Ders Adı Kodu Yarıyıl T+U Saat Kredi AKTS
Klâsik Türk Şiirinde Sosyal-Kültürel Unsurlar ETE 520 0 3 + 0 3 6
Ön Koşul Dersleri
Önerilen Seçmeli Dersler
Dersin Dili Türkçe
Dersin Seviyesi YUKSEK_LISANS
Dersin Türü Seçmeli
Dersin Koordinatörü Prof.Dr. BAYRAM ALİ KAYA
Dersi Verenler
Dersin Yardımcıları

Arş. Gör. Arzu Yıldırım, Arş. Gör. Bedriye Gülay Açar

Dersin Kategorisi Diğer
Dersin Amacı

Klasik Türk Edebiyatının bütünüyle bir dil ve kültür arkeolojisi alanı olarak çok anlamlılık özelliğine, hayat ve toplumla olan ilişkisine, dil, kültür ve medeniyetimize olan katkılarına dair bilgi verilmesi.

Dersin İçeriği

Bu derste Klasik Türk Edebiyatının bilhassa manzum metin örneklerinden hareketle, hayli zengin sosyal ve kültürel unsurlar içerdiği üzerinde durulacak, Klasik edebiyatın geçmiş yüzyıllara ait sosyal ve kültürel hayatımızla olan ilişkisine, bu konuda önemli kaynaklarından biri olduğuna, aynı zamanda bugün için de bilhassa sosyal tarih, kültür ve folklor araştırmaları bakımından ne denli vazgeçilmez oluşuna dair bilgi verilecektir.

# Ders Öğrenme Çıktıları Öğretim Yöntemleri Ölçme Yöntemleri
1 Klasik Türk Edebiyatında, özellikle de Klasik Türk Şiirinde yer verilen sosyal ve kültürel unsurlar hakkında bilgi sahibi olur. Anlatım, Soru-Cevap,
2 Bu unsurların şairlerce nasıl ele alındığını, bir diğer ifadeyle, başta benzetme olmak üzere hangi sanatlar çerçevesinde ve nasıl işlendiğini bilir. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası, Tartışma,
3 Klasik Türk Edebiyatında yer verilen sosyal unsurların, bilhassa Osmanlı tarihi, sanat tarihi, tıp tarihi, devlet bürokrasisi, mimari ve günlük hayatla ilişkisini öğrenir. Anlatım, Soru-Cevap,
4 Klâsik Türk Edebiyatının, birçok milli kültür unsuruna yer verdiği konusunda bilgi sahibi olur. Anlatım, Soru-Cevap, Beyin Fırtınası,
Hafta Ders Konuları Ön Hazırlık
1 Klasik edebiyatın içerik özelliklerine dair genel bilgiler.
2 Klasik edebiyatın estetiğinde sosyal ve kültürel unsurların yeri Cihan Okuyucu’nun Divan Edebiyatı Estetiği adlı kitabı okunacak.
3 Klasik edebiyatın yaşanan hayatla bağlantısı.
4 Klasik edebiyatta yer verilen belli başlı sosyal unsurlar. Vildan Coşkun'un "Sosyal Haya Işığında Zâtî Divanı" adlı kitabı incelenecek.
5 Klasik edebiyatta yer verilen belli başlı kültürel unsurlar.
6 Klasik edebiyatta Osmanlı geleneğinin izleri. Nihat Öztoprak, “Divan Şiirinde Osmanlı Geleneğinin İzleri” adlı makale okunacak.
7 Klasik edebiyatta milli kültürün izleri.
8 Klasik edebiyatta sosyal hayatın izleri. A. Atilla Şentürk, “Klasik Osmanlı Edebiyatı Işığında Eski Âdetler ve Günlük Hayattan Sahneler” adlı makale okunacak.
9 ARA SINAV
10 Klasik edebiyata yansıyan çeşitli âdet ve inanışlar.
11 Klasik edebiyat ile Osmanlı tarihi ilişkisi/bağlantısı.
12 Klasik edebiyatın sosyal ve kültürel unsurlara kaynaklık etmek bakımından önemi.
13 Klâsik edebiyatın sosyal ve kültürel unsurlara kaynaklık etmek bakımından önemi.
14 Klasik edebiyattan sosyal ve kültürel unsurlar bakımından yararlanma yolları.
Kaynaklar
Ders Notu
Ders Kaynakları

