeklinin tayini; elektroforez; liyofobik ve liyofilik kolloidlerin koagülasyonu; jeller ve emülsiyonlar; deterjanlar, boyalar, köpük, aerosol ve katı soller; kolloid kimyasındaki yeni gelişmeler.
# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Kolloidin tanımı, kolloid şekillerinin açıklanması ve kolloidlerin sınıflandırılması Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Doğru Yanlış Testleri, Kısa Cevaplı Testler,
2 Kolloidlerin sıvı ortamlardaki kinetik özelliklerinin incelenmesi Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
3 Çeşitli kolloidlerin hazırlanması Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
4 Makromoleküllerin tanecik boyutu ve şeklinin belirlenmesi Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
5 Liyofobik ve liyofilik kolloidlerin stabilitesi veya koagülasyonuna eki eden faktörlerin belirlenmesi. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
6 Jellerin ve emülsiyonların önemi ve hazırlanması. Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Eğitsel Oyun, Anlatım,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Kolloidal hal : sınıflandırma, yapısal karakteristikler Sayfa 1-15
2 Kinetik özellikler : sıvı ortamlardaki taneciklerin hareketi Sayfa 16-18
3 Brown hareketi; ultrasantrifüj; ozmotik basınç Sayfa 16-40
4 Optik özellikler : ışığın saçılması Sayfa 41-54
5 Sıvı-gaz ve sıvı-sıvı ara yüzeyleri : yüzey ve ara yüzey Sayfa 55-97
6 Katı-gaz ara yüzeyi : katılar üzerinde gazların adsorpsiyonu Sayfa 98-116
7 Katı-sıvı ara yüzeyi : temas açıları ve ıslatma; cevher flotasyonu: deterjanlar; çözeltilerdeki maddelerin adsorpsiyonu Sayfa 117-132
8 Elektrik yüklü ara yüzeyler : elektrik çift tabaka Sayfa 133-146
9 Elektrokinetik olaylar; elektrokinetik teori Sayfa 147-166
10 Kolloidlerin stabilitesi : liyofobik soller; liyofilik soller Sayfa 167-186
11 Reoloji : viskosite; Newtonian olmayan akış; viskoelastisite Sayfa 187-205
12 ARA SINAV
13 Emülsiyonlar ve köpükler; suda organik (O/W) ve organikte su (W/O) Sayfa 206-211
14 Emülsiyon polimerizasyonu; köpükler Sayfa 212-218
Kaynaklar
Ders Notu [4] D.J. Shaw, Introduction to Colloid and Surface Chemistry, 4 th Ed., Butterworth-Heinemann, Oxford, 1992.
Ders Kaynakları [1] P. Atkins, Physical Chemistry, 5th Ed., Freeman, New York, 1994.
[2] Fried, J.R., Polymer Science and Technology, Prentice Hall, New Jersey, 1995.
[3] P.C. Hiemenz, R. Rajagopalan, Principles of Colloid and Surface Chemistry, Marcel Dekker, New York, 1997.
[4] D.J. Shaw, Introduction to Colloid and Surface Chemistry, 4 th Ed., Butterworth-Heinemann, Oxford, 1992.
[5] D. Myers, Surfaces, Interfaces, and Colloids : Principles and Applications, VCH Publ., New York, 1991.
Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Yaşadığı toplumun bilgi toplumu olmasına katkıda bulunmak, toplumsal, bilimsel, kültürel ve etik sorunlara çözüm sunmak amaçlarıyla alanındaki bilimsel, teknolojik, sosyal veya kültürel ilerlemeleri içeren bilimsel projeler geliştirir ve bu projeleri ulusal ve uluslararası bilimsel ortamlarda (toplantılarda) tanıtır.
2 Alanında bilimsel araştırma yaparak bilgiye genişlemesine ve derinlemesine ulaşır, alanında güncel teknik ve yöntemler ile bunların kısıtları hakkında sahip olduğu kapsamlı bilgiyi elde ettiği bilgi ile karşılaştırarak değerlendirir ve sentezleyerek yeni sonuçlar ortaya koyar.
3 Alanı ile ilgili problemleri tanımlar ve formüle eder, yeni ve/veya özgün fikir ve yöntemler geliştirir; karmaşık sistem veya süreçleri tasarlar ve tasarımlarında yenilikçi/alternatif çözümler ve/veya yöntemler geliştirir.
4 Kuramsal, deneysel ve modelleme esaslı araştırmaları tasarlar ve uygular, belirsiz, sınırlı ya da eksik verileri bilimsel yöntemlerle tamamlar; verilerin toplanması, yorumlanması, duyurulması ile yeni modellemelerin oluşturulması aşamalarında ve mesleki tüm etkinliklerde toplumsal, bilimsel ve etik değerleri gözetir.
5 Alanındaki uygulamaların sosyal, çevresel, sağlık, güvenlik, hukuki boyutlarını ile proje yönetimi ve iş hayatı uygulamalarını bilir ve bunların getirdiği kısıtların farkındadır. Disiplin içi ve çok disiplinli takımlarda etkin biçimde çalışabilir, bu tür takımlarda liderlik yapabilir ve karmaşık durumlarda çözüm yaklaşımları geliştirebilir; bağımsız çalışabilir ve sorumluluk alır.
6 Çalışmalarının süreç ve sonuçlarını, alanında veya alan dışındaki ulusal ve uluslararası ortamlarda bir yabancı dili en az Avrupa Dil Portföyü C1 Genel Düzeyinde kullanarak, yazılı ya da sözlü olarak aktararak sözlü ve yazılı iletişim kurar.
7 Fizikokimya alanındaki lisans ve yüksek lisans düzeyindeki yeterliliklerini temel alarak, iş ve laboratuvar güvenliği yanında çevre koruma bilincine sahip olur. Aynı ya da farklı bir alanda bilgilerini uzmanlık düzeyinde geliştirir, derinleştirir, analiz eder ve yorumlar.
8 Fizikokimya Bilim dalı için gerekli modern cihazlar ve metotlar hakkında uygulamalı ve teorik bilgilere sahip olup bu yöntemlerle akademik düzeyde kimya deneyleri gerçekleştirir. Elde edilen sonuçları ve karşılaşılan sorunları gözlemleyip, çözüm yolları bulabilme yeteneğini kazanmış kimya doktoru unvanına sahip uzman kimyager ve akademisyen olur.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8
1 Kolloidin tanımı, kolloid şekillerinin açıklanması ve kolloidlerin sınıflandırılması
2 Kolloidlerin sıvı ortamlardaki kinetik özelliklerinin incelenmesi
3 Çeşitli kolloidlerin hazırlanması
4 Makromoleküllerin tanecik boyutu ve şeklinin belirlenmesi
5 Liyofobik ve liyofilik kolloidlerin stabilitesi veya koagülasyonuna eki eden faktörlerin belirlenmesi.
6 Jellerin ve emülsiyonların önemi ve hazırlanması.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ara Sınav 70
1. Ödev 15
1. Performans Görevi (Seminer) 15
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
1. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 15 15
Ödev 1 10 10
Performans Görevi (Seminer) 1 10 10
Final 1 20 20
Toplam İş Yükü 151
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 6,04
Dersin AKTS Kredisi 6