1. Orhan Şaik Gökyay, Divan Edebiyatı Kimin?, 26 Şubat 1987 tarihinde TDK’da Sunulan Bildiri,
2. A. Atilla Şentürk, “Klâsik Osmanlı Edebiyatı Işığında Eski âdetler ve Günlük Hayattan Sahneler”, Türk Dili Dergisi, S.495, Ankara 1993, s. 175-188,
3. Cem Dilçin, Türk Kültürünün Kaynağı Olarak Divan Şiiri, Türk Dili Dergisi, S. 571, Ankara 1999, s. 618-626,
4. İskender Pala, Bir Elmanın İki Yarısı: Klâsik Şiir ve Osmanlı Tarihi, Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, Tarih ve İslâm Araştırmaları Vakfı, S. 3, İstanbul 2000, s. 141-154,
5. Nihat Öztoprak, “Divan Şiirinde Osmanlı Geleneğinin İzleri”, Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, Tarih ve İslâm Araştırmaları Vakfı, S. 3, İstanbul 2000, s. 155-168,
6. Muhammet Nur Doğan, “Klâsik Türk Edebiyatında İran Tesiri ve Divan Şiirinin Millî Karakteri”, İran İslâm Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı Diplomasi ve Tarihî Senedler Merkezi’nin Tahran’da Düzenlediği İran-Turan Dünyası Semineri’nde Sunulan Bildiri, 13-14 Şubat 2001.
7. Nejat Sefercioğlu, Divan Şiirinin Gerçek Hayatla Bağlantısı, Türkler Ansiklopedisi, c. 11, Ankara 2002, s. 664-681,
8. Cihan Okuyucu, Divan Edebiyatı Estetiği, LM Yayınları, İstanbul 2004,
9. Vildan Serdaroğlu, Sosyal Hayat Işığında Zâtî Divanı, İsam Yayınları, İstanbul 2006,

Sıra Program Çıktıları Katkı Düzeyi
1 2 3 4 5
1 Türkçeyi doğru, güzel ve anlaşılır bir şekilde kullanma becerisine ulaşır.
2 Atatürk İlkeleri ve inkılapları konusunda bilgi edinir. X
3 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek düzeyde yabancı dil bilgisi kazanmayı amaç edinir.
4 Türk dilini ses bilgisi, şekil bilgisi, söz dizimi ve anlam bilgisi bakımından inceler. X
5 Türk Dili ve Edebiyatının metinlerini başlangıcından günümüze kadar edebi olarak ve dil bilgisi açısından değerlendirebilir. X
6 Türk Dili ve Edebiyatı alanında yazılmış temel eserleri tanır; Türk dilinin tarihi gelişimini temsil eden örnek metinleri okur ve çeviri yazıya aktarır. X
7 Çağdaş ve klasik edebiyat bilgi ve teorilerini, belirli akımlar ve kuramlar çerçevesinde değerlendirir, edebiyat ve dil bilimi açısından eleştiri yapar.
8 Edebi dönemler (klasik veya çağdaş), edebi akımlar ve şahsiyetler üzerinde, mesleki sorumluluk bilinciyle bilimsel, edebi, disiplinler arası araştırmalar yapar.
9 Lehçe, şive ve ağız bilgisinin içeriğini anlar; Türkiye Türkçesinin ağızlarına ait metinleri inceler. X
10 Gerekli metot, yöntem ve teknikleri öğrenerek halk bilimi alanında araştırma ve derleme yapabilir.
11 Türk Dili ve Edebiyatı alanında akademik düzeyde araştırma ve çalışma yapabilmenin temel bilgi ve becerilerine sahip olur.
12 Türk Dili ve Edebiyatı Programında edindiği bilgi ve teorileri; eğitim-öğretim, araştırma ve kamusal hizmet alanlarında kullanır ve uygular.
13 Yaşam boyu öğrenmenin gerekliliği bilincini ve bunu gerçekleştirmeye dönük becerileri edinir.
14 Türk Dili ve Edebiyatı alanında mesleki sorumluluk ve ahlaki değerleri gözetir.
# Ders Öğrenme Çıktılarının Program Çıktılarına Katkısı PÇ 1 PÇ 2 PÇ 3 PÇ 4 PÇ 5 PÇ 6 PÇ 7 PÇ 8 PÇ 9 PÇ 10 PÇ 11 PÇ 12 PÇ 13 PÇ 14
1 Klasik Türk Edebiyatında, özellikle de Klasik Türk Şiirinde yer verilen sosyal ve kültürel unsurlar hakkında bilgi sahibi olur.
2 Bu unsurların şairlerce nasıl ele alındığını, bir diğer ifadeyle, başta benzetme olmak üzere hangi sanatlar çerçevesinde ve nasıl işlendiğini bilir.
3 Klasik Türk Edebiyatında yer verilen sosyal unsurların, bilhassa Osmanlı tarihi, sanat tarihi, tıp tarihi, devlet bürokrasisi, mimari ve günlük hayatla ilişkisini öğrenir.
4 Klâsik Türk Edebiyatının, birçok milli kültür unsuruna yer verdiği konusunda bilgi sahibi olur.
Değerlendirme Sistemi
Yarıyıl Çalışmaları Katkı Oranı
1. Ödev 10
2. Ödev 10
3. Ödev 10
1. Ara Sınav 70
Toplam 100
1. Yıl İçinin Başarıya 50
2. Final 50
Toplam 100
AKTS - İş Yükü Etkinlik Sayı Süre (Saat) Toplam İş Yükü (Saat)
Ders Süresi (Sınav haftası dahildir: 16x toplam ders saati) 16 3 48
Sınıf Dışı Ders Çalışma Süresi(Ön çalışma, pekiştirme) 16 3 48
Ara Sınav 1 6 6
Ödev 3 10 30
Performans Görevi (Laboratuvar) 1 15 15
Toplam İş Yükü 147
Toplam İş Yükü / 25 (Saat) 5,88
Dersin AKTS Kredisi 6